نگاهی به جام ملت‌های امارات/ رونمایی از نسل طلایی فوتبال ایران؛ وقتی تیم ۱۲۱ جهان شگفتی ساز شد
به گزارش خبرنگار گروه ورزشی ، بعد از ناکامی تیم ملی فوتبال ایران در جام ملت‌های ۱۹۹۲ و همچنین عدم صعود به جام جهانی ۱۹۹۴، تغییرات زیادی در کادرفنی تیم ملی ایران رخ داد و سرانجام محمد مایلی‌کهن در تصمیمی بحث برانگیز هدایت تیم ملی بزرگسالان ایران را در جام ملت‌های آسیا ۱۹۹۶ بر عهده گرفت.
مسابقات برای اولین بار در کشور امارات برگزار می‌شد. برای نخستین بار تعداد شرکت کنندگان به عدد ۱۲ رسید و مسابقات در ۳ شهر العین، ابوظبی و دوبی برگزار می‌شد. ۲۶ بازی برگزار شد و ۸۰ بار توپ از خط دروازه‌ها عبور کرد و میانگین ۳.۸۰ گل به بار نشست. تقریبا برای هر بازی حدود ۱۷ هزار نفر به ورزشکاه‌ها آمدند.
تیم ملی ایران در این دوره با اینکه قهرمان نشد، اما با بازی‌های درخشانی که به نمایش گذاشت و با نسلی که به فوتبال آسیا معرفی کرد همه چشم‌ها را به سمت خود خیره کرد ضمن اینکه شاگردان مایلی‌کهن در پایان این رقابت‌هاکاپ اخلاق را به دست آوردند. خداداد عزیزی بهترین بازیکن جام شد و علی دایی هم عنوان آقای گلی را با ۸ گل به دست آورد. همچنین محمد الدعایه عربستانی بهترین دروازه‌بان این دوره از رقابت‌ها شد و کمک کرد تا عربستان برای سومین بار طعم قهرمانی در جام ملت‌ها را بچشد و از نپظر آمار قهرمانی در این رقابت‌ها به ایران برسد.
در گروه اول تیم‌های امارات، کویت و کره‌جنوبی به ترتیب با ۷، ۴ و ۴ امتیاز جواز حضور در یک چهارم نهایی را به دست آوردند. در گروه دوم ایران در نخستین گام شکست تلخی را مقابل عراق چشید تا برای اولین بار در نخستین بازی خود در جام ملت‌ها شکست بخورد. فوزی ناجی و خالد محمدصابر در دقایق ۳۷ و ۶۹ برای عراق گل زدند و علی دایی در دقیقه ۹۰ از روی نقطه پنالتی یکی از گل‌ها را جبران کرد.
ملی‌پوشان در دومین گام به خودشان آمدند و با نتیجه ۳ بر یک از سد تایلند گذشتند. سعداوی (۳۸)، میناوند (۵۴) و دایی (۷۰) برای ایران گل زدند و سناموآنگ در دقیقه ۸۰ فقط فاصله را کم کرد. کار به هفته پایانی کشید. ایران برای صعود باید با تفاضل گل از سد عربستان می‌گذشت. اتفاقی که به طرز عجیبی رخ داد. شاگردان مایلی‌کهن با ارائه فوتبالی تماشایی و با درخشش مثلث باقری، عزیزی و دایی عربستان را ۳ بر صفر شکست دادند. گل‌ها در دقایق ۱۲، ۳۷ و ۴۷ زده شد. ایران بالاتر از عربستان و عراق و با ۶ امتیاز صعود کردند.
در گروه سوم هم ژاپن با ۹ امتیاز اول شد. چین هم با ۳ امتیاز به عنوان تیم دوم راهی یک چهارم نهایی در این گروه شد. در مرحله نیمه نهایی امارات میزبان با یک گل از سد عراق گذشت. کویت با دو گل ژاپن را شکست داد. عربستان در جدالی جذاب با نتیجه ۴ بر ۳ چین را مغلوب کرد و به جمع ۴ تیم راه پیدا کرد و ایران در یک مسابقه خاطره‌انگیز و در حالی که نیمه اول را با نتیجه ۲ بر یک به کره‌جنوبی باخته بود با حساب ۶ بر ۲ به برتری رسید و به نیمه نهایی راه پیدا کرد.
مرد اول میدان کسی نبود جز علی دایی که توانست ۴ گل به ثمر برساند و اشک سرمربی کره را دربیاورد. دایی در دقایق (۶۶، ۷۶، ۸۳ و ۸۹ پنالتی) گلزنی کرد و عزیزی (۵۲) و باقری (۳۱) هم دیگر گل‌های ایران را وارد دروازه کره کردند. در سوی مقابل هم نکیسا دو بار مقابل کیم دو هیون و شین تائه یونگ تسلیم شد و دروازه‌اش فرو ریخت.
در مرحله نیمه نهایی تیم میزبان با یک گل کویت را شکست داد و راهی فینال شد. ایران و عربستان هم در جدالی سنتی رودرروی هم قرار گرفتند و باز هم شانس با ما یار نبود. جمال غندور مصری داور بازی بود. بازی در ۱۲۰ دقیقه گلی نداشت. عابدزاده در دقایق پایانی به جای نکیسا وارد میدان شد. خالد التیماوی پنالتی اول عربستان را خراب کرد، اما در سوی مقابل دایی هم این کار را تکرار کرد. پنالتی دوم و سوم عربستان گل شد، اما داریوش یزدانی پنالتی سوم ایران را خراب کرد. موالید پنالتی چهارم را از دست داد و استیلی با گل کردن توپش کار را به تساوی کشاند. تا اینکه کار به پنالتی ششم کشیده شد. محمد خاکپور حریف دعایه نشد و ایران از صعود به فینال بازماند.
شاگردان مایل‌کهن با روحیه بالا در بازی رده‌بندی به مصاف کویت رفتند. جاسم الهویدی و علی دایی گلزنان بازی در ۱۲۰ دقیقه بودند. بازهم ضربات پنالتی. این بار درخشش احمدرضا عابدزاده و برد ۳ بر ۲ ایران در ضیافت پنالتی‌ها. عنوان سومی برای تیمی که هیچ‌کس به آن امید نداشت. عربستان هم بعد از تساوی بدون گل مقابل امارات در ضربات پنالتی برد و قهرمان شد. نلو وینگادای پرتغالی هدایت عربستان را بر عهده داشت و تومیسلاو ایویچ سرمربی امارات بود.
در پایان محمد خاکپور، مهرداد میناوند و علی دایی در تیم منتخب جای گرفتند. ایران با ۱۴ گل بهترین تیم هجومی مسابقات نام گرفت. دو سال بعد همین نسل طلایی در جام جهانی اولین برد ایران را مقابل آمریکا به دست آورد و برای همیشه در یاد‌ها ماند.