هزینه فرصت چیست؟

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، زمانی که در مورد مصرف منابع کمیاب، جهت تولید کالایی معین از کالایی دیگر چشم پوشی می‌کنیم، در واقع آن کالای دیگر را جهت تولید کالای معینی، قربانی کرده‌ایم و این کاهش تولید را می‌توان به منزله هزینه تولید کالای معین تلقی کرد؛ که به آن هزینه فرصت گفته می‌شود.

به عنوان مثال اگر یک فرد یا یک بنگاه، از میان چندین انتخاب متفاوت یکی را برگزیند، هزینهٔ فرصت این فرد یا بنگاه، معادل است با هزینه مرتبط با بهترین انتخاب ممکن از بین سایر انتخاب‌های باقی مانده که از آن صرف نظر شده است.

هزینه فرصت تنها برای اصطلاحات مادی و مالی به کار نمی‌رود بلکه اصطلاحی است برای هر چیز دارای ارزش، به عنوان مثال فردی به دو برنامه تلوزیونی علاقه‌مند است و این دو برنامه می‌شوند این فرد به ناچار باید یکی از این دو برنامه را انتخاب کند و برنامه‌ی دیگر هزینه فرصت وی است.

از آنجایی که هزینه فرصت، محاسبه‌ای براساس پیش بینی است، نرخ واقعی بازگشت سرمایه برای هر دو انتخاب، قابل‌اندازه گیری نیست، مثلا فرض کنید شرکتی تصمیم بگیرد از تجهیزات جدید صرف نظر کند و در مقابل، در بازار سهام سرمایه‌گذاری کند، اگر سهام این شرکت با کاهش ارزش مواجه شود، این شرکت نه تنها به لوازم و تجهیزات مورد نظر خود نرسیده، بلکه تمام سرمایه برای خرید آن را از دست داده است.

هزینه فرصت و ریسک تقریبا مشابه یک دیگر هستند، اما تفاوت‌هایی نیز دارند، تفاوت کلیدی ریسک با هزینه فرصت این است که ریسک، تفاوت بین عملکرد فعلی یک سرمایه گذاری و عملکرد پیش بینی‌شده‌ی همان سرمایه‌گذاری است، درحالی که هزینه فرصت، تفاوت عملکرد فعلی یک سرمایه گذاری با عملکرد فعلی یک سرمایه گذاری دیگر است.