معاون قوه قضائیه و رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات: لایه‌های «آموزش»، «پژوهش»، «خدمات»، «تبلیغات و اطلاع‌رسانی» راهبرد‌های حضور دین در فضای مجازی هستند
به گزارش گروه حقوقی‌وقضایی به نقل از واحد خبر مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، پنجمین جلسه نقد و اندیشه با موضوع فضای مجازی و روحانیت با حضور «معاون قوه قضائیه و رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات» و «رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه» در سالن الغدیر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد.
در این نشست معاون قوه قضائیه در پاسخ به پرسشی مبنی بر نقش روحانیت و نوع رفتار مسؤولین در فضای مجازی، گفت: همه کسانی که امروز نوعا در صحنه‌های اجتماعی حضور دارند، روحانی نیستند ؛ هرچند با عنایت به نقش خطیر روحانیت در جامعه، روحانیون در مجاری مدیریتی کشور حاضر و ناظر هستند اما باید این نقش تقویت شود ؛ پیش از انقلاب روحانیت بیشتر پاسخگوی سؤالات دینی بود و بعد از انقلاب در صحنه‌های دیگری از جمله عرصه سیاست نیز حضور پیدا کرد که تجلی در این میدان ضروری است.
شهریاری افزود: در صحنه مجازی، قشر روحانیت مانند تمامی اقشار جامعه در این فضا حضور دارند ؛ یعنی در این زمینه تفاوت چندانی بین روحانی و غیرروحانی وجود ندارد و روحانیت هم وقتی به فضای مجازی می‌آید همانند بقیه افراد است، اما مسؤولیت خاص خود را دارد ؛ بنابراین اقشار مختلف هرکدام وظایفی دارند و می‌توانند نیاز‌های مختلفی را برطرف کنند، لذا هر وظیفه‌ای که در فضای حقیقی دارند، می‌توانند در فضای مجازی هم داشته باشند.
وی با اشاره به لایه‌های مختلف حضور روحانیت در فضای مجازی، اظهار کرد : از آنجا که فضای مجازی یک کپی از فضای حقیقی است، تمامی فعالیت‌ها در این عرصه می‌تواند در فضای مجازی تسری پیدا کند. با توجه به لایه‌های مختلفی که در این فضا وجود دارد، روحانی می‌تواند در آن شاگرد، پژوهشگر، خدمت‌دهنده، یادگیرنده و یا اطلاع‌رسانی کننده و امثال آن باشد.
رئیس مرکز خدمات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) که این مرکز از پیش قراولان عرصه فناوری اطلاعات و فضای مجازی در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است، با بیان اینکه لایه‌های آموزش، پژوهش، خدمات، تبلیغات و اطلاع‌رسانی راهبرد‌های حضور دین در فضای مجازی هستند، بیان کرد : بعد از انقلاب، نهاد‌هایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها و ... تأسیس شدند که مسئولیت نهادینه‌کردن روحانیت را در دستگاه‌ها دارند و رسالت مدیریتی آنها مانند دستگاه قضائی که باید رئیس آن یک مجتهد و فقیه جامع‌الشرایط باشد، از وظایف روحانیت است.
این عضو شورای عالی فضای مجازی اضافه کرد: قبل از انقلاب هم نهاد‌هایی مثل حوزه علمیه و مسجد را داشتیم که با حضور روحانیت فعال بودند و امروز با حضور در این فضا پررنگ‌تر شده‌اند ؛ برخی از وظایف هم ملی است که این تکالیف عمدتا بر دوش ولی فقیه گذاشته شده و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) با نگاه آینده‌نگرانه در فضای مجازی، اقداماتی داشته‌اند که موجب بیداری اسلامی شد.
وی در ادامه با پاسخ به این پرسش که نگاه حاکمیت به فضای مجازی، سلبی باید باشد یا ایجابی گفت : ما نیاز داریم تا هم نگاه سلبی و هم ایجابی به فضای مجازی داشته باشیم، یعنی همانطور که وجود پلیس برای امنیت لازم است، باید در فضای مجازی هم چنین نیرویی باشد چراکه اگر به دنیال محیط امن در این فضا هستیم باید قوانین این فضا را هم رعایت کنیم ؛ شهروندان و خانواده‌ها در این فضا از ما انتظاراتی دارند و اگر دیدیم که بی‌اخلاقی و بی‌بند‌وباری در این فضا عفت خانواده‌ها را تهدید می کند باید با حضور جدی در این عرصه اقدام کرد ؛ هرچند که ما باید نگاه ایجابی هم به این مسائل داشته باشیم که موضوع «عدالت الکترونیک» از آن جمله است.
معاون قوه قضائیه در ادامه با اشاره به برخی از خدمات صورت گرفته در مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه به جهت تحقق «عدالت الکترونیک» اظهار کرد : ما باید خدمات عدالت الکترونیک را در دسترس شهروندان قرار دهیم تا به هرنحو غیرحضوری از این فضا استفاده کنند ؛ مهمترین وظیفه دولت در این خصوص چابک‌سازی و توسعه دولت الکترونیک و خدمت‌رسانی برای شهروندان و تقویت این حوزه است.
شهریاری با تاکید بر اینکه همواره شبهات و اشکالات در فضای مجازی وجود دارد و باید دائم دفاع کنیم و اگر امروز در این عرصه، راهبرد دفاعی داشته باشیم، دراین عرصه کاری نمی توانیم انجام دهیم، اضافه کرد : اگر از لاک دفاعی خارج شویم، تأثیرات چشمگیرتری خواهیم داشت.
وی تصریح کرد : نگاه حمله‌ای موجب توفیق ما در صحنه توسعه فیزیکال شده است ؛ مانند مساله حمله ما به داعش در سوریه و عراق که موجب موفقیت شد ؛ از این‌رو ما، هم باید فیلترینگ و هم حمله را در کشور داشته باشیم. از نظر من شبکه‌های اجتماعی امروز فیلتر نیستند ؛ شاید به معنای لفظی فیلتر باشند، اما در واقعیت نیستند چراکه به راحتی با وی‌پی‌ان قابل دسترس هستند.
رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه با اشاره به اینکه امروز دروازه ورودی کشور در عرصه فضای مجازی بر روی دشمنان ما باز است و نظارت جدی و دقیقی بر این مساله وجود ندارد، گفت : شاید فیلتر خوب عمل کرده ولی ضد فیلترها آمدند در حالی که هیچ برنامه‌ای در این زمینه نداریم و افرادی که وظیفه دارند، احساس مسئولیتی نسبت به فیلترشکن‌ها ندارد ؛ هر کشوری ملاحظات امنیتی خودش را دارد و ما هم اینجا با حضور جدی پلیس بعد از وقوع واقعه سراغ مجرم می‌رویم اما باید پیشگیری شود و نباید مدیریت صحنه را از دست بدهیم.
وی در ادامه با اشاره به نقش روحانیت در فضای مجازی خاطر نشان کرد : فضای مجازی ۲ ویژگی برای روحانیت دارد، ویژگی اول این است که همه نهادهای امنیتی دشمنان علیه روحانیت کار می کنند بنابراین در این فضا بیشتر فرصت عرض اندام دارند اما ویژگی مثبت این است که وقتی یک روحانی برای سخنرانی به مجالس می‌رود بیشترین جمعیتی که پای صحبت های او می نشینند در نهایت شاید به ۱۰ هزار نفر برسد اما برخی روحانیون انقلابی و ولایی در فضای مجازی یک میلیون دنبال کننده دارند که بستر بسیار خوبی برای اشاعه و تبلیغ مباحث دینی است.
معاون قوه قضائیه در ادامه با بیان اینکه انقلاب را حضرت امام خمینی (ره) پدید آورد اما بیداری انقلاب را مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به ثمر رساند گفت: اگر یک شخص در هر لباسی از قوانین سرپیچی کند و دستاوردهای انقلاب را زیر سوال ببرد مورد بازخواست قرار می‌گیرد. این قانون برای روحانیت هم صدق می کند، اگر هریک از روحانیون چه در فضای حقیقی و یا مجازی تخلفی انجام دهد به تخلف او رسیدگی و مجازاتش تعیین می شود.
وی درپایان به این پرسش که آیا فقه غنی حوزه های علمیه که همواره گره گشای مشکلات بشری بوده است، برای مسائل مستحدثه بویژه فضای مجازی به روزرسانی شده است چنین پاسخ داد که درحال حاضر دروس خارج فقه فناوریهای نوین با رویکرد فضای مجازی، حریم خصوصی و ... توسط ایشان برگزار گردیده و مباحث جدید هم به زودی آغاز خواهد شد و مخاطبان را به مطالعه کتاب «فقه فناوری های نوین - بخش اول : فقه فضای مجازی - دفتر اول : فقه حریم خصوصی» ارجاع داد.