نقش رسانه‌ها در پایان تک صدایی جهان سیاست/ فمینیزه کردن سیاست گفتمان مسلط رسانه‌های بین‌المللی است

به گزارش گروه سیاسی ، «اولین همایش ملی مسائل اجتماعی زنان» به همت دانشگاه علامه طباطبائی با همکاری دیگر دانشگاه‌های علوم انسانی کشور و مراکز تخصصی مطالعات زنان با حضور جمعی از استادان و دانشجویان متخصص حوزه مطالعات زنان دوشنبه، ۱۰ اردیبهشت‌ماه و سه‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت‌ماه در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

عباس اسدی، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی در پنل چهارم این همایش که موضوع آن «حقوق شهروندی، مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان» بود مقاله خود را با عنوان «نقش رسانه‌ها در پایان تک صدایی جهان سیاست – با تاکید بر جهان سیاست» ارائه داد.

اسدی در ابتدا با توضیح این مسئله که بیشتر مسائل مطرح شده تراوشات ذهنی خودش است و وامدار نظریه‌پرداز خاصی نیست نسبت به این مسئله که بیشتر مباحث مطرح شده درباره زنان و مشکلات سیاسی آن‌ها خوشبینانه است، انتقاد کرد.

وی با اشاره به این جمله ناپلئون «زنان با یک دست گهواره و با یک دست دنیا را تکان می‌دهند» به بیان این مسئله پرداخت که زنان امروزه برای تکان دادن دنیا، به خصوص سیاست در حال رها کردن گهواره هستند، امروزه دیدن زنان در عرصه سیاست پدیده نا آشنایی نیست، جهان سیاست با تعداد بیشتری از رهبران زن مواجه شده و در چند سال اخیر ریاست بسیاری از کشور‌ها در اروپا، آمریکای لاتین و آفریقا و…. در اختیار زنان قرار گرفته و احتمال به قدرت رسیدن سیاستمداران زن در سایر کشور‌های جهان نیز مورد توجه محافل سیاسی است.

واقعیت‌های روز نشان از پیشرفت زنان دارد
دانشیار دانشگاه علامه‌طباطبائی با بیان اینکه واقعیت‌های روز نشان از پیشرفت زنان در جهان سیاست دارد به رغم این مسئله که گفتمان رسمی در گذشته مردسالارانه بوده و ساختا‌رها به عمد زنان را به حاشیه می‌راند، اما امروزه زنان در مرکز سیاست قرار گرفته‌اند و می‌کوشند برای هدایت امور داخلی و بین المللی سهمی داشته باشند.

اسدی یکی از اصلی‌ترین عوامل قرار گرفتن زنان در مرکز سیاست را رسانه‌ها خواند که با دامن زدن به بحث سهمیه جنسیتی در قدرت زمینه سهم‌خواهی زنان از قدرت سیاسی را بوجود آورده‌اند و در حال ساختارزدایی مردانه از حوزه سیاست و القا کننده این باور هستند که عرصه سیاست علاوه بر مردان به زنان هم نیاز دارد و حتی بعضی نیز این نظر را مطرح کردند که باید مردان را از سیاست خلع کرد و زنان را به جای آن‌ها نشاند، زیرا صلح طلب‌تر هستند.

تبلور خود‌آگاهی
وی فمینیزه کردن سیاست با کمک رسانه‌ها را یکی از اتفاقات نادر در تاریخ جنبش زنان عنوان کرد که باعث می‌شود زنان به یکی از دغدغه‌های استراتژیک حکومت‌ها تبدیل شوند در شرایطی که سپهر سیاست جهانی و گستره فعالیت رسانه‌ها بین‌المللی شده‌اند.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی فمینیزه کردن سیاست را نوعی تبلور خودآگاهی در میان جنسی دانست که نسبت به وضعیت خود معترض هستند ودر تلاش برای حفظ و شکوفایی‌های ممیزه خویش خود را به لحاظ سیاسی سامان می‌دهند. به بیان دیگر فمینیزه کردن سیاست یک روش تایید هویت دسته جمعی زنان و به یک معنی جنسیت سیاسی شده دانست که در این شیوه زنان و مردان طرفدار فمینیسم به طور فعالانه در حوزه عمومی به قصد ترویج نیروی زنان در عرصه سیاست می‌کوشند.

اسدی فمینیزه کردن سیاست را پدیده‌ای جهانی دانست که در جوامع مختلف و به شیوه‌های متنوع در حال وقوع است و باعث منفک شدن زنان از خانه‌هایشان و محدود شدن آن‌ها به حوزه عمومی شده است و از آنجایی که سیاست برای زنان بنا به درکی که آن‌ها از خود و طبقه‌شان و میزان استفاده آن‌ها از رسانه‌ها متفاوت است، اما با فمینیزه کردن سیاست زنان زیر نفوذ رسانه‌های بین‌المللی درصدد حذف صدای مردان هستند و این موضوع این تصور را بوجود می‌آورد که زنان می‌خواهند تنها اعضای حوزه عمومی سیاست باشند.

فمینیزه کردن سیاست بر رسانه‌ها مسلط است
وی فمینیزه کردن سیاست را در جهان امروز به عنوان یک گفتمان سیاسی از جنسیت بر رسانه‌های بین‌المللی مسلط خواند که رسانه‌ها را به طور فزاینده بر نیاز به مشاهدات سیاسی زنان و بازسازی مشکلات سیاسی، اقتصادی آن‌ها در قالب نیاز به صیانت از حقوق زنان حساس می‌کند، به بیان دیگر با فمینیزه کردن سیاست تفسیر حقوق بشر از چارچوب تعاریف و آموزه‌های کلاسیک آن خارج و به حقوق سیاسی زنان معطوف می‌شود.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی بازتاب این مسئله را در کنوانسیون‌های متعددی که در چند دهه اخیر به تصویب سازمان‌ها و اتحادیه‌های جهانی رسیده است، دید.

اسدی حقوق بشر را در گفتمان فمینیزه کردن سیاست را در عمل و در تفسیر نهایی به معنی حقوق زنان، حقوق زنان را به معنی آزادی و آزادی را به معنی مشارکت سیاسی زنان و مشارکت سیاسی زنان را به معنی هژمونی زنان در تمام ساحت‌های سیاسی بیان کرد که این مسئله به معنی قدرت یافتن و گسترش قدرت طلبی زنان و نوع به روز شده کنش قهر آمیز زنان در دهه‌های گذشته دانست.

وی با بیان این مسئله که رسانه‌های بین المللی برای فمینیزه کردن سیاست زنان را به خوانش‌های دوباره و ارائه برداشت‌های مجدد از سیاست و بازتعریف ساختار‌های پدر سالارانه قدرت از جوامع خودشان دعوت می‌کند و مرز‌های ایدئولوژی‌های مردسالارانه را عقب می‌راند، این رسانه‌ها را عامل قوی‌ترین راهبرد‌های انگیزشی درونی جوامع زنان برای نقد و دگرگونی بنیاد‌های قدرت خواند.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی رسانه‌ها را در حال القای تصویر خوشبینانه در مورد این مسئله برشمرد که ورود زنان به عرصه‌های سیاسی می‌تواند منجر به خلق جوامع دموکراتیک شود و برابری‌های جنسیتی و حقوق زنان و حقوق بشر فراهم آورد و به‌طور کلی حقوق زنان را نهادینه کند، در حالیکه به نظر می‌رسد این مسیر توسعه سیاسی غرب است که رسانه‌های غربی آن را دنبال می‌کنند.

رسانه‌های بین‌المللی به‌دنبال تحمیل نظم جدیدی هستند
عباس اسدی رسانه‌های بین المللی را با فمینیزه کردن سیاست در حال دگرگون کردن فضای عمومی سیاست به عنوان عرصه‌ای از برابری جنسیتی و حضور زنان در این عرصه توصیف کرد که هدف آن تحمیل غیر دموکراتیک نظم جهانی غرب و به‌خصوص آمریکا است.

وی در فرایند فمینیزه کردن سیاست رسانه‌های بین‌المللی را همدست پروژه‌های غربی بنام استاندارد‌های جهانی بیان کرد که تلاش می‌کنند که فمینیزه کردن سیاست را به یک گفتمان جنسیتی مناسب با نیاز‌های خود پیوند دهند.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی رسانه‌های بین‌المللی را در تلاش برای ایجاد تحول در رویه‌های جنسیتی که ریشه در یک گفتمان برابری جنسیتی، عدالت جهانی و اجتماعی و سیاسی دارد که زنان تحرک و درک آن را از رسانه‌ها می‌گیرند، بیان کرد.

عباس اسدی بیان این مسئله که رسانه‌های بین المللی چنین القا می‌کنند که جنسیت فرد را آناتومی او تشکیل نمی‌دهد بلکه مولفه‌های تشکیل دهنده مذکر و مونث عمدتا ساختار‌های فرهنگی و سیاسی است، رسانه‌ها را مدام در حال تکرار جمله مشهور سیمون دوبووار «زنان زن به دنیا نمی‌آیند بلکه زن می‌شوند» عنوان کرد.

‌رسانه‌های بین المللی به دو شیوه سیاست را فمینیزه می‌کنند
وی در ادامه با پرداختن به شیوه‌های رسانه‌های بین المللی در فمینیزه کردن سیاست یکی از این شیوه‌ها را توانمندسازی زنان خواند که در دو حوزه اطلاع‌رسانی به زنان و آموزش زنان اتفاق می‌افتد که در بعد اطلاع رسانی رسانه‌ها با اطلاع رسانی درباره محیط زندگی زنان آن‌ها را برای رویارویی با رویداد‌های مختلف ازجمله وقایع سیاسی پیرامون زندگیشان آماده می‌کنند و درک زنان از جهان پیرامون به آن‌ها شناخت و توانایی وسیعی می‌دهد تا در مقابل وقایع بهتر و دقیقتر تصمیم بگیرند و واکنش‌های مناسبتر نشان دهند به عبارتی اطلاع رسانی به‌موقع به زنان می‌تواند باعث ارتقای سطح آگاهی زنان در امور سیاسی و رشد قابل توجه آن‌ها به مشارکت سیاسی شود.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی بعد آموزش را نیز آموزش شیوه شناخت مسائل سیاسی، نحوه ورود زنان به دنیای سیاست و شیوه تجزیه و تحلیل مسائل سیاسی و نحوه نگاه به این مسائل و آموزش شیوه‌های مقاله‌نویسی و خبرنویسی و مسائلی از این قبیل و انعکاس افکار و عقاید زنان در مورد مسائل سیاسی و جامعه و آموزش مهارت‌های نافرمانی و آموزش حقوق سیاسی و روش‌های احقاق آن عنوان کرد.

اسدی با برشمردن نظریه برجسته‌سازی به بیان این مسئله پرداخت که رسانه‌ها با برجسته ساختن بعضی از موضوع‌ها و رویداد‌ها اگرچه نمی‌توانند تعیین کنند که مردم چگونه بیاندیشند، ولی می‌توانند تعیین کنند که درباره چه بیاندیشند.

وی ضمن ابراز مخالفت با این نظریه عنوان کرد که رسانه‌ها با فمینیزه کردن سیاست هم به زنان می‌گویند که درباره چی بیاندیشند و هم اینکه چگونه بیاندیشند.

رسانه‌های بین المللی در حال ساختار زدایی زنانه هستند
دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی به بیان این مسئله پرداخت که اگر تا دیروز حوزه سیاست و امور بین‌الملل دچار سوگیری‌های جنسیتی بود و با صدای پرطنین مردانه سخن می‌گفت، این وضعیت درحال دگردیسی است و امروز رسانه‌ها مخوصا رسانه‌های بین‌المللی در حال ساختارزدایی مردانه از حوزه سیاست هستند و رسانه‌های مذکور برای فمینیزه کردن سیاست تنها به جنسیت جریان اصلی در تمام سطوح جامعه توجه می‌کنند و با دامن زدن به بحث سهمیه جنسیتی در قدرت زمینه سهم‌خواهی زنان را از قدرت سیاسی فراهم می‌کنند و بدین طریق اهداف لیبرالی خود را دنبال می‌کنند.

اسدی فمینیزه کردن سیاست را عامل ورود زنان از حاشیه به متن سیاست عنوان کرد که از این طریق بخش گفتمان و مطالبات سیاسی خود را به درون رسانه‌ها می‌برند و با برجسته کردن دغدغه‌های سیاسی خود درگیر حوزه عمومی جهان سیاست می‌شوند، اما در عمل این روند باعث به چالش کشیدن رهایی زنانه می‌شود.

فمینیزه کردن سیاست عامل بوجود آمدن فرهنگ ازهم‌گسیخته است
وی فمینیزه کردن سیاست را عامل تبدیل زنان و مردان به فرهنگ‌های از هم گسیخته که به‌طور مستمر دولت‌های اجتماعی را منحل می‌نماید همچنین فمینیزه کردن سیاست را به‌نوعی بازتولید کننده و ایجاد کننده شرایط محدودیت و خشونت علیه بخش بزرگی از زنان به خصوص در جهان سوم شود و اجازه ندهد که حقوق زنان در بسیاری از مناطق تامین شود و تلاش آن‌ها در رسیدن به حقوقشان به شکست برسد.

دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی فمینیزه کردن سیاست را در کوتاه مدت باعث این مسئله دانست که دولت‌های استبدادی به خصوص در کشور‌های درحال توسعه برای حفظ موجودیت خود به سیاست انتقام روی بیاورند و خشونت دولتی به دنبال محو خواسته‌های زنان باشد و به همین سبب خشونتی بیش از پیش به آن‌ها تحمیل شود.

به گزارش عطنا، عباس اسدی عنوان کرد که برای فهم فمینیزه کردن سیاست باید دید که چه رسانه‌ای، چگونه و در چه بستری زنان کشوری را موجب خوانش قرار می‌دهد، زیرا به نظر می‌رسد که رسانه‌های بین المللی عرصه سیاست را به عنوان متن پدرسالارانه ارائه می‌کنند و زنان نیز متن را با خوانش پدرسالارانه می‌خوانند و بستری که متن را در آن مورد خوانش قرار داده‌اند نیز پدرسالارانه است.