قابلیت‌های یک غول دریایی/ چرا «سهند» از «جماران» قدرتمندتر است؟

گروه سیاسی ؛ جمهوری اسلامی ایران جزو ۲۰ کشور اول جهان در حوزه تولید شناور‌های سنگین نظامی است. همچنین ایران در منطقه جنوب غربی آسیا تنها کشوری است که با توان خود می‌تواند ناوشکن متناسب با نیازهایش را تولید کند.

ساخت ۱۲ ساله ناوشکن جماران، تولید ۱۰ ساله ناوشکن دماوند و طراحی و ساخت ۸ ساله ناوشکن سهند، نشان‌دهنده توانمندی‌های شکوفا شده متخصصین نیروی دریایی کشورمان است. این در حالی است که ناوشکن دنا نیز همراه با سیستم رانش جدید خود تا پایان سال به آب انداخته خواهد شد و اواسط سال آینده به ناوگان جنوب نداجا ملحق می‌شود.

دهم آذر ماه امسال با حضور امیر سرلشکر «سیدعبدالرحیم موسوی» فرمانده کل ارتش، ناوشکن سهند طی مراسمی به ناوگان جنوب نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران الحاق شد. در این گزارش سعی شده ابعاد مختلف و ویژگی‌ها و قابلیت‌های مختلف این ناوشکن مورد بررسی قرار گیرد.

 

ناوشکن «سهند» در کلاس ناوشکن‌های «موج» ساخته شده و نسل سوم ناوشکن جماران محسوب می‌شود. این ناوشکن علاوه بر قابلیت حضور و پایداری در امواج سخت اقیانوسی، از قابلیت مقابله با هر نوع تهدید هوایی، سطحی و زیرسطحی نیز برخوردار است.

ماموریت
«گشت و شناسایی»، «حفاظت و حراست از آب‌های سرزمینی» و «حضور در آب‌های بین‌المللی جهت حراست از خطوط مواصلاتی»، از جمله ماموریت‌های تعریف شده برای ناوشکن سهند است.

قابلیت‌های ویژه
با توجه به تسلیحات و سامانه‌های حس‌گری که این ناوشکن دارد، قابلیت آفند و پدافند در هوا، سطح و زیرسطح را داراست. سامانه «راداری» بسیار قوی، سامانه «مدیریت نبرد» بسیار پیشرفته، سامانه «جنگال» بسیار به روز سهند و همچنین انواع موشک‌های «سطح به سطح» و «سطح به هوا» ناوشکن سهند، این قابلیت را به سهند داده که بتواند تا وَرای افق را مورد هدف قرار دهد.

از سوی دیگر سامانه «سونار» که بر روی ناوشکن سهند نصب شده، قابلیت رصد و پایش اطراف سطح زیر آب را به این ناوشکن می‌دهد و ناوشکن از این طریق می‌تواند هر نوع تحرک زیردریایی را مورد شناسایی و ردیابی قرار دهد.

نصب «سیستم دفاع نقطه‌ای» بر روی ناوشکن سهند برای نخستین بار، از جمله امتیازات این ناوشکن پیشرفته غرب آسیا محسوب می‌شود. این سیستم که توسط سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح طراحی و تولید شده، با قابلیت اجرای ۴ هزار گلوله در دقیقه در حدود ۱۰ اینچ، به سهند این امکان را می‌دهد که ضدِ موشک کروزی که به سمت آن می‌آید به اجرای آتش بپردازد و هر موشک تهدیدکننده‌ای را منهدم کند.

 

«سهند» در قیاس با «جماران»
قابلیت تهاجمی و تدافعی ناوشکن سهند حدود ۲ برابر ناوشکن جماران است. این تفاوت را می‌توان در مقایسه پارامتر‌هایی همچون «به روز رسانی پرتاب‌گر‌های اژدر»، «بکارگیری انواع توپ‌های ضدهوایی و ضدسطحی»، «استقرار سامانه‌های موشکی سطح به سطح و سطح به هوا و همچنین سامانه‌های الکترونیکی» دریافت.

سیستم «دفاع نقطه‌ای»، سیستم «سونار»، سامانه‌های «مخابرات» و «جنگال» و همچنین سیستم «رانش»، از جمله موضوعات ارتقایافته ناوشکن سهند در قیاس با ناوشکن جماران است.

اصولا دو نوع پروانه در ناوشکن‌ها استفاده می‌شود؛ یا «پروانه ثابت» که دور، به وسیله گیربُکس تغییر پیدا می‌کند یا «پروانه متغیر» که دور ثابت است و با تغییر زاویه پروانه، رانش به جلو، رانش به عقب و دور زدن انجام می‌شود. سیستم رانش CPP یا «پروانه متغیر» قابلیت مانور بالایی به ناوشکن سهند داده است.

تفاوت سازه اصلی و روسازه سهند با سازه و روسازه جماران نیز نشان‌دهنده جسارت و ابتکار متخصصان نیروی دریایی کشورمان است.

همچنین طراحی و تعبیه ۴ موتور پرقدرت در عقب و جلوی ناوشکن سهند، باعث شده که این ناوشکن در انجام انواع ماموریت‌های رزمی، از ناوشکن جماران پیشی بگیرد.

تولید ملی
بیش از ۷۰ درصد اجزا و اقلام ناوشکن سهند توسط صنایع وزارت دفاع و شرکت‌های داخلی دانش‌بنیان تولید شده است. به گفته امیر دریادار «امیر رستگاری» رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، تنها بعضی از اقلام ناوشکن سهند خارجی است که البته تولید آن‌ها هم برای ما مقرون به صرفه نبود.

امیر دریادار «حسین خانزادی» فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز به فاصله دو روز از الحاق ناوشکن سهند به ناوگان جنوب نداجا، طی سخنانی در دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش گفت: «شافت» ناوشکن سهند در اسفراین، «گیربکس» جدید و ترکیبی آن در اصفهان، «پروانه» آن در مشهد و بخش‌هایی دیگر از این ناوشکن در تهران و کرج ساخته شد.

آغاز ماموریت
امروز علاوه بر ناوشکن جماران که بیش از ۱۰ سال است برای مقابله با پدیده شوم دزدی دریایی در خلیج عدن حضور دارد، یک هفته است که ناوشکن سهند نیز این ماموریت را بر عهده گرفته است و در راستای هدف «تامین امنیت خطوط مواصلاتی جمهوری اسلامی ایران در آب‌های بین‌المللی و شمال اقیانوس هند تا مدار ۱۰ درجه» حضوری مستمر و دائمی در آب‌های جنوبی کشورمان دارد.