بهبود وضعیت تولید ملی و رشد اقتصاد با تکنرخیشدن ارز
خبرگزاری میزان - در شرایطی که چند نرخی بودن ارز در اقتصاد ایران به یکی از دلایل اصلی ایجاد فساد و رانت اقتصادی تبدیل شده است، حرکت به سوی ارز تکنرخی به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای اصلاحی مطرح میشود.
وجود نرخهای متعدد ارز، نه تنها فرآیندهای اقتصادی را پیچیده کرده، بلکه بستر مناسبی برای سودجویی و سوءاستفاده از منابع ارزی ایجاد کرده است. ارز تکنرخی با ایجاد شفافیت در بازار ارز و حذف اختلافهای قیمتی، میتواند جلوی بسیاری از ناهنجاریهای اقتصادی را بگیرد و به تقویت تولید ملی و رشد اقتصادی کمک کند. این سیاست، در صورتی که با برنامهریزی دقیق اجرا شود، میتواند اقتصاد کشور را از مشکلات کنونی نجات دهد و زمینهساز توسعه پایدار شود.
در همین راستا با رمضانعلی سنگدوینی، نایب رئیس کمیسیون انرژی، در گفتوگو با میزان با تأکید بر اهمیت شفافیت در نظام ارزی کشور، گفت: ارز تکنرخی میتواند به بهبود وضعیت تولید ملی و جلوگیری از سودجوییهای غیرقانونی کمک کند.
سنگدویینی همچنین اشاره کرد که با برنامهریزی دقیق و اصلاحات ساختاری در بخشهای مختلف اقتصادی، میتوان ضمن حمایت از تولیدکنندگان، از بروز آسیبهای احتمالی به اقشار مختلف جامعه جلوگیری کرد.
وی با اشاره به مشکلات ارز چند نرخی تاکید کرد: چند نرخی بودن ارز در اقتصاد ایران، معضلی است که نه تنها بازارهای واردات و تولید داخلی را تحت تأثیر قرار داده، بلکه بسترهای فساد و رانتخواری را نیز تقویت کرده است. در شرایط کنونی، دولت برای واردات برخی کالاها، ارز ارزانقیمت اختصاص میدهد. این سیاست به ظاهر میتواند به نفع مصرفکننده و کاهش قیمت کالاهای وارداتی باشد، اما در عمل آسیبهای گستردهای به تولید داخلی و صادرات وارد میکند.
به گفته سنگدوینی واردکنندگان به دلیل دسترسی به ارز ارزان، میتوانند با هزینه کمتری کالا وارد کنند، اما تولیدکنندگانی که نیازمند واردات تجهیزات یا مواد اولیه برای تولید هستند، با چالشهایی جدی مواجه میشوند. این وضعیت منجر به تأخیر در تأمین منابع تولیدی و در نتیجه کند شدن چرخه تولید میشود.
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت: مشکل اساسی در اینجاست که ارز چند نرخی، نابرابری در دسترسی به منابع ارزی را تشدید کرده و فضای رقابتی ناسالمی میان واردکنندگان و تولیدکنندگان ایجاد کرده است. تولیدکنندگانی که سرمایهگذاریهای بزرگی برای راهاندازی خطوط تولید و توسعه کسبوکارهای خود انجام دادهاند، مجبورند برای دریافت ارز مدت طولانی در صف انتظار باشند. این تاخیرها میتواند چرخه تولید را مختل کند و برنامههای توسعهای تولیدکنندگان را با مشکلات جدی مواجه سازد. از سوی دیگر، اختصاص ارز ارزان به واردکنندگان باعث میشود تا کالاهای خارجی با قیمت پایینتر در بازار عرضه شوند و این امر به مرور زمان، موجب تضعیف توان رقابتی تولیدکنندگان داخلی میشود.
سنگدوینی یکی از بزرگترین مشکلات ارز چند نرخی را ایجاد بسترهای فساد و رانت دانست و افزود: افرادی که دسترسی به منابع ارزی دارند، میتوانند از تفاوت قیمت ارزهای مختلف بهرهبرداری کنند و به جای کمک به بهبود اقتصاد، به دنبال سودجوییهای شخصی باشند. این فساد سیستماتیک نه تنها به رشد اقتصادی آسیب میزند، بلکه اعتماد عمومی به نظام اقتصادی را نیز تضعیف میکند. ارز چند نرخی باعث شده است تا عدهای با استفاده از روابط و دسترسیهای خاص، به منابع ارزی ارزان دست یابند و با فروش این ارزها در بازار آزاد یا واردات کالاهای بیکیفیت، به سودهای کلانی دست یابند. این وضعیت همواره منجر به تشدید اختلافات اقتصادی و ایجاد نابرابریهای گسترده میشود.
وی ادامه داد: حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، یک گام اساسی برای اصلاح ساختار اقتصادی کشور است. تک نرخی کردن ارز میتواند بسیاری از مشکلات کنونی را حل کند، اما این حرکت نیازمند برنامهریزی دقیق و همهجانبه است. در فرآیند تک نرخی کردن ارز، باید به تأثیرات اجتماعی و اقتصادی آن توجه ویژهای داشت. حذف ارز چند نرخی، اگر بدون برنامهریزی دقیق و شفافیت صورت گیرد، ممکن است منجر به شوکهای اقتصادی و افزایش قیمتها شود. از این رو، دولت باید با اتخاذ سیاستهای حمایتی، از تولیدکنندگان داخلی و اقشار آسیبپذیر حمایت کند تا در این فرآیند آسیب نبینند.
نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس در ادامه افزود: یکی از راهکارهای مهم برای موفقیت در تک نرخی کردن ارز، تقویت تولید داخلی و حمایت از صنایع استراتژیک است. تولیدکنندگان داخلی باید به منابع ارزی دسترسی آسان و شفاف داشته باشند تا بتوانند تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز خود را وارد کنند. این دسترسی به منابع ارزی باید به گونهای مدیریت شود که نه تنها به تولیدکنندگان کمک کند، بلکه مانع از ایجاد مجدد بسترهای فساد و رانت شود. دولت باید با اجرای سیستمهای نظارتی قوی و شفاف، از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری کرده و تخصیص منابع را به نحوی مدیریت کند که تمامی بازیگران اقتصادی از شرایط یکسانی برخوردار باشند.
نماینده مردم گرگان در مجلس شورای اسلامی؛ خاطرنشان کرد: تکنرخی شدن ارز، همچنین میتواند به تقویت صادرات و بهبود تراز تجاری کشور کمک کند. زمانی که نرخ ارز شفاف و واحد باشد، صادرکنندگان نیز میتوانند برنامهریزی دقیقتری برای صادرات محصولات خود داشته باشند. این امر به توسعه بازارهای صادراتی و افزایش درآمدهای ارزی کشور کمک شایانی میکند. در عین حال، باید توجه داشت که برای رسیدن به ارز تک نرخی، نیازمند اصلاحات گسترده در ساختار مالی و پولی کشور هستیم. اصلاحاتی که تنها با همکاری بین بخشهای مختلف دولت و بخش خصوصی قابل اجراست.
به گفته سنگدوینی حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، اگرچه چالشهای زیادی به همراه دارد، اما با برنامهریزی صحیح و دقیق، میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و کاهش نابرابریهای موجود کمک کند. اجرای این سیاست باید به گونهای باشد که از تولیدکنندگان داخلی حمایت شود، شفافیت اقتصادی افزایش یابد و از بروز شوکهای اقتصادی جلوگیری گردد.
سنگدوینی در پایان اظهار کرد: به طور خلاصه میتوان گفت؛ ارز چند نرخی به دلیل تفاوت قیمتهای مختلف برای کالاها و خدمات، به یکی از عوامل اصلی تضعیف تولیدکنندگان داخلی و گسترش فساد تبدیل شده است. این سیستم موجب میشود تولیدکنندگان برای تأمین ارز جهت واردات مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز خود با تأخیر و مشکلاتی مواجه شوند، در حالی که برخی واردکنندگان از ارز ارزانقیمت برای منافع شخصی بهرهبرداری میکنند. در نتیجه، ارز چند نرخی نه تنها به تولید ملی آسیب میزند، بلکه بستر مناسبی برای رانت و فساد ایجاد میکند.
انتهای پیام/