طرح انتقال پایتخت؛ موضوعی برای جلسات مدیریتی یا برنامه کارشناسی دولت؟
عده‌ای معتقدند که ساخت مسکن مهر یا طرح‌هایی مانند مسکن ملی برای شهرستان‌های محروم مفید است نه تهران، چراکه احداث چند صد هزار واحد مسکن، برج‌سازی و احداث شهرک‌های صنعتی بیش‌از ظرفیت نیروگاه‌های برق در تهران و حومه، صرفا پیام «ما هیچ کاری برای شهرستان‌ها نخواهیم کرد، پول در تهران است، زندگی در تهران است و اگر می‌خواهید عاقبت به خیر شوید، به تهران بیایید» را به ساکنان شهرستان‌ها می‌رساند و به مردم تبریز، اردبیل، اصفهان و کردستان و ... می‌گوید که به امید اینکه روزی رونق به شهرهای شما خواهد آمد، ننشینید.
درباره تمرکز زدایی از پایتخت مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم گفته است که باید تمرکز را از مرکز برداریم، باید تلاش کنیم توسعه را به جا‌هایی ببریم که امکان توسعه دارد. روند فعلی غیرقابل ادامه است و ادامه شرایط فعلی در تهران امکانپذیر نیست.
بنا بر اعتقاد رئیس جمهور تهران به‌عنوان پایتخت کشور با مشکلاتی دست به گریبان است که برای رفع آنها هیچ راه‌حلی جز انتقال مرکزیت وجود ندارد.
پزشکیان در تشریح راه رسیدن به این هدف گفته که انتقال مرکزیت سیاسی و اقتصادی هم به این شکل که ما خودمان در تهران بنشینیم و به مردم بگوییم جابه‌جا شوند، مقدور و ممکن نیست. باید ابتدا خودمان برویم تا مردم هم دنبال ما بیایند.
درباره جمعیت ساکن در تهران آمارهای متفاوتی وجود دارد اما محمد علیمهری، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران شهریور ماه سال جاری گفت: از سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مهاجرت به استان تهران داشته‌ایم.
سوال اساسی پیش از موضوع انتقال پایتخت این است که دولت چهاردهم چه برنامه‌ای برای رونق وضعیت اقتصادی در شهرستان‌ها و جلوگیری از مهاجرت به پایتخت دارد؟ برنامه برای تشویق سرمایه‌گذاران به زندگی و تجارت در شهری به‌غیر از تهران چیست؟
آیا وقت آن نرسیده که به جای اینکه تمامی سرمایه‌گذاری‌های در حوزه ساخت‌و‌ساز و تجارت در تهران متمرکز شود، برنامه دقیقی برای توزیع و پیشرفت دیگر شهرستان‌ها داشته باشیم؟
مردم آمریکا، در حال ترک نیویورک و لس‌آنجلس به مقصد شهرهای کوچک‌تر، ارزان‌تر و با امکانات کمتر هستند. حتی بخش قابل توجهی از مردم ایالات متحده، از ایالت کالیفرنیا به‌عنوان خوش‌آب‌و‌هواترین نقطه در جهان، به مناطق بدآب‌و‌هواتر مهاجرت می‌کنند، با این وجود اما اما برخی در ایران معتقدند که ساخت و ساز در تهران، به رونق اقتصادی در کشور کمک شایانی می‌کند، به فرض صحت این ادعا سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا این رونق، ارزش خالی شدن شهرستان‌ها و انفجار جمعیت در تهران را دارد؟
اختصاص ۶۳ درصد از نقدینگی به تهران هیچ مسئله‌ای را حل نمی‌کند
در همین رابطه بابک رضازاده، نماینده مردم مشکین شهر در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با میزان، ضمن اشاره به ضرورت رونق شهرستان‌ها و برداشتن تمرکز سرمایه از تهران بیان کرد: این کار امکانپذیر است به شرطی که دولت برنامه‌های خود را متمرکز کند. در حال حاضر جمعیت شهرستان اردبیل رشد منفی دارد در شهرستان‌های گرمی، خلخال نیز جمعیت به استان تهران سرازیر می‌شود و نگرانی‌های زیادی درباره تامین آب، شغل، حجم ترافیک و دیگر معضلات در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه با تفکر ۶۳ درصد نقدینگی در تهران و ۳۷ درصد کل ایران هیچ کاری نمی‌شود در شهرستان‌ها انجام داد گفت: در حالیکه با اقدامات علمی و فنی می‌شود مردم را در شهرستان‌های خود نگه داشت. این اقدامات با برنامه‌ریزی دولت امکانپذیر خواهد بود.
رضازاده اظهار کرد: ما می‌توانیم با اختصاص نقدینگی بیشتر به استان‌های دیگر به ویژه روستاها مردم را در شهر و روستای خود ماندگار کنیم. در حال حاضر ما در استان اردبیل چیزی به نام آزادراه نداریم یا بیمارستانی که تخت اضافه داشته باشد وجود ندارد و این از عدالت به دور است. هنوز هم یک بیمارستان ۱۰۵ ساله پذیرای بیماران است که به دلیل فرسودگی هر لحظه احتمال دارد ریزش کند و جان بیماران به خطر بیفتد.
این نماینده مجلس گفت: دولت باید به رونق و بروز کردن امکانات شهرستان‌ها رسیدگی و توجه ویژه داشته باشد، امکانات زیادی در شهرستان‌ها وجود دارد که آماده بهره‌برداری یا سرمایه‌گذاری است اما نیاز به برنامه دارد و این اراده در دولت و رئیس جمهور وجود دارد اما باید کمک کنیم.
ایجاد زنجیره ارزش در شهرستان‌ها به تثبیت و نگهداری مردم در محل سکونت‌گاه خود کمک می‌کند
احمد راستینه نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه سیاست تمرکززدایی یکی از سیاست‌های مهمی است که باید در همه دولت‌ها مورد توجه و حمایت ویژه قرار بگیرد به میزان گفت: حمایت از روستاها، تقویت بازار و تولیدات روستا و ایجاد زنجیره ارزش در شهرهای کوچک و شهرستان‌ها و در مناطق کمتر برخوردار علاوه بر اینکه ایجاد اشتغال ارزان می‌کند به تثبیت و نگهداری مردم در محل سکونت‌گاه خود نیز کمک کننده است.
وی ادامه داد: حمایت از روستاها و شهرهای کوچک و رفع مشکلات آنها از مهاجرت انبوه به سمت کلان شهر‌ها که باعث ایجاد حاشیه‌نشینی و مشکلات شدید اجتماعی می‌شود جلوگیری می‌کند، لذا در همه حکمرانی‌ها باید سیاست تمرکز زدایی و توجه به روستا به عنوان محور اساسی تولید به صورت جدی مورد توجه قرار بگیرد.
راستینه گفت: شهرهای کوچک می‌توانند زنجیره‌های ارزش تولیدات را با حکمرانی صحیح در سند آمایش سرزمینی به خود اختصاص بدهند و طبیعتاً امروز تلاش برای حفظ روستا، تقویت آن و حمایت از مشاغل خرد به عنوان یک سیاست پذیرفته شده باید در نظام حکمرانی دولت مورد توجه قرار بگیرد.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه حجم جمعیت تهران فراتر از میزان متعادل است گفت: تهران و بسیاری از کلان شهرهای ما نباید مرتب هدف حرکت افراد از شهر‌ها و روستاها باشد چرا که توسعه حاشیه‌نشینی، ایجاد آسیب‌های اجتماعی، ناپایداری شغل و ایجاد مشاغل کاذب و آسیب‌های جدی را به همراه دارد.
هرچند ضرورت تقویت اقتصادی و اجتماعی شهرستان‌ها و تشویق مردم به سکونت در مناطقی به غیر از پایتخت بر کسی پوشیده نیست و گوش مردم از شنیدن تشکیل کارگروه و ارائه پیشنهاد‌ها و بررسی ایده‌ها و طرح‌ها برای انتقال پایتخت و رونق شهرستان‌ها پر است، با این وجود اما رئیس‌جمهور در روزهای گذشته بار دیگر بر ضرورت این موضوع تاکید و با بیان اینکه بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند کشور را در آینده با بحران‌های زیست‌محیطی و مشکلات متعدد دیگر مواجه سازد گفت: معاون اول رئیس جمهور مأموریت بررسی طرح انتقال پایتخت را برعهده دارد.
امیدورایم اینبار و در دولت چهاردهم طرح انتقال پایتخت و تمرکززدایی از تهران فراتر از کارگروه و نشست به اقدامی عملی در این زمینه منجر شود تا ضمن توزیع عادلانه امکانات در سراسر کشور پایتخت نیز از بسیاری معضلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمعیت میلیونی رو به افزایش رهایی یابد.
انتهای پیام/