مواد شوینده؛ خطری که در تمام خانه‌ها پنهان است

خبرگزاری میزان _ ایسنا نوشت: زهرا پنجعلی، با اشاره به مخاطرات استفاده نادرست از موادشیمیایی در خانه‌ها گفت: موادشیمیایی در طیف‌های گوناگون و گسترده‌ای وجود دارد که از محیط‌های خانگی تا فضاهای کارگاهی و کارخانجات را در برمی‌گیرد. این مواد هرکدام دارای دستورالعمل‌هایی برای استفاده هستند گه اگر به درستی به آن توجه نشود، خطرات را برای مصرف‌کنندگان و همچنین افرادی که در مجاورت آن قرار دارند، ایجاد خواهد کرد. 

وی با اشاره به مواد سفیدکننده‌ و شوینده‌ که بیشترین کاربرد را در خانه‌ها دارد، گفت:‌ حتی استفاده نادرست از این مواد هم می‌تواند خسارات جبران ناپذیری را برجای بگذارد. به عبارتی دیگر اگر شرایط خاص مانند نگهداری از مواد شیمیایی صنعتی در خانه و ... را که جزو موارد استثنا محسوب می‌شود، کنار بگذاریم، می‌توان گفت که خطرناک‌ترین مواد شیمیایی که ایمنی را در خانه‌ها تهدید می‌کنند، سفیدکننده‌ها و شوینده‌ها هستند. این مواد عمدتا از سوی زنان خانه‌دار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به راحتی در دسترس همه اعضای خانواده قرار دارد.

پنجعلی افزود: دسترسی آسان به مواد شیمیایی می‌تواند حادثه‌ساز باشد؛ در برخی از کشورهای غربی طراحی و بسته‌بندی جذاب مواد شیمیایی و جلب توجه کودکان سبب شد تا ریسک ایجاد خطر و حادثه بالاتر برود. این موضوع زمینه‌ساز تغییراتی در استفاده از عوامل گوناگون در تولید محصولات شد و استفاده از رنگ‌های جذاب برای مواد شیمیایی خطرناک ممنوع و رنگ‌هایی مانند سیاه و خاکستری جایگزین آن‌ها شد. همچنین برای داروهای خطرناک نیز درهایی تعبیه شد تا به راحتی توسط کودکان باز نشود. این موضوع باید در کشور ما هم مورد توجه قرار بگیرد، چون یکی از خطرهای مواد شیمیایی احتمال خورده شدن آن از سوی کودکان است.  

وی درباره خطرات جرم‌گیرها و موادی که از خود گازهای سمی متصاعد می‌کنند نیز اظهار کرد: شوینده‌ها، مخصوصا موادی که خاصیت جرم‌گیری دارند حاوی مواد سمی زیادی مانند فنول و کلر هستند. مصرف‌کنندگان از این مواد عمدتا آن را در فضای بسته مورد استفاده قرار می‌دهند که همین یک عامل خطرناک است. در محیط استفاده از چنین موادی عمدتا تهویه هوای مناسب صورت نمی‌گیرد. بسیاری از افرادی که در طولانی مدت از این مواد استفاده می‌کنند، دچار مسمومیت می‌شوند و علاوه بر آن عوارض ثانویه هم در بدن آنها بروز پیدا می‌کند. این افراد پس از گذر زمانی قابل توجه، ممکن است با عوارضی دائمی و جبران ناپذیر این مواد در سیستم تنفسی خود یا حتی پوست بدن و ... مواجه شوند. در واقع می‌توان گفت که علت بسیاری از مسمومیت‌های خانگی استفاده از مواد شیمیایی است.

این کارشناس ایمنی با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان نباید چند ماده شوینده را با هم ترکیب کرد، اضافه کرد: ترکیب این مواد می‌تواند منجر به وقوع مسمومیت یا حتی سوختگی‌شود. همچنین شوینده‌های چربی‌زدا و جرم‌زدا می‌توانند پوست انسان را تخریب کنند. لوازم آرایشی بهداشتی، شامپوها و اکسیدان‌ها هم می‌توانند در شرایط خاص خطرآفرین باشند، پس باید به دستورالعمل مصرف آنها با دقت توجه شود. 

پنجعلی با اشاره به راهکار کاهش تاثیرات منفی استفاده از مواد شیمیایی در خانه گفت:‌ راهکار جلوگیری از خطرات مواد شیمیایی پرهیز از استفاده این مواد در محیط بسته و بهره بردن از تهویه مناسب است. همچنین باید مقدار مناسبی از مواد شیمیایی توسط افراد استفاده شود. اگر شهروندان تصمیم دارند که از این مواد استفاده کنند اولا حتما باید توجه داشته باشند که از برخورد این مواد با پوست دست خود جلوگیری کنند. دوما تا حد امکان در فضای بسته از این مواد استفاده نکنند و اگر مجبور به استفاده از آن در محیطی مانند حمام یا توالت هستند، حتما سیستم تهویه را روشن کرده و مقدار کمی از آن را استفاده کنند.

وی ادامه داد: برای کنترل خطرات این مواد و جلوگیری از بروز مشکلات خطرآفرین باید استفاده از مواد شیمیایی در خانه‌ها محدود شود. توجه به توضیحات و دستورالعمل‌های استفاده از این مواد نیز لازم و ضروری است. یکی از مهم‌ترین نکات نیز استفاده از مواد شیمیایی در محیطی است که در آن تهویه مناسب انجام می‌شود.  

به گفته این کارشناس ایمنی، لازم است این مواد از دسترس کودکان دور نگه‌داشته شود، از قراردادن آن در مجاورت مواد خوراکی و غذایی نیز پرهیز شود.همچنین گاهی برخی از افراد دچار وسواس نظافت و تمیزی بیش‌از حد می‌شوند که همین موضوع سبب استفاده غیرمنطقی و نامتعارف آنها از مواد شوینده و شیمیایی شده و آسیب‌هایی را به آنان وارد می‌کند.