آبگیری سد ایلیسو چه پیامدهایی برای ایران دارد؟
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، ساخت سد ایلیسو در ترکیه و احداث آن بر روی رود دجله علاوه بر عراق، کشور ما را نیز تحت تاثیر قرار داده و این موضوع برای ایران اهمیت بسیاری دارد.
این سد یکی از بزرگترین سدهای در حال احداث در ترکیه بوده که از سال ۲۰۰۶ ساخت آن شروع و پیش بینی میشد که در سال ۲۰۱۹ به پایان برسد.
درحال حاضر این سد با اهداف تولید انرژی برق و ذخیره و مدیریت آب در مرحله نهایی عملیات احداث قرار دارد و به زودی آبگیری خواهد شد.
لازم به ذکر است که ایلیسو بعد از سد آتاتورک با ۴۹ میلیارد متر مکعب گنجایش که برابر با ۶۵۰ سد ایرانی است دومین سد بزرگ ترکیه و از جمله سدهای بزرگ جهان محسوب میشود.
همچنین مقامات ترکیه گفته اند سد ایلیسو از نظر قابلیت نیروگاهی نصب شده با یک هزار و ۲۰۰ مگاوات ظرفیت تولید برق، بالغ بر ۱۰ درصد برق مصرفی ترکیه را تامین میکند و با تولید سالانه چهار میلیارد و ۱۲۰ میلیون کیلووات ساعت برق، چهارمین سد بزرگ ترکیه بعد از سدهای آتاتورک، کبان و کاراکایا خواهد بود.
دجله مستقیماً از ترکیه وارد عراق میشود و عراق را آبیاری میکند و سرانجام به تالاب هورالعظیم میرسد و از ورود ۵۶ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری میکند که در نتیجه باید منتظر مرگ قریب الوقوع تالاب هورالعظیم و یک فاجعه بزرگ زیست محیطی در ایران بود.
در همین راستا ویسل اروغلو وزیر آب و جنگلداری ترکیه میگوید؛ تعداد ۷۲۷ سد تاکنون در ترکیه ساخته شده است و با تکمیل سدهای در حال ساخت، تعداد آنها در پنج سال آینده ۲ برابر خواهد شد.
همچنین ترکیه با سد سازی بدون کسب اجازه از کشورهای دیگر آبهای جاری دجله و فرات از جمله عراق، سوریه و ایران و با بی توجهی به هشدارهای کارشناسان، کنوانسیون مقابله با بیابانزایی (UNCCD) و بیانیه حقوق جوامع بومی (UNDRIP) را نقض میکند که تهدید جدی برای کشورهای همسایه به شمار میرود.
این درحالی است که چندی پیش با احداث سد آتاتورک بر روی رود فرات، شرایطی ایجاد شد که در کشور عراق، درگیریهای قومی و قبیلهای بر سر آب شکل گرفت و فرایند بیابان زایی رشد کرد.
همچنین بالغ بر ۶۷۰ هزار هکتار مزارع کشاورزی امکان کشت خود را از دست داد و باعث شد ریزگردها به وسیله باد به سمت و سوی ایران کشیده شوند.
چندی پیش علیرضا دائمی قائم مقام سابق وزیر نیرو در امور بین الملل در گفت و گو با عنوان کرد: این سد و ساخت آن بر میزان آب ورودی به رودخانههای پایین دست مانند اروند رود و شط العرب تاثیرگذار است و در انتها کانون ریزگردها در منطقه جنوب عراق و سوریه را تقویت خواهد کرد
دائمی گفته بود آسیب اصلی ساخت این سد در ابتدا بیشتر گریبان کشورهای سوریه و عراق را خواهد گرفت و بعد از آن قسمتهای غربی و جنوبی ایران تحت تاثیر ریزگردها قرار خواهند گرفت و چون این سد مستقیما در مرزهای کشور ما ساخته نمیشود، بر اساس پروتکلهای بینالمللی کشوری که همجوار است و بیشترین آسیب را میبیند باید پیگیریهای حقوقی و بینالمللی را انجام دهد.