نجفی: ایران تنها کشور طرف متعهد برجام بود
خبرگزاری میزان - صبح امروز سهشنبه مراسم گرامیداشت روز سازمان ملل با حضور برخی از معاونهای وزارت امور خارجه و مسئولهای سازمان ملل در تهران در محل مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد.
در این نشست رضا نجفی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه ایران سخنانی را در خصوص چالشها و تهدیدات جدید علیه صلح جهانی بیان کرد؛ متن سخنرانی وی به شرح زیر است:
حضار محترم خانمها و آقایان
بسیار خرسندم که فرصت سخنرانی در مراسم گرامیداشت سالگرد تاسیس سازمان ملل برای اینجانب فراهم شده است.
۷۸ سال پیش در چنین ایامی پس از جنگی خانمانسوز که توسط اروپاییها به راه افتاد و میلیونها نفر در آن کشته شدند، سازمان ملل با هدف حفظ صلح و امنیت بینالمللی، توسعه روابط دوستانه میان ملتها بر مبنای احترام به اصل تساوی حاکمیتها و ایجاد هماهنگی میان اعضا برای یافتن راهحل مشکلات بینالمللی در حوزههای مختلف اقتصادی، اجتماعی فرهنگی تاسیس شد؛ اصولی که مورد توافق کلیه کشورها بوده و همه آنها برای اعتلای بشریت ضروری است.
در حال حاضر علاوه بر تهدیدهای قدیمی که جهان ما را محاصره کردهاند، ما با چالشها و تهدیدات جدید و بیسابقهای مواجهه هستیم؛ چالشهای پیچیدهای که ابعاد متفاوتی دارند و با فناوریهای پیشرفته چندبرابر و چندوجهی شدهاند؛ جهان ما اکنون صرفا با تهدیدات امنیتی قدیمی تعریف نمیشود، بلکه ترکیبی پویا از مسائلی که امنیت سایبری، تغییرات آبوهوا، بیماریهای همهگیر و فناوریهای نوظهور را در بر میگیرد، آن را مشخص میکند.
چالشهای مذکور ابعاد مختلفی دارند و نیازمند راهحلهای جامع و مبتنی بر مشارکت و همکاری همه هستند؛ برای رویارویی موفقیتآمیز با این چالشها باید ارزش منشور ملل متحد را بهعنوان یک راهنما برای اقدامهای خود به رسمیت بشناسیم.
روز ملل متحد چارچوبی مناسب برای یادآوری نقش مهم سازمان ملل در حمایت از تلاشهای کشورها در تحقق اهداف و اصول منشور ملل متحد است؛ سازمان ملل بهعنوان عالیترین تجلی چندجانبهگرایی میتواند و میبایست زمینه و بستر مورد نیاز کشورها برای توسعه روابط دوستانه براساس حقوق برابر و تلاش مشترک بهمنظور حل مسائل بینالمللی اقتصادی، اجتماعی فرهنگی بشردوستانه فراهم آورد؛ برای تحقق این نقش متمایز بر همه اعضای سازمان ملل لازم است که چندجانبهگرایی را ارتقا بخشند و از یکجانبهگرایی خودداری کنند؛ زیرا یکجانبهگرایی روابط دوستانه میان کشورها را تخریب و هدف اساسی ملل متحد در تقویت صلح جهانی را نادیده میانگارد؛ سازمان ملل که آرمان ارزشمند حفظ صلح و امنیت و توسعه روابط دوستانه میان ملل را بر عهده دارد حقیقتا میتواند نقش موثرتری در مقابله با اقدامهای زورمدارانه یکجانبه و اثرات مخرب آن ایفا کند.
حضار محترم
فلسفه شکلگیری نظام ملل متحد بر مبنای چندجانبهگرایی و نفی یکجانبهگرایی بوده است؛ تاسیس سازمان ملل این امید را ایجاد کرد که قرار است جهان براساس قانون و چندجانبهگرایی اداره شود؛ برابری حاکمیتی کشورها، عدم مداخله و حلوفصل مسالمتآمیز اختلافها، اصولی هستند که امروز نیز مانند گذشته جایگاه و وزن خود را دارند؛ چندجانبهگرایی، همانطور که توسط سازمان ملل عینیت یافته است، بستری برای گفتوگو، همکاری و مسئولیت مشترک در مواجهه با این چالشهای پیچیده است؛ اقدامهای غیرقانونی یکجانبه که در جامعه بینالمللی ادامه دارد، نباید از سوی ما نادیده گرفته شود.
این اقدامها رفاه افراد و دقیقا آینده بشریت را هدف قرار میدهد و ملتها را از حقوق اساسی خود از جمله سلامت و ایمنی محروم میکند؛ آنها در تقابل کامل با دستور کار مشترک ما هستند که تلاش میکند همبستگی جهانی و تلاشهای دستهجمعی را بهعنوان یک خانواده جهانی در برگیرد؛ تحریمهای نامشروع یکجانبه و زورمدارانه آمریکا مغایر حقوق بینالملل و مخالف چندجانبهگرایی و اهداف عالیه ملل متحد هستند؛ تحریم گسترده آمریکا بهویژه در شرایط امروز جهان مصداق بارز تروریسم اقتصادی است و متاسفانه کشور ما برای سالهای متمادی متاثر از تروریسم اقتصادی آمریکا بوده است. انتظار از سازمان ملل و بهخصوص مجمع عمومی، آن است که با صدایی واحد در برابر یکجانبهگرایی و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه مردم ایران بایستد و آن را محکوم کند.
خانمها و آقایان
از تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ آخرین بخش از محدودیتهای ناعادلانهای که برای سالها از سوی شورای امنیت سازمان ملل در حوزه فعالیتهای موشکی و تبادل خدمات و فناوریهای مرتبط با و همچنین محدودیتهای مالی علیه برخی افراد و نهادهای ایرانی وضع شده بود، بدون هیچ قید و شرطی بهطور کامل پایان یافت؛ طبق بند ۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از همه دولتهای عضو ملل متحد میخواهد از اجرای برجام بهعنوان ضمیمه این قطعنامه از جمله از طریق اجرای برنامه زمانی مندرج در برجام حمایت کرده و از هرگونه اقدامی که به اجرای تعهدات ذیل برجام آسیب بزند، خودداری کنند؛ در این راستا جمهوری اسلامی ایران با یادآوری مفاد منشور ملل متحد بهویژه ماده ۲۵ و همچنین مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تعهد همه دولتها مبنی بر ضرورت اثربخشی به پایان محدودیتهای مذکور در سطح نظامهای ملی را مورد تاکید قرار داده و انتظار دارد در صورت وجود هرگونه محدودیت یا تحریمی در این ارتباط طبق نظام داخلی آن را مورد بازنگری و اصلاح قرار دهند.
اگرچه آمریکا بهجای پایبندی و اجرای توافقها و تعهدات خود ذیل برجام با خارج شدن از آن نه تنها سیاست تروریسم اقتصادی علیه ملت ایران را در پیش گرفت، بلکه با فشار بر دیگر کشورها آنها را از داشتن رابطه معمول اقتصادی و تجاری با ایران بازداشت و متاسفانه کشورهای اروپایی نیز با بیعملی و بیتفاوتی دنباله رو آمریکا شدند؛ ایران تنها کشور طرف برجام بوده که تمامی تعهدات خود را انجام داده و در مقابل تنها پاسخی که دریافت کرده، تروریسم اقتصادی آمریکا و سکوت اروپا در برابر آن بوده است؛ سیاستهای آمریکا و اروپا در قبال توافق هستهای، ضربه مهلکی به چندجانبهگرایی و برخلاف حقوق بینالملل و بلکه در بلندمدت تهدیدی علیه دیگر اعضای ملل متحد است.
حضار گرامی
متاسفانه سازمان ملل بهویژه شورای امنیت بارها تبدیل به ابزار سیاسی برخی کشورها بهخصوص آمریکا شده و در آزمون انجام وظیفه خود برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی شکست خورده است؛ نمونه ملموس و بازر آن برای ملت ایران سکوت و بیعملی شورای امنیت در برابر استفاده گسترده ارتش صدام از تسلیحات شیمیایی و به شهادت رساندن ۱۰ هزار ایرانی و مجروحیت ۷۰ هزار نفر دیگر بر اثر بمبهای شیمیایی اهدایی غرب است.
امروز یکبار دیگر سازمان ملل در برابر یک آزمون تاریخی قرار گرفته و آن جنایتهای رژیم اسرائیل در فلسطین است؛ مسئله فلسطین صرفا یک مناقشه سیاسی یا سرزمینی نیست، بلکه نشاندهنده آرمانها و مبارزات مردم مقاومی است که سالها آرزوی تحقق عدالت و صلح بهمنظور احقاق حقوق ذاتی خود را در سر پروراندهاند؛ سازمان ملل و ارکان حقوقی و سیاسی ذیربط آن موظف هستند همگام با افکار عمومی جامعه جهانی بهویژه ملتهای مظلوم خسارت دیده از سیاستهای تروریسم دولتی و نیز آپارتاید و نژاد پرستی رژیم صهیونیستی در اجرای وظایف ذاتی خود به منظور تضمین دستیابی ملت فلسطین به حقوق مسلم و آرمانهای مشروع خود، از جمله حق بازگشت به سرزمین مادری، حق تعیین سرنوشت دستیابی به آزادی و استقلال برپایی عدالت و تحقق حاکمیت بر سرزمین مادری خویش عمل کنند.
اکنون بیش از هفت دهه است که یک ملت کهن از حق تعیین سرنوشت و دیگر حقوق بنیادین بشری خود محروم گشته و سرزمین و خانه اجدادی آن اشغال شده است؛ طی این هفت دهه رژیم اشغالگر صهیونیستی بدون آنکه به قوانین و هنجارهای حقوق بینالملل از جمله حقوق بینالمللی بشردوستانه و حقوق بشر کمترین توجهی کند با بهرهمندی کامل از حمایت کورکورانه و همهجانبه آمریکا و غرب که این رژیم را در برابر هرگونه پاسخگویی و کیفر مضون کردهاند، شنیعترین جنایتهای جنگی، جنایتها علیه بشریت و جنایت نسلکشی را علیه مردم مظلوم فلسطین مرتکب شده است.
جانبداری بیقیدوشرط کشورهای غربی بهویژه آمریکا از رژیم اشغالگر صهیونیستی و نادیده گرفتن شرمآور تعدی و ستم اشغالگران علیه مردم فلسطین بهویژه زنان و کودکان، یکی از عوامل اصلی جری شدن این رژیم و ادامه تعدیات و نقضهای فاحش حقوق بینالملل از سوی آن است؛ بدون تردید کشورهای یاد شده به دلیل حمایتهای گسترده مالی و تسلیحاتی و سیاسی از این رژیم همدست آن در جنایتهای ارتکابی علیه مردم فلسطین و منطقه محسوب شده، موجب مسئولیت بینالمللی برای آنان است و دیر یا زود باید در پیشگاه جامعه بینالمللی و محاکم آن پاسخگو باشند.
ملت فلسطین بهعنوان ملتی که به ناحق از حق بنیادین تعیین سرنوشت خود، محروم شده و هر لحظه در معرض تعرض و نقض حقوق بشر و هتک کرامت انسانی قرار دارد، بیتردید از حق دفاع از خود و مقاومت در برابر اشغالگری و تجاوز برخوردار است؛ این حقی است که ملت فلسطین برای اعمال آن نیاز به کسب مجوز یا دستور از هیچ طرف دیگری ندارد و خود با بهرهمندی از استقلال و بلوغ کامل که محصول ۷۵ سال مجاهدت و تحمل شدیدترین مصائب و مرارتهای زندگی تحت اشغال است، در مورد زمان و مکان و کیفیت استیفای آن تصمیم گرفته است.
فرافکنیهای گمراهکننده رژیم کودککش صهیونیستی این واقعیت مسلم را تغییر نمیدهد که عملیات طوفان الاقصی نماد حرکت خودجوش و طبیعی ملت فلسطین برای دفاع از حقوق ذاتی و کرامت انسانی خود و واکنشی ناگزیر در برابر ظلم و تعدی مستمر و بیپایان اشغالگران علیه مردمان گناه و مظلوم فلسطین بوده است؛ سکوت جامعه جهانی و مدعیان حقوق بشر بهویژه حامیان رژیم صهیونیستی و در راس آنها آمریکا موجب گستاخی بیش از پیش این رژیم آپارتاید شده است؛ جسارتی که با حملات این رژیم به غزه کرانه باختری و جنوب لبنان در روزهای اخیر و کشتار غیر نظامیان زنان و کودکان نقاب از چهره این رژیم کودککش برداشته است.
بر این اساس ضروری است سازمان ملل با ایفای نقش موثر خود در قبال این جنایتها ضمن محکومیت سیاستها و اقدامهای غیرانسانی رژیم صهیونیستی نسبت به تشکیل یک کمیته تحقیق بینالمللی برای ارجاع پرونده این رژیم جعلی به محاکم بینالمللی و محاکمه مسببان این جنایتها اقدامهای فوری و عملی را در دستور کار خود قرار دهد.
موضع اصولی، منطقی، جامع و کارآمد جمهوری اسلامی ایران در خصوص حل مسئله اشغال فلسطین در غالب ابتکار چهار مادهای تحت عنوان برگزاری همه پرسی ملی در فلسطین در تاریخ اول نوامبر ۲۰۱۹ به سازمان ملل و دبیرکل محترم آن ارائه شد؛ جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که در صورت اجرای این ابتکار کاملا دموکراتیک این مناقشه دیرین حاصل از تجاوزکاری و اشغالگری صهیونیسم در غرب آسیا حلوفصل خواهد شد و ساکنان حقیقی فلسطین شامل مسلمانان مسیحیان و یهودیان خواهند توانست با اعمال حق تعیین سرنوشت حکومت مورد نظر خود را در فضایی عاری از خشونت و اجبار تعیین کنند.
خانمها و آقایان همکاران گرامی
جمهوری اسلامی ایران باور دارد که به منظور تعمیق سطح همکاریها و تسری توسعه پایدار، فراگیر همهجانبه و بدون تبعیض و منصفانه منطقهای و جهانی برای همه کشورها، ضرورت دارد شبکه همکاریهای اقتصادی فنی و توسعهای میان کشورها با دیگر سازمانها، نهادها و دفاتر منطقهای ذیل سازمان ملل در بستر چندجانبهگرایی و مشارکت هدفمند بیش از پیش تقویت شود؛ در این زمینه جمهوری اسلامی ایران تجربه موفق میزبانی و حمایتهای مالی و زیرساختی از مرکز توسعه مدیریت اطلاعات بلایای سازمان ملل در منطقه آسیا و اقیانوسیه را برای کمک به توسعه همه کشورهای منطقه در حوزه پیشگیری و مدیریت اطلاعات بلایا دارد، کشور ایران مانند بسیاری از کشورها تحت تاثیرات منفی تغییرات اقلیمی بوده است.
خشکسالی، کمآبی و طوفانهای گردوغبار از جمله چالشهایی است که منطقه ما با آن روبهرو است؛ بهعنوان یک کشور آسیبپذیر ایران همواره از تلاشهای بینالمللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و سازگاری با اثرات منفی این پدیده حمایت کرده است؛ برگزاری کنفرانس بینالمللی مقابله با گردوغبار در شهریور ماه امسال در تهران با همکاری سازمان ملل نمونهای از این تلاشها برای یافتن راهحلهایی برای مقابله با چالشهای مشترک بوده است؛ متاسفانه اعمال اقدامهای قهری یکجانبه غیرقانونی بهشکل تحریمهای ناعادلانه با اثرات فراسرزمینی علیه ایران و برخی دیگر از کشورهای درحال توسعه تحقق حقوق مردم برای محیط زیست سالم و دستیابی به اهداف اقلیمی را تضعیف کرده است؛ تحریمهای یکجانبه شانس این کشورها را برای اقدامهای بلندپروازانه اقلیمی محدود کرده است؛ تنها با همکاری یکدیگر بر مبنای اعتماد و درک متقابل اهداف مشترکمان برای نجات سیارهمان با مشارکت و همکاری صادقانه تلاشهایمان محقق خواهد شد؛ ما اطمینان داریم که از این مسیر میتواند به نتایج ملموس برای حفظ زمین بهعنوان مکانی قابلزیست برای نسل کنونی و نسلهای آینده منتج شود.
خانمها و آقایان
کشور جمهوری اسلامی ایران برای چهار دهه میزبان حدود ۴ میلیون نفر از شهروندن افغانستانی بوده است و در تمامی این سالها به رغم وضعیت تحریمی فشار اقتصادی و اخیرا فراگیری کرونا، سعی کرده است میزبان خوبی باشد، اما با افزایش بیرویه مهاجران ضروری است سازمان ملل و سازمانهای بینالمللی مربوط بهطور فعالانهتری به وظایف خود نسبت به وضعیت انسانی در افغانستان عمل کنند تا از آواره شدن بیشتر مردم نجیب آن کشور جلوگیری شود؛ با وجود تلاشهای قابل توجه برخی از آژانسهای سازمان ملل برای رفع نیازهای پناهندگان در ایران از طریق جذب کمکهای بینالمللی باید تاکید کنم که با عنایت به حجم بالای نیازها و هزینههای ایران در این راستا این کمکهای حداقلی و بسیار دور از حد کفایت بوده است.
ایران در عین انجام این خدمت عمومی به جهانیان با از خود گذشتگی در مناسبتهای مختلف ضرورت تعدیل رویکرد کنونی، تقسیم بار از طریق ایجاد یک مدل تعیین سهم منصفانه و متعاقبا یک سازوکار تقسیم بار و مسئولیت عادلانه و معقول تاکید ورزیده است؛ به هر روی، حمایت از پناهندگان وظیفهای بشردوستانه و مسئولیتی بینالمللی است که باید بهصورت دستهجمعی انجام گیرد؛ در حالی که ما مستمرا از عقب نماندن هیچکس سخن میگوییم کاملا ضروری است که از عقب نماندن پناهندگان و میزبانان آنها اطمینان حاصل کنیم؛ با عنایت به این نکات و در نظر داشتن شرایط دشوار کنونی که جمهوری اسلامی ایران را از انجام این ماموریت بهصورت یک تنه باز میدارد مایل هستم مسئولیت نظام ملل متحد و جامعه بینالمللی را یادآوری کنم که با هدف تحقق راهحل دایمی برای موضوع دیرین پناهندگان افغانستانی در این ماموریت بشردوستانه مشارکت فعال و قوی داشته باشند.
خانمها و آقایان
تلاش جمهوری اسلامی ایران در عرصه بینالمللی برقراری صلح و امنیت بینالمللی، مبارزه با تروریسم، پایبندی به اصول حقوق بینالملل و حرکت در مسیر چندجانبهگرایی بوده است؛ سیاست تعامل و روابط سازنده با جهان همواره در دستور کار ایران بوده و بر آن اصرار ورزیده است؛ سیاست حسن همسایگی و گسترش روابط با همسایگان و ایجاد منطقه امنتر و توسعه یافتهتر از اولویتهای اصلی سیاست خارجی ایران است؛ ما به دنبال روابط خوب با همسایگان شرقی، غربی، شمالی و جنوبی بوده و هستیم؛ ما همواره خواهان گفتوگو و مذاکره برای حل مشکلات و مسائل بینالمللی بودهایم؛ به امید روزی که کشورهای عضو سازمان ملل موفق به تحقق هدف اصلی سازمان برای برقراری صلح و امنیت جهانی شوند.
انتهای پیام/