رامک امین کاظمی: جایزه انگیزه فیلمساز را بیشتر میکند/ احساسات زنی فراتر از مرزهای ایران
خبرگزاری میزان - رامک امین کاظمی با انیمیشن کوتاه «گلهای کاغذی» (تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی) در جشنواره فیلم کازان حضور داشت و جایزه بهترین انیمیشن را دریافت کرد. او در این انیمیشن، به عواطف و احساسات یک نویسنده زن پرداخته است، زنی که قصهاش در کازان با استقبال مخاطبان جشنواره مواجه شد. در این گفتگو به تجربه حضور در جشنواره کازان و حال و هوای این نمایش پرداختهایم.
حال و هوای جشنواره کازان چطور بود؟
جشنواره بینالمللی فیلم کازان فضایی پر از شور و شوق سینمایی و تبادل فرهنگی دارد. حال و هوای این جشنواره سرشار از انرژی بود و فیلمسازان از کشورهای مختلف در این رویداد شرکت کرده بودند و ارتباطات خوبی با یکدیگر برقرار میکردند. من توانستم ارتباط سازنده و دوستانهای با فیلمسازان، داوران و علاقهمندان به سینما برقرار کنم. به نظرم این تعامل باعث میشد جشنواره کازان به زمینهای مهم برای کشف استعدادها و ارتقای فرهنگ سینمایی تبدیل شود
با توجه به حضور خانم میلوشوا به عنوان دبیر جشنواره، آیا زنان فرصت ویژهای داشتند؟
شاید این موضوع به طور مستقیم احساس نمیشد، اما حضور پررنگ و تاثیرگذار زنان هنرمند در هیئت داوران و میان برندگان کاملاً مشهود بود. علاوه بر این، رفتار و میزبانی فوقالعاده برگزارکنندگان جشنواره برای تمامی مدعوین نیز نشان از تأثیر حضور یک زن در مدیریت اصلی این رویداد داشت.
آیا انیمیشن به اندازه فیلمهای سینمایی دیده میشد و تمرکز روی آن وجود داشت؟
نمیتوان گفت که بخش انیمیشن تمرکز ویژهای داشت، اما به گفته کسانی که در سالهای قبل نیز حضور داشتند، امسال تعداد تماشاگران نسبت به سال گذشته کمتر بود. من نمیتوانستم دلیل اصلی این کاهش را ارزیابی کنم، اما از حواشی جشنواره شنیدم که امسال به دلیل فروش بلیت برای ورود به سالنهای سینما، استقبال مردمی کمتر شده است. این در حالی است که سال گذشته، سالنها مملو از جمعیت بودند.
مخاطب غیرایرانی چه احساسی به فیلم شما داشت؟
راستش اصلاً چنین انتظاری نداشتم، اما میتوانم بگویم که همه کسانی که انیمیشن من را دیده بودند، بیش از حد انتظار آن را پسندیدند. بارها وقتی من را میدیدند، نسبت به فیلمم ابراز احساسات و توجه میکردند. در میان این علاقمندان، خانم میلوشوا، دبیر جشنواره، خانم نینا، رئیس هیئت انتخاب اولیه، اعضای هیئت داوری نهایی، تماشاگران حاضر در سالن و حتی مترجمان جشنواره نیز توجه و علاقه زیادی نشان دادند.
دیگر آثار بخش مسابقه جشنواره چه موضوعاتی داشتند؟
جشنواره تنها به انیمیشن محدود نبود و طیف کاملی از سینما را پوشش میداد؛ از فیلمهای سینمایی بلند و کوتاه گرفته تا مستند و انیمیشن. به همین دلیل نتوانستم همه فیلمها را ببینم، اما آثار خوبی در بخشهای مختلف حضور داشتند. من لیست دقیق جوایز و برندگان را کامل نمیدانم و مواردی که در ذهنم مانده را بازگو میکنم.
در بخش فیلم کوتاه فیلم «صوفیسم» از تونس که حکایت…در انتها به رقص یک ماشین نخ ریسی و رقص انسان میپردازد و از میان آن آوای زندگی شنیده میشود، توانست جایزه دریافت کند. در بخش مستند فیلم «۲۰ سال بعد» از سنگال جایزه را کسب کرد که مربوط به زندگی یک دختر کنگویی ۱۲ ساله بود که در ۱۹۹۷ به استخدام ارتش رواندا درمیآید و…۲۰ سال بعد مادرش به ملاقاتش میرود. از ایران، انیمیشن بلند «لوپتو» و فیلم سینمایی «در آغوش درخت» در بخش غیررقابتی حضور داشتند و فیلم سینمایی «آهو» ساخته آقای هوشنگ گلمکانی در بخش رقابتی، که فیلمی بسیار زیبا و چشم نواز بود توانست جایزه بهترین بازیگر زن را دریافت کند.
به نظرتان کدام وجه از فیلم میتواند برای مخاطب خارجی جذاب باشد؟
شاید موضوع و قصه برایشان جذاب بود. تکنیک استاپ موشن و پرداختن به جزئیات و ریزه کاریها هم برایشان اهمیت داشت. نکته جذاب این بود که اغلب تماشاگران میگفتند متوجه هستند که برای ساخت این فیلم زحمت فراوان کشیده شده است.
فیلم شما درباره خلق و آفرینش است؛ آیا از ابتدا انتخاب موضوعی جهانشمول برایتان مهم بود؟
در نخستین تجربه سینماییام، «رستوران متروک»، که با همراهی مریم عباسپور ساختیم، داستانی نوشتم که مرزهای جغرافیا را پشت سر میگذاشت و به جهانی بیمرز تعلق داشت. گویی قصه، انعکاسی از حسی بود که به هیچ خاک یا مرزی محدود نمیشد. اما در فیلم اخیرم، «گلهای کاغذی»، داستان را از نگاه یک زن ایرانی نویسنده به پیش بردم. با این حال، آنچه برایم جالب است، این است که احساسات زنانه این فیلم از مرزهای ایران فراتر میرود و میتواند در وجود هر زنی، در هر گوشهای از جهان، مصداق پیدا کند. این همذاتپنداری میان زنان جهان، شاید به نگرش جهانشمول من بازمیگردد. برای من، احساسات و تخیل محدود به جغرافیا نمیشوند؛ آنها به جهانی بیکران تعلق دارند، جایی که هر انسانی میتواند سهمی از آن داشته باشد.
آیا جوایز مسیر فیلمسازی شما را هموارتر خواهند کرد؟
جوایز میتوانند تأییدی ارزشمند و نقطه عطفی در مسیر حرفهای هر فیلمسازی باشند، اما آنچه واقعاً مسیر را هموار میکند، بازخوردها و ارتباطاتی است که در این سفر شکل میگیرند. برای من، مهمتر از جوایز، واکنشها و احساساتی است که از تماشاگران دریافت میکنم، بهویژه از کسانی که خود در دنیای سینما و جشنوارهها فعالیت دارند. این تبادل تجربهها و احساسات است که در نهایت به گسترش افقها و ایجاد فرصتهای جدید منجر میشود، با اینحال دریافت جایزه و بازخورد خوب مخاطبان باعث افزایش انگیزه یک فیلمساز میشود.
«گلهای کاغذی» تولید مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است.