دوگانه‌های برجامی اروپا/راه را گم نکنیم/سیگنال مثبت شورای نگهبان به استانی شدن انتخابات
به گزارش گروه فضای مجازی ، دوگانه‌های برجامی اروپا، راه را گم نکنیم، سیگنال مثبت شورای نگهبان به استانی شدن انتخابات، شیطان جیغ بنفش‌کشید، دموکراسی آمریکا در خطر، بسته حمایتی: فرار از مسئولیت اجتماعی، بهانه‌ای برای نظامی‌گری، نقش رهبری در برخورد با مفاسد اقتصادی، ترامپ‌های کوچک اروپایی، از جمله عناوین یادداشت‌ها و سرمقاله‌های امروز روزنامه‌های کشور هستند.
یادداشت امروز روزنامه حمایت با عنوان «دوگانه‌های برجامی اروپا» منتشر شده و در آن چنین آمده است: درست یک روز پس‌ازاینکه سخنگوی اتحادیه اروپا اعلام کرد که کانال ویژه مالی اروپا موسوم به «اس پی وی» در آستانه راه‌اندازی است، خبرگزاری رویترز با انتشار خبری اعلام کرد که این اتحادیه در قبال ایران، به مواضع آمریکا متمایل شده است! سخنگوی اروپا تصریح کرده که قاره سبز به اجرای برجام در راستای احترام به قرارداد‌های بین‌المللی و امنیت مشترک بین‌المللی پایبند است، از ایران هم انتظار دارد تا نقش سازنده‌ای در این زمینه ایفا کند و به اجرای تمام تعهدات هسته‌ای‌اش ادامه دهد. وی همچنین افزوده است که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست ورشو شرکت نمی‌کند و به این طریق خواسته نشان دهد که اروپا واقعاً هر کاری برای همراهی با ایران انجام می‌دهد!
فردای انتشار این خبر، رویترز به نقل از منابع خود از دیدار چندی پیش نمایندگان اتحادیه اروپا و ایران خبر داد که طی آن دیپلمات‌های فرانسه، انگلیس، آلمان، دانمارک، هلند و بلژیک حول محور دو موضوع با مقامات کشورمان بحث و گفتگو کرده و با وقاحت اعلام کرده‌اند که دیگر نمی‌توانند آزمایش‌های موشکی ایران و آنچه که ترور برخی افراد در خاک اروپا نامیده اند از سوی کشورمان را تحمل کنند؟!
به‌عبارت‌دیگر، اروپایی‌ها همزمان با رسانه‌ای کردن اجرای قریب‌الوقوع سوئیفت منهای دلار، خواسته‌های غیر مشروع و غیرقانونی خود را شفاف‌تر و علنی‌تر بیان کرده‌اند و نمی‌توان جز تقسیم وظایف میان آمریکا و اروپا، نتیجه‌ای دیگری از این دو گزاره گرفت. اروپایی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام، ژست مخالفت با این اقدام کاخ سفید را گرفته و تأکید و تصریح کردند که با این حرکت مخالف‌اند، اما در عمل، در نادیده گرفتن خطوط قرمز کشورمان هیچ زاویه‌ای با واشنگتن نداشتند. پیش از پشت پا زدن ترامپ به توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵، تروئیکای اروپایی برای راضی نگه‌داشتن کلیددار کاخ سفید به‌منظور باقی ماندن در برجام، مجموعه رایزنی‌هایی را با کشورمان آغاز کرد و کوشید تا جمهوری اسلامی را متقاعد نماید که برای چرب کردن سبیل ترامپ، از توان موشکی و حضور منطقه‌ای خود صرف‌نظر کند، اما راه به‌جایی نبرد.
با هدایت‌های مقام معظم رهبری، مقامات کشورمان درخواست طرف‌های اروپایی به نیابت از رئیس‌جمهور آمریکا را رد و آن را خارج از تعهدات برجامی عنوان کردند. بااین‌حال، آمریکا آزمایش‌های موشکی را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ معرفی کرده و چندین بار تلاش کرد که قطعنامه‌ای در محکومیت فعالیت‌های موشکی و حضور منطقه‌ای ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برساند. خیز ضد ایرانی آمریکا که با نمایش مضحک آهن‌پاره در سازمان ملل و یک پایگاه آمریکایی همراه بود، حتی با کوچک‌ترین اعتراض اروپایی‌ها که خود را مدافع برجام جا زده بودند، روبه‌رو نشد و این حقیقت را تقویت کرد که سکوت آن‌ها در قبال اقدامات آمریکا، هم به‌منزله تأیید است و هم نشانه مخالفت با خطوط قرمز ایران.
در این میان فرانسوی‌ها بیش از سایر کشور‌های اروپایی به مخالفت صریح با سیاست‌های غیرقابل تغییر نظام اسلامی برخاسته‌اند. پاریس از ابتدای مذاکرات با مانع‌تراشی حتی در مواقعی، مواضع تندتری نسبت به آمریکایی‌ها اتخاذ می‌کرد و به ایفای نقش پلیس بد می‌پرداخت. «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه همچنان به نمایندگی از دولت متبوعش، مذاکرات ضد ایرانی خود را با مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا ادامه می‌دهد. یکی از خروجی‌ها و نتایج این مذاکرات، تأخیر اتحادیه اروپا در ارائه ساز و کار مالی ویژه به ایران بود که حالا ثابت‌شده اجرای آن را به متوقف کردن مؤلفه‌های قدرت جمهوری اسلامی منوط کرده‌اند.
علاوه بر این، مقامات فرانسوی از سوی واشنگتن مأموریت دارند که از یک‌سو همچنان به ادامه فشار برای توقف برنامه موشکی کشورمان ادامه دهند و از طرفی، به کاخ سفید تعهد داده‌اند تا به همراه دیگر بازیگران اروپایی، تاکتیک «خرید زمان» علیه ایران را با هدف اثرگذاری بیشتر تحریم‌ها دنبال کنند که در حال حاضر به‌صورت توأمان، در حال عملی کردن این دو تعهد خود هستند. «اگنس وان در مول» سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، اخیراً با انتشار بیانیه‌ای مطبوعاتی در خصوص برنامه موشکی ایران مدعی شد: «موشک‌های بالستیک ایران نگرانی ما را برانگیخته و پرتاب اخیر ماهواره‌ای ایران، نگرانی‌هایی را در سطح جهانی به همراه داشته است! ما از ایران می‌خواهیم تا هیچ آزمایشی را بر موشک‌های بالستیک که قدرت حمل کلاهک‌های هسته‌ای دارند، ازجمله پرتابگر‌های ماهواره‌ای انجام ندهد. ما می‌خواهیم ایران به تعهداتش در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل پایبند باشد»!
نکته دیگر در مورد رفتار دوگانه و متناقض اروپا به اتهامات اثبات نشده در مورد برخی ترور‌ها توسط ایران بازمی‌گردد؛ اتهاماتی که بر مبنای آن، تحریم‌هایی علیه کشورمان در دستور کار قرارگرفته است. اروپا در حالی چنین اتهاماتی را مطرح می‌کند که مأمن و پناهگاه تروریست‌های منافقی است که حدود ۱۷ هزار نفر از مردم کشورمان را به شهادت رسانده‌اند و آزادانه در قاره سبز به برگزاری کنفرانس، سخنرانی و کمپین ضد ایرانی می‌پردازند.
افزون بر گمانه‌ای که در ابتدای این نوشتار مبنی بر رونمایی از خبر اجرای قریب‌الوقوع اس پی وی در ازای محدود کردن توان موشکی و قدرت منطقه‌ای شرح آن گذشت، دو احتمال دیگر نیز در این خصوص مطرح است. نخست اینکه به نظر می‌رسد در فضای کنونی پیش از آغاز اجرایی شدن ساز و کار ویژه مالی، آمریکا و اروپا با تقسیم وظایف سعی در مقصر نشان دادن ایران برای خروج کاخ سفید از برجام دارند و افزون بر این، با تمسک به هر ابزاری درصددند که جمهوری اسلامی را مسبب پایبند نبودن اروپا به تعهدات خود نشان دهند. احتمال دوم این است که کشور‌های اروپایی علیرغم اشراف کامل بر حمایت غیرقانونی از گروه‌های تروریستی، باز هم جمهوری اسلامی را متهم به انجام اقدامات تروریستی می‌کنند تا مانع از راه‌اندازی ساز وکار مالی ویژه شوند. این در حالی است که حضور آزادانه گروهک‌های تروریستی منافقین و الاحوازیه در اروپا که بار‌ها به اقدام علیه شهروندان ایرانی اعتراف کرده‌اند، نشانه‌ای آشکار از حمایت اروپا از تروریسم تلقی می‌شود و در مقابل، پاسخی جز اینکه قاره سبز مهد آزادی است شنیده نشده است!
اروپایی‌ها به این دلیل که یکی از امضاء کنندگان برجام هستند، باید به رفتار‌های متناقض و متضاد که مغایر با سیاست‌های کلان و منافع راهبردی کشورمان است پایان دهند و مقامات کشورمان نیز متقابلاً با تغییر جهت فاحش اروپا لازم است که مرز‌های جدیدی با کشور‌های این اتحادیه ترسیم کنند؛ اروپایی که قادر است منافع بلندمدت ایران را تأمین کند یا اروپایی که در چارچوب منافع ملی قرار نمی‌گیرد.
یادداشت روزنامه کیهان نیز با عنوان «شیطان جیغ بنفش‌کشید!» منتشر شده و در آن آمده است: معتقدین به اینکه «ذات انقلاب، دگرگونی است» نیز شاید تا این حد باور نمی‌کردند که انقلاب اسلامی ایران و خیزش عظیم خداخواهی مردم در عصر تاریک کمونیسم و لیبرالیسم بتواند مسیر تاریخ را عوض کند و چونان انفجار نور در جهان ظلمانی، تا بیکران قلب‌ها و مغز‌های مردمان تاریخ نور بیفکند و دائماً گسترش یابد. شاید به این دلیل بود که از همان ابتدا بدخواهان سعی کردند انقلاب را جدی نگیرند. بعد هم تظاهر کنند که جدی نمی‌گیرند.
بعد که تغییرات جدی را دیدند سعی کردند مهارش کنند و بعد که قدرتش نمایان شد سعی کردند مقابلش بایستند و وقتی به خود آمدند دیدند که از سال ۴۲ تا امسال که ۹۷ است، عمر و سرمایه خود را صرف مقابله با ندای فطرتی نموده‌اند که از قلب خمینی آغاز شده و تا دنیا را دربر نگیرد و بند از دست و پای ذهن‌های اسیر ایسم‌ها و ایست‌های جهانیان برنگیرد آرام نخواهد شد؛ و در این ۵۵ سال مبارزه آشکار و ۴۰ ساله تحقق انقلاب و بیداری اسلامی، این بانگ آزادیست کز خاوران خیزد و فریاد انسان‌هاست کز نای جان خیزد و اعلام طوفان‌هاست کز هر کران خیزد و آتشفشان قهر ملت‌های در بند است و نمی‌توان در برابر آن ایستاد، که هیچ‌گاه آدمی، در برابر توفان نمی‌ایستد، اگر عاقل باشد.
روزنامه وطن امروز در یادداشت امروز خود با عنوان «راه را گم نکنیم» آورده است: اگر واقعا می‌خواهیم حفظ ارزش پول ملی را به صورت ساختاری دنبال کنیم به جای بررسی چگونگی افزایش استقلال بانک مرکزی و روسای آن باید به دنبال مولد شدن اقتصاد ایران باشیم. اقتصادی که آنقدر تولید داشته و مالیات بر تولید، مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و... به عنوان درآمد پایدار در آن پرداخت و دریافت شود که دولت بتواند با همین مالیات‌ها به راحتی کشور را اداره کند؛ بنابراین اگر چه ممکن است عدم انتصاب رئیس‌کل بانک مرکزی توسط رئیس‌جمهور یا ایجاد شرایط علمی و سوابقی پیچیده‌تر و سختگیرانه‌تر برای انتصاب رئیس کل تا حدودی تاثیرگذار باشد، اما باید پذیرفت کسانی که ساختار سیاسی و روابط بین قوا در ایران و همچنین شرایط اقتصادی ایران را می‌شناسند می‌دانند این فقط رئیس‌جمهور نیست که به بانک مرکزی دستور می‌دهد، بلکه ممکن است رئیس‌جمهور عملا هیچ دخالتی نداشته، اما مجلس با تصویب قوانینی در نظام پولی کشور دخالت کند. همان‌طور که تصویب تبصره‌های تکلیفی که در بودجه‌های سنواتی وجود دارد با رای مستقیم مجلس بوده و حتی گاه ارتباط چندانی با دولت‌ها نیز ندارد.
راهکار اصلی برای ایجاد استقلال، استحکام سیستم اقتصادی کشور است. طی این سال‌ها و در دوران مدیریت تمام روسای کل بانک مرکزی، ارزش پول ملی ما به دفعات کاهش پیدا کرده که این موضوع دقیقا برخلاف اصلی‌ترین وظیفه رئیس‌کل بانک مرکزی یعنی حفظ ارزش پول ملی است.
در خاتمه باید گفت: بهتر است راه را گم نکنیم و به جای سخن از استقلال بانک مرکزی، حذف صفر‌ها از پول ملی و... به ریشه‌های کاهش ارزش پول ملی و عدم استقلال بانک مرکزی بپردازیم، چرا که در شرایط فعلی و به فرض تداوم وضعیت موجود دست اندازی‌های دولت‌ها به تصمیمات بانک مرکزی قطعی بوده و تحقق استقلال ممکن نیست.
روزنامه خراسان در یادداشت امروز خود با عنوان «دموکراسی آمریکا در خطر» چنین آورده است: دعوایی که ابتدا بر سر هزینه تامین احداث دیوار مرزی میان آمریکا و مکزیک شروع شده بود اکنون به دعوای شخصی میان دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، فرد شماره اول کشور و رئیس غیر رسمی حزب جمهوری خواه و نانسی پلوسی به عنوان سخنگوی (رئیس) مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا، فرد شماره سوم کشور و رئیس غیر رسمی حزب دموکرات، بدل شده است.
تداوم این وضعیت نه فقط معیشت ۸۰۰ هزار کارمند دولت فدرال را تحت تاثیر قرار خواهد داد، بلکه ساختار سیاسی کشور به ویژه اصل " نظارت و توازن " را به عنوان رکن پایداری دموکراسی در ایالات متحده به خطر خواهد انداخت، زیرا چنین به نظر می‌رسد جز تسلیم شدن شاخه اجرایی دولت (رئیس جمهوری) یا شاخه قانون گذاری دولت (کنگره) دعوای به راه افتاده بر سر دیوار در آمریکا حل و فصل نخواهد شد و نتیجه آن، برهم خوردن توازن میان نهاد‌های قدرت در این کشور خواهد بود.
روزنامه ایران در سرمقاله امروز خود با عنوان «سیگنال مثبت شورای نگهبان به استانی شدن انتخابات» آورده است: عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان نوشته است: «نسبت به مصوبات مجلس، از جمله اصلاح قانون انتخابات و استانی شدن نمی‌توان قضاوت پیشینی داشت. با وصول مصوبه، شورای نگهبان نظر خواهد داد. لیکن در خصوص کاهش مشارکت مردم و بروز مشکلات امنیتی باید دقت لازم انجام شود. شایسته‌گزینی، شفافیت و نظارت بر عملکرد نمایندگان به ارتقای جایگاه مجلس می‌انجامد.» رمزگشایی از لحن این توئیت شاید به نوعی نشان دهنده تغییر موضع شورای نگهبان درباره این موضوع باشد. به عبارت دیگر نشانه‌هایی در دسترس است مبنی بر اینکه این دفعه ماجرا قدری فرق می‌کند.
مسأله استانی شدن انتخابات مجلس پیشتر سه بار در ادوار مختلف مجلس مطرح شده بود و هر بار به سد مخالفت شورای نگهبان برخورد کرد. در تمام این موارد البته دولت‌های وقت هم مخالف چنین تغییری بودند؛ از جمله سال ۹۴ و در مجلس نهم که استانی شدن انتخابات مجلس مطرح بود. این بار، اما حسینعلی امیری، معاون پارلمانی رئیس جمهوری اعلام کرده دولت موافق چنین تغییر و اصلاحی در قانون است. این اولین نشانه به نفع حامیان این تغییر است.
روزنامه آرمان امروز در یادداشت امروز با عنوان «بسته حمایتی: فرار از مسئولیت اجتماعی» آورده است:بسته حمایتی دولت که این روز‌ها بیش از پیش در رسانه‌ها به آن پرداخته می‌شود و نوبت به بیمه شدگان تامین اجتماعی که دریافتی ماهانه زیر سه میلیون تومان دارند، رسیده است، در وهله نخست، به هیچ وجه پاسخگوی آسیب‌هایی که سیاست‌های دولت به خاطر افزایش دستوری قیمت ارز در جامعه ایجاد کرده، نمی‌تواند باشد و این هیچ هنری نیست و به تعبیری می‌توان گفت: از گناه تصمیمات اقتصادی دولت در قبال مردم و جامعه چیزی نمی‌کاهد. دوم اینکه این دسته از اقدامات منجر به تحقق اهدافی که بیان و رسما اعلام می‌شود، نمی‌شود.
درحقیقت مسأله اصلی در اینجا توصیه به دولت‌هاست که تخریب نکنند، نه اینکه برای جبران تخریب‌های خودشان اقدامات اینچنینی انجام دهند. به نظر می‌رسد بخشی از این اقدام هم دور کردن افکار عمومی از مشکلات عظیمی است که سیاست‌های اقتصادی در ظرف یکسال گذشته تاکنون بر کشور تحمیل کرده است. در واقع عمق آسیبی است که این سیاست‌ها بر جامعه وارد کرده است؛ بنابراین هیچ‌کدام از هدف‌هایی که مورد نظر است از جمله کمک‌های مالی تحقق پیدا نخواهد کرد؛ ضمن اینکه مشکلاتی که عنوان می‌شود، یعنی کمک به تغذیه خانوار‌ها هم به همین دلایل اتفاق نمی‌افتد. نکته قابل توجه دیگر این است که تزریق چنین پولی موجب افزایش قمیت همین کالا‌ها هم خواهد شد.
روزنامه سیاست روز در یادداشت امروز با عنوان «بهانه‌ای برای نظامی‌گری» آورده است: در جدیدترین اقدام نظامی وزارت دفاع در راهبرد جدید دفاع موشکی این کشور طرح‌هایی را برای استقرار تسلیحات موشکی در فضا ارائه کرده است. دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در راهبرد جدید دفاع موشکی به دنبال آن است تا برنامه موشکی این کشور را در مقیاسی بی‌سابقه از زمان ارائه طرح جنگ ستارگان در دوران «رونالد ریگان»، توسعه دهد.
بر اساس گزارش‌های منتشره آمریکا میلیارد‌ها دلار را برای اجرای این طرح اختصاص داده است چنانکه بودجه نظامی آمریکا نیز ۷۰۰ میلیارد دلار اعلام شده است. نکته قابل توجه آنکه در طرح موشکی آمریکا برای فضا ادعا شده است که این طرح برای دفاع از نیرو‌های آمریکایی و متحدان آن در برابر تهدیدات موشکی است. این طرح در آسیا و اروپا اجرایی می‌شود در همین حال آمریکا اصلی‌ترین دشمنانش در حوزه موشکی را ایران، روسیه، کره شمالی و چین عنوان کرده است.
روزنامه جوان در یادداشت امروز با عنوان «ترامپ‌های کوچک اروپایی» آورده است: خانم موگرینی از مدت‌ها قبل اعلام کرده بود که حفظ برجام، زمینه‌ای برای گفتگو با ایران درباره موضوعات دیگری است که در دستور کار ترامپ و امریکاست. این ادبیات به‌خوبی نشان می‌داد که اروپا از طریق وعده‌های حداقلی و ناچیز مانند SPV و زمانبر کردن فشار‌های تحریمی امریکا و مؤثر کردن آن، به‌شکل تدریجی به‌دنبال همان مدل ترامپ در مقابل ایران است. ترامپ هم به حذف توان هسته‌ای ایران بسنده نکرده و دنبال حذف تمامی مؤلفه‌های قدرت ملی ایران است، ولی روش اروپایی‌ها این بود که با گروکشی نسبت به وظایف و تعهدات برجامی خود که در سه سال گذشته و به‌ویژه با دور جدید تحریم‌های امریکا، با روشی نرم، مذاکره در مورد پرونده‌های منطقه‌ای و سپس موشکی و دیگر موضوعات را با دیپلمات‌های خوش‌بین ایران فعال کنند.
این روش اروپایی‌ها دو هدف راهبردی را مدنظر داشت؛ ابتدا اینکه به‌جای مسدود کردن مسیر‌های تعاملی، نقش پلیس خوب را عهده‌دار باشند و سپس اینکه با معلق نگه داشتن رویکرد‌های اقتصاد ملی در ایران و مؤثر کردن فشار‌های تحریمی و اقتصادی، فرصت‌های یک رویکرد فعال اقتصادی ایران با دیگر قدرت‌های اقتصادی جهان را از ایران بگیرند.