رویکرد حر نشان داد که انتخاب مسیر، زندگی افراد را تغییر میدهد
محمدرضا زارعی کارشناس علوم قرآنی در گفتوگو با میزان در مورد روز چهارم محرم گفت: روز چهارم ماه محرم را به نام حر نامگذاری کردند و این امر به دلیل انتخاب درست و به موقع حر برای حضور در سپاه امام حسین(ع) بود که نشان میدهد انتخاب درست و به جا تا چه میتواند انسان را به سعادت و یا به سوی بلا هدایت کند. حُرّ بن یزید ریاحی، فرمانده بخشی از سپاه عبیدالله بن زیاد در واقعه کربلا بود که به سبب ندامت از اقدام خود به سپاه امام حسین(ع) پیوست.
وی علت سعادتمند شدن حر را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد: تغییر موضعِ فرمانده ارشد سپاه ابن زیاد از جمله نکات مهمی است که در واقعه کربلا باید به آن توجه کرد. حرکت حر تجربه و درسی بزرگ برای زندگی انسانها دارد و بسیاری در مورد آن به تبیین میپردازند، انتخاب به جا و درست ایشان به تربیت صحیح حرّ باز میگردد که مؤثرترین عامل در تصمیمگیری این شخصیت شد. حر در زمان پیوستن به سپاه امام حسین(ع) سخنانی را بر لب میآورد که خبر از انتخاب سخت او داشت. حر به فرزند خود میگوید: خود را میان بهشت و جهنم مخیر میبینم و به خدا اگر پاره پارهام کنند و بسوزانند، چیزی را بر بهشت نمیگزینم.
زارعی ارادات حر به حضرت فاطمه زهرا(س) را گوشهای از تربیت درست ایشان خواند و افزود: در کتاب «الانوار النعمانیه» آمده است، زمانی که پس از ملاقات سپاه حر با امام حسین(ع)، حضرت دستور حرکت داد، سپاه حر مانع حرکت امام شد. آن حضرت به حر فرمودند: «مادرت به عزایت بنشیند» و حر در جواب گفت: «اگر کسی غیر از تو این حرف را به من میزد، همین حرف را به او میزدم، هر کس که باشد، اما به خدا قسم که درباره مادر تو جز بهترین سخنها، چیز دیگری نمیتوان گفت.» این امر نشان میدهد که حر ارادت ویژهای به حضرت فاطمه(س) داشته است.
وی در مورد بشارتهای داده شده به حر بیان کرد: در کتاب «روضه الشهدا» آمده است در آن زمان که حرّ به سپاه امام حسین(ع) پیوست. گفت: «یابن رسول الله شب پدر خود را خواب دیدم که نزد من آمد و گفت: ای حرّ در این روزها کجا رفته بودی؟ گفتم: رفته بودم که راه را بر امام حسین(ع) بگیرم. پدرم فریاد زد و گفت: وای بر تو؛ ای پسر تو را با فرزند رسول خدا (ص) چه کار؟ اگر طاقت آتش دوزخ داری برو و با او بجنگ و اگر هم شفاعت رسول خدا(ص) و رضایت پروردگار و بهشت جاویدان را میخواهی برو و با دشمنان او بجنگ.»
این کارشناس علوم قرآنی جای گرفتن حر در بین شهدای کربلا را سعادتی مهم دانست و بیان کرد: انتخاب در برهه سخت و عمل به آن از جمله رخدادهایی بود که واقعا کربلا را درسآموز کرده است و نشان میدهد یک تصمیم میتواند سرنوشت انسان را متحول کرده و او را بهشتی و یا جهنمی کند. انتخاب برای حرکت حر به سمت سپاه امام حسین(ع) بسیار دشوار بود. زیرا به مرگ و شهادت ختم میشد، اما چنانچه در سپاه ابن زیاد باقی میماند، مقام جایگاه را برای ایشان به دنبال داشت. این امر بر دشواری انتخاب میافزود، با این حال حرکت درست و تصمیم اثرگذار این شخصیت بزرگ سبب شد تا در زیارت ناحیه مقدس نیز از او یاد شود.
زارعی حضور امام حسین(ع) بر پیکر حر را مطرح و بیان کرد: بعد از شهادت حبیب بن مظاهر، حر بن ریاحی به میدان رفت. حر به همراه زهیر بن قین، دلاورانه با دشمن میجنگیدند و هرگاه یکی از آنها به خطر میافتاد، دیگری حمله میکرد و او را نجات میداد. بعد از مدتی پیادگان سپاه ابن سعد بر حر هجوم آوردند و او را به شهادت رساندند. وقتی یاران امام حسین(ع) پیکر حر را جلوی خیمهای که کشتگان را در آنجا جمع میکردند، گذاشتند. سیدالشهدا(ع) بر بالین ایشان حاضر شدند و علاوه بر بستن برخی از زخمهای حر فرمودند: «به به ای حر، تو در دنیا و آخرت حری، همانطور که تو را «حر» نامیدهاند.»
وی حر را از نگاه امام حسین(ع) مورد ارزیابی قرار داد و اظهار کرد: هیچ عملی بالاتر و برتر از رضایت امام عصر(عج) از افراد وجود ندارد. امام حسین(ع) حر را در دنیا و آخرت آزاده دانست. آن حضرت غبار از چهره حرّ پاک کرد و فرمودند: تو حرّی (آزادهای) آنچنان که مادرت تو را «حرّ» نامگذاری کرد، نکته دیگر اینکه در آن زمان که حر به سوی سپاه امام حسین(ع) بازگشت بیان کرد: «خدایا به سوی تو بازگشتهام، توبه مرا بپذیر که من رعب و وحشت در دل دوستان تو و فرزندان پیامبراسلام(ص) انداختهام.»
زارعی رویکرد حر را مورد بررسی قرار داد و خاطرنشان کرد: حر فردی بود که در بزنگاههای زندگی، محبت اهل بیت(ع) را به عنوان بهترین راه نجات شناخته و انتخاب کرده است. حر این سعادت را داشت که از راه عشق به محمد و آل محمد(ع) نجات یابد. ایشان با یک تصمیم به سمت امام زمان خود حرکت کرد و در رکاب او با دشمنان حقیقت جنگید و به شهادت رسید. برخی معتقدند که شهادت امام حسین(ع) خواست خداوند بوده است تا اسلام ناب محمدی که درخت تازه شکل گرفتهای بود، به واسطه خون عزیزان پیامبر(ص) تنومندتر شود و حقیقت دین اسلام ناب محمد ابعاد ارزنده خود را در بعد آزادگی و ستم ستیزی نشان دهد، اما باید یادآوری کرد که هرکس توانست در آن زمان با کاروان کربلا و امام حسین(ع) بیعت کرده و در رکاب ایشان به شهادت برسد، نجات یافته و سعادتمند شده است.
انتهای پیام/