محسن رضایی: اداره جنگ در ۶ ماه نخست دفاع مقدس با اختلافاتی مواجه بود

خبرگزاری میزان - محسن رضایی  فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس در قسمت پنجم از سلسله برنامه «حماسه خوان» که به مناسبت ایام هفته دفاع مقدس از شبکه یک سیما پخش می‌شود ضمن گرامیداشت یاد شهدای ارتش، سپاه، نیرو‌های مردمی، بسیج و پاسداران انقلاب اسلامی که در ۶ ماه ابتدایی حمله عراق به ایران جانانه از کشور دفاع کردند و به لقاءالله پیوستند گفت: ۳۴ روز طول کشید تا دشمن توانست از خرمشهر عبور کند و همین مدت باعث شد که آبادان کاملاً سنگر بندی شود و آرایش بگیرد در حالی که اگر لشکر‌های عراق سه چهار روزه از کارون عبور می‌کردند و به آبادان می‌رسیدند صد در صد آبادان سقوط می‌کرد؛ مقاومت در خرمشهر به اندازه کافی فرصت داد که آبادان سنگر بندی شود، نیرو‌ها به آنجا برسند و آرایش بگیرند.

وی ادامه داد:افراد از اقصی نقاط کشور در مقاومت خرمشهر حضور داشتند و این مقاومت ها، خرمشهر را تبدیل به ایران کوچک کرده بود.

فرمانده سپاه در دوران دفاع مقدس یادآور شد: در محور سوسنگرد، ارتش عراق پس از چند بار زد و خورد این شهر را در آبان ماه محاصره کرد و کم کم جاده‌های لجستیکی و رساندن آب، غذا و سوخت به سوسنگرد داشت بسته می‌شد و جاده سوسنگرد به اهواز نیز قطع شد.

رضایی ادامه داد: با بحرانی شدن شرایط، مقام معظم رهبری و شهید چمران از بیرون شهر بسیج می‌شوند و علی رغم کارشکنی‌های بنی صدر حمله می‌کنند، شهید تجلایی  هم آخرین مقاومت‌ها را در مسجد سوسنگرد انجام می‌دهد تا اینکه نیرو‌ها از بیرون می‌آیند و شهر را از محاصره خارج می‌کنند. مقاومت و سختی سوسنگرد نشان داد که سوسنگرد یکی از کانون‌های اصلی ارتش عراق برای فتح خوزستان بود که مقاومت صورت گرفت و توطئه دشمن در این نقطه خنثی شد.

وی اذعان داشت: هرچند عمده تمرکز قوای عراق به سمت خوزستان بود، اما بعثی‌ها با سه لشکر به ایلام و کرمانشاه و با دو لشکر هم به استان‌های کردستان و آذربایجان غربی حمله کردند. در دهلران جنگ سختی شد، در اینجا از نیرو‌های ارتش و سپاه خیلی حضور نداشتند و ژاندارمری و مردم در دهلران خیلی فداکاری کردند. مردم مهران و ایلام نیز مقاومت‌های جانانه‌ای داشتند و نقل است در گیلان‌غرب حتی زنان با چوب با عراقی‌ها درگیر شدند، جنگی که بین مردم گیلانغرب با عراقی صورت گرفت خود داستان جداگانه‌ای دارد البته ما در تاریخ ایران و در جنگ جهانی اول سردار مریم خان بختیاری را داریم که با تشکیل یک هنگ از کوه‌های بختیاری به نجف آباد حمله کردند و ارتش روسیه را در نجف آباد مورد هجوم قرار دادند.

فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس ادامه داد: در محور کرمانشاه هم مقاومت‌های بی سابقه‌ای صورت گرفته است. مردم و نیرو‌ها در شهر‌های کرمانشاه  از محور سرپل ذهاب، به سمت مریوان، سردشت و گیلانغرب و دیگر شهر‌ها که از نظر مذهب و گرایش‌ها متفاوت بودند در کنار نیرو‌های نظامی مقاومت‌های دلاورانه‌ای داشتند.

سردار رضایی خاطر نشان کرد: مقاومت در محور‌های کرمانشاه و کردستان انصافاً مقاومت‌های بسیار بزرگی بوده است. نیرو‌هایی که ما در کرمانشاه و کردستان و آذربایجان غربی داشتیم در پشت سر با ضد انقلاب، دموکرات‌ها و کوموله می‌جنگیدند و از روبرو هم با ارتش عراق در جنگ بودند. شهیدان چمران، متوسلیان، همت، پیچک، محسن وزوائی و همدانی فرماندهانی بودند که جبهه میانی و شمالی را حفظ کرده بودند و اگر مقاومت و فرماندهی این عزیزان نبود در جبهه‌های شمالی و غربی قطعاً پیشروی‌های ارتش عراق به سمت کرمانشاه و سنندج بیشتر از این بود.

عراقی‌ها در ۶ ماه نخست جنگ به بن‌بست بست رسیدند

وی بیان داشت: ارتش عراق علی رغم  پیشروی ۱۵ هزار کیلومتر مربع به خاک کشورمان به تمام اهداف خود که می‌خواست کل خوزستان و نفت را بگیرد و اروند رود را از آن خود کند و بعد با کودتا چیانی در تهران هم بتوانند نظام جمهوری اسلامی را ساقط کنند و هم حزب بعث عراق به اهداف خود در خلیج فارس برسد، دست نیافت و در پایان ۶ ماهه نخست، جنگ به بن‌بست می‌رسد و معادله جنگ تغییر می‌کند.

فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس ادامه داد: پس از ۴ ماه از شروع جنگ، درگیری‌ها برای آزادسازی مناطق اشغال شده آغاز می‌شود، سه نوع جنگ صورت می‌گیرد؛ نخست جنگ‌های نامنظم و چریکی است که شهید چمران آن را فرماندهی می‌کردند. دوم ارتش ایران بود که در ۳ جبهه؛ دزفول را امیر ظهیرنژاد، اهواز را سرتیپ فلاحی که رئیس ستاد مشترک ارتش بود و آبادان و ماهشهر را نیز سرهنگ فروزان اداره می‌کردند. این سه فرماندهی ۳ عملیات را طراحی کردند که علی رغم پیشروی‌های خوب اولیه، متاسفانه این عملیات‌ها شکست خورد.

سردار رضایی افزود: گونه سوم جنگ، عملیات‌های محدود سپاه بود که از مهر تا اسفند ۵۹ انجام داد. فرق عملیات محدود با عملیات کلاسیک و عملیات چریکی این است که از نظر نظامی عملیات محدود بین عملیات چریکی و عملیات کلاسیک قرار دارد. از نظر نوع سازماندهی از یک طرف شبیه به عملیات چریکی است و از یک طرف وسعت بیشتری دارد و زمانی که حمله می‌کنند دیگر بر نمی‌گردند. پیشروی از نوع جنگ کلاسیک است، اما از نظر عملیات و حمله شبیه جنگ نامنظم است، ولی مشکلش این است که یک عملیات محدودی است.

اختلاف در نحوه اداره جنگ

فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس ادامه داد: نتیجه این می‌شود که در ۶ ماهه اول، یک اختلافی در ابعاد سیاسی و هم نظامی اداره جنگ به وجود می‌آید. اختلاف نظامی‌ها این بود که می‌گفتند جنگ کلاسیک نتیجه ندارد؛ تانک‌های ما را ارتش عراق مورد اصابت قرار می‌دهد، مهمات مان در حال تمام شدن است و قطعات یدکی و مهماتی که باید از آمریکا، انگلیس، آلمان و ایتالیا به ارتش ایران می‌رسید، چون ارتش ایران، ارتش قبل از انقلاب و وابسته به این کشور‌ها بود وارد نمی‌شد توان ارتش ما به سمت فرسایش می‌رفت و بنابراین آینده‌ای برای جنگ کلاسیک متصور نبود.

وی بیان داشت: جنگ‌های چریکی هم بسیار طولانی مدت بود و عملیات محدود هم درست است که یک پیروزی‌هایی داشت، ولی یک افق بسیار طولانی را نشان می‌داد لذا اختلاف پیش آمد، عده‌ای می‌گفتند نمی‌شود جنگید و باید از رله دیپلماسی وارد شد و عده‌ای هم می‌گفتند که باید جنگید، اما باید شیوه جنگ را تغییر داد لذا نیمه دوم سال ۱۳۶۰ دو سوالِ مهم پیش روی کشور این بود که آیا میدانی از نظر سیاسی وجود دارد یا خیر و دوم اینکه آیا می‌توان نوع جدیدی از جنگ را پیدا کرد؟ این‌ها سوالاتی است که در بهمن و اسفندماه روبروی فرماندهان و دولتمردان باز شده و این دو پرونده روی میز اداره کشور و اداره جنگ باز می‌شود.

انتهای پیام/