معطل اروپا نمانید/ بنسلمان، نیروی ویرانگر خاورمیانه/ دوراهی سخت نتانیاهو تا ۲۰۱۹/ سفر جرمی هانت؛ دغدغهها و ملاحظات
به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی ، سرمقاله امروز روزنامه حمایت با عنوان «معطل اروپا نمانید» منتشر شده و در آن چنین آمده است:فرانسه را که در طول مذاکرات هستهای نقش پلیس بد را بازی میکرد، یادتان هست؟ «ژان ایو لودریان»، وزیر امور خارجه فرانسه در حال حاضر، با ماسک حمایت از برجام، فعالترین نقش را در سناریوی ضد ایرانی اروپا بر عهده دارد. برنامه این است که همان داستان «پلیس بد»، «پلیس خوب» دوباره تکرار شود و مطابق توافقاتی که بین کاخ سفید و الیزه صورت گرفته، بناست که اروپاییها با دستفرمان فرانسه تا حد امکان، ارائه و اجرای SPV را برای خرید زمان به تأخیر بیندازند تا از این طریق، بستر اثربخشی مضاعف تحریمهای واشنگتن علیه جمهوری اسلامی فراهم شود.
نباید گذاشت این احتمال پر رنگ شود که مقامات اروپایی و آمریکایی با سوءاستفاده از غفلت برخی از مسئولین کشورمان میتوانند در قبال ارائه مشتی وعدهووعید و تضمینهای کلامی محکم، اما بدون پشتوانه، امتیازات بیشتری دریافت کنند و جایی که عرصه به آنها تنگ شود، حداقلیترین خدمات مالی ممکن را با انبوهی از منت و شرط و شروط، فراهم کنند. اروپاییها از زمانی که ترامپ در اردیبهشت امسال زیر میز توافق هستهای زد، میتوانستند ساز و کار مالی مدنظر خود را طراحی و به فاز اجرا بیاورند، اما تأخیر هدفمند و عامدانه آنها به دلیل همان تقسیمکار است که پیشتر ذکر آن گذشت؛ و بالاخره اینکه مقام معظم رهبری پیشازاین بارها به مسئولین و دستاندرکاران کشور در خصوص نحوه تعامل با اروپا هشدار داده و در دیدار با آنها بهکرات یادآور شده بودند که در مسائل اقتصادی باید روی پای خود بایستیم و از اروپا و غرب قطع امید کنیم، چراکه «نگاه به غرب و اروپا جز معطل ماندن، منت کشیدن و کوچک شدن فایدهای ندارد.» (۲۵ مهر ۹۷)
یادداشت امروز روزنامه کیهان نیز با عنوان «چرا چنین نسخه میپیچند؟» منتشر شده و در آن آمده است:برای خشکاندن یک معضل (اینجا مشکل اقتصادی یا معضلات اجتماعی) میتوان با استفاده از راهکارهای مختلف و بعضا توامان، نزدیک شد، اما نمیتوان آن معضل را صددرصد ریشهکن کرد. هیچ کشوری در دنیا بدون معضلات اجتماعی نیست. نخبگان هر جامعه با استفاده از روشهای مختلف که قطعا یکی از آنها، برخورد قهری است، این معضلات را تا حدود زیادی کنترل میکنند. اینکه بگوییم، اگر برخورد قهری با فلان مفسد اقتصادی و معضل اجتماعی موثر بود، این همه معتاد و مفسد نبود، دقیق نیست. اگر این برخوردها در کنار تلاشهای سایر مسئولین و مراکز فرهنگی و دینی و... باشد، قطعا از میزان این معضلات کاسته خواهد شد. آزاد کردن مشروبات الکلی و استاندارد کردن آنها، شاید از مرگ عده کمی جلوگیری کند، اما خود معضلات زیادی دارد. کافی است، به آمار و ارقام جرم و جنایتها و خسارتهایی که همین کشورهای غربی با پیچیدن چنین نسخههایی دچارش شدهاند، مراجعه کرد.
به گفته دانشمندان علوم اسلامی، یکی از اهداف مهم انبیاء و اولیای الهی از صدور احکام اسلامی، جلوگیری شیوع فساد و گناه برای رهایی مردم از معضلاتی است که بسیاری از جوامع غربی امروز به شدت گرفتار آنند. اینکه چطور عدهای برای مقابله با یک معضل، معضلی بزرگتر را تجویز میکنند، معمایی است که خود باید پاسخ گویند. گویی معتقدند، هدف وسیله را توجیه میکند.اما نکته آخر. دغدغه اصلی جوانانی که شغل ندارند، یا شغل خود را بهدلیل سوء مدیریتها از دست دادهاند، کنسرت نیست. تماشای فوتبال از داخل استادیوم هم نیست. ضمن اینکه رفتن به استادیوم و کنسرت هم پول میخواهد! اگر هدف از تبلیغ این مسائل، حاشیه سازی و حواسپرتی نیست، و واقعا هدف شاد کردن آنهاست، هیچ جوانی بیشتر از داشتن یک شغل مناسب، داشتن مسکن مناسب و ازدواج با دختری که سالهاست بهدلیل فقر عقب افتاده، خوشحال نمیشود. تغییر اولویتها شاید برخی را سرگرم کند اما، شکمها را سیر نمیکند.
در یادداشت امروز روزنامه وطن امروز هم چنین آمده است:«رند پل» سناتور جمهوریخواه در گفتگو با فاکسنیوز تاکید کرد: همان طور که میدانید برادر محمد بنسلمان (خالد بنسلمان، سفیر عربستان در آمریکا) با جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستانی تماس داشت و به او گفت: اوضاع رو به راه است و میتواند بدون آسیب به کنسولگری برود. اگرچه سعودیها تماس شاهزاده خالد با جمال خاشقجی را تکذیب میکنند، رند پل افزود: خب! برادر ولیعهد عربستان این تماس را برقرار کرد. ما اطلاعاتی داریم که احتمالا تماس تلفنی این مقام را به ولیعهد مرتبط میکند. معتقدم شواهد قاطعی از دست داشتن ولیعهد سعودی وجود دارد و ما نمیتوانیم پنهانکاری کنیم. اینکه دونالد ترامپ هم اخیرا درباره تحریم برخی سعودیها سخن گفته است، باید بگویم اعمال تحریم در واقع تظاهر به انجام کاری، بدون آن است که واقعا کاری انجام شده باشد. اکثر این افراد در زندان هستند، اما ولیعهد نه. دولت آمریکا در حال حاضر تحت فشارهای شدیدی قرار دارد و قرار است امروز سهشنبه ترامپ به وعده ۲ روز قبل خود جامه عمل بپوشاند و گزارش ویژه خود درباره قتل خاشقجی را ارائه کند. گزارشی که «جینا هاسپل» رئیس سیا هم نسبت به آن پیش از این خبرهایی داده بود. مشخص نیست دولت ترکیه بعد از گزارش ترامپ آیا بار دیگر با اطلاعات جدیدتری رسانهها را تغذیه خواهد کرد یا خیر، اما آنچه مسلم است ترامپ خواستار کاهش تنشهای جهانی بر سر تکهتکه کردن جسد خاشقجی است، البته با توجه به حساسیت جامعه جهانی در حال حاضر قادر نیست به پنهان کردن دستان آلوده سعودی ادامه دهد. نباید از نظر دور داشت که «ینی شفق» در یادداشتی به قلم «ابراهیم کاراگول» سردبیر خود، اعلام کرد فایلهای صوتی قتل جمال خاشقجی در کنسولگری سعودی در استانبول، در هفته جاری در دسترس عموم قرار میگیرد. این مساله چالش جدیدی برای سعودیها و آمریکاییها خواهد بود.
روزنامه خراسان در یادداشت امروز خود با عنوان «دوراهی سخت نتانیاهو تا ۲۰۱۹» چنین نوشته است:ممکن است بنیامین نتانیاهو در روزها و هفتههای آینده به بهانههای مختلف بخواهد برای راضی کردن راستگرایان افراطی کابینه و خواباندن اعتراضات اسرائیلیها به آتش بس با نوار غزه به اقدامات و حملات محدودی علیه آن دست بزند. به هر حال، با این که استعفای لیبرمن و عملی نشدن وعدههایش به ویژه ترور اسماعیل هنیه یک نوع پیروزی برای مردم تحت محاصره در نوار غزه و حماس بود، اما وضعیت پیشآمده پس از آن احتمالا کمکی هم به کاهش محاصره این منطقه نخواهد کرد؛ به این دلیل که نتانیاهو در گذشته لیبرمن را سیبل انتقادات اسرائیلیها به خاطر شیوه تعامل با نوار غزه کرده بود، اما حال که خود جای او را گرفته است، یا باید در یک سال آینده انتقادات راست افراطی را به جان بخرد و تفاهمات با غزه را پیش ببرد یا بر عکس آن عمل کند که در هر دو صورت با دشواریهایی روبه روست. گزینه جنگ با غزه هم کار آسانی نیست. علاوه بر اینها افکار عمومی سرزمینهای اشغالی تاثیرات قابل توجهی در نتیجه عملیات پرتاب موشک کورنت و انتشار فیلم عملیات العلم (پرچم) و نوع موشک باران شهر عسقلان و شکست سامانه گنبد آهنین در این عملیات دریافت کردند. در این وضعیت، بعید است نتانیاهو راهی را در پیش بگیرد که تاوان آن را در انتخابات ۲۰۱۹ بپردازد. به رغم آن که به نظر میرسد نتانیاهو فعلا توانسته است دولت خود را از سقوط برهاند، اما حرکت او روی گسلهای شکننده اختلافات داخلی در کابینه اش و همچنین رشد رویکردهای افراط گرایانهتر در اسرائیل و آن چه وی سعی دارد با همراهی دولت ترامپ به عنوان «معامله قرن» پیش ببرد، دشوار و پرچالش خواهد بود.
از سوی دیگر ایران نیز انتظار دارد هم مطالبات پیشین که ناشی از عدم ایفای تعهدات انگلیس در زمینه فروش تانکهای اصلاح شده چیفتن و همچنین نقش پذیری بیشتر انگلیس در تأسیس سامانه تبادل مالی مستقل از امریکا و اقتصاد بدون دلار (تعبیه کانال SPV) را با جدیت دنبال کرده و در تلاش مشترک برای عملیاتی کردن آن نقش بیشتری پیدا کند. پس به نظر میرسد که دو طرف برای ترمیم و تقویت رابطه دوجانبه نیازمند توجه جدی به رفع چنین ملاحظات و دغدغههای موجود در رابطه هستند. این تلاش بویژه در شرایط کنونی که کشورهای اروپایی از جمله انگلیس با ایستادگی در مقابل کارشکنیهای قابل انتظار امریکا به دفاع از مناسبات اقتصادی و سیاسیشان با جمهوری اسلامی برخاستهاند، حل موضوعات لاینحل را بیش از پیش ضروری مینماید. یعنی اگر دو کشور انتظار دارند که روابط را از سطح کنونی ارتقا داده و به سطح بالاتری برسانند، خوب است دغدغههای یکدیگر را با رویکرد انسانی و استراتژیک دنبال کنند.
اگر واقعا توان چینش ساختار مناسبات سازکار مالی را ندارد بهتر است وقت خود را به جای طرح زیاده خواهی صرف چینش این ساختار کند و اگر نیز به دنبال زیاده خواهی است که در این شرایط چه ضمانتی وجود دارد که بعد از این، خواستههای جدیدی مطرح نسازد و با عنوان اجرای ساز و کار مالی ایران و اروپا مطالبات جدیدی را نیز مطرح نکند.در این میان اتحادیه اروپا اگر واقعا به دنبال توافق است باید در کنار مقابله با تحریمها و تهدیدات آمریکا در مقابل زیاده خواهیها و رفتارهای غیرسازنده کشورهایی مانند انگلیس که برجام را بهانهای برای باج خواهی از ایران قرار داده اند قرار گرفته و اجازه استمرار چنین رفتارهایی را ندهند.در مجموع در باب آنچه این روزها از سوی اروپا در قبال برجام و موضوع ساز و کار مالی ایران و اروپا صورت میگیرد این اصل مطرح است که اروپا در حال اجرای رفتارهایی مغایر با اصول مذاکره و روابط سازنده است و استمرار آن پیامدهای منفی هم در روابط ایران و اروپا و هم در جایگاه جهانی اروپا- که ادعا دارد به دنبال نقش مستقل از آمریکا است- خواهد داشت. در این میان این اصل از سوی ملت ایران مطرح است که تا همیشه منتظر وقت کشیهای اروپا نخواهد ماند و در صورت استمرار این روند پاسخی قاطع به این رفتارها خواهد داد. اروپا باید این مهم را دریافته باشد که مثل عمر نوح و گنج قارون نداریم در حوزه سیاست هم کارهایی دارد و اروپا نباید توهم استمرار صبر ایران را داشته باشد.