کتاب، زبان سیاسی اسلام را نه با مفاهیم مدرن بلکه با مفاهیم اصیل اسلامی بیان می‌کند
هفتمین کتاب از سلسله نشست‌های «صد کتاب ماندگار قرن» به منظور پاسداشت نگاشته‌های برتر ایرانیان در یک قرن اخیر، با بررسی کتابِ «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» اثر سیدعلی حسینی خامنه‌ای با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فلاح شیروانی و سایر استاید برگزار شد.
خبرگزاری میزان -
خبرگزاری میزان - طبق اعلام روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، در این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین لک زایی کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قران» را اثری در زمره پژوهش‌های گفتاری دانست و گفت: این کتاب مجموعه ۲۸ سخنرانی است که در ماه رمضان ۱۳۵۳ از سوی مقام معظم رهبری پس از نماز ظهر و عصر در جمعی مردمی ارائه شد.
این کتاب، کتابی چند رشته‌ای است
ارائه‌دهنده سخنرانی‌ها، اسلام را به عنوان یک مکتب منسجم و بصورت نتایج تحقیقات و پژوهش‌های خود ارائه کرده و از یک انسجام عمیقی برخوردار است. در واقع هدف این سلسله جلسات ارائه اسلام به مثابه یک راهنمای عملی با بهره‌گیری از اصلی‌ترین سند اسلام یعنی قرآن کریم و نیز استفاده از روایات و سنت و سیره معصومین، برای افرادی بود که قصد داشتند به جریان انقلاب اسلامی کمک کنند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلام با اشاره به چند رشته-ای بودن این کتاب که از جمله ویژگی‌های آن محسوب می‌شود، گفت: اگر کسی به دنبال تدبر و تفسیر قران است، اگر کسی به دنبال مباحث جامعه شناسی و به طور خاص جامعه شناسی سیاسی در قران است و می‌خواهد روابط میان قدرت اجتماعی و قدرت سیاسی، روابط میان شهروندان و دولت را از منظر قران مورد بررسی قرار بدهد، اگر کسی به دنبال کشف رویکرد تربیتی اخلاقی و روان شناسی قران کریم است، اگر کسی به دنبال رویکرد تاریخی ـ اعم از فلسفه تاریخ و علم تاریخ ـ در قران کریم است، اگر کسی به دنبال کشف رویکرد راهبردی اسلام در قران کریم است، اگر کسی به دنبال رویکرد آسیب شناسی تبلیغ دینی و منبر است، تمام این مباحث بصورت پژوهشی در این کتاب آمده است.
لک زایی با بیان اینکه هدف ارائه‌دهنده این نبوده که یک رشته خاصی را مطرح کند، بلکه بصورت مسئله محور مباحث بیان شده، افزود: هدف سخنران بیان مسائل روز با رویکرد اسلامی بوده و قصد داشته این پرسش را پاسخ دهد که آیا اسلام را هم می‌توانیم مانند مثلا مارکسیسم که در آن زمان بسیار مطرح بوده، به صورت یه مکتب ارائه دهیم؛ مکتبی که هم مبانی معرفتی و آراء و نظریاتش مشخص باشد و هم آراء ارادی. افعال جوانحی و افعال جوارحی آن مشخص باشد؛ که سخنران توانسته این کار را به خوبی انجام دهد.
این کتاب زبان سیاسی اسلام را در چارچوب مفاهیم اصیل اسلامی بیان می‌کند
وی با اشاره به صحبت برنارد لوئیس در کتاب زبان سیاسی اسلام که معتقد است زبان سیاسی اسلام توسط مدرنیته در هم کوبیده شده و مسلمان‌ها امروز وقتی می‌خواهند افکار سیاسی خود را بیان کنند، ناگزیرند از ادبیات و زبان سیاسی مدرنیته استفاده کنند و مادامی که مسمانان از زبان و ادبیات مدرنیته استفاده می‌کنند، نمی‌توانند اندیشه سیاسی اسلام را به شکل اصیل خود ارائه دهند و خروجی این نوع اندیشه رویکردی مدرن خواهد داشت، گفت: یکی از کار‌های مهمی که در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» انجام شده این است که زبان سیاسی اسلام را نه در چارچوب مفاهیم مدرن بلکه در چارچوب مفاهیم و واژه‌های اصیل اسلامی بیان می‌کند.
لک زایی ادامه داد: خیلی کار مهمی است اگر ما دنبال یک زبان سیاسی اسلامی هستیم که مقهور مفاهیم و واژه‌های مدرن نباشد یعنی تلاش نکنیم آنچه را که دیگران گفتند، ما به نحوی آن را به اسلام بچسبانیم و اسلامیزه کنیم، این کتاب الگوی خوبی است.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلام با اشاره به محتوای کتاب گفت: من گمان می‌کنم بین اسلام شناسی موجود در جامعه نخبگانی ما ـ نه جامعه عمومی ـ با اسلام شناسی رهبر انقلاب همچنان فاصله وجود دارد. در اسلام شناسی رهبری هم اسلام شناسی متحجر نقد شده هم اسلام شناسی‌های غیرسیستمی و سایر اسلام شناسی‌ها و امیدواریم یک روز جامعه نخبگانی ما به این اثر توجه کند و اسلام را از زاویه نگاه این کتاب مورد مطالعه و بررسی قرار دهد.
عقلانیت تمدن غربی، غرب را متوقف کرده است
در ادامه این نشست، حجت الاسلام فلاح شیروانی درباره زمینه صدور این اثر دو نکته را به عنوان پدیده انسانی و پدیده اجتماعی بیان کرد.
وی گفت: در زمینه تمدن غرب حضرت آقا تحلیلی دارند و آن اینکه عقلانیتی که پشت تمدن غرب است و آن را شکل داده حائز دو نکته است؛ یکی اینکه این عقلانیتی مادی و اشتباه است و اندیشه‌ی اسلامی با این عقلانیت زاویه معنادار دارد. این عقلانیت علیرغم اینکه نشان می‌دهد ماوراء ماده را می‌فهم، اما نسبت به حقیقت تابناک عالم خداوند متعال بی مهر است؛ و اینکه علیرغم ادعای انسان گرایی و کرامت گرای انسان به تحقیر انسان می‌پردازد و تمام حیات و هویت بشر را سلب می‌کند و آن را به بی وزنی و بی عمقی می‌کشاند. نکته دیگر اینکه این عقلانیت دچار رکود شده است. مقام معظم رهبری می‌گویند آن مکتبی که پشت این تمدن بوده زمین خورده است. ایشان تحلیل‌پایه و با کادر بزرگ افق تمدنی نگاه کرده‌اند که یک تمدن توقف کرده، چون عقلانیتش توقف کرده است.
ایرانِ مهدِ حکمت به عقلانیت قدسی گرایش دارد
فلاح‌شیروانی گفت: مردم مسلمان ایران یک انتخاب بزرگ کردند و چند سده از آن می‌گذرد؛ انتخابی ایرانی؛ که آن، انتخاب مکتب توحیدی انسان‌گرای اسلام است. کما اینکه انتخاب تشیع هم به سیاق عقل‌ورزی‌های هویت ایرانی صورت گرفته است. ایرانی که مهد حکمت است به شدت به عقلانیت قدسی گرایش دارد.
او ادامه داد: مردم ایران یک انتخاب بزرگ و عمیق دارند؛ مردم ایران از انتخاب اسلام و تشیع برنخواهند گشت. مسئله نوشته شدن کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» مصادف شد با جریان غرب‌زدگی و تحمیل هویت بیگانه به ایرانیان؛ هرچند انقلاب ۵۷ نشان داد که مردم این را پس زدند.
آیت‌الله خامنه‌ای یک اسلام با طراوت را ارائه کرده است
فلاح‌شیروانی اضافه کرد: تمام این‌ها برای متفکری معطوف به عینیت، همچون مقام معظم رهبری زمینه‌ای را فراهم کرد. ایشان در این زمینه، این اثر را خلق می‌کنند. ایشان این صحبت‌ها را در معرض ذهن عمومی مطرح می‌کند و منعی احساس نمی‌کنند و این موضوع جای مطالعه دارد. یعنی کسانی که آنجا نشستند مردم عمومی هستند. آرام آرام غلظت دانشجو‌ها و جوان‌ها زیاد می‌شود. ایشان یک اسلام با طراوت ارائه کردند که طعم راهبردی دارد و سوگیری راهبردی داشته است و همین نیز جزو جذابیت مطالعه آثار حضرت آقا است؛ برخی از اندیشمندان این ویژگی را ندارند.
رهبری در فردی‌ترین شئون اسلام، ملاحظات اجتماع را گنجانده است
او گفت: این زمینه، یک عطش اصلی را رقم زد که این عطش را حضرت آقا شناخته است. هر کسی نمی‌تواند این را درک کند که این جامعۀ مستعد تحول، یک عطش عصری دارد؛ آن هم اینکه حرف اسلام را می‌زند. دغدغه طرح اسلام به عنوان یک نظام فکری نیز یکی از دغدغه‌های ایشان بود. ایشان حرف منسجم زدند. طرح اسلام به عنوان یک مکتب اجتماعی نیز از دیگر دغدغه‌های ایشان بود. ایشان می‌گویند ما نیز شبیه به همه مکاتب، حرف داریم. ایشان در این اثر، در فردی‌ترین شئون اسلام، ملاحظات اجتماع را گنجانده است.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *