نفس‌های آخر دشت‌ تشنه خراسان

به گزارش گروه فضای مجازی ، استان خراسان رضوی دارای 37 دشت آبی است که اغلب آن در وضعیت ممنوعه، ممنوعه بحرانی و به حالت تنفس رسیده و از سوئی دیگر مشکل کیفیت آب شرب در منابع موجود نیز مزید بر علت شده تا شرایط بحرانی دشت های آبی در این استان بیش از گذشته احساس شود.

مرحله تنفس به مرحله ای از شدت یافتن وضعیت بحرانی می گویند که اصطلاحا زمین در آخرین مرحله تنفس آبی قرار دارد.

این در شرایطی است که بنا بر اعلام سازمان هواشناسی متوسط بارندگی در این استان (1/7/96 تا 15/2/97) 103 میلمتر بود که با توجه به بارش 174.5 میلمتری مدت مشابه پارسال با کاهش حدود 40 درصدی نزولات آسمانی مواجه هستیم.

مدیر روابط عمومی آب منطقه ای خراسان در این خصوص می افزاید: حجم مخازن آبی در خراسان رضوی تا تاریخ 29 فرودین امسال حدود یک میلیارد و 50 میلیون متر مکعب بوده که 23 درصد مخازن را تشکیل داده و حدود 77 درصد از مخازن و سدها نیز خالی شده است.

کاظم جم افزود: با توجه به بارندگی های سال گذشته یعنی(سال آبی95-96) 40 درصد مخازن و سدها پر شده و امسال به جهت کاهش نزولات آسمانی نسبت به پارسال 20 درصد کاهش داشتیم.

وی با بیان اینکه در این استان 16 هزار و 500 حلقه چاه مجاز وجود دارد، گفت: پارسال به همت مدیران آب منطقه ای شهرستانها و دستگاه قضایی بالغ بر 2 هزار و 68 حلقه چاه غیر مجاز در این استان پلمپ گردید و این اقدام باعث شد تا از 32 میلیون متر مکعب اضافه برداشت جلوگیری شود.

جم با بیان اینکه 90 درصد منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می شود، افزود: سال گذشته با نصب 9 هزار و 250 کنتور هوشمند بر سرمزارع، 95 درصد چاههای کشاورزی استان به سیستم های هوشمند مجهز شده و امسال بنا داریم تا باقیمانده چاهای مجاز استان را به این سیستم تجهیز کنیم.

مدیر روابط عمومی آب منطقه ای خراسان اضافه کرد: بحران آب در کشور را خیلی از افراد جامعه هنوز باور نکردند و این در حالی است که بسیاری از دشت ها با ادامه روند برداشت منابع آبی تا چند سال آینده منابع آبی خود را بطور کامل از دست خواهند داد.

وضعیت آبی دشت های تربت حیدریه و زاوه از مرز بحران هم عبور کرده است

وضعیت آبی اغلب دشت های خراسان از مرز بحران عبور کرده و بررسی مطالعاتی دشت های خراسان بویژه جنوب این استان نشان می دهد که از حیث منابع آبی، از وضعیت بحرانی عبور کرده و به حالت تنفس رسیده است.

بررسی های مطالعاتی نشان می دهد منطقه تربت حیدریه در درازمدت (دوره آماری 45 ساله) از وضعیت بارندگی خوبی برخوردار نبوده و میزان آن بطور متوسط به 220 میلیمتر رسیده است.

جانشین دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی در این خصوص می افزاید: در سال آبی 96-95 حجم رواناب نسبت به میانگین دراز مدت حدود 33 درصد کاهش و این در شرایطی است که در چهار ماه نخست سال آبی 97-96 حجم رواناب نسبت به میانگین دراز مدت 63 درصد کاهش داشته است.

محمدرضا صادقی فرد اظهار داشت: از مجموع 37 دشت استان، در 34 دشت سطح آب در حال افت است و 15 دشت نیز در شرایط بحرانی قرار دارند و دشت های تربت حیدریه و رخ نیز جزو محدوده های بحرانی بودند که هم اینک از مرز بحران نیز عبور کرده اند و از سوی دیگر دشت های مه ولات و زوزن خواف، بیشترین میزان شوری را نسبت به سایر دشت ها دارا هستند.

وی با بیان اینکه 74 درصد مساحت خراسان رضوی در اقلیم خشک و 26 درصد آن در نیمه خشک قرار گرفته، افزود: در این استان 4.2 میلیارد لیتر برداشت منابع آبی داریم که حدود 83 درصد آن از طریق چاه های عمیق انجام می شود.

مدیر امور منابع آب منطقه تربت حیدریه با بیان اینکه سالانه 256 میلیون متر مکعب از منابع آبی در دشت های منطقه تربت حیدریه آب برداشت می شودگفت: بر این اساس میزان متوسط افت سالانه آب دردشت های زاوه و تربت حیدریه 69 سانتیمتر، در رخ 63 سانتیمتر، در مه ولات 119، در ازغند 49 و در رشتخوار 158 سانتیمتر است.

مهدی طلعتیان بیان داشت: اکنون ۸۳۸ حلقه چاه داریم که شامل ۱۸۸ حلقه چاه عمیق و ۶۵۰ حلقه چاه عمیق است وعلاوه بر این ۵۱۱ رشته قنات و ۱۴۵ دهانه چشمه داریم که در مجموع در سال ۲۵۶ میلیون مترمکعب آب برداشت می شود.

وی افزود: سهم برداشت بخش کشاورزی از این منابع ۹۰ درصد، بخش شرب هشت درصد و صنعت و خدمات سایر بخش ها نیز تنها ۲ درصد است.

مدیر امور منابع آب منطقه تربت حیدریه گفت: یکی از مشکلات ما آن است که آب در ایران یک کالای اقتصادی محسوب نمی شود و به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می گیرد و لذا اکنون هم منابع را از دست می دهیم و هم کشاورزان ناراضی هستند و لذا چون انرژی در عمل رایگان در اختیار مردم قرار می گیرد، کسی به فکر مدیریت بهینه مصرف آب نیست، در حالی که در کشورهای توسعه یافته اینگونه نیست و بر این اساس وزارت نیرو بنا دارد بورس آب و بازارهای محلی خرید و فروش آب را ایجاد کند.

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.