شفافیت قیمتی زنجیره تولید تنها در بورس امکان پذیر است

مهرداد اکبریان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصاد بیان کرد: در بورس کالا، قیمت واقعی کالا‌ها کشف می‌شود، زنجیره تولیدکننده تا مصرف‌کننده با هم مبادله کالایی دارند و هر دو سمت معامله نیز راضی هستند؛ چون از ارزش افزوده‌ای که روی محصول ورودی خود دارند، می‎توانند سود واحد‌های تولیدی خود را به دست بیاورند.

 

وی در ادامه افزود: اکنون در شرایطی قرار داریم که تحریم، مانع صادرات سنگ آهن و مقاطع فولادی می‌شود و تولید نیز کاهش می‌یابد؛ یعنی بسیاری از کارخانجاتی که نمی‌توانند قرارداد‌های مناسبی منعقد کنند، مجبور می‌شوند از عرصه فعالیت اقتصادی خارج شوند یا در دوران رکود، تولید خود را کاهش دهند. در این شرایط، احتمالا دولت وارد قیمت گذاری دستوری و تعیین سهمیه‌بندی مواد اولیه مصرفی در داخل بین کارخانجات بزرگ تا کوچک شود، اما تجربه ثبات کرده که دخالت در بازار‌ها خود عامل برهم ریختگی توازن است.

رئیس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن تصریح کرد: علاوه بر این، ما برای تعادل بخشی به بازار کالایی، اعتقادی به کارایی روش‌های کنترل دولتی قیمت‌ها یا سیاست قیمت‌گذاری دستوری نداریم و معتقدیم که اگر تنظیم بازار را تولیدکنندگان و مصرف کنندگان داخلی به دست بگیرند، خودشان از لحاظ قیمت و میزان تولید به تعادل می‌رسند. این حالت از دخالت دستوری و کنترل بازار و همچنین شیوه سهمیه بندی، کاملا متفاوت و کاراتر است.

وی ادامه داد: البته دولت می‌تواند تامین مواد اولیه را برای صنایع پایین دست را سهل کند که به عنوان مثال، محصولات صنایع بالادست از طریق بورس به مصرف کنندگان عرضه شود؛ این همان روشی است که در بورس کالا اکنون انجام می‎شود و ما اعتقاد داریم که اقدام مثبتی است.

رئیس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن تاکید کرد: بنابراین، ضروری است که در بازار کالا‌هایی مثل زنجیره تولید فولاد، شفافیت قیمتی و نظام قیمت گذاری آزاد که به کمک بورس  دست یافتنی است، را حفظ کنیم.

اکبریان با بیان اینکه در مسیر آزادسازی اقتصادی قطعا بورس کالا در ابتدای راه بوده و اکنون در جهت تقویت قرار دارد؛ اظهار کرد: اگر وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور به پایداری برسد و در روند عرضه و تقاضا و قیمت کالا‌ها نیز دخالت‌های دستوری وجود نداشته باشد، آن زمان است که کارایی بورس  بیش از گذشته خودنمایی می‌کند.

وی افزود: در زنجیره تولید فولاد نیز برخی از بخش‌های زنجیره در بورس حضور داشتند و ما در حال مذاکره با سایر بخش‌ها هستیم تا تولیدکنندگان کم کم به این سمت وارد شوند. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان اصلی از بورس خرید خود را انجام دهند.

رئیس انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن عنوان کرد: برخی از مقامات دولتی عقیده دارند که مصرف‌کننده اصلی باید به تولیدکننده اصلی متصل شود و غیر از این را واسطه‌گری می‎دانند. اما سال‎های گذشته که بسیاری از واحد‌های تولیدی از حمایتی برخوردار نبودند، این سرمایه‌گذاران داخلی بودند که توانستند از تولید حمایت کرده و بازار را تنظیم کنند. اما این امر اشاره به کسانی نیست که محصولی را خرید می‎کنند و همان روز آن را با قیمت بالاتر می‌‎فروشند. منظور سرمایه‌گذاران و واسطه‌های ضروری است که باعث گردش مالی و کاری در چند واحد تولیدی می‌شوند که حضور آن‌ها هم به نفع تولید کننده و هم مصرف کننده بوده و خود نیز سود می‌کردند.

اکبریان در انتها خاطر نشان کرد: بورس کالا باید از لحاظ ابزاری تقویت شود؛ یعنی روش‎های دیگر معاملاتی را نیز در سیستم خود وارد کند. به عنوان مثال، از تهاتر کالایی در معاملات کالایی مختلف استفاده کند تا معاملات تنها برمبنای پول نباشد و تامین زنجیره فولاد با مبادله کالا بین بخش‌های مختلف امکان پذیر شود. چراکه بازار داخلی در حال تضعیف است و در شرایط تحریم، بازار خارجی نیز تاحدودی از دست می‌رود؛ بنابراین، به کمک این روش ها، باید انجام معاملات تسهیل شود. در شرایط بحرانی اقتصاد کشور، باید به دنبال روش‌های عقلانی باشیم و چه جایی را بهتر از بورس می‎توان یافت که این عقلانیت و منطق در آن پیدا شود؟