ایران همواره به عنوان قدرت نظامی برتر منطقه درنظر گرفته می‎شود/پیشرفت ایران در زمینه موشکی که گستره‌ای به وسعت سراسر خلیج فارس، دریای عمان و دریای سرخ را تحت پوشش قرار می‎دهد

به گزارش گروه بین الملل ، بررسی قدرت نظامی ایران همواره برای طرف‎های خارجی و ناظران منطقه‌ای و بین المللی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است.

مراکز تحقیقاتی بزرگ جهان مانند موسسه مطالعات امنیت (IISS) و موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) و همچنین سایر مراکز تحقیقاتی و پژوهشی، شماری از مراکز و موسساتی هستند که به رصد توان نظامی ایران در سال‌های اخیر پرداخته‎اند.

 

به گزارش مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک (CSIS)، ایران که همواره به عنوان قدرت نظامی منطقه در نظر گرفته می‌شود، اگرچه بنا به دلایلی برخلاف سایر همسایگان عرب خود از دستیابی به تسلیحات پیشرفته غربی را نداشته، اما پیشرفت زیادی در موشک‌های بالستیک و کروز و تسلیحات نامتقارنی که می‌توانند گستره‌ای به وسعت سراسر خلیج فارس، دریای عمان و دریای سرخ را تحت پوشش خود قرار دهند، داشته است. این توانایی نظامی ایران در کنار ضعف همسایگانش در مورد ایجاد اتحاد مستمر و موثر و نیز هدر دادن مقادیر هنگفتی برای خرید تسلیحات سبب شده تا ایران به برترین قدرت منطقه مبدل شود.

براساس تجزیه و تحلیل دو موسسه تحقیقاتی کلیدی موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک (IISS) و موسسه بین المللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) و نیز IHS جینز، کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس در سال ۲۰۱۷ مبلغی میان ۹۵ تا ۱۲۸ میلیارد دلار صرف هزینه‌های نظامی کرده‎اند. در حالی که ایران در مدت زمان مشابه ۱۵ تا ۱۶ میلیارد دلار در این زمینه صرف کرده است. این تفاوت محدود به دهه‌های اخیر نیست. ضمن این که ایران از سال ۲۰۰۶ مورد تحریم‌های تسلیحاتی آمریکا و محدودیت‌های تسلیحاتی سازمان ملل قرار گرفته است. این امر سبب شد ایران به تسلیحات تولید داخلی خود متکی باشد.

یکی از دلایلی که CSIS برای برتری منطقه‌ای ایران در زمینه نظامی مطرح می‌کند این است که اگرچه بسیاری از همسایگان ایران بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی خود را صرف خرید تسلیحات می‌کنند و از تسلیحات پیشرفته‌ای برخوردارند، اما به دلیل عدم توانایی استفاده درست ناشی از فقدان دانش کافی در این زمینه عملا قادر به بهره گیری از آن نیستند. این امر خود در محاسبات منجر به تخمین توانایی نظامی تاثیر گذاشته و صرفا به رقابت تسلیحاتی در منطقه منجر می‌شود.

 

براساس این گزارش ایران پس از بهبود کمی تسلیحات جنگی خود در سال‌های ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۳، بر کیفیت این تسلیحات متمرکز شده و توانست نیروی عظیم توپخانه‌ای و پرتاب کننده‌های موشکی خود را ارتقا داده و حفظ کند. موضوعی که به تقویت قدرت هوایی آن نیز منجر شده است.

موشک‌های بالستیک و کروز، قابلیت‌های مربوط به جنگ نامتقارن، بهبود دفاع هوایی- زمینی و استفاده از شرکای استراتژیک موثر در قدرت نظامی ایران را نمی‌توان نادیده گرفت.

از سوی دیگر ایران توانست تحریم‌ها و محدودیت‌های پیش روی خود را با ارتقای قدرت در حوزه نیروی زمینی و ساخت تانک و مدرن سازی توپخانه‌ای به چالش بکشد.

نیروی دریایی ایران به عنوان بزرگترین کشور دارای جنگ افزار‌های های گشت زنی و ساحلی، زیردریایی‌ها و موشک‌های ضد کشتی در منطقه، علیرغم دارا بودن موشک‌های ضد کشتی و زیردریایی‌ها به سیستم جنگ‌های نامتقارن دریایی نیز تکیه دارد.

«گلوبال فایر پاور» Global Firepower، وب سایت رتبه بندی آنلاین نظامی، در بررسی قدرت نظامی ۱۳۶ کشور جهان براساس بررسی ۵۰ فاکتور شامل پتانسیل جنگ‌های متعارف، نیروی انسانی، جغرافیایی و مالی، ایران را در رده ۱۳ قرار داد. عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در رده‌های ۱۶ و ۲۶ این رده بندی قرار دارند.

 

از جهت نیروی انسانی، ایران کشوری با ۸۲ میلیون نفر جمعیت است. این امر حاکی از پتانسیل بالای نیروی انسانی به عنوان عامل کلیدی در جنگ‌های فرسایشی دراز مدت است.

تاکید تهران بر دفاع و تجهیزات دفاعی را می‌توان در موارد زیر به وضوح دید:

- تاکید بر استراتژی «دفاع پیشگیرانه» به عنوان راهکار دفاعی موثر. این استراتژی به عنوان اهرمی برای تضعیف، دشمنان و جلوگیری از نفوذ آنان به خاک ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

- موشک‌های کوتاه، میان و بلندبرد بالستیک دیگر ابزار دفاعی ایران است که به اعتقاد کارشناسان خارجی دامنه برد آن تا فلسطین اشغالی، پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس و بخش‌هایی از اروپا است.

- سومین ابزار بازدارندگی ایران، تنگه هرمز است. ایران همواره تاکید کرده است که در صورت وقوع جنگ علیه این کشور، ایران نیز اقدام به بستن تنگه هرمز خواهد کرد که در نتیجه آن، یک پنجم عرضه نفت در بازار‌های جهانی متوقف شده و اقتصاد جهانی آسیب شدیدی خواهد دید. این امکان برای ایران در باب المندب که ۴ درصد نقت بازار‌های جهانی از آن عبور می‌کند، نیز وجود دارد.