تنفس مصنوعی سوناک به طرح ضد مهاجرتی روآندا

خبرگزاری میزان – روزی نیست که در رسانه‌های بین‌المللی خبری از پناهجویان ناامید که به‌طور دسته‌جمعی در حال تلاش برای رسیدن به اروپا جان خود را از دست می‌دهند، یا در دریای مدیترانه غرق می‌شوند، یا وقتی بر اثر کم‌آبی و قرار گرفتن در معرض گرما از بین می‌روند، یا به دست قاچاقچیان انسان یا نگهبانان سادیست بازداشتگاه‌های مهاجرتی کشته می‌شوند، منتشر نشود.

این‌ها اتفاق‌های وحشتناکی هستند که فقط نوک کوه یخ محسوب می‌شوند.

در عین حال، دادگاه عالی انگلیس به تازگی طرح جنجالی مهاجرتی این کشور موسوم به «روآندا» را غیرقانونی اعلام کرد.

این دادگاه گفت که این طرح قوانین حقوق بشری بین‌المللی و انگلیس را نقض می‌کند.

«ریشی سوناک»، نخست‌وزیر انگلیس که آینده سیاسی و انتخاباتی خود را به دلیل شکست‌های متعدد در اجرای سیاست‌های وعده داده شده، در خطر می‌بیند، همچنان تلاش دارد تا این طرح ضد مهاجرتی را زنده نگه دارد.

طرح روآندا چیست؟

براساس طرح «روآندا»، دولت انگلیس پناهجویان را برای رسیدگی به وضعیت پناهندگی آن‌ها به کشور آفریقایی روآندا می‌فرستد.

اگر درخواست پناهندگی آن‌ها در پایان روند رسیدگی رد شود، دو گزینه درخواست اقامت در روآندا یا ارائه درخواست پناهندگی برای کشور امن سوم، برای پناهجویان وجود خواهد داشت.

این طرح شامل پناهجویانی می‌شود که از اول ژانویه ۲۰۲۲ وارد انگلیس شده‌اند و محدودیتی در شمار پناهجویان اعزامی از انگلیس به روآندا وجود نخواهد داشت.

براساس این طرح جنجالی، انگلیس می‌تواند از روآندا بخواهد که برخی از آسیب‌پذیرترین پناهجویان را بپذیرد.

نخستین پرواز برای اجرای طرح ضد مهاجرتی روآندا برای ژوئن ۲۰۲۲ برنامه‌ریزی شده بود، اما این پرواز و چند تلاش بعدی انگلیس برای انجام پرواز‌ها به روآندا به دلیل چالش‌های قانونی لغو شدند.

طرح ضد مهاجرتی روآندا تاکنون اجرایی نشده و هیچ پناهجویی از انگلیس به این کشور شرق آفریقا اعزام نشده است.

انگلیس براساس توافقی که با روآندا جهت اجرای طرح مذکور انجام داده، ۱۴۰ میلیون پوند به دولت این کشور پرداخته است.

در حالی که انگلیس مدعی است که طرح روآندا اقدامی برای مقابله با قاچاق انسان و روش‌های خطرناک و غیرضروری مهاجرت به این کشور و با هدف بازدارندگی است، منتقدان به‌ویژه فعالان حقوق بشری تاکید دارند که این طرح ناقض حقوق مهاجران و پناهجویان براساس قوانین انگلیس، بین‌المللی و اروپایی است.

روآندا کجاست؟

روآندا کشوری محصور در خشکی در شرق آفریقا و در ۶ هزار و ۵۰۰ کیلومتری جنوب شرقی انگلیس است که با کشور‌های بوروندی، جمهوری دموکراتیک کنگو، تانزانیا و اوگاندا همسایه است.

این کشور با وسعتی در حدود یک دهم وسعت انگلیس ۱۳.۸ میلیون نفر جمعیت دارد.

دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که روآندا از منظر حقوق بشری کشوری خطرناک است.

هزینه‌های طرح روآندا چقدر است؟

دولت انگلیس درباره هزینه کل طرح روآندا اطلاع‌رسانی نکرده است، اما ارزیابی اثرات اقتصادی این طرح تخمین می‌زند که انتقال هر پناهجو به کشور ثالثی مانند روآندا ۶۳ هزار پوند هزینه‌بر‌تر از نگهداری آن در انگلیس است.

طرح روآندا؛ ناقض حقوق بشری پناهجویان

طرح روآندا از منظر و براساس مفاد قوانین بین‌المللی، از جمله کنوانسیون اروپایی حقوق بشر (ECHR)، کنوانسیون پناهندگان سازمان ملل و کنوانسیون سازمان ملل علیه شکنجه، که در قوانین داخلی انگلیس با قانون حقوق بشر اجرایی شده است، ممنوع است.

یک قاضی سابق دادگاه عالی انگلیس می‌گوید که طرح روآندای فعلی مرده است.

وی پیش‌بینی کرد که دیوان اروپایی حقوق بشر نیز درباره غیرقانونی بودن طرح روآندا به نتیجه مشابهی با دادگاه عالی انگلیس می‌رسد.

این قاضی سابق دادگاه عالی انگلیس همچنین گفت: شاید دولت دستورات موقت دیوان اروپایی حقوق بشر را نادیده بگیرد، اما از دستورات نهایی این دیوان پیروی خواهد کرد و احتمال اینکه دیوان اروپایی حقوق بشر به نتیجه مشابهی با دادگاه عالی انگلیس برسد، زیاد است.

کارشناسان حوزه مهاجرت می‌گویند که طرح روآندا ناقض کنوانسیون پناهندگان سازمان ملل است.

رئیس اجرایی شورای پناهندگان انگلیس، گفت: طرح روآندا غیرقانونی، ناعادلانه، غیرقابل اجرا و گران است؛ با افزایش سطح مشکلات حاد سلامت روان برای مردان، زنان و کودکان آسیب‌دیده، باعث ناراحتی و اضطراب بزرگی برای پناهجویان می‌شود؛ سوال‌های جدی در مورد قانونی بودن رها کردن افراد در این وضعیت به‌طور نامحدود وجود دارد و دولت باید به سرعت با اجازه دادن به همه آن‌ها در سیستم پناهندگی و رسیدگی عادلانه به آن‌ها و با شفقت و عزت برخورد کند.

حکم دادگاه عالی انگلیس درباره طرح روآندا چیست؟

پنج قاضی ارشد دادگاه عالی انگلیس به‌تازگی به اتفاق آرا اعلام کردند که طرح روآندا غیرقانونی است.

آن‌ها اعلام کردند که دادگاه استیناف به درستی در ماه ژوئن به این نتیجه رسید که ارزیابی مناسبی در مورد اینکه آیا روآندا کشوری امن برای پناهجویان است یا خیر، انجام نشده است.

رئیس دادگاه عالی انگلیس تاکید کرد که شواهد محکمی درباره نقض حقوق پناهجویان در صورت اعزام به روآندا وجود دارد.

در حالی که بخشی از کنوانسیون اروپایی حقوق بشر (ECHR) شکنجه و رفتار غیرانسانی را ممنوع می‌کند و انگلیس یکی از امضاکنندگان کنوانسیون مذکور است، طرح روآندا کنوانسیون اروپایی حقوق بشر را نقض می‌کند.

قضات دادگاه عالی انگلیس ضمن اشاره به سوابق حقوق بشری ضعیف روآندا و رفتار گذشته این کشور با پناهجویان، تاکید کردند که این سیاست همچنین پادمان‌های سه قانون انگلیس را که طی ۳۰ سال گذشته توسط پارلمان تصویب شده است، نقض می‌کند.

دولت روآندا ضمن رد حکم دادگاه عالی انگلیس، ادعا کرد که این کشور مسئولیت‌های حقوق بشری خود را جدی می‌گیرد.

تلاش دولت انگلیس برای احیای طرح روآندا

نخست‌وزیر انگلیس در واکنش به حکم دادگاه عالی این کشور مدعی شد که قصد دارد به چالش‌های قانونی در مسیر طرح روآندا پایان دهد.

وی در پارلمان انگلیس اعلام کرد که دولت در حال مذاکره با روآندا برای امضای یک توافق جدید است تا با چالش‌های قانونی مطرح شده برای این طرح مقابله کند.

براساس گزارش‌ها وی به همین منظور شماری از مقام‌های انگلیسی را به روآندا اعزام می‌کند.

در عین حال، «رابرت جنریک» وزیر مهاجرت انگلیس ادعا کرد که انجام پرواز‌ها به روآندا در بهار آینده بسیار حیاتی است.

وزیر کشور انگلیس نیز مدعی شد که این کشور حاضر به پذیرش هیچ هزینه تحمیلی ناشی از چالش‌های قانونی نیست.

یکی از قضات دادگاه عالی انگلیس اعلام کرد که طرح سوناک بسیار بی‌اعتبار است و همچنان تعهدات حقوقی بین‌المللی دولت را نقض می‌کند.

جنگ سوناک با حقوق بشر

نخست‌وزیر انگلیس در هفته‌های اخیر از سوی جناح راست حزب محافظه‌کار به‌شدت تحت فشار قرار گرفته تا بخشی از طرح روآندا را به‌عنوان تعهدش به وعده توقف ورود پناهجویان به انگلیس در میانه بحران پناهجویی در این کشور اجرا کند.

جناح راست حزب متبوع سوناک تاکید دارد که نخستین پرواز به کیگالی، پایتخت روآندا تا قبل از پایان سال ۲۰۲۴ و برگزاری انتخابات سراسری بعدی انجام شود.

ریشی سوناک، ساکن خانه شماره ۱۰ انگلیس در تلاش برای احیای طرح روآندا قصد دارد یک قانون کلیدی حقوق بشری را مسدود کند.

وی قصد دارد ظرف چند هفته آینده یک لایحه اضطراری را برای جلوگیری از چالش‌های قانونی در مسیر طرح روآندا ارائه کند.

گزارش‌ها نشان می‌دهند که سوناک «عدم اعمال» قانون حقوق بشری مذکور را با هدف به حداقل رساندن چالش‌های قانونی در مسیر اجرای طرح روآندا را کلید زده است.

این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود چنین اقدامی سبب اعتراض‌های جدی در مجالس عوام و لرد‌های انگلیس شده و شکست بخورد.

برخی از محافظه‌کاران می‌گویند که این اقدام می‌تواند آسیب‌های جدی به این حزب بزند و به همین دلیل برخی از وزرای کابینه نیز از آن حمایت نمی‌کنند.

جنگ انگلیس با کنوانسیون حقوق بشری اروپا جدی‌تر می‌شود

طرح روآندا جنگ انگلیس با کنوانسیون حقوق بشری اروپا را جد‌تر کرده است؛ انگلیس پیشتر تهدید کرده بود که از این کنوانسیون خارج خواهد شد.

جرمی هانت، وزیر دارایی انگلیس با اشاره به تلاش کابینه سوناک برای امضای توافق جدید با روآندا، اعلام کرد: دولت هر کاری می‌کند تا از انجام پرواز‌ها به روآندا مطمئن شود.

انتظار می‌رود معاهده قانونی الزام‌آور جدید انگلیس با روآندا در این هفته منتشر شود؛ پیش‌بینی می‌شود که این معاهده دربردارنده وظایف جدیدی برای روآندا باشد تا این کشور را از اخراج پناهجویان اعزامی به کشور مبدا بازدارد.

تصویب معاهده مذکور دست‌کم ۴۲ روز زمان می‌برد.

کارشناسان احتمال خروج انگلیس از این کنوانسیون را بررسی کرده و گفته‌اند که با توجه به تلاش‌ها سوناک برای اجرای طرح روآندا، این گزینه محتمل‌تر از هر زمان دیگری است.

انتهای پیام/