چالش های زیست محیطی کریدور اقتصادی "چین - پاکستان"

به گزارش گروه بین‌الملل ، قرارداد اجرایی کریدور اقتصادی چین - پاکستان موسوم به (سی - پک)، 22 ماه می(خرداد) سال 2013 میلادی از سوی مقامات ارشد دو کشور امضا شد و مرحله نخست آن که شامل راهسازی بود از سال 2016 آغاز شده و قرار است این بخش تا سال 2020 تکمیل شود.

بر اساس نظر کارشناسان، سه مسیر راهسازی در این طرح پیش بینی شده است، مسیر نخست از بلوچستان شروع شده و با عبور از ایالت خیبرپختونخواه به چین می رسد، مسیر دوم به عنوان راه 'مرکزی' از ایالت پنجاب عبور می کند و مسیر سوم در امتداد مرزهای شرقی پاکستان، به چین می رسد.

میزان سرمایه گذاری چین در این طرح 54 میلیارد دلار است که احداث شبکه حمل و نقل، ساخت نیروگاه انرژی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را شامل می شود و با اجرای کامل این طرح، کالاهای چینی از راه زمینی به بندر گوادر پاکستان حمل و از آنجا با کشتی به آفریقا و غرب آسیا بارگیری می شود.

نوسازی شبکه فرسوده حمل و نقل پاکستان، ساخت بزرگراه هزارو صد کیلومتری کراچی- لاهور و اتصال راه آهن پاکستان به چین از برنامه های پیش بینی شده برای تکمیل و اتمام این طرح است.

***سی پک؛ چالش ها و راه حل ها
طرح بزرگ سی پک که از کاشغر در منطقه سین کیانگ چین آغاز و پس از گذر از منطقه گیلگیت بلتستان و ایالت خیبرپختونخواه به صورت شبکه ای گسترده قسمت اعظم مناطق پاکستان را دربر می گیرد، با وجود تمامی مزایای اقتصادی خود، پیامدهای منفی براکوسیستم، حیات وحش و مناطق طبیعی و بکر این کشور وارد می کند.

صدرالدین از تحلیلگران ارشد پاکستانی اخیرا در مقاله ای که در روزنامه 'تریبیون' انتشار یافت در خصوص چالش های این طرح آورده است: تکمیل این پروژه درآینده نه چندان دور باعث افزایش قابل توجه حجم ترافیک کامیون ها و کانتینرها در خطوط شبکه حمل و نقل می شود که بدون شک تاثیرات مخربی بر طبیعت بر جای می گذارد.
به گفته وی و بر اساس تحقیقات علمی صورت گرفته، هر کامیون در هر کیلومتر می تواند 931 گرم دی اکسید کربن تولید و وارد محیط زیست کند.

بنابراین تنها یک کامیون با این مشخصات، پس از گذر از گذرگاه مرزی خنجراب بین چین و پاکستان در منطقه گیلگیت بلتستان تا سد دیامر (انتهای منطقه گیلگیت بلتستان) به طول 427 کیلومتر نزدیک به 396.6 کیلوگرم دی اکسید کربن تولید و وارد چرخه طبیعت می کند.

این مقاله می افزاید: این کامیون در مجموع از شهر کاشغر در چین تا بندر گوادر در جنوب ایالت بلوچستان، دو هزار 913 کیلوگرم دی اکسید تولید می کند و با توجه به اینکه در زمان کنونی روزانه حدود دو هزار کامیون و کانتینر از شاهراه قراقوروم در ایالت گیلگیت بلتستان می گذرد، پیش بینی می شود که پس از تکمیل طرح کریدور اقتصادی چین و پاکستان تا سال 2030 میلادی روزانه 24 هزار کامیون از این شاهراه عبور کند.
روزنامه تریبیون در مقاله صدرالدین آورده است:در حال حاضر با توجه به عبور و مرور 2 هزار کامیون از مسیر شاهراه قراقوروم حجم گاز دی اکسید کربن متصاعد شده در هوا بیش از 793 تن است و این حجم پس از راه اندازی کامل طرح سی پک روزانه به 9 هزار و 508 تن در منطقه گیلگیت بلتستان و 69 هزار و 914 تن در چین و پاکستان افزایش می یابد.

صدر الدین در پایان آورده است:رشد فنآوری های علمی مشکل تولید دی اکسید کربن و چالش گرمایش زمین را حل کرده و آن استفاده از منابع انرژی دوست یعنی فنآوریهای هیدروژنی در وسایل نقلیه و کامیون ها در جهت حمایت از محیط زیست و مبارزه با آلودگی هوا از طریق وسایل نقلیه است.
با توجه به اینکه طرح سی پک قرار است ظرف 10 تا 15 سال آینده به مرحله تکمیل برسد امید است که چالش تولید گاز دی اکسید کربن کامیون ها از طریق استفاده از فنآوری محیط دوست(هیدروژن)حل شود.

**** سی پک؛ طرحی برای نسل آینده

شاهد خاقان عباسی نخست وزیر پاکستان نیز روز دوشنبه سوم اردیبهشت ماه جاری در سخنانی در آیین افتتاحیه سمینار دو روزه کریدور اقتصادی چین - پاکستان (CPEC) در شهر بندری تجاری کراچی از این طرح به عنوان طرحی برای نسل های آینده یاد کرد.
نخست وزیر پاکستان در ادامه این برنامه که از سوی وزارت برنامه ریزی و توسعه و رسانه های خصوصی در کراچی برگزار شد، این پروژه را پایه و اساس محکم پیشرفت و رفاه کامل در این کشور دانست.
نخست وزیر پاکستان اضافه کرد:افغانستان نیز از مزایای این پروژه سود می برد و مسیر تجاری از طریق راه آهن و شبکه جاده ای به افغانستان، غرب چین و کشورهای آسیای مرکزی ادامه می یابد.
وی با بیان اینکه این پروژه در کمتر از سه سال از رویا به واقعیت تبدیل شده است، گفت:مناطق ویژه اقتصادی که در طرح 'سی پک ساخته می شوند، فرصت سرمایه گذاران سراسر جهان را برای ایجاد کسب و کار فراهم می کنند.

احسن اقبال وزیر کشور پاکستان نیز در این آیین گفت که کشورش با اجرا و تکمیل طرح های 'یک کمربند - یک جاده' به هاب توسعه منطقه ای تبدیل می شود.

**** گسترش کریدور 'سی پک' به افغانستان
در گزارش رقابت پذیری سالانه 2018 در حاشیه کنفرانس سالانه مجمع بوآئو برای آسیا در پکن اعلام شد راه ابریشم جدید زمینه را برای آغاز روابط جدید بین المللی در منطقه و جهان فراهم می کند.

در ادامه این گزارش آمده است:پکن در دسامبر امسال طرح گسترش و توسعه کریدور 50 میلیارد دلاری اقتصادی چین - پاکستان را به افغانستان اعلام کرد که این مهم، نارضایتی هند را در پی داشت.

چین قصد دارد با استفاده از بندر در دست احداث «گوادر» در جنوب ایالت پاکستان مواد خام مورد نیاز کارخانه های خود را به چین منتقل کند و در عوض از این طریق کالاهای خود را به کشورهای منطقه و از آنجا به دیگر کشورهای جهان صادر کند.

وانگ یی وزیر امور خارجه چین به تازگی در دیدار با همتایان پاکستانی و افغانستانی در پکن پیشنهاد توسعه طرح سی پک را مطرح کرد.
وی گفت: چین در نظر دارد بر اساس سیاست برد - برد و پیروی از منافع مشترک طرح کریدور اقتصادی میان چین و پاکستان را تا افغانستان گسترش دهد.

طرح جاده ابریشم جدید در سال 2001 میلادی و در حاشیه اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس از سوی مقامات عالی رتبه چین اعلام شد.

خبرگزاری 'شین هوا' گزارش داد: طرح کریدور اقتصادی چین - پاکستان که افغانستان نیز قسمتی از آن است فرصتی برای احداث زیرساخت ها در این کشور جنگ زده به وجود می آورد.
این گزارش می افزاید: این طرح در راستای شکوفایی اقتصادی و بالا رفتن سطح زندگی مردم دو کشور پاکستان و افغانستان طرح ریزی شده است.