تور آسیایی محمدبن سلمان؛ تقلای ریاض برای خروج از سایه قتل خاشقجی

به گزارش گروه بین الملل ، «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی که پس از قتل وحشیانه «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی با موج وسیعی از انتقادات روبرو و تا حد زیادی منزوی شد، در تلاش برای خروج از این وضعیت ناخوشایند این هفته تور آسیایی خود را آغاز کرد.

هواپیمای سلطنتی محمد بن سلمان با اسکورت چند فروند جنگنده «اف- ۱۶» شامگاه یکشنبه وارد حریم هوایی پاکستان شد و به این ترتیب تلاش‌های عربستان برای بازسازی چهره مخدوشش در عرصه بین المللی آغاز شد.

 

 

تحلیلگران بر این باور هستند که سفر آسیایی بن سلمان با هدف ترمیم چهره خود در خارج از کشور انجام می‌شود.

عربستان که پس از قتل وحشیانه «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول در ماه اکتبر با موج انتقادات در مورد سیاست‌های ریاض در یمن نیز مواجه شده، روابط خود با سایر کشور‌های غربی را تحت الشعاع این موضوعات و در خطر دید.

در واقع قتل خاشقجی سبب شد تا دستگیری فعالان حقوق زنان در عربستان در حالی که بن سلمان برای ارائه چهره‌ای مترقی از خود تبلیغات زیادی می‌کرد، بیش از پیش مورد انتقاد قرار بگیرد.

 

 

 

توقف‌های محمد بن سلمان در هر کشور آسیایی، تکرار سفر ۲ سال پیش پدرش با هدف بازسازی روابط پادشاهی عربستان با کشور‌های آسیایی و ترغیب آنان برای مقابله با ایران است و هیچ استقبال گرمی از شاهزاده سعودی قادر به مخفی کردن تلاش عربستان برای ترمیم روابطش با آمریکا نخواهد بود.

از سوی دیگر استقبال گرم از عربستان در پاکستان یادآور این نکته است که چگونه اسلام آباد برای جلوگیری از فروافتادن از بحران مالی دیگر، عربستان را از مخمصه انزوا نجات می‌دهد.

«رابرت جردن» سفیر سابق آمریکا در عربستان با اشاره به این که ارتباط پادشاهی عربستان با کشور‌های آسیایی "روابط امنیتی نیستند"، اظهارات ترامپ مبنی بر ناتوانی عربستان در دفاع از خود را اینگونه تکرار می‌کند:" هیچ یک از کشور‌های آسیایی واقعا قادر به ارائه هیچگونه چتر امنیتی برای سعودی‌ها در صورت مواجهه آنان با تهدیدات امنیتی نیستند. "

این سفر محمدبن سلمان که تاکنون با اعتراضات گسترده مردمی در هند و پاکستان مواجه شده، تنها چند روز پس از آن رخ داد که مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت دموکرات، تصمیم گرفت رئیس جمهور را مجبور به عقب نشینی نیرو‌های نظامی آمریکا از ائتلاف سعودی در یمن کند. علاوه بر این نمایندگان مجلس سنا با اکثریت جمهوریخواه نیز در پی قتل خاشقجی خواستار تحریم عربستان شده بودند.

 

 

«مارسلا وهبا» سفیر سابق آمریکا در امارات و مدیر اندیشکده کشور‌های خلیج فارس در واشنگتن، اظهار داشت:" واضح است که روابط آمریکا و عربستان وارد دوره سختی شده و بدون شک مجلس نمایندگان با اکثریت دموکرات، به تنش‌ها دامن خواهند زد. "

وی ادامه داد:" البته سفر به شرق قطعا فرصت مناسبی برای بن سلمان خواهد بود. اما باید توجه داشت که نگرانی‌ها در مورد جنگ یمن، فعالان زن زندانی و قتل خاشقجی در آمریکا همچنان به قوت خود باقی خواهند ماند. "

اهمیت نفت عربستان در تامین انرژی آمریکا به عنوان عنصر کلیدی رابطه دو کشور به نشست ملک عبدالعزیز پادشاه وقت عربستان و فرانکلین رزولت رئیس جمهور آمریکا در سال ۱۹۴۵ بازمی گردد. در پی افزایش تولید نفت آمریکا این رابطه دچار افول شد. اما عربستان با خرید تسلیحات آمریکا و قرار داشتن در صدر خریدارن تسلیحات آمریکایی و سرمایه گذاری در پروژه‌های این کشور توانست روابط را ترمیم کند.

عربستان سعودی در دهه گذشته با جایگزینی آمریکا به جای کشور‌های آسیایی به عنوان خریدار عمده نفت پادشاهی، روابط خود با واشنگتن را افزایش داده است. حال ریاض با بروز بحران‌های منتج از قتل خاشقجی، روابط خود با آمریکا و سایر کشور‌های غربی را در خطر می‌بیند.

محمد بن سلمان کماکان از حمایت ترامپ و «جرد کوشنر» داماد و مشاور تاثیرگذار وی در مشی آمریکا در دولت ترامپ، برخوردار است. این دو، عربستان را عنصری کلیدی در اجرای سیاست فشار بیشتر بر ایران می‌بینند. این حمایت‌ها تا آنجا ادامه دارد که ترامپ اعلام کرد ممکن است درخواست کنگره برای تعیین مقصر اصلی قتل خاشقجی را نادیده بگیرد.

جردن در این رابطه گفت: "سعودی‌ها به عنوان سد اصلی در مقابل گسترش نفوذ ایران دیده می‌شوند و سعودی‌ها در حال حاضر دیدگاه مشابهی در مورد ایران دارند. "

 

 

 

چین و هند از دیگر مقاصد تور آسیایی بن سلمان هستند. «لی گوفو» مدیر مطالعات امور خاورمیانه در انستیتو مطالعات بین المللی چین گفت: "سفر آسیایی شاهزاده به نوعی به این دلیل است که روابط عربستان با کشور‌های غربی پس از مرگ خاشقجی بدتر شده است. "

دولت سعودی در حال مبارزه برای ترمیم روابط خود با کشور‌های غربی است. این تلاش‌ها با هدایت برادر ولیعهد و سفیر عربستان در آمریکا به همراهی گروهی از تحلیلگران حامی سلطنت در شبکه‌های اجتماعی و تلویزیونی انجام می‌شود. در این راستا ریاض در نظر دارد تا دفاتری را با این هدف در نیویورک و سانفرانسیسکو ایجاد کنند تا تبعات قتل خاشقجی که به صورت توقف سرمایه گذاری‌های کلان در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان نیز خود را نمایش داد، متوقف کنند.