طرح دیده‌بان با تأسی از امر به معروف و نهی از منکر اجرایی شده است/ دریافت بیش از ۶۰۰ گزارش مردمی از طریق سامانه سجام
به گزارش گروه حقوقی و قضایی ، علی القاصی در همایش دیده‌بانان پیشگیری از وقوع جرم استان فارس با بیان اینکه چرایی شکل‌گیری جرائم و آسیب‌های اجتماعی و بررسی و تحلیل علت وقوع آن‌ها امروز از مباحث و موضوعاتی است که در محافل علمی و مجموعه دستگاه‌های متولی در حوزه پیشگیری و صیانت از جامعه مطرح است، اظهار کرد: کارشناسان امر به دنبال این هستند که ببینند با چه ساز و کاری می‌توان از وقوع جرائم و پدیده‌های مجرمانه پیشگیری کرد و چگونه می‌توان هزینه ارتکاب جرم را کاهش داد یا به حداقل رساند.
رئیس شورای عالی قضایی استان فارس با اشاره به اینکه یکی از نظریه‌های مهم در جرم شناختی این است که معتقدند علت وقوع هر جرم و پدیده مجرمانه را در چهار عامل باید جستجو کرد، تصریح کرد: عامل نخست، شخصی است که مرتکب جرم شده و علاوه بر شخص مرتکب، دولت به مفهوم عام و مجموعه دستگاه‌های اجرایی و قانون‌گذاری و حاکمیت نیز در وقوع این جرم نقش دارند.
القاصی بیان کرد: از طرفی خود قربانی که عمل مجرمانه نسبت به او رخ داده هم بی‌تاثیر نیست و عامل چهارم در این نظریه‌های جرم‌شناختی، جامعه است که در فرآیند و شکل‌گیری جرم، نقش اساسی ایفا می‌کند.
نماینده عالی قوه قضاییه در استان فارس خاطرنشان کرد: این چهار عامل دست به دست هم می‌دهند و هر کدام به عنوان مکمل دیگری موجب می‌شود پدیده‌ای تحت عنوان جرم که با واکنش اجتماعی مواجه است در جامعه شکل بگیرد.
وی افزود: اگر می‌خواهیم امروز از جرم و از آسیب اجتماعی به درستی و با نگاه علمی پیشگیری کنیم باید نگاه ما همه جانبه و با دید بررسی علل و عوامل آن از تمام جنبه‌ها و ابعاد باشد نه اینکه فقط نگاه ما به سمت فرد مرتکب معطوف باشد، زیرا خود این فرد، قربانی و معلول یک سری عوامل است و باید مرتکب به عنوان کسی که قربانی است مورد توجه قرار گیرد و در فرآیند اجتماعی، بازاجتماعی شود و به بدنه جامعه بازگردد.
رئیس شورای پیشگیری از وقوع جرم استان فارس با بیان اینکه امروز رویکرد کارشناسان به سمت بزه‌دیده‌شناسی و دیدگاه‌های علمی در بحث درمان و صیانت از جامعه و مجرمین، سوق یافته است، عنوان کرد: جامعه نقش اساسی در پیشگیری و صیانت از جرم و آسیب‌های اجتماعی دارد، زیرا اعتقاد ما بر این است که پیشگیری و صیانت از جامعه یک وظیفه همگانی است.
القاصی با تاکید بر اینکه صیانت همگانی از جامعه برگرفته از اصول دین ما و واجبات عینی ما است، اظهار کرد: در شرع مقدس اسلام بر امر به معروف و نهی از منکر به عنوان دو فریضه مهم که بر تمام ما انجام و رعایت آن واجب است تاکید زیادی شده و مساله پیشگیری از وقوع جرم هم‌تراز با این دو امر مهم است.
رئیس کل دادگستری استان فارس اضافه کرد: اگر این اوامر مهم ترک شود جامعه از خود به درستی صیانت نکرده و خروجی آن جرم است و مسائلی که دامن‌گیر مردم می‌شود و دستگاه قضایی با خیل عظیمی از بزهکاران و مجرمین مواجه می‌شود که هدفش مجازات او با ابزار‌های کیفری است.
وی با بیان اینکه همه ما در تمام حوزه‌های اجتماعی در قبال جامعه مسئولیم و همه ما در جهت حفظ و صیانت از جامعه و کنترل و صیانت جامعه از آسیب‌های جامعه باید پاسخگو باشیم، گفت: بر همین اساس شبکه بزرگ اجتماعی دیده‌بانان پیشگیری در مجموعه معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم استان‌ها مشغول فعالیت هستند.
رئیس شورای قضایی استان فارس تاکید کرد: اگر تمام افراد به وظیفه خود عمل کنند و خود را در قبال تهدیدات جامعه و آسیب‌ها مسئول بدانند و هرکدام یک گام به جلو بردارند ما می‌توانیم از جامعه صیانت کنیم و آسیب‌های آن را به حداقل برسانیم.
القاصی بیان کرد: امروز براساس قوانین و مبانی فقهی و شرعی و براساس قانون اساسی و قانون برنامه توسعه ششم و براساس قوانینی که پیرامون تعیین وظایف و اختیارات رئیس قوه قضائیه پیش‌بینی شده است ساختار طرح دیده‌بان به صورت سازمانی برای مدیریت این امر مهم شکل گرفته و در سال ۸۳ اولین اقدامی که در راستای استفاده از ظرفیت مردم برای کنترل و صیانت جامعه انجام گرفت شکل‌گیری این شبکه بود که ریاست قوه قضائیه برای شکل‌گیری این شبکه اجتماعی اهتمام ورزیدند.
رئیس کل دادگستری استان فارس با بیان اینکه نیرو‌های متعهد در سراسر کشور جذب این شبکه بزرگ اجتماعی شد و با گزارش‌هایی که از این افراد دریافت می‌شود نقش مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد، عنوان کرد: با توجه به اینکه ساز و کار دقیقی برای اقدامات عملیاتی اعضای این شبکه اجتماعی به درستی پیش‌بینی نشده بود با چالش‌هایی مواجه شد، اما مشکلات آن رفع شد و جایگاه آن به درستی دیده شد و امروز شاهد احیا و باز تاسیس ستاد‌های مردمی پیشگیری از وقوع جرم هستیم که مجددا فعالیت خود را آغاز کرده است.
وی افزود: اگر این شبکه مردمی اجتماعی بر اساسی که امروز در سراسر کشور به صورت منسجم و هماهنگ و تحت نظارت قوه قضائیه امر پیشگیری و دیده‌بانی از آسیب‌های اجتماعی و جرائم را بر عهده گرفته تقویت شود و در قالب یک مدیریت نظام‌مند عمل کند از بسیاری از جرائم و آسیب‌های اجتماعی جلوگیری می‌شود و هزینه‌ها به حداقل می‌رسد.
رئیس شورای قضایی استان فارس با اشاره به اینکه خیلی از مشکلات امروز جامعه ما ناشی از رها کردن امر به معروف و نهی از منکر است و نشان‌دهنده این است که ما در قبال دیگران مسئولیت پذیری خود را رعایت نکردیم، اظهار کرد: یکی از ضروریات امروز جامعه ما پاسخگو قرار دادن مسئولین و مدیران است به ویژه دستگاه‌هایی که در حوزه کاهش آسیب‌های جامعه و در رفع این مشکلات از سوی آن‌ها کوتاهی شده البته بدنه جامعه هم باید در قبال این مساله واکنش نشان دهد و دیده‌بانان می‌توانند این نقش را به خوبی ایفا کنند.
وی سامانه سجام را ظرفیت مناسبی جهت اعلام گزارش‌های مردمی درباره مفاسد اداری دانست و افزود: قوه قضائیه پناهگاه مردم است و ما در قوه قضاییه این بستر را برای مردم فراهم کرده ایم تا با همکاری آن‌ها از وقوع جرایم پیشگیری کنیم.
رئیس کل دادگستری فارس تصریح کرد: سجام می‌تواند اقداماتی را که در کشور در بخش‌های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، محیط زیست، قاچاق، تصرفات اراضی و... انجام می‌گیرد را در اسرع وقت به اطلاع مسئولین برساند تا اقدامات پیشگیرانه در دستور کار قرار گیرد.
القاصی با بیان اینکه در دادگستری فارس هم این شبکه مردمی اجتماعی با تلاش معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم به نحو سازمان یافته و منسجم تشکیل شده است که در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... می‌توانند از خیلی از جرائم و آسیب‌ها جلوگیری کنند، گفت: خروجی این کار در تعمیق امنیت و تضمین سلامت اجتماعی در مقیاس جغرافیای انسانی کشور و در پایداری آن می‌تواند اثرگذار باشد.
رئیس کل دادگستری استان فارس با اشاره به اینکه در استان براساس همین سیاست‌ها و راهبرد‌ها و اسناد فرادستی، کار‌های بسیار خوبی انجام شده است، بیان کرد: تمام داوطلبانی که تمایل به همکاری داشتند در سامانه شبکه دیده‌بان ثبت‌نام آن‌ها انجام شده و راستایی‌آزمایی و صحت سنجی اطلاعات و گزینش افراد نیز صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه هسته‌های عادی و تخصصی پس از تایید صلاحیت افراد داوطلب تشکیل و دوره‌های آموزشی مجازی برگزار شده است، عنوان کرد: هم اکنون بیش از ۵ هزار و ۴۰۰ دیده‌بان در قالب ۱۵۰ هسته عادی و ۲۵ هسته تخصصی ساماندهی شدند و سامانه‌ای نیز برای دریافت گزارش‌های این شبکه اجتماعی ایجاد شده است.
رئیس شورای قضایی استان فارس اضافه کرد: تاکنون بیش از ۶۰۰ گزارش مردمی از طریق سامانه سجام و سامانه پیام کوتاه از ابتدای امسال در کل استان دریافت و اقدامات لازم روی آن‌ها انجام شده است.
القاصی از دکتر الفت برای بازتاسیس و احیای این شبکه مردمی و اجتماعی در راستای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی تشکر کرد و با اشاره به اینکه امروز وضعیت این شبکه کاملا از حیث ساختاری با سال ۸۳ متفاوت است، تصریح کرد: این شبکه امروز تحت یک مدیریت نظام‌مند و منسجم فعالیت خود را بدون مداخله یا موازی‌کاری با دیگر دستگاه‌های متولی و فعالان حوزه امر به معروف و نهی از منکر از سر گرفته است و کار بزرگی است که جامعه و مردم و نیرو‌های متعهد از جنس مردم نسبت به صیانت و سلامت جامعه همکاری دارند.