خروج بنگاه های کوچک و متوسط از کسب و کار واقعی

به گزارش گروه اقتصاد ، در چند سال اخیر بحث های فراوانی پیرامون رهایی اقتصاد از وابستگی به درآمدهای نفتی و لزوم گام برداشتن در مسیر اقتصاد مقاومتی و تاب آور مطرح شده و همه صاحبنظران بر پایه این باور که کشوری که نتواند نیازهای مصرفی خودش را تولید کند، کشوری ناتوانی است که به مرور مجبور می شود از منابع طبیعی خودش استفاده کند، به دنبال راه های دورن زا کردن اقتصاد کشور بوده اند، اما در بین همه نظرات و نسخه های اقتصادی، توجه به صنایع کوچک و متوسط به دلایل مختلف، بیش از سایر راهکارها مورد تاکید قرار گرفته است.

امروزه تکیه اصلی چرخه تولید در اقتصاد کشورهای توسعه یافته و بسیاری از کشورهایی که در سالهای اخیر رشد چشم گیری را تجربه کرده اند، بر محور بنگاه های کوچک و متوسط قرار گرفته است. این بنگاه‌ها که به‌اختصارSME نامیده می‌شوند، تبدیل به ستون خیمه اﻗﺘﺼﺎد کشورهای اتحادیه اروﭘﺎ و آﻣﺮﯾﮑﺎ شده و تقریبا بیش از 90 درصد کسب ‌وکارهای موجود را کسب ‌وکارهای کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند. حتی در میان کشورهای همسایه، کشوری همچون ترکیه نیز موفقیت های صادراتی خود را مدیون کارگاه های تولیدی کوچک و خصوصی است.

شاید یکی از اصلی ترین دلایلی که طرفداران توسعه صنایع کوچک به آن توجه دارند این است که صنایع کوچک برای آغاز به کار و حتی استمرار فعالیاتشان، از یک سو به سرمایه اولیه پایینی نیاز دارند و از سوی دیگر، ظرفیت اشتغالزایی بالایی دارند. این به آن معنا است که دولت با تحمل فشار مالی اندک و حمایت از این بنگاه ها، می تواند سهم بزرگی از مسئولیت اشتغال آفرینی خود را به این بنگاه ها واگذار کند. ضمن اینکه بدلیل انعطاف‌پذیری، هزینه تغییر در آنها بسیار پایین تر از سایر صنایع است. علاوه بر این، کارکرد این صنایع در خصوص توزیع عادلانه ثروت نیز حائز اهمیت است.

اما متاسفانه علی رغم وجود مزایای مختلفی که بر توسعه این صنایع مترتب است، هرچند می توانستیم به سهولت از سیاستهای حمایتی کشورهای مختلف، بمنظور رشد بنگاههای کوچک و متوسط الگوگیری کنیم، ولی فارغ از شعارزدگی های مرسوم، آنچه که امروز در مورد این صنایع در ایران دیده می شود حاکی از آن است که ضعف در حمایت ها موجب شده که این بخش از اقتصاد کشور به رشد و شکوفایی لازم دست پیدا نکند و بروکراسی کند و مبهم اداری حتی بخشی از فعالان این حوزه را دلزده و خسته ساخته تا حدی که تولید کنندگان کوچک ناچار به خروج از کسب و کار خود شده اند.

بی تردید لازم است امروز که اقتصاد ایران با چالش های پی در پی مواجه شده، سیاست های گذشته در ارتباط با شیوه حمایت از صنایع کوچک و متوسط مورد بازنگری قرار بگیرد تا شاید به این شکل بخشی از معضلات مالی، مالیاتی، بانکی، مدیریتی، مسائل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که سد فعالیت این بنگاه ها شده، کاهش یافته و با رونق آن ها، زنجیره تولید تحریک‌‌ شود و چرخ‌های اقتصاد با هزینه کمتری به حرکت در‌‌ آید.

یادداشت: محمد حسین برخوردار کارشناس اقتصادی