درنای سپید به سرزمین‌های شمالی بازگشت/غنای تنوع حیات وحش در مازندران

به گزارش گروه فضای مجازی ، محیط‌بانان ازباران کوچ بازگشت درنای امید، تنها بازمانده از جمعیت درنا‌ها را ظهر شنبه گزارش کردند. این درنا پس از ۹۹ روز به سرزمین‌های دور پرکشید. چند سالی است که درنای سیبری بدون جفتش آرزو به تالاب‌های مازندران سفر می‌کند و امسال نیز هرچند تأخیر چندروزه داشت، اما آذرماه به مازندران پاگشا شد.

درنای مهاجر به منطقه فریدون‌کنار آخرین بازمانده از گله غربی درنای سیبری است که هرساله طی یک تقویم نانوشته و منظم هفته اول آبان مهاجرت خود را از سرزمین جوجه آوری واقع در غرب سیبری به‌سوی آخرین حدّ جنوبی مهاجرتش که تالاب‌های حاشیه جنوبی دریای خزر که شامل اراضی غرقآبی و تالاب‌های فصلی منطقه فریدون‌کنار می‌باشند، آغاز و تا اوایل اسفند در این منطقه بسر می‌برند.

طول این پرنده ۱۳۵ سانتی‌متر و صدای آن آرام، آهنگین و رسا شبیه کروک کروک است. درنای سیبری در مناطق تالابی، شالیزارها، نیزار‌ها و دریاچه‌ها به سر می‌برد. پراکندگی درنای سیبری بیشتر در جنوب چین، هند و سیبری روسیه است.

پر‌های سفید و براق، رقص جذاب و صدای دل‌نشین، این پرنده را از هزاران سال پیش محبوب انسان ساخته است. مردم بومی مناطق توندرا و تایگا در روسیه (مکان‌های جوجه آوری)، این پرنده بزرگ، سفید و زیبا را مقدس می‌دانند.

مسیر مهاجرت سالانه درنا‌های سیبری فراتر از محدوده کشور‌ها و قاره‌هاست. این مسئله محققان را وادار می‌سازد تا در جهت کشف معمای حرکت این پرندگان تلاش کنند. زمانی که مناطق تالابی قطب شمالی در اواخر تابستان شروع به یخ زدن می‌کنند، پرنده‌های جفت به همراه جوجه‌هایشان حرکت به سمت مناطق گرم جنوبی را آغاز می‌کنند.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل حفاظت محیط‌زیست مازندران با تأیید بازگشت درنای سفید سیبری و کوچ از تالاب‌های مازندران گفت: از اینکه امسال هم این‌گونه نادر در تالاب‌های استان زیست کرده، جای خرسندی دارد.

وی با اشاره به اینکه حضور این درنا در حیات‌وحش استان از جنبه‌های مختلف برای دوستداران حیات‌وحش بااهمیت است اظهار داشت: بیش از سه ماه درنای سیبری در تالاب‌های استان زیست کرده است.

وی با عنوان اینکه درنای سیبری بازمانده گله غربی از جمعیت درنا‌ها است اظهار امیدواری کرد تا شاهد کوچ درنا در سال‌های آتی نیز باشیم.

جمعیت شرقی درنای سیبری که مهاجرت زمستانه‌شان را از غرب سیبری در ایالت خودمختار یاکوتیا روسیه به سمت دریاچه پویانگ در چین ادامه می‌دهند، کماکان از جمعیت خوبی برخوردار هستند و در سال جاری جمعیت آن‌ها را حدود ۴۰۰۰ قطعه برآورد کرده‌اند.

جمعیت غربی درنای سیبری که مسافتی حدود پنج هزار کیلومتر را از سرزمین‌های وسیع غربی سیبری به سمت تالاب‌های نارزوم در قزاقستان و تا ذخیره‌گاه طبیعی آستارا خان روسیه در دهانه رود ولگا، آذربایجان و نهایتاً تا منطقه تیراندازی ممنوع تالاب بین‌المللی فریدون‌کنار ادامه می‌دهد، وضعیت روبه‌زوالی دارد و در ۶-۵ سال گذشته تنها یک قطعه از آن باقی‌مانده و کماکان به مهاجرت خود ادامه می‌دهد.

جعفر حسینی دوستدار حیات‌وحش می‌گوید: درنای امید چند سالی است که جفت ماده خود که آرزو نام داشته را ازدست‌داده و دیگر جفت‌گیری نکرده است و درنای سفید سیبری از گونه‌های در معرض انقراض بوده و برای زمستان گذرانی در قاره آسیا فقط به کشور ایران و فقط به استان مازندران و فقط به تالاب‌های فریدون‌کنار و روستای ازباران مهاجرت می‌کند.

مازندران یکی از غنی‌ترین استان‌های کشور در بخش تنوع حیات‌وحش است و به گفته کوروش ربیعی مدیر اداره حیات‌وحش محیط، زیست مازندران، با توجه به شرایط محیطی و تنوع زیستگاهی طبیعی، از مجموع ۵۴۰ گونه پرنده، مازندران بیش از ۳۳۰ گونه پرنده خشک زی، تالابی و کنار آبزی را در خود جای‌داده که از این لحاظ تنوع خوبی داریم.

کوروس ربیعی رئیس بخش حیات‌وحش اداره محیط‌زیست مازندران در دو تالاب میانکاله وفریدونکنار وسرخ‌رودرااز مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان دانست و افزود: آنچه در سرخ‌رود بزرگ‌ترین جمعیت قو‌های فریادکش راداریم که پس از سرمای سال ۸۶ وارد منطقه کشاورزی سرخ‌رود شدند و تعداد آن‌ها از سه هزارتا هفت هزار قطعه متغیر است.

تلاش‌های زیاد صورت گرفته درزمینهٔ معرفی جوجه‌های پرورشی درنای سیبری که از سال ۱۳۷۴ با انتقال ۲ قطعه از ایالات‌متحده آمریکا و متعاقباً در طی سال‌های ۸۱، ۸۲ و ۸۵ به ترتیب با ۳، ۲ و ۲ قطعه از مرکز تکثیر و پرورش درنای سیبری در مرکز OKA روسیه به تالاب فریدون‌کنار که تقویت جمعیت درنای سیبری و ترکیب با درنا‌های وحشی برای مهاجرت به سرزمین جوجه آوری آن‌ها صورت گرفته است، متأسفانه موفقیت‌آمیز نبوده است و جوجه‌های پرورشی رهاسازی شده قادر به همراهی درنای وحشی در زمان مهاجرت برگشت نبوده‌اند.

تنها آمار ثبت‌شده از گله غربی درنای سیبری در سال‌های دور که در مسیر توقف سالیانه این‌گونه در دلتای رود ولگا در سال ۱۹۳۰ در دست است حاکی است که زمانی جمعیت آن بیش از ۲۰۰ قطعه بوده است.

مهاجرت‌های طولانی و وقایع طبیعی در مسیر مهاجرت، نرخ پایین جوجه آوری، مکانیسم‌های پیچیده تولیدمثلی در این پرنده، سن بالای بلوغ، عدم تخم‌گذاری و آشیانه سازی سالانه و نیاز به زیستگاه ویژه و اختصاصی در این پرنده عوامل اصلی کاهش طبیعی جمعیت درنا‌های سیبری بشمار می‌روند.

 

منبع:مهر

 

 

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.