مبارزه بی‌نتیجه آمریکا با صنعت کوکائین؛ سرریز بحران باندهای جنایت‌کار از اروپا به آفریقا و آسیا
تجارت کوکائین به موازات گسترش تنوع جغرافیایی، از نظر حجم افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته است که رکورد جهانی را شکسته است؛ یکی از اصلی این دلایل این امر، جولان فزاینده قاچاقچیان آلبانیایی کوکائین در سراسر اروپا است.
اروپا در کمتر از یک دهه، شاهد کشیده شدن تجارت غیرقانونی مواد مخدر از مزارع کلمبیا و بنادر اکوادور به خیابان‌های خود بوده است؛ تا جایی که این قاره به بزرگ‌ترین بازار مصرف کوائین در جهان تبدیل شد.
در حالی که جهان شاهد انفجاری آشکار در صنعت کوکائین است، قاره اروپا به میزبان غیررسمی سلاطین مواد مخدر تبدیل شده است؛ چراکه آمریکای جنوبی در حال حاضر بیش از ۲ برابر بیشتر از یک دهه پیش کوکائین تولید می‌کند.
براساس آمار آمریکا، کشت کوکا در کلمبیا که منشا بیشترین کوکائین در جهان است، سه برابر شده است و میزان زمین زیر کشت ماده اصلی ماده مخدر یادشده بیش از پنج برابر زمانی شده است که پابلو اسکوبار، پادشاه بدنام مواد مخدر زنده بود؛ اسکوبار در سال ۱۹۹۳ کشته شد.
براساس آخرین گزارش جهانی مواد مخدر ازسوی دفتر مواد مخدر و جرم سازمان ملل، در سال ۲۰۲۲ رکورد ۲ هزار و ۷۵۷ تن کوکائین در سراسر جهان شکسته شد؛ این رقم ۲۰ درصد افزایش را در قیاس با سال ۲۰۲۱ نشان می‌داد.
یک افسر تحقیقات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، در این باره گفت: این روند در حال بالا رفتن و افزایش مداوم است؛ در حالی که تصور می‌شد که آینده از آن مواد مخدر مصنوعی باشد، کوکائین همچنان اصلی‌ترین عامل بحران مواد مخدر است.
برای دهه‌ها، مصرف‌کنندگان کوکائین در درجه نخست، آمریکایی‌ها بودند؛ با وجود میلیارد‌ها دلار هزینه جنگ کشورهای آمریکای لاتین علیه مواد مخدر، این صنعت نه فقط در آمریکای لاتین رشد کرده، بلکه جهانی شده و مسیرها، شرکت‌های جنایت‌کار، باندهای سازمان‌یافته و بازار‌های جدید را یافته است.
در حال حاضر تقریبا هر یک از کشورهای سرزمین اصلی آمریکای لاتین به تولیدکننده یا انتقال‌دهنده اصلی مواد مخدر تبدیل شده‌اند و اکوادور یکی از مهم‌ترین نقاط ترانزیت کوکائین در جهان است؛ ازسوی دیگر، تقاضا در اروپا که با آمریکا به‌عنوان برترین مقصد کوکائین در جهان رقابت می‌کند، در حال افزایش است.
کشفیات کوکائین در اتحادیه اروپا بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ پنج برابر شد و در سال ۲۰۲۲ آمریکا پیشی گرفت؛ گروه‌های جنایت‌کار سازمان‌یافته بالکانی، ایتالیایی، ... برای بخشی از این اقدام وارد آمریکای لاتین شده‌اند.
محققان و تحلیلگران می‌گویند که تعداد کمی مانند شبکه‌های جنایت‌کار سازمان‌یافته آلبانیایی توانسته‌اند به قاچاق کوکائین راه پیدا کنند؛ پلیس ایتالیا اعلام کرد که اگرچه فقط یک کانال برای قاچاق کوکائین به اروپا وجود ندارد، اما آلبانیایی‌ها همچنان اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین کانال‌ها را در اختیار دارند.
بررسی اسناد و شواهد نشان می‌دهد که باندهای جنایت‌کار سازمان‌یافته به بندرها، سیستم‌های قضایی، سیستم‌های زندان‌ها و نیرو‌های امنیتی در کشورهای مختلف مبدا و مقصد تجارت کوکائین ازجمله اکوادور، آلبانی و ایتالیا نفوذ کرده‌اند تا کنترل بخش‌های کلیدی زنجیره تامین کوکائین را به دست آورند و سیل این مواد را در اروپا راه‌اندازی کنند.
در حال حاضر، بازار کوکائین در اروپا بیش از ۱۲ میلیارد دلار ارزش دارد.
کارشناسان بر این باور هستند که چنین سود کلانی دست باندهای جنایت‌کار را برای نفوذ در همه نهاد‌ها و موسسه‌های دولتی و خصوصی در کشورهای مختلف بازمی‌گذارد و آن‌ها می‌توانند ساختار‌های مختلف را فاسد کنند.
رونق تولید کوکائین و افزایش قدرت سازمان‌های جنایت‌کار آمریکای لاتین را به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری آمریکا با دشواری‌های زیادی مواجه کرده است؛ آمریکا در سال‌های اخیر با گسترش نفوذ و دامنه فعالیت باندهای جنایت‌کار شاهد مهاجرت هزاران نفر به سمت مرز‌های جنوبی خود بوده است؛ ضمن اینکه کشورهای آمریکایی لاتین با بحران در وضعیت تجارت خود مواجه شدند؛ ضمن اینکه برخی مانند اکوادور نیز به دلیل خشونت‌های مواد مخدر شاهد از بین رفتن ساختار حاکمیتی و دولت خود هستند.
گروه‌های جنایت‌کار سازمان‌یافته بسیار فراتر از مواد مخدر حرکت کرده‌اند؛ آن‌ها صنایع غیرقانونی گسترده‌ای در اخاذی، قاچاق مهاجران و استخراج طلا ایجاد کرده‌اند؛ قدرت آن‌ها به حدی زیاد شده است که نوع جدیدی از ناآرامی‌ها را تشکیل می‌دهند و در عملیات دولتی نفوذ می‌کنند.
- بیشتر بخوانید:
- جرم‌زدایی تدریجی از مصرف کوکائین؛ سند شکست غرب در مبارزه با مواد افیونی
- تغییر ژئوپلتیک تولید کوکائین از آمریکای لاتین به اروپا
همانطور که گروه‌های جنایت‌کار کلمبیایی سیستم‌های خود را صنعتی می‌کردند، مافیای اروپایی چشم‌انداز مسیر‌های جدیدی را برای جلوگیری از تشدید گشت‌زنی آمریکا در امتداد سواحل کلمبیا ارائه کردند؛ در نتیجه کوکائین در مقادیر بیشتری از کشور‌هایی ازجمله اکوادور، کاستاریکا و پاراگوئه و در کشتی‌های عازم اروپا حرکت کرد.
باندهای جنایت‌کار سازمان‌یافته برای خود سیستم لجستیکی پیچیده‌ای ایجاد و کارکنان بندرها و شرکت‌های کشتیرانی را تطمیع کرده و تجارت خود را به پیش می‌برند.
در اکوادور، کشوری که کوکائین تولید نمی‌کند، در سال ۲۰۲۳ بیش از مجموع کشفیات پرو و بولیوی، دومین و سومین کشور بزرگ تولیدکننده، مواد مخدر کشف شد؛ از آغاز سال ۲۰۲۴ تا اواسط دسامبر (اواخر آذر) اکوادور ۲۵۱ تن کوکائین کشف و ضبط کرد که این رقم در مدت زمان مشابه در سال گذشته ۱۹۷ تن بود؛ مقصد بیش از ۸۱ تن اروپا بود، در حالی که فقط ۱۸ تن برای آمریکا و مکزیک در نظر گرفته شده بود.
براساس اعلام سازمان ملل و اتحادیه اروپا، فقط با یک کیلوگرم کوکائین، به ارزش ۲ هزار دلار یا بیشتر در کلمبیا، قاچاقچیان مواد مخدر می‌توانند با قاچاق آن به آمریکا ۲۵ هزار دلار به دست آورند، اما در صورت رسیدن به اروپا، ارزش آن به دست‌کم ۳۱ هزار و ۵۰۰ دلار می‌رسد.
در سال ۲۰۲۲ رکورد کشف کوکائین در بلژیک، اسپانیا و هلند شکسته شد؛ تقریبا ۷۰ درصد از این کشفیات مواد مخدر از کشتی‌هایی بودند که از آمریکای لاتین وارد شده بودند.
اروپا اکنون متوجه حدوحدود قدرت گرفتن قاچاقچیان آلبانیایی مواد مخدر شده است؛ شبکه‌های گسترده آن‌ها که تحت حمایت پلیس اکوادور قرار دارد، مقابله با آن‌ها را بیش از پیش دشوار کر ده است.
اسپانیا در کشف بی‌سابقه کوکائین از بلژیک و هلند به‌عنوان مهم‌ترین دروازه‌های اروپا برای این ماده مخدر پیشی گرفته است؛ براساس اعلام اتحادیه اروپا، سوئد و نروژ نیز رکورد کشف کوکائین در بندر‌های خود را در سال ۲۰۲۳ گزارش کردند؛ گزارش دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل هم اعلام کرد که آلمان بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ شاهد رشد ۲ برابر کشفیات مواد مخدر بوده است.
قاچاقچیان به‌طور فزاینده‌ای از آزمایشگاه‌ها در اروپا برای پردازش کوکائین یا جدا کردن آن از دیگر مواد مورد استفاده برای پنهان کردن آن استفاده می‌کنند؛ اتحادیه اروپا گزارشی از برچیدن ۳۹ آزمایشگاه کوکائین در سراسر کشورهای عضو در سال ۲۰۲۲ خبر داد؛ تعداد این آزمایشگاه‌ها در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۶ مورد اعلام شده بود.
این آزمایشگاه‌ها به‌صورت متوسط روزانه ۲۰۰ کیلوگرم کوکائین تولید می‌کنند.
بازار‌های جدید فراتر از اروپا همچنان در واکنش به انباشت کوکائین باز می‌شوند؛ استرالیا بالاترین شیوع سالانه مصرف کوکائین را در جهان گزارش کرده است؛ در اوایل دسامبر سال جاری (میانه آذر)، مقام‌های استرالیا بیش از ۲ تن کوکائین را کشف کردند که بزرگ‌ترین کشفیات این ماده در تاریخ این کشور است.
براساس گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، در حالی که داده‌ها برای آسیا محدود است، مصرف و ضبط کوکائین در چین و ژاپن در حال افزایش است؛ این سازمان همچنین به افزایش کشفیات در هند، مالزی و فیلیپین اشاره کرده است که نشان می‌دهد آن‌ها می‌توانند به مراکز رشد قاچاقچیان تبدیل شوند.
در عین حال، کشف و ضبط کوکائین در آفریقا به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است، جایی که گروه جنایت‌کار برزیلی حضور خود را گسترش داده و از چندین کشور از جمله موزامبیک، آنگولا و کیپ ورد به‌عنوان توقفگاه حمل کوکائین به اروپا استفاده کرده است.
انتهای پیام/