رویکرد ظرفیت‌شناسی در گزارش‌های مرکز پژوهش‌ها براساس فرمایشات رهبر انقلاب/ واقع‌گرایی، دستاورد رویکرد گزارش‌های مبتنی بر ظرفیت‌شناسی خواهد بود

به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، بابک نگاهداری، با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در ۱۸ اسفند ۱۴۰۳ در جمع مسئولان نظام، گفت: مقام معظم رهبری در این دیدار تاکید داشتند که مسئولین کشور ظرفیت‌های موجود کشور را در زمینه‌های مسائل اقتصادی، علمی، تحقیقات، نوآوری و خلاقیت بشناسند چراکه ظرفیت‌های ما در این زمینه‌ها زیاد است. 

وی افزود: مرکز پژوهش‌های مجلس در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری طی جلسه‌ای تهیه و تدوین گزارش‌های مبتنی‌بر ظرفیت‌شناسی را در دستور کار خود قرار داد. 

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، با بیان اینکه اقتضای کار پژوهشی، ابتنا بر مسئله و پرداختن به کاستی‌های وضع موجود است، عنوان کرد: باید توجه داشت که مسئله‌محور بودن امر پژوهش، ممکن است باعث غفلت از ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و قابلیت‌ها شود که البته ممکن است به این اشکال چنین پاسخ داده شود که نقاط مثبت و ظرفیت‌ها در پژوهش ضمن رویکرد مسئله‌محوری مورد توجه قرار می‌گیرد و این دو با یکدیگر قابل جمع هستند.

وی یکی از چارچوب‌های کاربردی ساده و در عین حال نسبتا کامل در زمینه ظرفیت‌شناسی را مدل اس اُ‌ای آر (SOAR) دانست و در تشریح آن تصریح کرد: این مدل به عنوان یک پاسخ به محدودیت‌های مدل‌هایی نظیر SWOT در قالب بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها شکل گرفت. در حالی که مدل SWOT به تحلیل نقاط ضعف و تهدید‌ها می‌پردازد، مدل SOAR بر نقاط قوت و فرصت‌ها تمرکز دارد و به مدیران کمک می‌کند تا با رویکردی مثبت‌تر به برنامه‌ریزی استراتژیک بپردازند. 

نگاهداری، خاطرنشان کرد: این مدل در سال‌های اخیر به ویژه در دوران پساکرونا و در مواجهه با چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی و دیجیتالی شدن در حوزه‌های مختلفی مانند آموزش، بهداشت، و توسعه اجتماعی به کار گرفته شده است.

وی ادامه داد: در مدل SOAR، نقاط قوت شامل مواردی است که به مدیران و سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا در بازار رقابتی یا محیط متلاطم دولتی موفق باشند، همچنین فرصت‌‎ها مواردی هستند که می‌تواند به رشد و توسعه منجر شود و براین مبنا چشم‌انداز‌ها و آرمان‌ها تعیین و بر اساس آن برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد و سپس نتایج مورد انتظار با تأکید بر تعریف معیار‌های موفقیت تعیین می‌شود و این بخش به مدیران و سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا عملکرد خود را اندازه گیری و ارزیابی کند.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، با بیان اینکه رویکرد مثبت اندیش این مدل، واقع گرایانه بوده و خیال پردازانه نیست، در تشریح ابعاد آن توضیح داد: واقع گرایی در این مدل از طریق بعد چهارم یا نتایج حاصل می‌شود. بدین معنا که از طریق معرفی نتایج و دستاورد‌های کلیدی مورد انتظار، تحلیل مدل SOAR جنبه عینی و واقعی به خود پیدا می‌کند. 

وی در ادامه از تهیه، تدوین و انتشار نخستین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با رویکرد ظرفیت‌شناسی با عنوان ظرفیت‌شناسی مدیریت سرمایه انسانی دستگاه‌های اجرایی، خبر داد و در تبیین آن عنوان کرد: در این گزارش در زمینه نقاط قوت به مواردی، چون زیرساخت فناورانه مناسب و بهره‌مندی از کارکنان متخصص و آموزش‌دیده، در حوزه فرصت‌ها به مواردی، چون وجود نیروی انسانی توانمند و دردسترس و فرصت جایگزینی نسل جوان توانمند و باانگیزه در نظام اداری، تاکید شده و بر مبنای آن چشم‌اندازهایی، چون تحقق نظام مدیریت سرمایه انسانی صحیح و عادلانه، ثبات و پایداری نظام اداری کشور و افزایش اعتماد و رضایت عمومی، ترسیم شده است و در ادامه نتایج و دستاورد‌هایی شامل رضایت‌مندی مطلوب آحاد مردم از خدمات دولتی، افزایش انگیزه و رضایت کارکنان دولت، افزایش بهره‌وری، کارایی و اثربخشی دستگاه‌های اجرایی، بیان شده است. 

نگاهداری در تشریح رویکرد واقع گرایی به دور از خیال پردازی در گزارش ظرفیت‌شناسی مدیریت سرمایه انسانی دستگاه‌های اجرایی، عنوان کرد: در مورد ظرفیت شناسی مدیریت سرمایه انسانی دستگاه‌های اجرایی کشور، یک ظرفیت مهم در حال حاضر وجود دارد و آن امکان ورود قابل توجه نسل جوان به بدنه نظام اداری با توجه به نزدیک بودن دوره بازنشستگی بخش قابل توجهی از کارکنان دولت است که این ظرفیت هم رویکرد مثبت اندیش دارد و هم کاملا عینی و واقع گرا است.

رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس، تهیه این گزارش را آغاز کار در حوزه تهیه گزارش‌های کارشناسی در این مرکز با رویکرد ظرفیت‌شناسی دانست و بر ادامه تدوین و انتشار گزارش‌ها با این رویکرد در سایر حوزه‌ها تاکید کرد.

انتهای پیام/