رسیدگی ویژه به پرونده کلاهبرداری میلیاردی گلیم و گبه کرمانشاه/ از ثبت شکایات ۱۳ هزار نفر تا اقدام برای برگزاری مزایده اموال متهم/ تاکنون ۳۹ درصد از مطالبات مالباختگان پرداخت شده است
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، یکی از مهم‌ترین پرونده‌های دستگاه قضایی کرمانشاه که در طی دو سال گذشته مورد رسیدگی قرار گرفت و نهایتا منجر به صدور حکم شد، پرونده موسوم به گلیم و گبه کرمانشاهان است. پرونده‌ای که در آن یک فرد به کلاهبرداری به مبلغ ۲۳۸ میلیارد تومان از مردم اقدام کرده بود.
پرونده‌ای که باعث ضرر و زیان بسیاری به مردم این استان شد و به گفته عدالتخواه رئیس کل دادگستری این استان، دستگاه قضایی کشور تمام تلاش خود را کرد تا کمترین ضرر و خسارت به مردم وارد شود.
روش کلاهبرداری قدیمی و تکراری با ترفند پرداخت سودهای کلان
در این خصوص نهم آبان سال ۹۵ بود که خبری مبنی بر دستگیری فردی کلاهبردار در پرونده موسوم به فرش و گبه کرمانشاهان بر روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت. پرونده‌ای که ماهیت و روش کلاهبرداری آن قدیمی و تکراری، اما بسیار فریبنده بود. روشی که به مردم پیشنهاد دریافت سودهای کلان می‌دهد و از این طریق سرمایه‌های زیادی از مردم کلاهبرداری می‌شود.
پرونده‌ای که در آن ارقام ۱۷۰ میلیارد تومان، ۲۵۰ میلیارد تومان، ۲۰۰ میلیارد تومان و ارقامی این چنینی مبلغ کلاهبرداری متهم آن بود و حجم زیادی از شکایت شکات را به همراه داشت.
با این حال دستگاه قضایی استان کرمانشاه با درایت و تدبیری ویژه به این پرونده ورود کرد. از تحت نظر قرار دادن متهم و جلوگیری از خروج وی از کشور تا انجام ابتکارات و نوآوری در نحوه رسیدگی به پرونده و سرعت بخشیدن در رسیدگی‌های قضایی و حقوقی با دقت و سرعت انجام شد.
دریافت مجوز فعالیت از سازمان صنعت و معدن آغاز کلاهبرداری‌ها
مجتبی ملکی دادستان وقت کرمانشاه چند روز پس از دستگیری این متهم در مصاحبه‌ای با خبرنگار گروه حقوقی و قضایی با تشریح جزئیات کلاهبرداری میلیاردی در کرمانشاه گفت: این متهم ابتدا از سازمان صنعت، معدن و تجارت مجوزی را برای تولید گلیم، گبه و قالی می‌گیرد، اما در ادامه مسیر کارش به دریافت سرمایه از مردم منجر می‌شود.
تبلیغات فریبنده با پرداخت سود ۷۲ درصدی
وی گفت: این فرد با انجام مقدماتی کار خود را آغاز و پس از مدتی با نصب و پخش اطلاعیه در سطح شهر با عنوان اعطای سود زیاد مشارکتی، با این کار سود ۷۲ درصد را به مردم پیشنهاد داده است. این شخص مردم را با این سودهای کلان به نوعی وسوسه کرده و آن‌ها نیز به وی اعتماد می‌کنند و هر چه پول داشته‌اند را برای دریافت سودهای کلان نزد این فرد سرمایه گذاری می‌کنند.
این مقام قضایی اظهار کرد: این فرد کار تولید فرش و گبه را ادامه می‌دهد؛ اما تمرکز اصلی وی دریافت وجوه از مردم به بهانه پرداخت سودهای کلان بوده است. نهایتا با این روش و تبلیغات فراوان وجوه زیادی را از مردم اخذ کرده و بررسی‌هایی که تاکنون انجام شده نشان می‌دهد حدود ۲۲۰ میلیارد تومان پول از مردم دریافت کرده است و حالا مردمی که با هزار مشکل مالی به این فرد اعتماد کرده و پول و سرمایه خود را به وی داده بودند، حالا با مراجعه به دستگاه قضایی انتظار برخورد و استرداد وجوه را دارند.
یک متهم و ۱۳ هزار مالباخته شاکی
محمدرضا عدالتخواه رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه نیز همان زمان درباره نحوه رسیدگی دستگاه قضایی به این پرونده گفته بود: در این پرونده تعداد ۱۳ هزار ۶۳ نفر شاکی وجود دارد که از این تعداد بیش از ۲۴ هزار نفر قرارداد سرمایه‌گذاری با متهم منعقد کرده‌اند؛ یعنی ممکن است یک نفر بیش از چند قرارداد با متهم منعقد و سرمایه گذاری کرده باشد.
رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه توضیح داد: میزان قرارداد‌های شکات با متهم متفاوت است. از صد هزار تومان داریم تا ۶۰۰ میلیون تومان که با متهم پرونده قرارداد سرمایه گذاری منعقد کرده‌اند. مثلا ما حدود ۱۸۰ نفر شاکی از این ۱۳ هزار نفر داریم که بالای ۱۰۰ میلیون تا ۶۰۰ میلیون تومان قرارداد سرمایه گذاری با متهم امضا کرده‌اند. ما آن ۱۸۰ نفر را به طور کامل در دادگاه‌ها حاضر می‌کنیم؛ اما الباقی را به طور تصادفی، ولی با حضور وکلا در جلسه‌های رسیدگی حاضر می‌کنیم.
۲۳۸ میلیارد تومان میزان پولی که کلاهبرداری شد
این مقام عالی دستگاه قضایی استان کرمانشاه به مبلغ دقیق‌تر کلاهبرداری و شناسایی اموال متهم اشاره کرد و گفت: در این پرونده ۲۳۸ میلیارد و ۳۲۶ میلیون تومان پول توسط متهم از مردم کلاهبرداری شده است. البته دستگاه قضایی هم تا جایی که توانسته است اموال این فرد را شناسایی و توقیف کرده است که بتوانیم ان شاءالله اموال را به قیمت خوب و مناسب به فروش برسانیم و بخشی از پول مردم را به جیبشان برگردانیم.
عدالتخواه تصریح کرد: هرچند که متهم بخشی از این پول‌ها را حیف و میل کرده است و متاسفانه تمامی پول‌های مردم به جیبشان باز نمی‌گردد. باید گفت که سرمایه اولیه جذب شده چیزی بیش از ۲۳۰ میلیارد تومان بوده است که از این مقدار یک سوم به عنوان سود به خود سرمایه گذاران پرداخت شده است.
وی ادامه داد: یعنی متهم حدود ۶۰ الی ۷۰ میلیارد تومان از سرمایه‌ها را باز توزیع کرده است. از دو سوم باقی مانده اموال، بخشی از آن متأسفانه با خرید‌های گران و غیر ضرور به نوعی حیف و میل شده است که کار برای فروش آن سخت شده است.
این مقام قضایی استان کرمانشاه گفت: در حال حاضر عنوان اتهامی این فرد کلاهبرداری و اخلال در نظم اقتصادی کشور است. البته این فرد در این پرونده اصلا شریک و معاون جرم هم نداشته است؛ یعنی خود او به تنهایی اقدام به این کلاهبرداری عظیم کرده است. حتی کارمند و کارگزار این فرد هم در شرکت او سرمایه گذاری کرده بودند. بدین معنی که حتی به کارمند خود هم رحم نکرده و سر او را هم کلاه گذاشته است.
پرداخت سود از جیب مردم برای فریب مردم
رئیس شورای قضایی استان کرمانشاه در رابطه با نحوه کلاهبرداری این متهم کفت: این متهم خود را در بین مردم تولید کننده فرش دستباف معرفی کرده است.
وی خاطرنشان کرد: این متهم از پول‌هایی که از خود مردم دریافت می‌کرده به خودشان سود می‌داده است و با این کار به فریب دادن مردم اقدام کرده است. یعنی اگر این روند ادامه پیدا می‌کرد این فرد دیگر پولی نداشت که بخواهد به عنوان سود به مردم بدهد و این کارش صرفا یک کار نمایشی برای ترغیب مردم به سرمایه گذاری بوده است.
حیف و میل سرمایه مردم با خرید اسب، گوسفند، پشم و سنگ تزئیبی
این مقام قضایی تصریح کرد: این فرد حدود ۷۰۰ تن نخ و پشم خریده است که فروش این‌ها کار راحتی نیست. ده‌ها دستگاه خودرو مدل بالا، تعداد زیادی اسب و گوسفند، موتور، گلیم، گبه، سنگ‌های تزئینی از جمله اموالی است که از این فرد تاکنون شناسایی شده است.
رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه اظهار کرد: با حمایت‌هایی که از جانب مسئولان ارشد صورت گرفته است روند رسیدگی به این پرونده به طور ویژه‌ای در دستور کار قرار دارد. به عنوان نمونه برای این پرونده با مسئولین عالی رتبه دستگاه قضایی کشور جلساتی برگزار شده است. چون مسئولان ارشد دستگاه قضایی هم نسبت به رسیدگی سریع و بادقت تاکید دارند.
صرف بیش از ۱۵۰۰ ساعت کار بر روی پرونده
عدالتخواه عنوان کرد: در دستگاه قضایی استان کرمانشاه خیلی بر روی این پرونده کار صورت گرفته و صرفا توسط ریاست دستگاه قضایی استان بیش از ۱۵۰۰ ساعت وقت صرف این پرونده شده است.
ابتکار در نحوه ثبت شکایت‌ها
وی در رابطه با نحوه مدیریت ثبت شکایت‌ها گفت: در این پرونده ثبت شکایات به صورت الکترونیکی انجام شد. یعنی شکات باید در ابتدا برای دریافت ابلاغ الکترونیک در سامانه ثنا ثبت نام می‌کردند تا شکایتشان در سیستم سمپ قرار گیرد.
این مقام عالی قضایی استان کرمانشاه اظهار کرد: طبیعتاً ثبت نام و دریافت شکایات این ۱۳ هزار نفر کار سنگین و پرحجمی بود. در حالت عادی یک کارمند مگر چقدر می‌تواند شکایت ثبت کند؟ چون طبیعتاً کار‌های دیگری هم دارد.
عدالتخواه تصریح کرد: در این رابطه یعنی دریافت شکایاتی که ممکن بود ۲ سال زمان ببرد با بسیج ۷۰ کارمند در ساعات کاری عصر در طی ۳۰ الی ۴۰ روز انجام شد.
استفاده از وکلای معاضدتی در راستای حمایت از مردم
رئیس کل دادگستری استان کرمانشاه بیان داشت: با توجه به فراوانی شکات برای تشکیل شدن این دادگاه که همه شکات حضور داشته باشند مکانی به بزرگی یک ورزشگاه ۱۲۰ هزار نفری احتیاج داشتیم. موضوعی که تقریبا غیرممکن بود. ما برای این مشکل یک راه حل داریم.
وی توضیح داد: در این خصوص ۱۱۲ نفر از وکلای قوه قضاییه پایه کار شدند که در رسیدگی‌ها به ما کمک کنند. اما برای هر وکیل حدوداً ۱۲۰ تا ۱۵۰ نفر موکل در نظر گرفته ایم که به عنوان وکیل معاضدتی مالباختگان در جلسات رسیدگی‌ها حضور داشته باشند. یعنی این ۱۳ هزار شاکی بین این ۱۱۲ نفر وکیل معاضدتی تقسیم شده‌اند.
رسیدگی ویژه با ابلاغ ویژه از سوی ریاست دستگاه قضا
عدالتخواه درباره ادامه رسیدگی‌ها پس پایان ثبت شکایت‌ها گفت: پس از پایان شکایات، بازپرس پرونده باید قرار قانونی صادر کرده و طبیعتا پس از صدور کیفرخواست بلافاصله دادگاه را برگزار می‌کنیم.
وی ادامه داد: برای این کار ابلاغ ویژه‌ای هم از سوی ریاست محترم دستگاه قضایی صادره شده تا بتوانیم دادگاه این پرونده را تا زود برگزار کنیم و این پرونده مهم و عظیم در ظرف مدت یک سال مورد رسیدگی قرار بگیرد.
با تکمیل شدن شکایت شکات، کیفرخواست این پرونده صادر شد و حجت الاسلام و المسلمین محسنی‌اژه‌ای سخنگوی دستگاه قضا در پاسخ به سوال خبرنگار گروه حقوقی و قضایی در تاریخ ۲۰ بهمن سال ۹۶ در رابطه با آخرین وضعیت این پرونده اظهار کرد: دادگاه این پرونده به زودی برگزار می‌شود.
در همین ایام بود که رئیس دادگستری استان کرمانشاه از برگزاری اولین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات این متهم در تاریخ ۲۳ بهمن سال 96 خبر داد و گفت: این دادگاه با حضور ۱۱۴ وکیل معاضدتی شکات و با حضور متهم و وکیل تسخیری وی آغاز و تا ساعت ۱۲.۵ ادامه داشت که با اعلام تنفس ادامه این دادگاه به روز بعد موکول شد.
در اولین جلسه از دادگاه، دادستان عمومی و انقلاب استان کیفرخواست مفصل خود را با ارائه مستندات و استماع اظهارات کارشناسان قرائت و از دادگاه برای متهمین پرونده (مباشر و معاونین در جرم) تقاضای کیفر کرد.
آغاز رسیدگی به اتهامات وارده، صدور رای و تایید رای در دیوان عالی در کمتر از 4 ماه
نهایتا در تاریخ ۲۵ بهمن سال گذشته دادگاه با اختیارات حاصل از ماده ۳۶۹ آیین دادرسی پس از هشت ساعت محاکمه و پس از اخذ آخرین دفاعیات متهمین در سومین جلسه دادگاه، ختم رسیدگی را اعلام کرد.
با برگزاری سه جلسه دادگاه، در زمان مقتضی رای این پرونده صادر شد که با اعتراض متهمین، پرونده به دیوان عالی کشور رفت که در تاریخ ۱۵ اردیبهشت سال جاری رای دادگاه توسط دیوان عالی کشور تایید شد.
با قطعی شدن رای دادگاه کار بازپرداخت سرمایه اولیه مردم از اموال شناسایی شده آغاز شد. محمد حسین صادقی دادستان استان کرمانشاه از پرداخت بخشی از مطالبات مالباختگان خبر داد و گفت: بخشی از مطالبات مربوط به مالباختگان پرونده موسوم به فرش، گلیم و گبه کرمانشاه واریز شد.
پرداخت ۳۹ درصد از مطالبات مالباختگان پرونده
وی در این خصوص توضیح داد: بر این اساس مبلغ ۳۸ میلیارد تومان مشتمل بر ۳۹ درصد اصل سپرده اولیه مالباختگان با کسر وجوهی که در مدت فعالیت محکوم علیه تحت عنوان سود دریافت کرده‌اند به حساب مالباختگان نزد بانک ملی واریز شده و توسط صاحبان حساب قابل برداشت خواهد بود. البته افرادی که بر اساس فرمول پرداخت اعلام شده بیش از ۳۹ درصد اصل سپرده اولیه خویش را دریافت کرده‌اند در این مرحله به آن‌ها پرداختی صورت نمی‌پذیرد.
از صادقی دادستان کرمانشاه در رابطه با آخرین وضعیت پرونده گلیم و گبه کرمانشاهان و میزان پرداخت سرمایه‌های مردم پرس و جو کردیم که وی گفت:خوشبختانه با قداماتی که تاکنون انجام شده است تاکنون ۳۹ درصد از سرمایه‌های مردم به آن‌ها بازگردادنده شده است و اکنون این آمادگی را داریم که الباقی اموال را هم تعیین تکلیف کنیم.
برگزاری مزایده در آینده‌ای نزدیک برای تبدیل کردن اموال شناسایی شده به پول
این مقام قضایی از برگزاری مزایده‌ای برای فروش اموال شناسایی شده خبر داد و گفت: در صدد هستیم که مزایده اموال شناسایی شده را برگزاری کنیم تا بتوانیم مابقی طلب‌های مدرم را هم پرداخت نماییم.
صادقی با تاکید بر اینکه تاکنون ۳۹ درصد از طلب تمام افراد پرداخت شده است گفت: این مبلغ به تمام سرمایه گذاران پرداخت شده است و هرکسی که در این شرکت سرمایه گذاری کرده است ۳۹ درصد از سرمایه اش را دریافت کرده است.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کرمانشاه با بیان اینکه ۳۹ درصد پرداختی از سرمایه اولیه افراد است گفت: تلاش ما این است که اموال باقیمانده هرچه سریعتر تبدیل به پول شود و این پول هم با تدبیری که ان شاالله اتخاذ خواهد شد به نحو مناسبی بین سرمایه گذاران توزیع شود.
وی با بیان اینکه یک سری از اموال شناسایی شده اجناس و اقلامی همچون سنگ تزئینی، و اسب و کالا‌های تزئینی است گفت: متاسفانه در فروش اینگونه اموال تبدیل کردن آن‌ها به پول برای مردم با مشکل مواجه هستیم، چون خیلی از این‌ها ممکن است در استان قابلیت تبدیل شدن به پول را نداشته باشد، ولی امیدواریم در مزایده‌ای که در سطح کشور قرار است برگزار شود خریدار‌ها این اجناس را خریداری کنند؛ لذا امیدواریم که در این مزایده عمومی نتیجه دلخواه را بگیریم تا مردم تا جایی که امکان دارد به حق و حقوقشان برسند.
این مقام قضایی در رابطه با اینکه این مزایده در چه زمانی برگزار خواهد شد گفت: تلاش ما این است که با همان سرعت و فوریتی که از ابتدای تشکیل پرونده داشتیم این مزایده هم سریعا برگزار شود تا پرونده زمین نماند. یعنی با همان سرعت دارد دنبال می‌شود، منتهی برخی از امور اقتضائات خود را دارد و ممکن است که به سرعت و به راحتی قابل حصول نتیجه نباشد؛ بنابراین با جدیت کار را دنبال می‌کنیم، چون دغدغه مردم را داریم و نگران حقوق هستیم؛ لذا امیدواریم بتوانیم تا پایان سال این مزایده را برگزار کنیم و از همه ظرفیت‌ها برای احقاق حقوق مردم بتوانیم کمک بگیریم.