افزایش کارایی نظارت با «ریال دیجیتال»

خبرگزاری میزان - به گزارش ایبنا، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در آیین رونمایی اجرای آزمایشی ریال دیجیتال در جزیره کیش، اظهار کرد: اعداد و ارقام و شواهد نشان می‌دهد در حوزه بانکداری الکترونیک جزو کشور‌های سرآمد دنیا هستیم و کشور در حوزه شمولیت مالی هم توسعه بسیار خوبی داشته؛ بطوریکه در حال حاضر عموم مردم ایران دسترسی به خدمات بانکی از طریق ابزار‌های الکترونیک را دارند. این اتفاق بسیار بزرگی است و نتیجه تلاش‌های بخش‌های مختلف و همکاران شبکه بانکی و بانک مرکزی است.

وی ادامه داد: حجم اسکناس و مسکوک در کشور به ۱.۳ درصد رسیده که یکی از کمترین نسبت‌ها در دنیا است. امروزه کمتر کسی و کمتر منطقه‌ای در کشور به اسکناس نیاز پیدا می‌کند و تقریبا در همه جای کشور امکان پرداخت الکترونیک فراهم شده است.

به گفته فرزین، ریال دیجیتال، کارایی نظارت و جمع‌آوری اطلاعات در حوزه پرداخت را برای بانک مرکزی افزایش می‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: یکی از روسای بانکی کشور‌های عربی به من گفت خیلی تعجب کردم در روستا‌ها هم پوز دارید و از گستردگی خدمات بانکی کشور ما تعجب کرده بود.

فرزین افزود: ریال دیجیتال همان اسکناس است، اما دیجیتال بوده و بخشی از پایه پولی به شمار می‌رود. افزایش ریال دیجیتال همانند چاپ پول و اسکناس است و تفاوت‌هایی با حوزه رمزارز‌ها دارد. درواقع چیزی شبیه به رمزارز نیست، بلکه همان پول است. البته در حوزه رمزارز‌ها نیز اقداماتی انجام شده که به زودی اعلام می‌شود.

کم‌اثر کردن تحریم با پیوستن به بلوک‌های CBDC

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: از ۱۰۵ کشور که در حوزه مطالعاتی پول دیجیتال بانک مرکزی وارد شده‌اند، ۷۶ کشور در مرحله تحقیقات و ۱۶ کشور در مرحله اثبات مفهوم هستند و مرحله بعدی مرحله آزمایشی است. ما در حال حاضر از مرحله اثبات مفهوم وارد مرحله آزمایشی می‌شویم. سه کشور در دنیا وارد مرحله عملیاتی شده‌اند و به زودی کشور ما هم با تمام شدن مرحله آزمایشی وارد مرحله عملیاتی می‌شود. زیرساخت‌های لازم در جزیره کیش فراهم شده و در حال حاضر از ریال دیجیتال در جزیره کیش استفاده می‌شود. این اقدام توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور را بستر سازی می‌کند.

وی اظهار داشت: ریال دیجیتال در بستر دفتر کل یا DLT پیاده شده و کارایی حوزه نظارت بر پرداخت را برای بانک مرکزی افزایش می‌دهد و، چون مستقیما به کیف پول افراد واریز می‌شود، عملیات سیاست پولی را نیز تسهیل می‌کند. ریال دیجیتال علاوه بر این ابزاری برای پدافند غیرعامل بشمار می‌رود و همچنین به کاهش آثار تحریم نیز کمک می‌کند. امروزه کشور‌های مختلف به سمت تشکیل بلوک‌های CBDC حرکت کرده‌اند و اگر بتوانیم از ریال دیجیتال در حوزه تشکیل بلوک‌های CBDC استفاده کنیم، می‌تواند به کاهش آثار تحریم‌ها کمک کند. همچنین از ریال دیجیتال در طرح ریال آفشور نیز استفاده خواهیم کرد. به زودی ریال آفشور را با روسیه شروع می‌کنیم و در خصوص سایر کشور‌ها نیز تلاش داریم ریال آفشور را عملیاتی کنیم.

فرزین ادامه داد: دلیل انتخاب کیش برای عملیاتی کردن ریال دیجیتال این بوده که این منطقه آزاد در حوزه فناوری و تکنولوژی‌ها پیشتاز است و بنابراین بستر‌ها برای توسعه چنین فناوری‌هایی در جزیره کیش فراهم است. در این پروژه از کیو آر کد استفاده می‌شود و گام بعدی حرکت به سمت NFC است. 

وی افزود: طرح بعدی در حوزه توسعه خدمات و فعالیت‌های دیجیتال در بانک مرکزی نیز بحث سامانه‌ها در حوزه ارز و نظارت است. در این دو حوزه از سامانه‌های یکپارچه برخوردار نیستیم، اما در اقداماتی که انجام شده به زودی یک سامانه متمرکز در حوزه نظارت خواهیم داشت تا پیش از اتفاقات بر تخلفات نظارت داشته باشیم و اقدام کنیم. 

رئیس کل بانک مرکزی گفت: در حوزه ارز نیز به دنبال این هستیم تا سامانه‌های متمرکزی داشته باشیم. سامانه مربوط به ارز توافقی را به زودی شروع می‌کنیم و این سامانه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران افتتاح و سایر سامانه‌ها مثل بازار سلف ارزی نیز به زودی رونمایی و راه‌اندازی می‌شود. تمام این اقدامات در جهت توسعه حوزه سامانه‌های الکترونیکی انجام شده است. در حوزه چک دیجیتال نیز در حال حاضر ۱۲ بانک متصل هستند و به زودی به سایر شبکه بانکی نیز توسعه داده خواهد شد. 

فرزین افزود: مسئله بعدی نیز حوزه اعتبارسنجی است که به زودی همه مشتریان شبکه بانکی تحت پوشش اعتبارسنجی قرار خواهند گرفت.

در این مراسم، تراکنش ریال دیجیتال به طور همزمان در تهران و کیش اجرایی شد و در پایان مراسم نیز رئیس کل بانک مرکزی از تندیس ریال دیجیتال رونمایی کرد.

انتهای پیام/