هزینه‌های انتقال سند خودرو و موتورسیکلت در دفترخانه‌های اسناد رسمی/ مراحل و قوانین
انتقال سند خودرو و موتورسیکلت از مهم‌ترین مراحل در خرید و فروش وسایل نقلیه است. این فرایند شامل استعلام‌های قانونی، تعویض پلاک و پرداخت هزینه‌های مختلف است. در این مقاله، به بررسی انواع روش‌های انتقال سند و هزینه‌های مرتبط با تنظیم سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی می‌پردازیم تا از پیچیدگی‌های این مراحل آگاه شوید و به راحتی معامله خود را انجام دهید.
خبرگزاری میزان -
خرید و فروش و معامله خودرو و موتورسیکلت، از جمله مهم‌ترین معاملات رایج است که انتقال آن به صورت قانونی، مراحل و تشریفات مخصوص به خود را دارد.
خریدار قبل از اقدام به انعقاد معامله و پرداخت ثمن، باید استعلامات لازم، جهت اطمینان از عدم توقیف خودرو، عدم شکایت از پلاک آن و سرقتی نبودن ماشین را انجام دهد تا هنگام انتقال سند، با مشکل، مواجه نشود.
- بیشتر بخوانید:
- امکان فسخ قرارداد خودرو پس از کشف عیب وجود دارد؟
هرچند در حال حاضر پس از انجام مرحله تعویض پلاک، برگ سبز خودرو یا موتورسیکلت به عنوان سند مالکیت آن صادر می‌شود و به عنوان سند قطعی خودرو در نظر گرفته می‌شود، اما برخی افراد همچنان برای محکم‌کاری و اطمینان خاطر بیشتر، تمایل دارند پس از تعویض پلاک و صدور برگ سبز برای انتقال سند خودرو یا موتورسیکلت به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه می‌کنند؛ اما برای این فراد این سوال وجود دارد که هزینه انتقال سند وسائط نقلیه در دفترخانه اسناد رسمی یا در اصطلاح محضر چطور حساب می‌شود و چه میزان است؟
انتقال سند خودرو یا موتورسیکلت، مرحله نهایی، بعد از خرید و فروش آن است که نیازمند پرداخت هزینه است. نحوه محاسبه هزینه انتقال سند خودرو یا موتورسیکلت، قوانین و قواعد بخصوصی دارد، که در ادامه بیان می‌شود.
انواع روش‌های نقل و انتقال سند خودرو و موتورسیکلت
برای نقل و انتقال خودرو و موتورسیکلت ۳ روش وجود دارد:
۱- مراجعه فروشنده و خریدار به مرکز تعویض پلاک و بعد از آن مراجعه طرفین به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» در این روش صرفا هزینه «تنظیم سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» اخذ می‌شود.
۲- مراجعه فروشنده به دفاتر اسناد رسمی و تنظیم سند «وکالت کاری وسایل نقلیه» (وکالت تعویض پلاک)، و بعد از آن مراجعه خریدار به مرکز تعویض پلاک و سپس مراجعه فروشنده و خریدار به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند «قطعی منقول - وسایل نقلیه». در این روش هزینه تنظیم «سند وکالت کاری وسایل نقلیه» و هزینه تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» دریافت می‌شود.
۳- مراجعه فروشنده به دفاتر اسناد رسمی و تنظیم «سند وکالت فروش اموال منقول - وسایل نقلیه»، سپس مراجعه خریدار به مرکز تعویض پلاک و بعد از آن مراجعه خریدار به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم «سند قطعی منقول - وسایل نقلیه». در این روش هزینه تنظیم سند وکالت فروش اموال منقول – وسایل نقلیه» و هزینه تنظیم سند قطعی منقول - وسایل نقلیه» دریافت می‌شود.
برای تنظیم سند رسمی چه هزینه‌هایی باید پرداخت شود؟
بر اساس ماده ۵۰ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران، وجوهی که برای تنظیم و ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی دریافت می‌شود به این شرح است:
- حق‌التحریر طبق تعرفه مقرر وزارت دادگستری (قوه قضاییه)
- حق الثبت به مأخذ ماده ۱۲۳ قانون اصلاحی قانون ثبت.
- مالیات و حق تمبر برابر مقررات قوانین مالیاتی.
- سایر وجوهی که طبق قوانین وصول آن به عهده دفترخانه محول است.
هزینه‌های انتقال سند خودرو و موتورسیکلت و مستندات قانونی آن
۱- حق‌الثبت: طبق ماده ۱۲۳ قانون اصلاحی قانون ثبت، تعرفه ثبت کلیه اسناد در دفاتر اسناد رسمی به میزان نیم درصد مبلغ مندرج در سند است که این ۰/۵ ٪ (نیم درصد) ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی که از مبلغ محاسبه شده ۵۸٪ سهم سازمان ثبت و ۴۲٪ متعلق به جمعیت هلال احمر است.
۲- افزایش نیم درصد حق‌الثبت: بر اساس قانون بودجه کشور، ۰/۵ ٪ (نیم درصد) ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی نیز دریافت می‌شود که متعلق به سازمان ثبت بر ای اجرای طرح حدنگار کاداستر کشور است.
۳- حق‌التحریر: طبق مواد ۵۰ و ۵۴ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران، ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی وارد فرمولی پلکانی که هر ۴ سال یک بار توسط سازمان ثبت اعلام می‌گردد شده و از مبلغ محاسبه شده ۱۵٪ سهم دفتریار (معاون دفترخانه و نماینده سازمان ثبت)، ۱۵٪ سهم کارکنان دفترخانه ۱۰٪ سهم کانون سردفتران و دفتریاران و مابقی متعلق به سردفتر است.
۴- مالیات نقل و انتقال: بر اساس ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، مالیات نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت، به استثنای ماشین‌های راهسازی، کارگاهی، معدنی، کشاورزی و شناورها، در حال حاضر ۱٪ ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی برای تولید داخل و ۲٪ ارزش اعلامی سازمان امور مالیاتی برای وارداتی به ماخذ مذکور در تبصره (۱) ماده (۲۸) این قانون برای سال تولید است. این مبلغ متعلق به سازمان امور مالیاتی است که از تاریخ ۱۴۰۰/۱۰/۱۳ در زمان تنظیم سند انتقال وسائط نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی وصول خواهد شد.
ثبت سند انتقال وسائط نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط نیروی انتظامی، منوط به پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این ماده و به ترتیبی است که سازمان مقرر می‌کند. مراجع مزبور در صورت تخلف از این حکم، ملزم به پرداخت دو برابر مالیات پرداخت‌نشده هستند.
طبق تبصره ۲ ماده مذکور اولین انتقال خودرو از کارخانجات سازنده و یا وصل‌کننده قطعات پیش‌ساخته (مونتاژکننده) داخلی و یا واردکنندگان (نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های خارجی) به خریداران و همچنین هرگونه انتقال به صورت صلح و هبه به نفع دولت مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع این ماده می‌شود.
همچنین تبصره ۳ این ماده، نقل و انتقال انواع خودرو و موتورسیکلت با پلاک انتظامی مناطق آزاد تجاری- صنعتی مشمول مالیات موضوع این ماده نمی‌شود.
۵- مالیات بر ارزش افزوده: به موجب قانون مالیات بر ارزش افزوده، ۱۰٪ از حق‌التحریر به عنوان مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌شود که متعلق به سازمان امور مالیاتی است.
۶- هزینه صدور الکترونیکی سند رسمی: بر اساس قانون بودجه کشور، در حال حاضر مبلغ ۲۵۰٫۰۰۰ ریال برای صدور سند الکترونیکی سند رسمی دریافت می‌شود که متعلق به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است.
ملاک و مأخذ محاسبه هزینه‌های انتقال سند وسائط نقلیه چیست؟
بر اساس ماده ۲۸ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰، شماره‌گذاری انواع خودرو‌های سبک و سنگین و موتورسیکلت، براساس رتبه انرژی آنها، که به تایید سازمان ملی استاندارد ایران رسیده است، طبق نرخ‌های مندرج در جدول این ماده مشمول مالیات و عوارض سبز است. ماخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده، قیمت فروش کارخانه در مورد تولیدات داخلی و مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی برای خودرو‌های وارداتی است.
طبق تبصره این ماده ماخذ مالیات و عوارض موضوع این ماده برای انواع خودرو‌های سبک و سنگین و موتورسیکلت‌های تولید داخل یا وارداتی تا پایان دی‌ماه، توسط سازمان تعیین و برای اجراء در سال بعد اعلام می‌شود. ماخذ مزبور برای وسائط نقلیه‌ای که جدیداً تولید یا وارد می‌شوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات توسط سازمان تعیین و اعلام می‌شود.
بنابراین ملاک محاسبه ریز هزینه‌های ذیل ارزشی است که سازمان امور مالیاتی برای هر خودرو تعیین می‌کند و ارتباطی به مبلغ، معامله قیمت روز بازار و... ندارد.
مدارک مورد نیاز جهت نقل و انتقال خودرو
مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند وکالت کاری وسایل نقلیه (وکالت تعویض پلاک):
- فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
- بنچاق‌های ابتیاعی
- شناسنامه مالکیت برگ سبز
- شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا
- آدرس کدپستی و شماره تلفن همراه وکیل (خریدار)
- تعیین مدت اعتبار وکالت نامه
مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند وکالت فروش اموال منقول - وسایل نقلیه وکالت فروش:
- فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
- بنچاق‌های ابتیاعی
- شناسنامه مالکیت برگ سبز
- بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر
- شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا
- آدرس کدپستی و شماره تلفن همراه وکیل (خریدار)
- تعیین مدت اعتبار وکالت نامه در خصوص تعویض پلاک
مدارک مورد نیاز برای تنظیم سند قطعی منقول:
- فاکتور کارخانه / برگ گمرکی
- بنچاق‌های ابتیاعی
- شناسنامه مالکیت برگ سبز
- بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر
- عوارض سالانه و عوارض آلایندگی موضوع ماده ۲۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰ (که در تعویض پلاک‌های بعد از ۱۳/۱۰/۱۴۰۰ وصول شده است)
- شناسنامه و کارت ملی و داشتن حساب کاربری ثنا
به موجب ماده ۲۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی: نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی انجام می‌شود دارندگان وسایل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه هویت مالک پرداخت جریمه‌ها و دیون معوّق و تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه کنند.
طبق تبصره ۱ این ماده نیروی انتظامی می‌تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد.
همچنین بر اساس ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی دارندگان وسایل نقلیه یا نماینده قانونی آنان مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسیله نقلیه در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا با در دست داشتن مدارک مالکیت وسیله نقلیه به ادارات راهنمایی و رانندگی و یا مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند.
ماده ۳ این آیین‌نامه مقرر می‌دارد: ادارات راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک مکلفند نسبت به بررسی و احراز اصالت وسیله نقلیه هویت دارندگان وسایل نقلیه اخذ گواهی دیون، معوّق جریمه‌های رانندگی و تعویض پلاک به نام مالک جدید اقدام کنند.
به طور معمول مسئول پرداخت هزینه انتقال سند خودرو، فروشنده است اما، طرفین، می‌توانند، بر خلاف آن نیز توافق کنند.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *