بیماران پروانه‌ای و تالاسمی؛ نخستین گروه متاثر از تحریم‌های آمریکا/آثار سوء تحریم‎ها بر بیماران خاص/طرح شکایت در مجامع بین‎المللی در موضوع تحریم‎ها/روش غربی‌ها در موضوع تحریم دارو‌ غیرانسانی است

دوازدهم تیر ماه در تقویم رسمی کشورمان به عنوان «روز افشای حقوق بشر آمریکایی» ثبت شده است؛ به همین مناسبت خبرگزاری میزان به موضوع آثار تحریم‎های ظالمانه و یکجانبه آمریکا و مشکلات این موضوع بر زندگی شهروندان به ویژه بیماران پروانه‎ای و تالاسمی پرداخته است.

آمریکایی‌ها حاضر به قبول واقعیت تاثیرات سوء تحریم‌ها نیستند

حمیدرضا هاشمی گلپایگانی، موسس و مدیرعامل خانه‌ «ای‎بی» در گفت‌وگو با میزان ضمن تشریح ابعاد جنایت آمریکا علیه بیماران پروانه‌ای از طریق اعمال تحریم دارو پرداخت، گفت: قانونگذاران و سردمداران آمریکایی هیچ‎گاه قائل به این موضوع نبودند که این تحریم‌ها چه آثار سوئی بر جوامع بشری دارند و به صورت ویژه تحریم‌ها در بخش دارو و درمان چه اتفاق‌هایی را در کشور‌های هدف رقم می‌زند.

وی اظهار کرد: اگر نگاهی به موضوع بیماران پروانه‌ای بیندازیم، یک بیمار پروانه‌ای با شدت زخم زیاد به پانسمان نیاز دارد و در صورت نبود این پانسمان، زخم‌ها عفونت کرده و حتی برای مخاطش ایجاد مشکل می‌کند و به مرور مشکلات بیمار عدیده می‌شوند؛ بنابراین این پانسمان بسیار ضروری است و باید به دست بیمار برسد.

مانع‎تراشی تحریم‎ها در ارسال پانسمان بیماران پروانه‎ای

هاشمی در مورد اقدام شرکت سوئدی مبنی بر عدم فروش پانسمان مورد نیاز بیماران پروانه‌ای به بهانه تحریم‌های آمریکا، بیان کرد: پس از آن که مشاهده کردیم که پانسمان‌های مورد نیاز به دستمان نمی‌رسد، با شرکت سوئدی مونلیکه مکاتبه کرده و علت را جویا شدیم؛ آن‌ها طی پاسخی رسمی علنا اعلام کردند که کشور شما در تحریم است و ارسال پانسمان‌ها برای ما مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

به گفته مدیرعامل خانه «ای‌بی»، خرید پانسمان از شرکت مونلیکه سوئد یک ضعف برای کشور ایران نیست و بالغ بر ۱۲۰ کشور جهان از این شرکت پانسمان بیماران پروانه‌ای را خریداری می‌کنند.

وی افزود: دلیل خرید همه مشتریان مونلیکه، عدم دسترسی به تکنولوژی مورد نیاز برای تولید پانسمان‌های مذکور یا مقرون به صرفه نبودن تولید این محصول است؛ پس نیاز ما به خرید پانسمان از سوئد نشانه ضعف نیست؛ البته ما به مرور وارد این حوزه خواهیم شد و جوانانمان در حوزه دانش بنیان با حمایت مسئولین به این تکنولوژی دسترسی پیدا خواهند کرد.

آمریکا مسیرهای جایگزین تامین پانسمان را برای ما بست

هاشمی، عنوان کر: زمانی که ما تلاش کردیم که نیاز‌های خود را از کشور‌های دیگر تامین کنیم، آمریکایی‌ها میزان تولیدات آن‌ها را رصد کرده و با آن کشور‌ها به دلیل افزایش پذیرش سفارش برخورد کردند و این عملا راه را برای ما بست.

حساسیت شرکت سوئدی منحصر به ایران است

مدیرعامل خانه‌ «ای‎بی» در مورد موضع مونلیکه، اظهار کرد: حساسیت مونلیکه به رعایت تحریم‌های آمریکا فقط در قبال ایران وجود دارد؛ آن‌ها در پاسخ به نامه ما رسما اعلام کردند که به خاطر تحریم‌های آمریکا از ارائه پانسمان به ما خودداری می‌کنند.

هاشمی، تاکید کرد: حق مسلم بیماران پروانه‌ای که از این پانسمان‌ها استفاده کنند، اما متاسفانه به دلیل تحریم‌های آمریکا این حق ضایع شده است؛ در فاصله مه ۲۰۱۸ تا مه ۲۰۱۹ در پی خروج یکجانبه آمریکا از برجام که تحریم‌ها علیه کشورمان به شکلی گسترده تشدید شد، ما ۱۵ نفر از عزیزان بیمار پروانه‌ای را به دلیل نداشتن پانسمان از دست دادیم؛ ما این موضوع را رسانه‌ای کردیم تا در سطح بین المللی این موضوع اطلاع رسانی شود.

وی ادامه داد: ما در رابطه با تحریم با رسانه‌های خارجی هم صحبت کردیم و آن‌ها را در جریان گذاشتیم؛ انتظار داریم فضایی فراهم شود که دنیا بداند که آمریکا از طریق تحریم دارو درمان علیه کشور‌های مختلف از جمله ایران آن‌ها را با چه مشکلاتی مواجه می‌کند.

دوهان در جریان تاثیر سوءتحریم‌های آمریکا بر بیماران پروانه‌ای قرار گرفت

مدیرعامل خانه‌ «ای‌بی» با اشاره به سفر سال گذشته آلنا دوهان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در موضوع تاثیر تحریم‌ها بر عدم دسترسی و بهره‎مندی از حقوق بشر، گفت: در بازدیدی که دوهان از خانه‌ «ای‎بی» داشت، این موضوع را مطرح کرده و پرونده بیماران را نشان دادیم؛ ترتیب دیدار خانواده‌ها و بیماران با وی را فراهم کردیم؛ دوهان از نزدیک مشکلات بیماران پروانه‌ای و خانواده هایشان را مشاهده کرد.

بیماران پروانه‌ای؛ نخستین گروه متاثر از تحریم‌های آمریکا

هاشمی، اظهار کرد: در حوزه تحریم بیماران پروانه‌ای اولین کسانی هستند که آثار تحریم را با پوست و گوشت و استخوان خود حس کردند؛ گاهی تحریم در حوزه‌ای رخ می‌دهد که امکان مقاومت یا تامین و پوشش موارد تحریمی از مسیر‌های دیگر وجود دارد، اما درباره تحریم دارویی که اساسا اقدامی غیرقانونی است، نمی‌توان چنین کاری کرد.

وی تاکید کرد: آمریکا به قدری قلدر و زورگو است که جان انسان‌ها برایش کمترین ارزشی ندارد؛ سوالم این است که تصویب کنندگان و امضاکنندگان تحریم‌های دارویی اگر یک فرزند مبتلا به‌ «ای‎بی» داشتند، چه جوابی داشتند به وی بدهند؟ بچه‌های ما در صورت عدم دسترسی به پانسمان با شدت زخم مواجه می‌شوند و خانواده‌ها و خودشان به مرور با آثار روحی و روانی مواجه می‌شوند و بسیار اذیت می‌شوند؛ این روند کم و بیش ادامه دارد.

هاشمی همچنین اعلام کرد که چند وقت پیش سازمان یونیسف مقداری پانسمان ویژه بیماران پروانه‌ای تهیه کرده و در اختیار خانه‌ «ای‌بی» قرار دادند، اما این محموله مکفی نیست.

شکایت از آمریکا

مدیرعامل خانه‌ «ای‌بی» در بخشی دیگر گفت: ما از آمریکا در همین رابطه رسما شکایت کرده‎ایم و شکایت ما در شعبه ۵۵ دادگاه بین الملل مطرح است؛ امیدواریم رای خوبی در این رابطه صادر شود؛ در مرحله بعدی قطعا در دادگاه‌های بین المللی نیز شکایت خود را مطرح می‌کنیم.

ادعای غربی‌ها مبنی بر تحریم نبودن غذا و دارو کذب است

همچنین یونس عرب، مدیرعامل و انجمن تالاسمی در گفت‎وگو با میزان ضمن اشاره به تاثیر تحریم‌های آمریکا بر بیماران تالاسمی، گفت: ما تقریبا ۲۳ هزار بیمار تالاسمی در کشور داریم که عموما ساکن مناطق محروم جنوبی و شمالی کشور هستند.

وی اظهار کرد: من به عنوان فردی که در وهله نخست یک بیمار تلاسمی و در وهله دوم نماینده بیماران تلاسمی ایران است، می‌گویم که ادعای غربی‌ها مبنی بر تحریم نبودن غذا و دارو دروغ و از پایه و اساس کذب است؛ در حالی که کشور‌های غربی در سال‌های اخیر تبلیغات و تلاش گسترده‌ای کردند تا این تصور را ایجاد کنند که دارو و غذا جز موارد تحریمی نیست، ما به دلیل تحریم‌های مستقیم و پیچیده دارویی و غذایی آمریکا علیه کشورمان، از حق اساسی در زمینه دارو محروم شدیم.

عرب، افزود: طی پنج سال گذشته، دسترسی بیماران تالاسمی به دارو‌های مورد نیازشان قطع شده است؛ این بیماران طی پنج سال گذشته آسیب‌هایی جدی دیدند و عدم دسترسی به دارو‌های باکیفیت مورد نیاز برای آن‌ها دشواری‌های جدی ایجاد کرده است؛ تا امروز بیش از ۶۷۰ بیمار تالاسمی فوت کردند و بیش از ۱۰ هزار بیمار دیگر متحمل آسیب‌های جدی شدند و جانشان در معرض خطر مرگ قرار گرفته است؛ همه این‌ها نشانگر این است که تحریم‌ها در حوزه دارو و درمان رخ داده و تاثیر سوءگذاشته است.

روش غربی‌ها برای توجیه تحریم‌ها و خودداری از ارائه دارو‌ غیرانسانی است

مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران، ادامه داد: غربی‌ها برای توجیه تحریم‌ها و خودداری از ارائه دارو‌های مورد نیاز بیماران تالاسمی از روش‌هایی استفاده کردند که روش‌هایی غیرانسانی هستند؛ مثلا یک شرکت اروپایی ادعا کرد که ما از تحریم دارویی علیه ایران تبعیت نکردیم، بلکه ایران است که مبادله تجاری خود را با ما کاهش داده است؛ این در حالی است که ما در سمت دیگر ماجرا شاهد این هستیم که آن‌ها واقعا به ما دارو نمی‌دهند؛ در یک مورد حتی با این که ارز به آن‌ها انتقال داده شد تا دارو را تولید کنند، پس از هشت ماه به ما اعلام کردند که از تولید دارو پشیمان شده‎اند.

عرب، اظهار کرد: این چیزی جز تحریم مستقیم بیماران نیست؛ به همین دلیل ما درصددیم که اثبات کنیم که جنایت علیه بشریت علیه بیماران تالاسمی ایران رخ داده است؛ این اتفاق باید رخ دهد.

وی تصریح کرد: گذشته از شرکت‌های آمریکایی که در پی اعمال تحریم‌ها از فروش و ارسال داروی بیماران تالاسمی خودداری کردند، شرکت‌های کشور‌های سوئیس و فرانسه در این جنایت شریک هستند؛ شرکت آمریکایی تولید کننده جدیدترین داروی درمان بیماری تالاسمی حتی طی دو سه سال اخیر حاضر به پاسخ دادن به تماس‌های ما که درصدد خرید این دارو برای حل مشکل بخشی از بیمارانمان بودیم، نبود؛ به محض این که متوجه می‌شدند ما از ایران تماس می‌گیریم، تماس را قطع می‌کردند.

مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران در بخشی دیگر عنوان کرد: شکایت‌های مختلفی را در عرصه بین المللی ثبت کردیم و قرار است شکایتی را هم در یکی از دادگاه داخلی کشور در بحث آثار تحریم بر بیماران تالاسمی ایران ثبت کنیم؛ ما در عرصه‌های بین‎الملل و داخل در حال پیگیری شکایت‌ها هستیم تا بتوانیم به خروجی خوب و مفیدی هم برای بیماران و هم مردم ایران برسیم.

شکایت‌ها به نتایج قابل توجهی رسیده‎اند

در بخشی دیگر نیز امیرحسین محب علی، معاون حقوق بین‎الملل انجمن تالاسمی ایران در مورد پیگیری حقوقی تحریم دارو برای بیماران تالاسمی، گفت: ما در سه حوزه شکایت ثبت کردیم و نتایج اولیه‌ای نیز به دست آوردیم؛ حوزه اول، حوزه دادگاه‌های داخلی است که ما شکایتی را در شعبه ۵۵ دادگستری جمهوری اسلامی ایران دعوایی را علیه آمریکا به دلیل تحریم‌های اعمال شده، ثبت کردیم؛ فکر می‌کنم تا یک ماه آینده نتیجه و حکم این دعوا صادر و منتشر خواهد شد.

وی افزود: شکایت دوم، در دادگاه ایالت اورگان آمریکا ثبت شد؛ دادگاه در مرحله بدوی رای به عدم صلاحیت داد و اکنون ما در مرحله تجدیدنظر دعوای خود را ادامه می‌دهیم؛ شکایت سوم را به سازوکار‌های سازمان ملل یعنی شورای حقوق بشر ارائه کردیم؛ شورای حقوق بشر دو مکانیسم دریافت شکایت دارد؛ مکانیسم اول تحت عنوان سازوکار شکایت شورای حقوق بشر معروف است و ما شکایتی را در آن در سال ۲۰۲۱ ثبت کردیم و مکانیسم دوم، سازوکار دریافت شکایت‌ها توسط گزارشگران موضوعی شورای حقوق بشر است که یکی از این گزارشگران موضوعی آلنا دوهان، گزارشگر اقدامات قهری یکجانبه است.

معاون حقوق بین‎الملل انجمن تالاسمی، می‎گوید ما هنگام بازدید دوهان از انجمن تالاسمی ایران در جریان سفر سال ۱۴۰۱ به تهران، شکایت و مستندات خود را در هزار صفحه به وی ارائه کردیم؛ علاوه بر آن ما شکایت خود را در سال ۲۰۲۲ در سایت شورای حقوق بشر بارگزاری کردیم؛ شکایت در سطح سازمان ملل در واقع شکایت سوم ما بود که نتایجی هم از آن به دست آمد.

نقش تحریم‎های ثانویه آمریکا بر تبعیت شرکت‎های اروپایی از تحریم‎ها

محب‎علی، تصریح کرد: ما در موضوع شکایت‌ها دو بحث را داریم؛ بحث اول ما خود آمریکاست که همواره مدعی است که غذا، دارو، خدمات بشردوستانه و تجهیزات حمل و نقل هوایی از استثنا‌های حوزه تحریم‌ها هستند؛ این در حالی است که در عمل، چنین اتفاقی نمی‌افتد، زیرا تحریم بانک‌ها و حمل و نقل به تحریم آن به اصطلاح استثنا‌های در نظر گرفته شدن در قانون خودش می‌شود؛ با در نظر داشتن این موارد از بحث شکایت از آمریکا و وارد کردن استثنا‌های تحریم به عرصه واقعیت انتظار چندانی نداریم؛ چون آمریکا با اعمال تحریم‌های فرا سرزمینی یا ثانویه خود کشور‌ها و شرکت‌های خارج از محدوده قلمرو خود را ترغیب و تهدید به رعایت تحریم‌ها می‌کند.

به گفته وی، بحث دوم در موضوع شکایت‌ها، کشور‌ها یا شرکت‌های اروپایی هستند؛ این‌ها به اصطلاح تبعیت بیش از حد از تحریم‌های آمریکا دارند؛ دوهان از این رویه به عنوان تبعیت بیش از حد یاد کرد؛ این عرصه، عرصه اصلی فعالیت یا تلاش ماست؛ ما اساسا امیدی به آمریکا نداریم و دلیل مراجعه ما به دادگاه ایالت اورگان آمریکا این است که براساس قوانین بین المللی مراجعه مقدماتی به محاکم ملی کشور ناقض شرط اولیه مراجعه به محاکم بین المللی است.

محب‎علی، اضافه کرد: در واقع، ما مجبور بودیم که به آمریکا مراجعه کنیم وگرنه می‌دانستیم که دعوای ما در آن جا رد صلاحیت می‌شود و مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد؛ اما جایی که محل نفوذ ماست، بحث تبعیت بیش از حد شرکت‌ها و کشور‌های اروپایی است؛ همان طور که دبیر انجمن تالاسمی ایران اشاره کرد، شرکت «نواتیس» سوئیس و شرکت «روکت» فرانسه در حال تبعیت بیش از حد از تحریم‌های آمریکا هستند و در این چارچوب دارو‌های بیماران تالاسمی را به ایران ارائه نمی‌کنند.

وی همچنین اظهار کرد: این در حالی ست که این کشور‌ها پیش از ۸ مه ۲۰۱۸ به راحتی دارو‌های مورد نیاز بیماران تالاسمی ایران را در اختیار کشورمان قرار می‌دادند؛ این تبعیت بیش از حد است که اکنون موضوع شکایت‌ها و پیگیری‌های ماست که تاکنون منتج به نتایج قابل توجهی شده است؛ از جمله این نتایج قابل توجه در این بازه زمانی براساس آخرین رایی که از دوهان و آخرین نامه‌ای که از شرکت «نواتیس» دریافت کردیم، موفق شدیم تضمین عدم تکرار تبعیت بیش از حد بر اساس اقرار خود شرکت را بگیریم؛ یعنی نواتیس به ما تضمین داد که از سال ۲۰۲۳ یعنی سال جاری دارو‌های بیماران تالاسمی را به هر طریق ممکن در اختیارشان قرار دهد؛ این شکایت‌های ما تا اینجا به چنین نتیجه ملموسی رسیده است.

معاون حقوق بین‎الملل انجمن تالاسمی در پایان گفت: ما پیگیری‌های خود را متوقف نمی‌کنیم، زیرا هدف ما جبران خسارت‌های مادی و معنوی عدیده‎ای است که بیماران تلاسمی در این بازه زمانی متحمل شده‎اند؛ هرچند برخی از این خسارات به معنای واقعی کلمه قابل جبران نیستند، زیرا برخی از بیماران جان خود را بر اثر تحریم‌ها و تبعیت بیش از حد از آن‌ها از دست دادند.

انتهای پیام/