نعل وارونه کدخدا
روز گذشته اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل در نشست ژنو، از وضعیت حقوق بشر در این کشور مدعی دموکراسی و آزادی بیان انتقاد کردند و وضعیت به گونهای بود که حتی نمایندگان کشورهای همپیمان آمریکا در اتحادیه اروپا مانند فنلاند، فرانسه و آلمان هم به موارد فاحشی از نقض حقوق بشر مانند بیتوجهی به حقوق بومیان و اقلیتها، مجازات اعدام(حتی علیه افراد ناتوان ذهنی) و شکنجه اعتراض کردند.هرچند در یک تعریف ساده، حقوق بشر را اساسیترین و ابتداییترین حقوقی دانستهاند که هر فرد به طور ذاتی و به صرف انسان بودن از آن بهرهمند میشود، ولی تاریخ اندیشه نشان میدهد انسان قرن بیست و یکم برای دستیافتن به چنین حقوقی، راهی طولانی را پیموده است؛ همان راهی که امروز با دخیل شدن منافع سیاسی برخی قدرتهای بزرگ، ناهموارتر از قبل بهنظر میرسد.روح نقض واقعی حقوق بشر در آمریکا را باید در برگ نخست کتاب تاریخ این قاره جستجو کرد. وقتی کریستف کلمب قاره آمریکا را کشف کرد بومیان این کشور را فاقد روح و شایسته رفتارهای حیوانی دانست. همین تفکر بود که جنایتهایی مانند به آتش کشیدن و اعدامهای وحشیانه سرخپوستان و متعاقب آن بردهداری را موجب گردید و هماکنون همان عقاید مدرن شده کریستف کلمب در ایالات متحده علیه مخالفان به خصوص مسلمانان در حال اجراست. میتوان به جرات گفت آمریکا هیچ اصالتی برای حقوق بشر قائل نیست زیرا این کشور که مدعی پیشبرد اهداف سازمان ملل متحد و رعایت حقوق انسانی است، هنوز به مهمترین کنوانسیونهای مرتبط با حقوق بشر نپیوسته و به بهانههای متعدد از الحاق به معاهدات حقوق بشری خودداری کرده است. به موارد زیر لطفاً توجه کنید:
1- ایالات متحده تاکنون به عضویت کنوانسیون حقوق کودک، کنوانسیون حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، پروتکل اختیاری کنوانسیون منع شکنجه، کنوانسیون بینالمللی حمایت از افراد در برابر ناپدید شدن اجباری، کنوانسیون رُم در خصوص اساسنامه دیوان کیفر بینالمللی، کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان و کنوانسیون حقوق بشر بینالمللی درنیامده است. همچنین براساس اعلام کمیسیون حقوق بشر، آمریکا در هیچکدام از اسناد حقوق بشری منطقهای عضو نشده است. در مواردی هم که در کنوانسیونی وارد شده، قراردادهای حقوق بشری این کشور در کنگره (مجلس) تصویب نمیشود. شیوه سازماندهی دولت آمریکا به نحوی است که تعهدات بینالمللی این کشور تنها توسط دولت فدرال اجرا میشود و دولت ایالات متحده مقاومتی سیستماتیک در برابر پذیرش تعهدات بینالمللی در رعایت حقوق بشر دارد. در این کشور هیچ نهاد مستقلی وجود ندارد که بر رعایت حقوق بشر در هر 3 سطح فدرال، ایالتی و محلی نظارت کند و آمریکا همواره از نظارت بینالمللی در این خصوص امتناع میکند. جالب اینجاست که آمریکا در کنوانسیونهایی مانند منع شکنجه، میثاق حقوقی، مدنی، سیاسی و بینالمللی عضو نشده و اساسا آنها را قبول ندارد، در حالی که این کشور بیشترین ادعای رعایت حقوق بشر در جهان را دارد، اما در سطح جهان کمترین عضویت در نهادهای حقوق بشری را داراست.
2- مساله نقض حقوق بشر از سوی دولت آمریکا، توسط «مانفرد نواک» گزارشگر ویژه سازمان ملل در زمینه شکنجه، روندی« نظاممند» توصیف شده است. وی در گزارش خود، از نقض گسترده حقوق بشر در آمریکا از جمله شکنجه زندانیان، خشونت پلیس، تبعیض نژادی و تضییع حقوق اقلیتها به ویژه مسلمانان، ابراز نگرانی کرده است. بر اساس آمار زندانیان ثبت شده، در آمریکا 2 میلیون و 200 هزار نفر در زندان به سر می برند و 750 هزار نفر زندانبان برای نگهبانی از آنان در این کشور وجود دارد. در آمریکا به دلیل وجود زندانهای مخفی و ثبت نشده، این شک وجود دارد که آمار دولتی بسیار کمتر از تعداد واقعی اعدام ها باشد. گزارش حقوق بشر سازمان ملل، صرفاً به تعداد اعدامها توسط دستگاههای قضایی کشورها می نگرد و آمار کشتار مردم بی دفاع در جنگ ها را در بر نمی گیرد؛ وگرنه آمار 1 میلیون و 800 هزار کشته و 6 میلیون آواره در جنگ عراق به تنهایی برای بیان گوشه ای از پرونده حقوق بشر آمریکا کافی است. پژوهشهای صورت گرفته توسط مرکز «پی آر اس» در واشنگتن که نتایج آن روز گذشته منتشر گردید نشان میدهد جنگهای آمریکا در عراق و افغانستان که به بهانه مبارزه با تروریسم آغاز شد، به کشتار و قتل عام دست کم 2 میلیون نفر انجامیده که این تنها بخش کوچکی از فاجعهای است که رخ داده است.
3- روزنامه آمریکایی واشنگتن پست طی گزارشی به روند اعدام در آمریکا در سال های 1977 (پس از صدور حکم محدودیت اعدام ها توسط دیوان عالی آمریکا) تا سال 2014 میلادی پرداخته است. بنا بر این گزارش، در این سال ها با وجود اینکه در سال 1976 دیوان عالی آمریکا حکمی را صادر کرد که بر اساس آن صدور حکم اعدام برای متهمان و مجرمان باید تحت شرایط بسیار خاص اجرا شود، حدود یکهزار و 400 نفر اعدام شده اند که البته هزاران نفر دیگر نیز همچنان در صف اعدام هستند و حکم اعدام خود را دریافت کرده اند. حدود 34 درصد از افراد اعدام شده در این مدت سیاهپوست بوده اند که البته بسیاری نیز بعدها مشخص شده بی گناه بوده اند اما به دلیل تعصب نژادی حاکم در هیئت منصفه دادگاهشان که همگی سفیدپوست بوده اند، با حکم اعدام مواجه شده اند. رقم 34 درصد در مقایسه با 13 درصد سیاهپوستان کل جمعیت آمریکا آمار نسبتا بالایی است که قابل توجه و تامل بسیار است.سیاهه موارد نقض حقوق بیبشر دولت بیآبروی آمریکا در این مختصر نمیگنجد و از مواردی همچون کشتار سیاهپوستان به دست پلیس، بردهداری نوین جنسی، نقض حریم خصوصی مردم جهان به وسیله شنودهای غیرقانونی، حملات پهپادها و قتل غیرنظامیان، استفاده از سلاحهای غیرمتعارف آمریکایی در جنگهای نیابتی این کشور در منطقه صرفنظر شده است.امروز افکارعمومی جهان با سکوت آمریکای مدّعی حقوق بشر در قبال جنایات داعش و قتل سیاهان آمریکایی و نقض حقوق مردم بی گناه فلسطین و ویرانگری جنگ در عراق و افغانستان و فقر گسترده در سومالی و نیجریه و احکام قضایی حیرت آور در مصر و عربستان و بحرین و بی گناهی مردم سوریه و پدیده های ناجوانمردانه ای چون جنگ و تحریم و تروریسم و قحطی و خشونت و... روبه روست. به نظر می رسد 67سال پس از تصویب منشور حقوق بشر باید برای نجات آن فکری کرد تا شاید استقلال این آرمان دیرینه بشر به دور از فریبکاری کدخدا بتواند ضامن حفظ حقوق بشر در جهانی باشد که با بحران نقض حقوق انسان ها دست به گریبان است.
سیدجعفر قنادباشی
منبع : روزنامه حمایت