وقتی کالا گران است چه کار کنیم؟

به گزارش گروه فضای مجازی ،  یکی از مشکلاتی که گاه مردم در ارتباط با بازار دارند آن است که نمی‌توانند نیاز‌های های خود را از بازار تهیه کنند و یا به تعبیر دیگر کالای موردنیاز را پیدا نمی‌کنند، یافت نشدن کالا علل متعددی می‌تواند داشته باشد که در هر حال حداقل دو مشکل را بوجود می‌آورد.

الف.:موجب گرانی آن خواهد شد

ب:مردم از کمبود کالا دچار مشکل می‌شوند و تهیه آن به راحتی در دسترس نیست

در این زمان با چه راهکار‌هایی می‌توان گرانی و کمبود کالا را کنترل کرد. بی شک هم حاکمان جامعه و هم مردم می‌توانند نقش آفرین باشند. این مقاله راهکاری مناسب را تبیین می‌کند.

انواع رفتار‌های مردم در این هنگام:

یکی از موارد بروز گرانی وجود تقاضای زیاد و عرضه کم است؛ وقتی کالا در بازار کم عرضه شود گران می‌شود؛ در این صورت چه باید کرد؛ و وظیفه جوامع در قبال آن چیست. به عنوان مثال فرض کنید شنیده می‌شود که چای در بازار کم شده است. مردم می‌توانند در خصوص آن سه گونه رفتار داشته باشند ...

۱- اقدام به خرید چای جهت ذخیره کردن آن برای آینده

۲- عدم اقدام به خرید جدید یعنی خرید مثل قبل (مثلا اگر قبلا هر دو ماه یک بار، نیم کیلو چای مصرف می‌کرد آلان هم به همین صورت خرید کند)

۳- اقدام به فروش وعرضه کالای زیادی موجود در خانه

سوال این است که کدام روش مناسب است و مفید برای خود ما و جامعه ما خواهد بود.

هر یک از سه رفتار اثرات خاصی دارد که پس از بررسی اثرات هریک به منشأ رفتاری آن می‌پردازیم.

رفتار از نوع اول این اثر را دارد که موجب بروز تقاضا‌های جدید غیر ضروری می‌شود و در نتیجه کالای موجود در بازار روز به روز کمتر می‌شود؛ و این اقدام نه تنها موجب کاهش قیمت نمی‌شود بلکه سبب گران‌تر شدن آن نیز است.

رفتار دوم که در حقیقت عدم اقدام به رفتار خاصی در قبال این مشکل است. نه موجب گرانی کالا و نه موجب ارزانی آن خواهد شد و ازاین لحاظ کاری شایسته و مناسب است، زیرا که این کار تقاضا‌های جدید غیر ضروری را سبب نمی‌شود و به مرور زمان با راهکار‌های دیگر گرانی کنترل گردد.

رفتار سوم موجب ایجاد عرضه‌های جدید کالا می‌گردد و به عبارت دیگر با وجود عرضه‌های جدید کمبود کالا مورد نظر برطرف می‌شود و به دنبال آن قیمت‌ها کاهش می‌یابد. پس روشن است که بهترین رفتار در وقت گرانی کالا ناشی از کمبود عرضه آن، انجام رفتار از نوع سوم است؛ و اگر کسانی کالای اضافی از آن را در خانه ندارند که آن را عرضه نمایند می‌توانند از رفتار نوع دوم استفاده نمایند. با این شرایط است که جامعه به ثبات قیمت نزدیک خواهد و مردم در حقیقت به هم تعاون و مساعدت می‌کنند تا هم قیمت‌ها ثابت بماند و هم نیاز مردم به کالا بی جواب نماند.
تحلیل رفتار‌های سه گانه فوق:

رفتار نوع اول که بدترین اقدام در این زمان است می‌تواند ریشه در صفت ناپسند حرص داشته باشد. برخی انسان‌های دوست دارند کالا‌ها و پول و ... را جمع آوری کنند و حتی به آن هم نیاز نداشته باشد حرص به جمع اموال دنیوی دارند.

یکی دیگر از ریشه‌های رفتار اول ترس از فقر است. برخی انسان‌ها می‌ترسند اگر آلان آن کالا را نخرند بعد نتوانند تهیه کنند. یکی از راهکار‌های شیطان در فریب انسان‌ها همین وعده فقر است.

برای تبیین بیشتر می‌توان گفت: اینگونه افراد از وجود پول زیاد ویا کالای زیاد در خانه و انبار خود احساس آرامش می‌کنند

دسته‌ای دیگر از افراد به این کار به جهت کسب درآمد اقدام می‌کنند و وقتی پیش بینی می‌کنند که این کالا کم شده است آن را تهیه کرده و ذخیره می‌کنند تا وقتی گرانتر شد آن را بفروشند به اصطلاح آن را احتکار می‌کنند؛ و در حقیقت هدف آن‌ها کسب در آمد بدون انجام زحمتی مفید و مثمر ثمر است و فقط از طریق افزایش قیمت کالا که موجبات ایجاد سود شخصی کوتاه مدت و بروز مشکلات به جامعه خواهد شد، فکر می‌کنند ...

و، اما رفتار سوم که بهترین اقدام است ناشی از آن که انسان درمی یابد نگرانی ناشی از کمبود کالا با عرضه کالا مازاد بر مصرف از بین خواهد رفت و می‌داند که اقدام به خرید کالا جدید نگرانی از گرانی قیمت را از بین نمی‌برد بلکه به نگرانی و اضطراب آن خواهد افزود؛ و از طرف دیگر چنین شخصی، موثر حقیقی در تأمین حوایج را پول زیاد و یا پربودن انبار از کالا نمی‌داند بلکه تنها موثر را خداوند متعال می‌داند. اوست که به انسان‌ها روزی می‌دهد و اوست که انسان‌ها را سیراب می‌کند و گرسنگی آن را برطرف می‌کند و در وقت مریضی شفا می‌دهد و کلا حل همه مشکلات در نهایت با اتکاء بر خداوند است هرچند در مسیر رفع حوایج، خداوند متعال اسباب و وسایلی قرار داده است و اینک همان خدایی که به حوایج بندگان آگاه است و وسایل و اسباب تأمین حوایج را او فراهم کرده است. از انسان‌ها می‌خواهد که به یکدیگر کمک کنند. تا آنچه به نفع فردی و جمعی آن‌ها است تحقق یابد. در این وقت است که انسان از فروش کالای مازاد بر مصرف خود در بازار نه تنها احساس نگرانی نمی‌کند بلکه می‌فهمد که این کار موجب رفع مشکلات وی و دیگران خواهد شد، زیرا که خداوند از چنین کاری خشنود خواهد بود.

سیره امام صادق (علیه السلام) در این هنگام:

آنچه از راهکار مناسب در وقت گرانی کالا مطرح شده با تسمک به بیانات راه گشای معصومین برای ما حاصل شده است. امامانی که با گفتار و رفتار خود راه صحیح زندگی در دنیا و بهره مندی هر چه بیشتر از خیرات را برایمان فراهم می‌نمایند.

در زمان امام صادق علیه السلام وقتی پیش آمد که قیمت‌ها در مدینه بالا رفت. امام از یکی از اطرافیانش به نام معتّب پرسید به چه میزان طعام در نزد ما هست؟ معتّب گفت: به اندازه‌ای که ماه‌های زیادی برای ما کفایت می‌کند. امام فرموند آن‌ها را خارج کن و بفروش. معتب گفت: در حالیکه در مدنیه طعام نیست؟! چنین کنم. امام فرمود: بفروش و هنگامی که آن‌ها را فروختی مانند مردم روزانه طعام خرید کن.

نکته‌ای که تذکر به آن لازم این است که در وقتی که کالا در بازار کم نیست انسان به جهت راحتی خود ممکن است خرید چند ماه خود را یک جا انجام دهد و این نه تنها کار بدی نیست بلکه خوب هم هست. مثلا جهت صرفه جویی در وقت و مشکلات دیگر انسان برنج چندماه خود را خریداری می‌کند در نتیجه افراد زیادی در شهر‌ها وجود دارند که مازاد بر مصرف چند ماه خود ذخیره غذایی دارند و این روش مورد تأیید دین است، اما در وقت کمبود کالا نه تنها تهیه مازاد بر مصرف صحیح نیست بلکه شایسته است آنچه از مازاد بر مصرف در گذشته به جهت راحتی تهیه شده بود به بازار عرضه گردد تا قیمت‌ها شکسته شود و حالت به وضعیت عادی برگردد؛ و آن افراد نیز مانند دیگران مقطعی خرید کنند.

علاوه بر آن، آنچه از این خاندان عصمت می‌آموزیم آن است که نه تنها مازاد بر مصرف را بفروشیم بلکه با آنکه توانایی داریم خوب غذا بخوریم ولکن سعی کنیم طوری زندگی کنیم و غذا بخوریم که مردم زندگی می‌کنند.

روایت از الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‌۵؛ ص. ۱۶۶

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِسْمَاعِیلَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ جَهْمِ بْنِ أَبِی جَهْمَةَ عَنْ مُعَتِّبٍ قَالَ: قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع. وَ قَدْ تَزَیَّدَ السِّعْرُ بِالْمَدِینَةِ کَمْ عِنْدَنَا مِنْ طَعَامٍ قَالَ قُلْتُ عِنْدَنَا مَا یَکْفِیکَ أَشْهُراً کَثِیرَةً قَالَ أَخْرِجْهُ وَ بِعْهُ قَالَ قُلْتُ لَهُ وَ لَیْسَ بِالْمَدِینَةِ طَعَامٌ قَالَ بِعْهُ فَلَمَّا بِعْتُهُ قَالَ اشْتَرِ مَعَ النَّاسِ یَوْماً بِیَوْمٍ وَ قَالَ یَا مُعَتِّبُ اجْعَلْ قُوتَ عِیَالِی نِصْفاً شَعِیراً وَ نِصْفاً حِنْطَةً فَإِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ أَنِّی وَاجِدٌ أَنْ أُطْعِمَهُمُ الْحِنْطَةَ عَلَی وَجْهِهَا وَ لَکِنِّی أُحِبُّ أَنْ یَرَانِیَ اللَّهُ قَدْ أَحْسَنْتُ تَقْدِیرَ الْمَعِیشَةِ

روایت از کتاب الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج‌۵؛ ص. ۱۶۶

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ: أَصَابَ أَهْلَ الْمَدِینَةِ غَلَاءٌ وَ قَحْطٌ حَتَّی أَقْبَلَ الرَّجُلُ الْمُوسِرُ یَخْلِطُ الْحِنْطَةَ بِالشَّعِیرِ وَ یَأْکُلُهُ وَ یَشْتَرِی بِبَعْضِ الطَّعَامِ وَ کَانَ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع. طَعَامٌ جَیِّدٌ قَدِ اشْتَرَاهُ أَوَّلَ السَّنَةِ فَقَالَ لِبَعْضِ مَوَالِیهِ اشْتَرِ لَنَا شَعِیراً فَاخْلِطْ بِهَذَا الطَّعَامِ أَوْ بِعْهُ فَإِنَّا نَکْرَهُ أَنْ نَأْکُلَ جَیِّداً وَ یَأْکُلُ النَّاسُ رَدِیا

از روایات فوق دو روش موثر در کنترل قیمت در وقت گرانی کالا می‌آموزیم:

اول: افزایش عرضه کالا:

یعنی کالایی که گران شده است و ما از قبل در خانه ذخیره کرده بودیم را به بازار عرضه کنیم مثلا به سوپر مارکت سر کوچه می‌فروشیم تا به مردم بفروشد.

دوم: کاهش تقاضای ناشی از تغییر الگوی مصرف:

یعنی به جای آن کالای گران شده، از کالای جانشین استفاده کنیم مثلا در روایت بیان شده که به جای گندم مقداری از جو استفاده شود و می‌توان به عنوان مثال گفت که اگر گوشت مرغ گران شده است می‌توان از حبوبات به عنوان تأمین کننده پروتین یا از قارچ استفاده کرد در این صورت تقاضای آن کالا کم می‌شود و باطبع در کاهش قیمت موثر است.

البته نکته اخلاقی نیز دارد که ما هم مانند دیگران غذا بخوریم اگرچه توان خرید کالای گران را داشته باشیم؛ و این کار علاوه بر القاء حس همدلی و افزایش همدلی در خود، موجب تقویت قدرت صبر دیگران در این شرایط خواهد بود.

منبع: تسنیم

 

 

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.