شرایط تحقق جرم افترا
به گزارش خبرنگار گجروه حقوقی و قضایی ، افترا در لغت به معنای دروغ بستن و بهتان زدن و در اصطلاح حقوقی عبارت است از نسبت دادن صریح عمل مجرمانه بر خلاف حقیقت و واقع به شخص یا اشخاص معین به یکی از طرق مذکور در قانون، مشروط بر این که صحت عمل مجرمانه نسبت‌داده‌شده، در نزد مراجع قضایی ثابت نشود.
هرچند که وجه مشترک افترا با نشر اکاذیب در هتک حرمت اشخاص است، اما هر اشاعه اکاذیبی افترا نیست. به دلیل آن که در تحقق افترا لازم است که اتهام نسبت‌داده‌شده قبلاً از طرف قانونگذار به عنوان جرم و با قید مجازات یا اقدامات تأمینی و تربیتی توصیف و اعلام شده باشد، در حالی که اشاعه اکاذیب اعم از افترا است و شامل نسبت دادن هر گونه خبر کذبی به ضرر اشخاص و مقامات رسمی و دولتی می‌شود.
به گزارش حمایت برای تحقق جرم افترا، شرایطی لازم است: انتساب جرمی به دیگری: برای تحقق جرم افترا باید جرمی به کسی نسبت داده شود و عمل مورد انتساب باید بر طبق قوانین موضوعه جرم تلقی شود. نسبت دادن ارتکاب یک عمل خلاف یا تخلف اداری نمی‌تواند افترا تلقی شود.
معین بودن شخص طرف اسناد: معین بودن ممکن است با ذکر نام و مشخصات او یا با اشاره و علامت صورت گیرد.
ابتدایی بودن اسناد: در اسناد جرم برای اینکه افترا شناخته شود، ابتدایی بودن اسناد شرط است بنابراین نسبت دادن ارتکاب یک جرم از طرف کسی در مقام دفاع از خود، افترا محسوب نمی‌شود.
عجز از اثبات صحت اسناد: جرم افترا در صورتی محقق می‌شود که اسناد‌دهنده نتواند ادعای خود مبنی بر ارتکاب جرم توسط شخص دیگر را ثابت کند.
وسیله اسناد: منظور وسایلی است که شخص با استفاده از آن‌ها جرم افترا را مرتکب می‌شود که عبارت از نوشتن اوراق چاپی یا خطی؛ انتشار اوراق؛ نطق در مجامع و درج در روزنامه و جراید است.
افترای عملی، ناظر به اعمالی است که مرتکب جرم بدون توسل به نسبت دادن جرم به دیگری و طرق ارتکاب اعمال مصرح در قانون (ماده ۶۹۹ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی)، یعنی از طریق قرار دادن آلات و ادوات جرم در محل کار یا زندگی وی، موجبات تعقیب شخص بی‌گناهی را فراهم کند.
مقنن دو نحوه اعمال مجازات را در ماده ۶۹۷ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی کرده و دادرس دادگاه را مخیر کرده است که مرتکب را به یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم کند یا اینکه اگر شخصیت مرتکب به نحوی بود که باید درباره او مجازات مناسبی تعیین شود، بر حسب مورد حبس تعزیری یا شلاق تا ۷۴ ضربه را مورد حکم قرار دهد.
در افترا به وسیله نشر اکاذیب، اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحا، ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شده باشد یا نه، مقنن در ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، علاوه بر این که اعاده حیثیت شخص مورد افترا را در صورت امکان لازم دانسته، مرتکب را مستحق حبس تعزیری از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه شناخته است.