ضرورت انعکاس اقدامات ایران در زمینه ارتقای حقوق کودکان و نوجوانان به مجامع و مراجع بین المللی
به گزارش گروه حقوقی و قضایی به نقل از پایگاه اطلاع رسانی معاونت حقوقی قوه قضاییه، ذبیح اله خدائیان معاون حقوقی قوه قضاییه امروز چهارشنبه در دیدار با خانم ایزابلا کاسترو جیووانی مشاور منطقه‌ای و رییس بخش حمایت از کودک دفتر منطقه‌ای خاورمیانه و شمال آفریقای یونیسف با اشاره به جایگاه والای انسان در قرآن کریم و کرامت ذاتی که در شرع مقدس اسلام از آن برخوردار است، تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران بر اساس اعتقادات دینی قدم‌های موثری در بسط و توسعه حقوق بشر و به خصوص حقوق اقشار آسیب‌پذیر جامعه برداشته است.
این مقام حقوقی اقدامات جمهوری اسلامی ایران را در بخش‌های مختلف و با محوریت حمایت از کودکان، چشمگیر توصیف و یادآور شد: آنچه که در این نشست به عنوان اقدامات کشور مطرح شده است تنها در بردارنده عملکردی است که توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران و با همکاری یونیسف انجام شده است.
خدائیان با بیان اینکه قوانینی که طی یک دهه گذشته به تصویب رسیده و یا در مراحل نهایی تصویب هستند از مترقی‌ترین قوانین جهان به شمار می‌رود خاطرنشان کرد: این قوانین توسط دستگاه قضایی و همکاری سایر قوا تهیه و تدوین شده است که از جمله آن میتوان به آیین دادرسی ویژه اطفال و نوجوانان اشاره کرد.
وی با برشمردن پیش بینی مسئولیت تدریجی برای کودکان و نوجوانان معارض قانون در آیین دادرسی ویژه اطفال و نوجوانان تصریح کرد: بر این اساس کودکان و نوجوانان مشمول مجازات پیش‌بینی شده برای بزرگسالان نمی‌شوند؛ بلکه مشمول اقدامات تامینی و تربیتی خواهند شد.
معاون حقوقی قوه قضاییه تدوین لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را که هم اینک در آستانه تصویب نهایی و تبدیل به قانون است از دیگر اقدامات تقنینی دستگاه قضایی در این حوزه برشمرد و افزود: این لایحه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های متعدد را مسئول حمایت از کودکان و نوجوانان می‌کند و بر اساس آن دفاتر حمایت از کودکان و نوجوانان در قوه قضاییه، پلیس و وزارتخانه‌های متعدد تشکیل میشود.
وی در ادامه تشریح ابعاد مختلف حمایتی این لایحه خاطرنشان کرد: در لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان تکالیفی برای وزارتخانه‌هایی مانند آموزش و پرورش در جهت فراهم کردن امکان تحصیل رایگان این طیف پیش‌بینی شده و همچنین این نهاد‌ها مکلف شده‌اند که برای پیشگیری از بروز رفتار‌های مخاطره‌آمیز و تهدید کننده سلامت روحی و روانی کودکان و نوجوانان تلاش کنند.
این حقوقدان جرم‌انگاری هرگونه خشونت نسبت به اطفال را از دستاورد‌های مهم لایحه یادشده برشمرد و افزود: در قوانین و مقررات ما قاضی ویژه رسیدگی به جرایم کودکان و نوجوانان، مددکاران اجتماعی و همچنین پلیس ویژه کودکان و نوجوانان که متفاوت از پلیس بزرگسالان خواهد بود پیش‌بینی شده است.
معاون حقوقی قوه قضاییه در خصوص معرفی این اقدامات به سایر کشور‌ها تصریح کرد: ترجمه قوانین و لوایح موجود علاوه بر اینکه منجر به معرفی دستاورد‌های جمهوری اسلامی میشود؛ بی تردید گام مثبتی در جهت راهنمایی سایر کشور‌ها در حوزه حقوق کودکان و نوجوانان به شمار می‌رود.
خدائیان در ادامه این دیدار به عملکرد معاونت حقوقی دستگاه قضا با هدف فرهنگ سازی و آموزش متولیان و دست‌اندرکاران حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان پرداخت و گفت: طی بازه زمانی ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۷ بیش از ۳۰ کارگاه در استانهای مختلف با حضور قضات، پلیس، مسئولان کانون‌های اصلاح و تربیت، و مددکاران اجتماعی در راستای حقوق کودک و نوجوانان برگزار کرده‌ایم.
این حقوقدان در ادامه به برگزاری ۴ همایش بزرگ با عناوین محیط حامی کودک، بررسی ابعاد کودکان بی سرپرست، نوآوری‌های قوانین در زمینه اطفال و نوجوانان و چشم انداز حقوق کودک طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: در این همایشها حدود ۱۰۰۰ نفر از اندیشمندان و صاحبنظران و حقوقدانان حضور فعال داشته‌اند.
معاون حقوقی قوه قضاییه کتاب‌های منتشر شده توسط معاونت حقوقی را در این حوزه بیش از ده عنوان اثر برشمرد و اضافه کرد: مهمترین عناوین آثار یادشده شامل «مجموعه تنقیح شده قوانین ومقررات مربوط به اطفال و نوجوانان»، «مجموعه تنقیح شده اسناد بین المللی مربوط به اطفال و نوجوانان»، «مطالعات تطبیقی به منظور شناخت قوانین و مقررات کشور‌های دیگر و استفاده از تجارب آنها، آلمان، مالزی، ترکیه، آفریقای جنوبی و نیوزیلند»، «حقوق کودک، مطالعه تطبیقی در اسلام و اسناد بین المللی»، «گزیده اسناد بین المللی حقوق کودک»، ترجمه کتاب «راهنمای دست اندرکاران و سیاست گذاران پیرامون عدالت در موضوعات کودکان قربانی و شاهد جرم»، «راهنمای آموزشی دادرسی ویژه اطفال و نوجوانان به قضات» و «راهنمای آموزش حقوق کودک به مشاوران و مددکاران اجتماعی نظام عدالت ویژه اطفال ونوجوانان» است.
خدائیان همچنین به ابعاد آموزش‌های عمومی قوانین و مقررات در این حوزه پرداخت و اعلام کرد: تهیه چندین پویانما (انیمیشن) با موضوعات مختلف، تهیه موشن گرافیک‌های متعدد، تهیه مستند «ده گام» با موضوع دستاورد‌های قوه قضاییه در حوزه حقوق اطفال و نوجوانان و تهیه کتاب حقوق کودکان به زبان ساده از جمله اقدامات معاونت حقوقی قوه قضاییه با هدف آموزش‌های عمومی در این حیطه بوده است.
این مقام قضایی با بیان اینکه به اعتقاد ما حقوق بشر نباید دستاویزی برای اهداف سیاسی باشد تصریح کرد: این امر که از سوی برخی مجامع بین المللی با ناقضان حقوق کودکان و نوجوانان در برخی کشور‌ها برخورد عادلانه‌ای نمیشود مایه تأسف شدید است که نمونه بارز آن ظلمی است که در حق کودکان مظلوم یمن توسط آل سعود و یا علیه مردم مظلوم فلسطین به خصوص کودکان توسط رژیم اشغالگر قدس انجام میشود و البته ما در این خصوص اقدام شایسته و بازدارنده‌ای از سوی مجامع بین المللی با موارد یادشده مشاهده نکرده‌ایم.
معاون حقوقی قوه قضاییه در پایان ضمن ابراز خرسندی و قدردانی از همکاری مطلوب دفتر یونیسف در ایران با قوه قضاییه اعلام کرد: درصدد هستیم تا همایش بین المللی در زمینه حقوق کودکان و نوجوانان در شرع مقدس اسلام با همکاری یونیسف در آینده برگزار کنیم.
شایان ذکر است در این نشست برخی مدیران معاونت حقوقی قوه قضاییه و نمایندگان دفتر منطقه‌ای یونیسف نیز حضور داشتند.