برای مقابله با فرونشست نیازمند شکل‌گیری نهضت تزریق مصنوعی آب به زمین هستیم/ باید بخشی از فاضلاب شهری را تعطیل کنیم

حجت‌الاسلام سید محمد آقامیری رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران، در گفت‌و‌گو با میزان درباره وضعیت فرونشست زمین در تهران گفت: بحث بحران فرونشست یک بحث ملی است و تنها به تهران محدود نمی‌شود. برای مقابله با این بحران ملی کمیته عمران شورای شهر تهران با برگزاری جلسات مشورتی با حدود ۸۰ نفر از اساتید و نخبگان دانشگاهی در اسفند سال ۱۴۰۱ یک طرح ملی و جامع با دستورالعملی مشخص را  پیشنهاد داد که در شورای عالی استان‌ها به تصویب رسید و به عنوان اولین طرح مستقل از طرف شورای عالی استان‌ها به مجلس ارسال  و مورد استقبال قرار گرفت.

وی به مراحل بررسی طرح «لایحه کنترل و پیشگیری از فرونشست و کاهش اثرات آن در کشور» در مجلس شورای اسلامی اشاره و بیان کرد: این طرح توسط مرکز پژوهش مجلس مورد بررسی قرار گرفت و در یازده جلسه کمیسیون محیط زیست و کشاورزی مجلس دوره قبل بررسی و مصوب شد، در مجلس جدید نیز این طرح مجدد اعلام وصول شد اما هنوز به صحن نیامده است.

آقا میری گفت: برای اجرا این طرح کارگروه و دبیرخانه‌هایی در استان‌ها به ریاست استانداران شکل خواهد گرفت تا ۱۰ محور کابردی آن برای هر استان به فراخور مشکل و شرایط زیست محیطی امکان بهره برداری داشته باشد، در عین حال دبیرخانه اصلی طرح در وزارت کشور در نظر گرفته شد و وزیر کشور متولی این طرح انتخاب شده است. متاسفانه بحث فرونشست زمین در کشور متولی نداشته و سازمان مدیریت بحران به علت دغدغه‌های متعدد توان رسیدگی به این مهم را ندارد.

وی افزود: این طرح بودجه مشخص را طلب می‌کند و متولی نیز موظف است هر ۶ ماه یک بار به مجلس رفته و در مورد طرح و اقدامات شکل گرفته پاسخ بدهد، به عبارتی یک گزارش عملکرد ارائه کند تا به واسطه مقایسه گزارش‌های طرح و پایش‌های مرکز زمین‌شناسی نتایج به وضوح مشخص شود.

رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهرتهران اظهار کرد: در دنیا هنگامی که ۴ میلیمتر فرونشست در منطقه ایجاد می‌شود اعلام بحران کرده و چاه‌های بهربرداری آب بسته می‌شود، اما در تهران هرگز اعلام بحران نشد. باید توجه داشت که هر چقدر منابع آب در سفره‌های زیرزمینی کاهش پیدا کرده زمین نشست می‌کند و قابل برگشت نخواهد بود.

آقامیری ادامه داد: فرونشست در شهر تهران بدین ترتیب است که از جنوب به طرف مرکز در حال توسعه و پیشروی است ، از آنجا که ترکیب خاکی از مرکز به طرف پایین ریز دانه است فرونشست در این مناطق بسیار محسوس و مشخص است، اما در مناطق مرکز به بالا این فرونشست به علت درشت دانه بدون ترکیب خاک محسوس نیست و اگر باشد بسیار جزئی است.

ژاپن چگونه با فرونشست زمین مقابله کرد؟

وی الگوبرداری از سایر کشور‌ها را مورد تاکید قرارداد و افزود: فرونشست در تمام دنیا وجود دارد. کشور ژاپن سالانه ۲۴ سانتی متر فرونشست داشت، اما طی یک دوره ۱۰ساله با بستن چاه‌ها و تزریق مصنوعی آب به زمین این مشکل را برطرف کرد و فرونشست را به زیر سه، چهار سانتی متر رساند. در گذشته در ایران چاه‌های جذبی ایجاد می‌شد که چرخه آب را بار دیگر به زمین باز می‌گرداند اما هم اکنون تهران از این نعمت بی‌بهره مانده است و شبکه فاضلاب شهری این قاعده را تغییر داده است.

آقامیری تصریح کرد: سالیانه میلیون‌ها متر مکعب آب از سد‌ها وارد شهر تهران می‌شود. چنانچه این میزان آب به زمین تزریق شود و به در درون لوله‌های فاضلاب شهری هدایت نشود می‌توان از این بحران گذر کرد.

راه‌های مقابله با فرونشست در تهران

وی به راهکار‌های جلوگیری از فرونشست زمین در تهران پرداخت و تصریح کرد: تزریق آب به زمین از طرق مختلف ضرورری است، باید آبخیزداری را در بالای شهر به اجرا گذاشته و با سد‌های کوچک آب را به داخل زمین هدایت کرد. از سوی دیگر نیاز است تا چاه‌های جذبی را فعال کنیم.

رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران گفت: باید بخشی از فاضلاب شهری را تعطیل کنیم تا آب استفاده شده از آشپزخانه و یا حمام با تغییر به زمین برگردد. همچنین باید روان آب‌های سطح شهر را از طریق چاه‌های جذبی به درون زمین انتقال دهیم.

آقامیری ادامه داد: مسیل‌هایی که از شمال تهران به طرف جنوب حرکت می‌کند به خاطر سیمانی شدن امکان انتقال و تزریق آب را از بین برده است این وضعیت باید به صورت شطرنجی شود و در هر متر قابلیت انتقال آب به درون زمین فراهم شود. هر چقدر زمان بگذرد و ما به دنبال رفع چالش نباشیم سفره‌های زیرزمینی تحکیم پیدا کرده و امکان برگشت آنها نخواهد بود.

وی گفت: امروز ما کمبود آب نداریم، بلکه مشکل مدیریت آب وجود دارد. هنگامی که آب برداشت می‌شود باید آب بار دیگر به زمین تزریق شود این نکته‌ای است که هم اکنون در شهر تهران به اجرا گذاشته نمی‌شود، آب باید گردش داشته باشد.

رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: اگر آب به عمق زمین تزریق شود بسیاری از مشکلات حل می‌شود. تهران در گذشته به هزار قنات معروف بود و اکنون تنها فقط ۷۰ قنات فعال دارد. امروز نیازمند شکل‌گیری نهضت تزریق مصنوعی آب به زمین هستیم و این مهم در یک پروسه ۱۰ساله به خوبی جواب خواهد داد.

آقامیری گفت: چنانچه منابع آبی به درستی مدیریت شود یعنی آب‌هایی که در منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد به درون زمین و چاه‌های جذبی هدایت شود مشکل حل خواهد شد. ضرورت دارد تا در ابتدا فرهنگ‌سازی شکل بگیرد. باید باور کنیم که آب قابل بازگشت است. چنانچه آب از خلیج فارس به مرکز کشور هدایت شود ولی به درستی مدیریت شکل نگیرد وضعیت همچنان اضطراری خواهد بود.

انتهای پیام/