بردهداری مدرن در کانادا؛ واقعیت استثمار پشت رویاهای کارگران مهاجر
نیاز حیاتی اقتصاد کانادا به کارگران مهاجر سبب شده تا این کشور چشمان خود را بر موضوع استثمار این افراد در قالب بردهداری مدرن ببندد.
خبرگزاری میزان – یکی از شکلهای عمده نقض حقوق بشر که با گذشت زمان نهتنها از بین نرفته، بلکه به روزرسانی شده و در چهره و روندی مدرن قربانی میگیرد، بردهداری مدرن است؛ شکل معاصر بردهداری در حال حاضر در سراسر جهان حدود ۵۰ میلیون قربانی را گرفتار خود کرده است.
بردهداری مدرن در مسیر روندی حرکت میکند که طی قرنها زندگی میلیونها نفر به شکل عمده سیاهپوستان را نابود کرد؛ میراث این روند غیرانسانی و پیامدهای آن همچنان ادامه دارد.
شکل معاصر بردهداری به شکل گسترده در کشورهایی رخ میدهد که شکل سنتی و قدیمی این چالش ضد بشری در آنها جریان داشت؛ یعنی همان کشورهای غربی مدعی حقوق بشر که با گذشت دههها از زمان به اصطلاح الغای رسمی بردهداری همچنان از عذرخواهی از قربانیان و پرداخت غرامت به آنها خودداری میکنند.
بردهداری مدرن؛ واقعیت قاچاق نیروی کار در کانادا
پشت جذابیت فریبنده یک زندگی امیدوارکننده و مرفه در کانادا، روایتهای نگران کنندهای از کارگران مهاجر و دانشجویان بینالمللی که در شبکه شوم قاچاق نیروی کار در این کشور به دام افتادهاند، وجود دارد.
قاچاق انسان برای استثمار کاری، شکل فجیعی از نقض حقوق بشر است که درون صنایعی مانند کشاورزی، هتلداری و گردشگری، مشاغل خانگی و ساختوساز کانادا جریانی نه چندان آشکار دارد؛ روند استثماری مذکور که بهعنوان بردهداری مدرن توصیف و شناخته میشود، بسیار پیچیده و کمتر گزارش شده است؛ این روند شامل استخدام، ترانزیت یا پناه دادن افراد برای استثمار از طریق اشکال مختلف کار است.
قربانیان اغلب از جوامع آسیبپذیر مهاجر هستند که به دلیل ترس از بیثباتی و وضعیت نامطمئن مهاجرت خود به درون این شبکه استثمار شدید کشیده میشوند.
شاخص جهانی بردهداری آمار نگران کنندهای را در مورد کانادا نشان میدهد: تقریبا ۶۹ هزار نفر در شرایط کار اجباری در کانادا زندگی میکنند؛ با وجود این، به دلیل عدم گزارش موارد مذکور، آمار واقعی احتمالا بیشتر است.
بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، حدود ۳ هزار مورد قاچاق انسان از سوی سازمانهای مجری قانون کانادا گزارش شده است، رقمی که موارد احتمالی گزارشنشده را در بر نمیگیرد.
در حالیکه توجه عمده در کانادا به موضوع قاچاق جنسی است، قاچاق کاری بهطور گسترده در جامعه کانادا نفوذ میکند و بر کارگران مهاجر در بخشهایی مانند رستورانها، گردشگری و هتلداری، کشاورزی، تهیه غذا، ساختوساز، تولید و کار خانگی تاثیر میگذارد.
قربانیان اغلب از آزار کلامی، فیزیکی و جنسی رنج میبرند، بدون دستمزد کار میکنند، یا مجبور به اضافه کاری بدون دستمزد میشوند؛ علاوه بر این، آنها اغلب مجبور به انجام وظایف خارج از تعهدات قراردادی خود هستند.
درصد قابلتوجهی از قربانیان قاچاق کار در کانادا در مشاغل فصلی یافت میشوند که تحت مجوزهای موقت کار میکنند.
مهاجران تازه وارد، کسانی که به مدت ۱۰ سال یا کمتر در کانادا اقامت داشتهاند، هشت درصد از کل نیروی کار شاغل این کشور در سال ۲۰۲۱ را تشکیل میدادند.
با وجود این، سهم آنها در بخشهای خاص نامتناسب بود؛ آنها ۱۳ درصد از بخش مسکن و خدمات غذایی، ۱۱ درصد از بخش خدمات حرفهای و ۱۰ درصد از بخشهای تولید و حمل و نقل را تشکیل میدهند.
کارگران مهاجر؛ قربانیان بردهداری مدرن در کانادا
موضوع استثمار کارگران مهاجر در کانادا، مسئله جدیدی نیست و در این کشور مدعی حقوق بشر به کرات رخ میدهد.
سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ هزار کارگر خارجی کشاورزی با مجوزهای موقت برای کار در بخشهای مختلف از کاشت و برداشت میوه و سبزی تا فرآوری گوشت وارد کانادا میشوند.
کارگران خارجی مذکور از طریق به اصطلاح برنامه کارگران فصلی کشاورزی (SAWP) وارد کانادا میشوند؛ این طرح به کارفرمایان کانادایی اجازه میدهد تا کارگران مهاجر موقت را از مکزیک و ۱۱ کشور دیگر در دریای کارائیب برای ۸ ماه در سال استخدام کنند.
طی سالهای گذشته حامیان حقوق بشر از دولت کانادا خواستهاند تا مسائل سیستمی در برنامههای موقت کارگران خارجی را مورد رسیدگی قرار داده و مانع قرار گرفتن این افراد در معرض سوءاستفاده و جبران احتمالی آن از طریق پرداختهای اندک شود.
دفتر وزیر کار کانادا سال گذشته ادعا کرد که اتاوا برای اطمینان از حفاظت از همه کارگران، بودجه ۳۸.۱ میلیون دلاری را برای سه سال در نظر گرفته است؛ دولت کانادا نیز ادعا کرد که در حال بررسی مسیرهای اقامت دائم برای کارگران خارجی است.
بر اساس گزارشهای جدید، استثمار کاری یک عمل رایج در کانادا است و کارگران مهاجر از آنچه در پی ورود به کانادا در انتظارشان است، آگاهی ندارند.
یک بررسی اخیرا انجام شده نشان میدهد که اکثر کارگران مهاجر از اصطلاحات قاچاق انسان (۷۷%) و قاچاق کار (۶۱%) آگاه هستند؛ در عین حال ۶۵ ٪ آنها ادعا کردند که قربانیان قاچاق در کانادا را میشناسند و کمتر از نیمی (۴۸ ٪) میدانستند که این امر در کانادا رخ میدهد.
قابل تامل است که حتی کسانی که قبلا تجربه استثمار را داشتهاند، وقتی به این کشور میآیند، همچنان در همان دام میافتند.
استثمار کارگران مهاجر در کانادا بیداد میکند
چالشهایی که کارگران مهاجر در کانادا با آن مواجه هستند، عبارتند از: دستمزد کم، تبعیض، کمبود مراقبتهای بهداشتی، وضعیت اقامت نامطمئن، ساعات طولانی کار، شرایط بد مسکن.
در آگوست سال گذشته، گروهی از کشاورزان جامائیکایی با ارسال نامهای به وزیر کار کشور کانادا اعلام کردند که رفتاری که با آنها در مزارع استان «انتاریو» میشود، نوعی بردگی سیستماتیک است.
آنها در نامه خود تاکید کرده بودند: با ما مانند حیوان برخورد میشود؛ ما بدون تجهیزات حفاظتی مناسب در معرض آفتکشهای خطرناک قرار داریم؛ ما مورد توهینهای کلامی و لفظی قرار میگیریم؛ روسای ما اموال شخصیمان را تخریب و ما را تهدید به اخراج از کانادا میکنند.
بسیاری از کارگرانی که دهههاست به کانادا آمدهاند، نیز میگویند که مجبورند در خانههای پرازدحام و بدون امکانات زندگی کرده و برای ساعتهای طولانی در شرایط ناامن کار کنند؛ آنها میگویند که در صورت شکایت از شرایط کار یا زندگی با تهدید اخراج یا مجازاتهای دیگر مواجه میشوند.
در عین حال، بر اساس گزارش مرکز کارگران مهاجر (MWC) که در مارس ۲۰۲۲ منتشر شد، کارگران خارجی موقت در استان «بریتیش کلمبیا» انواع بسیاری از سوء استفادههای انجام شده از سوی کارفرمایان و عوامل آنها را تجربه کردند.
در ماه مه ۲۰۲۱، اتحادیه کارگران مهاجر برای تغییر، ایمنی کارگران مهاجر را در حین قرنطینه پس از مرگ دستکم پنج کارگر کشاورز مهاجر زیر سوال برد.
در عین حال، طبق گزارشهای موجود، در ماههای اولیه همهگیری کرونا، حدود ۲۵ درصد از کل مرگومیر ناشی از کرونا در کانادا از آن کارگران مهاجران بود.
انتقاد سازمان ملل از بردهداری مدرن در کانادا
«تومویا اوبوکاتا»، گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع اشکال بردهداری مدرن که در جرایم سازمان یافته فراملی، قاچاق انسان و بردهداری مدرن تخصص دارد، در اوایل ماه جاری اعلام کرد که برنامههای کارگران خارجی موقت کانادا بستر مناسبی برای بردهداری مدرن است و کانادا میبایست اقدامهای بیشتر و کارآمدتری را برای روشن کردن مسیر محافظت از کارگران مهاجر انجام دهد.
گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع اشکال بردهداری مدرن در پایان بازدید ۲ هفتهای خود از کانادا با انتشار بیانیهای ضمن تاکید بر نگرانی و تاثر عمیق از گزارشهای مبنی بر استثمار و سوءاستفاده از کارگران مهاجر گفت: با وجود نیاز دائمی کانادا به کارگران خارجی موقت با مهارت که برای اقتصاد این کشور حیاتی محسوب میشوند، برنامههای کارگران خارجی موقت در کانادا، این افراد را در برابر اشکال بردهداری مدرن آسیبپذیر میکند.
به گفته «اوبوکاتا»، این کارگران به دلیل ترس از اخراج قادر به گزارش تخلفاتی که زندگی آنها را دشوار میکند، نیستند.
وی از مقامهای کانادایی خواست تا به وضعیت کارگران مهاجر رسیدگی کرده و مسیر روشنی را برای ارائه وضعیت اقامت دائم به همه مهاجران معرفی کند تا از این طریق مانع تکرار استثمار و سوءاستفاده از آنها شود.
«اوبوکاتا» اظهار کرد: در طول بازدید از کانادا مشاهده کردم که آسیبپذیرترین جوامع در برابر بردگی و استثمار مدرن، جوامعی بودند که از قبل در معرض تبعیض و خشونت ساختاری قرار داشتند؛ این افراد عبارتند از مهاجران با وضعیت اقامت نامطمئن، افراد دارای معلولیت، بومیان، آفریقاییتبارها، زندانیان سابق و بیخانمانها.
گزارشگر ویژه سازمان ملل با برقراری پیوند میان میراث استعماری کانادا و تاثیر نامتناسب اشکال معاصر بردهداری بر مردم بومی این کشور از جمله «ملل نخست»، «متیس» و «اینوئیت» تاکید که اجرای قانون برای رفع نگرانیها در این رابطه پاسخگو نیست.
وی همچنین گفت: من به شدت نگران میزان ناپدید شدن یا قتل زنان و دختران بومی هستم که اغلب در نتیجه قاچاق، قربانی کار اجباری یا استثمار جنسی بهعنوان اشکال مهم بردهداری مدرن میشوند، هستم؛ طبق گزارشها، آنها هنگام سفر برای جستوجوی کار هدف قاچاقچیان قرار میگیرند.
«اوبوکاتا» با اشاره به ناکامی کانادا در مقابله با چالش بردهداری مدرن در این کشور و رفع آن گفت: کمبود پرسنل آگاه از آسیب و رویکردهای مبتنی بر حقوق بشر در اجرای قانون و سیستم دادگاه کانادا وجود دارد؛ ضمن اینکه مشاوره ناکافی با بازماندگان در سیاستگذاری و حمایتها و درمان ناکافی برای قربانیان و بازماندگان قابل مشاهده است.
وی افزود: در حالی که قربانیان و بازماندگان مجبور میشوند در تعاملات خود با مجریان قانون و سیستمهای دادگاه، آسیبهای روحی خود را دوباره تجربه کنند و در نهایت رسیدگیهای قانونی غالبا به پرداخت غرامت کافی منجر نمیشود، قربانیان خارجی این چالش، برای ماندن در کانادا و کسب اقامت دائم به اندازه کافی حمایت نمیشوند و اغلب مجبور به خودداری از ارائه گزارش میشوند.
«اوبوکاتا» در گزارش خود درباره وضعیت بردهداری مدرن در کانادا به نکته مهم دیگری نیز اشاره کرده است؛ وی آورده است که کودکان بهویژه کودکان مهاجر در کانادا قربانی کار اجباری میشوند و دولت این کشور در مقابله با این بحران ضد بشری ناکام مانده است.
گزارش «اوبوکاتا» مورد استقبال مدیر اجرایی گروه حمایت از کارگران مهاجر کانادا، اتحادیه کارگران مهاجر برای تغییر قرار گرفت.
«سید حسین» با انتشار بیانیهای نوشت: دههها است که یک سیستم ۲ لایه مهاجرت در کانادا استثمار، طرد و خشونت را بهوجود آورده است؛ همه مهاجران، از جمله افراد بدون مدرک، دانشجویان مهاجر، کارگران و پناهندگان، باید اقامت دائم داشته باشند تا از خود محافظت و جامعه عادلانه را تضمین کنند.
پرسشهایی آزار دهنده اما مهم
با در نظر داشتن مطالب پیش گفته و با توجه به هدف دولت فدرال کانادا برای استقبال از بیش از ۵۰۰ هزار نفر تا سال ۲۰۲۵ برای تقویت نیروی کار، این پرسش مطرح میشود: آیا پتانسیل افزایش قاچاق نیروی کار در این جمعیت به اندازه کافی در نظر گرفته شده است؟
بهطور خاص، افزایش قابل توجه کارگران خارجی موقت (TFWs) در بخش کشاورزی نگرانیهایی را در مورد خطر بالقوه افزایش قاچاق نیروی کار ایجاد میکند.
در سال ۲۰۲۱، کانادا شاهد ورود ۶۱ هزار و ۷۳۵ کارگر مهاجر در بخش کشاورزی بود که ۱۱.۹ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۰ را نشان میدهد.
با ادامه روند افزایشی این اعداد، این پرسش هم مطرح میشود: آیا این تغییرات جمعیتی باعث میشود تا این حوزه مستعد استثمار کاری و بردهداری مدرن بیشتر شود؟
۲ مورد هشدار دهنده این مشکل را برجسته میکند؛ نخست، در اوایل سال ۲۰۲۳، بیش از ۶۰ شهروند مکزیکیالاصل از یک حلقه بینالمللی قاچاق کارگری که در استان «انتاریو» کانادا فعالیت میکرد، نجات پیدا کردند.
آنها با وعدههای فریبنده شرایط زندگی بهتر، دستمزد منصفانه و مسکن خوب فریب خوردند، اما در عوض در معرض شرایط بد زندگی، ساعات کار طولانی و دستمزدهای نامناسب قرار گرفتند.
در همین راستا، تحقیقات نشان داد که حدود ۷۰۰ دانشجوی هندی با استفاده از نامههای پذیرش جعلی از موسسات تحصیلات تکمیلی وارد کانادا شدهاند؛ بسیاری از این دانشجویان که از خانوادههای ضعیفتر یا مناطق دورافتاده هند هستند، از سوی مشاوران مهاجرت که به آنها قول مسیر سریعتر برای اقامت دائم را میدادند، فریب خوردند.
این دانشجویان پس از ورود به کانادا با شیوههای تبعیض آمیز مسکن، قیمتهای گزاف اجارهبها و استثمار کاری مواجه شدند.
این مثالها یک مسئله سیستمی را در بازار کار کانادا مطرح میکند؛ با وجود این، به دلیل عدم تمایل قربانیان به گزارش شرایط خود ناشی از ترس از مقامهای اجرای قانون، اخراج، تهدیدهای قاچاقچیان و شرایط ناامن اجتماعی - اقتصادی، میزان واقعی قاچاق نیروی کار در کانادا مبهم باقی مانده است.
باید این نکته را در نظر داشت که کانادا فاقد سیاستهای عمومی «خوب» یا چارچوبهای قانونی برای مقابله با قاچاق نیست؛ با وجود این، پرسش مهمی که مطرح میشود این است: آیا این سیاستهای «خوب» از روی کاغذ به عرصه عمل میآیند؟
تظاهرات سراسری علیه بردهداری مدرن
بی توجهی دولت کانادا به وضعیت کارگران مهاجر و تداوم شرایط استثماری آنها سبب شده تا گروههای حقوق بشری وارد عمل شده و خواستار انجام اقدامهای بهتر برای محافظت از آنها در برابر سوءاستفادههای احتمالی شوند.
به همین منظور در اواخر ماه سپتامبر سال جاری تظاهراتی در سراسر کانادا برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *