لاهه؛ پرونده ایران و آمریکا/ نتیجه چه خواهد شد؟
یک استاد دانشگاه گفت: بیشترین قدرت نفوذ حکم دیوان داوری بین المللی لاهه روی افکار عمومی مردم دنیا و نیز فشار روی طرف مقابل (آمریکا) است و گرنه پذیرفتن حکم دادگاه لاهه به تراضی طرفین منازعه بستگی دارد.
محسن جلیلوند در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به مراجعه ایران به دیوان داوری بین المللی (لاهه) درباره از سرگیری مجدد تحریم‌های ملغی شده در برجام از سوی آمریکا، عنوان کرد: اصولا در حقوق بین الملل، دادگاه‌ها قدرت اجبار ندارند یعنی نمی‌توانند الزام کنند؛ حل موضوعات مورد مناقشه به تراضی طرفین بستگی دارد.وی ادامه داد: اما در روند حقوق معمولی، اگر عقد یا قراردادی ببندیم، اگر یکی از طرفین مفاد آن را نقض کند هر چه حکم مورد توافق، مشخص کند آن را می‌پذیریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد خاطر نشان کرد: در حقوق بین الملل، دادگاه لاهه یا هر دادگاه دیگری قادر به اعمال قدرت نیست مگر در شرایط معدودی مانند دادگاه کیفری بین المللی که آنها دارای ضمانت‌های اجرایی خاصی هستند و در موارد خاصی اتفاق می‌افتد که قدرت‌های بزرگ حتما باید در آن دادگاه حضور و نظر داشته باشند و مصوبه شورای امنیت پشت آن باشند.
جلیلوند عنوان کرد: درگیری ما با آمریکا درگیری حقوقی است و کیفری نیست.
وی تأکید کرد: عهدنامه دوستی و مودت ایران و آمریکا در سال ۱۳۳۴ در زمان نخست وزیری سپهبد زاهدی در زمان پهلوی بسته شد. ماده (۲۱) آن ناظز رسیدگی به این موضوع است. تاکنون این عهدنامه ۳ بار مورد تأکید قرار گرفته است بار اول آمریکایی‌ها از ایران به خاطر اشغال سفارت‌شان در ایران شکایت کرده و به این عهدنامه استناد کردند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد عنوان کرد: دو بار هم ایران به این قرارداد استناد کرده است. یک بار زمانی که آمریکایی‌ها هواپیمای ایرباس ایران را ساقط کردند، دومین بار هم در زمان حمله به سکو‌های موشکی ایران بود. درمورد اول ایران محکوم شد، ولی به دلایل مختلف آن را نپذیرفت. در مورد دوم، ایران و آمریکا خارج از دادگاه با هم توافق کردند که آمریکا غرامتی به ایران بپردازد. درباره سومین مورد هم دادگاه معتقد بود که چون سکو‌ها در زمان جنگ کار نکردند، پس عهدنامه نقض نشده است.
جلیلوند درباره تاثیر حکم دیوان داوری بین المللی لاهه در افکار عمومی نیز افزود: بیشترین قدرت نفوذ حکم دیوان داوری بین المللی لاهه روی افکار عمومی مردم دنیا و نیز فشار روی طرف مقابل (آمریکا) است و گرنه پذیرفتن حکم دادگاه لاهه به تراضی طرفین منازعه بستگی دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد یادآور شد: ایران به لاهه شکایت نکرده بلکه می‌خواهد یک دستور موقت تعلیق تحریم‌ها را از دادگاه بگیرد. دادگاه نیز درحال بررسی موارد موبوطه در این باره است.
همچنین محمدصادق کوشکی روز شنبه در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به شکایت ایران از آمریکا به دیوان بین‌المللی دادگستری (لاهه) درباره از سرگیری مجدد تحریم‌های ملغی شده در برجام اظهار داشت: لاهه دیوان داوری بین‌المللی است و دادگاه بین‌المللی نیست؛ برخی اشتبا‌ها آن را دادگاه بین‌المللی می‌نامند.
استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: اگر دو کشور با تمایل خودشان به دیوان داوری مراجعه کنند، نتیجه را خواهند پذیرفت، اما اگر ایران شکایت کند و آمریکا در این مسئله تمکین نکند؛ دیوان داوری بین المللی ابزاری را برای وادار کردن آمریکا به نتیجه ندارد به همین خاطر حتی اگر دیوان داوری رای را به نفع ایران صادر کند در عمل هیچ اتفاقی نخواهد افتاد، چون ایران ابزاری برای وادار کردن آمریکا به پذیرش نتیجه ندارد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: این باعث می‌شود که رای دیوان داوری بین المللی لاهه اگر هم به نفع کشور ما باشد صرفا یک اتفاق تبلیغی باشد و هیچ ارزش حقوقی نداشته باشد و تاثیری هم در روند تحریم‌ها و یا رفتار‌های مستکبرانه آمریکا علیه ما به جای نگذارد.
کوشکی تاکید کرد: قضاتی که در دیوان داوری بین المللی لاهه حضور دارند براساس معاهداتی که بین دو کشور است، بعد از شنیدن اظهارات نمایندگان دو کشور، مشورت کرده و رای می‌دهند اما اینکه این رای تاثیر واقعی داشته باشد، اینگونه نیست به خاطر اینکه آمریکا باید نتیجه را بپذیرد. آمریکا اگر می‌خواست نتیجه دیوان داوری بین المللی لاهه را بپذیرد، اصلا برجام را نقض نمی‌کرد.
وی ادامه داد: دادگاه یعنی نهادی که ابزار دارد تا طرفین دعوا را وادار به نتیجه قضاوت کند در حالیکه دیوان داوری یعنی محلی که دو طرف داوطلبانه به آن رجوع می‌کنند، تصمیمات آن الزام آور نیست و ضمانت اجرا ندارد.
استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: اگر دو کشور با تمایل خودشان به دیوان داوری مراجعه کنند، نتیجه را خواهند پذیرفت، اما اگر ایران شکایت کند و آمریکا در این مسئله تمکین نکند؛ دیوان داوری بین المللی ابزاری را برای وادار کردن آمریکا به نتیجه ندارد به همین خاطر حتی اگر دیوان داوری رای را به نفع ایران صادر کند در عمل هیچ اتفاقی نخواهد افتاد، چون ایران ابزاری برای وادار کردن آمریکا به پذیرش نتیجه ندارد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: این باعث می‌شود که رای دیوان داوری بین المللی لاهه اگر هم به نفع کشور ما باشد صرفا یک اتفاق تبلیغی باشد و هیچ ارزش حقوقی نداشته باشد و تاثیری هم در روند تحریم‌ها و یا رفتار‌های مستکبرانه آمریکا علیه ما به جای نگذارد.
کوشکی تاکید کرد: قضاتی که در دیوان داوری بین المللی لاهه حضور دارند براساس معاهداتی که بین دو کشور است، بعد از شنیدن اظهارات نمایندگان دو کشور، مشورت کرده و رای می‌دهند اما اینکه این رای تاثیر واقعی داشته باشد، اینگونه نیست به خاطر اینکه آمریکا باید نتیجه را بپذیرد. آمریکا اگر می‌خواست نتیجه دیوان داوری بین المللی لاهه را بپذیرد، اصلا برجام را نقض نمی‌کرد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *