«بود و نابود» به هستی و نیستی اشاره دارد/ داستان‌های انقلابی برای نسل امروز نوشته می‌شود
سیدهاشم حسینی از نویسندگان فعال در حوزه انقلاب اسلامی که سه رمانش نیز در جشنواره داستان انقلاب به عنوان آثار برتر انتخاب شده است. وی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی درباره رمان کوتاه «بود و نابود» توضیحاتی ارائه کرده است.
میزان-«بود و نابود» در چه شرایطی نوشته شد؟
این داستان را سال ۱۳۹۱ نوشتم و در پنجمین جشنواره کتاب داستان انقلاب هم شرکت کرد و به عنوان رمان برتر انتخاب شد.
میزان- این کتاب به چه موضوعی اشاره دارد؟
«بود و نابود» درباره انقلاب و حوادث ماه‌ها آخر حکومت پهلوی است. درباره زندگی ساواکی است که از یک طرف گرفتار نیرو‌های انقلابی و از سویی دیگر در ساواک مورد خیانت قرار می‌گیرد و به همین خاطر هم خود و خانواده‌اش از بین می‌روند.
وی در گذشته دست به جنایتی زده بود که خیانتی که در موردش انجام می‌شود، در تلافی آن است. محوریت داستان شخصیت ساکی است.
میزان-صفر تا صد داستان واقعی است؟
نه، بخش‌هایی از داستان برگرفته از واقعیت و بخش‌های دیگر از تخیل است.
این رمان کوتاه برای اینکه جذابیت بیشتری پیدا کند، با تخیل داستان‌پرداز همراه شده است.
میزان-این ساواکی را از نزدیک دیده‌اید؟
نه، من هیچ کدام از شخصیت‌های ساواکی را که در داستان‌هایم است ندیده‌ام. بلکه در واقعیت اتفاقی افتاده بود که باعث شد تا من برداشت خود را برای نوشتن رمان، روی کاغذ پیاده کنم.
میزان-عنوان «بود و نابود» از چه گرفته شد؟
این موضوع به بودن و نبودن و هستی و نیستی اشاره دارد. بودن و زندگی شخص ساواکی و نابودی وی که سخت‌تر از مردن به شکل عادی است. در حقیقت عنوان اثر زندگی و نابود شدن این فرد و خانواده‌اش به شکل دردناک را بازگو می‌کند.
میزان-باتوجه به کتاب‌های متعددی که درباره انقلاب اسلامی طی چهل سال نوشته شده، «بود و نابود» را از چه نظر می‌توان دارای وجه تمایز با این آثار دانست؟
پرداختن به مسئله ساواک به دنبال آثار دیگرم، چون رمان «گلسنگ» که آن هم داستانی انقلابی دارد، از ویژگی خاص این کتاب است. با این تفاوت که این قصه پایان بسیار تلخی دارد و از نظر خودم این کتاب رمان بسیار خوب و کوتاهی است و جایگاه بسیار بالایی برایم دارد.
میزان-در این کتاب از چه سبک نگارشی استفاده کرده‌اید؟
رمان بیشتر واقع‌گرایانه است و نقش خانوادگی در آن از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. یکسری اتفاقات در آن برهه روی داده و من به عنوان نویسنده باید شخصیت‌های داستانم را با آن‌ها وفق دهم تا برای مخاطب باورپذیر باشد.
میزان-این کتاب برای مخاطب امروز چه جذابیت‌هایی دارد؟
ما داستان انقلاب را برای این می‌نویسیم که نسل امروز بتواند با آن ارتباط برقرار کند. ما باید به وقایع، حوادث انقلاب و مسائل اجتماعی اشراف داشته باشیم تا بتوانیم اثری را خلق کنیم که برای خواننده کتاب جالب باشد.
مسائلی که در کتاب «بود و نابود» درباره ساواک آمده است می‌تواند مخاطب خود را جذب کند. اختلافاتی که وجود دارد و تلاش‌هایی که در بحبوحه انقلاب اسلامی برای نابودی همدیگر به کار گرفته می‌شود به قدری جذاب است که مخاطب علاقه‌مند به ورود به فضای سال‌های ۱۳۵۷ شود.
در تمام آثار فضاسازی‌ها، شخصیت‌پردازی‌ها و واقعیت‌هایی که اتفاق افتاد مخاطب امروز می‌تواند ارتباط برقرار کند.
میزان-آیا نگارش چنین کتاب‌هایی به درک بهتر از انقلاب و حوادث آن دوره کمک می‌کند؟
بله، گاه مخاطب با خواندن کتاب تاریخ و گاه با مطالعه یک رمان به درک درباره شرایط آن دوره دست پیدا می‌کند. ضمن اینکه کتاب با جنبه سرگرمی‌سازی هم می‌تواند این راه را برای مخاطب هموارتر کند.
میزان-در این کتاب به شکنجه‌ها و نوع نگاه ساواک هم اشاره شده است؟
بله، نوع نگرش ساواک در خلال داستانی که در نهایت به کشته شدن خانواده فرد ساواکی منجر می‌شود، نمونه‌ای از این موضوع است. البته در کتاب به شکنجه اشاره چندانی نشده است و داستان در دی، بهمن و اسفند ۱۳۵۷ است. بی‌رحمی و سنگدلی ساواک از جمله مسائلی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است.