اصلاح ژن "کریسپر" بدون استفاده از قیچی
به گزارش گروه فضای مجازی و به نقل از تک تایمز، ابزار اصلاح ژن موسوم به کریسپر Cas9 به دانشمندان کمک می‌کند DNA را موثرتر و دقیق‌تر از ابزارهای پیشین اصلاح کنند. این فناوری با توانایی برش و چسباندن DNA امکان درمان بسیاری از بیماری‌ها را در آینده فراهم می‌کند.
متاسفانه، کریسپرهمیشه مطابق انتظار دانشمندان کار نمی‌کند. گاهی اوقات، استفاده از ابزار برش ژن موجب عوارض ناخواسته می‌شود؛ یعنی برای دانشمندانی که اصلاح ژن را در انسان انجام می‌دهند، ممکن است جهش‌های ایجاد شده موجب شرایطی مانند تومور شود.
تغییر رفتار ژن
امروزه، دانشمندان یک راه حل احتمالی را معرفی کرده‌اند. ممکن است محققان برای تغییر رفتار ژن‌ها مجبور به اصلاح آنها نباشند. محققان موسسه آمریکایی "سالک" (Salk) اعلام کرده‌اند امکان تغییر بیان ژن‌ها، بدون تغییر ژنوم وجود دارد.
در آزمایشاتی که روی موش‌های زنده انجام شد، محققان از کریسپر برای فعال ساختن ژن‌های مفید در حیوانات مبتلا به دیابت نوع یک، جراحت کلیه‌ای حاد و دیستروفی عضلانی، با موفقیت استفاده کردند. در بیش از 50 درصد از حیواناتی که با کریسپر تحت درمان قرار گرفته بودند، بهبودی دیده شد.
روش کریسپر بدون قیچی
به جای استفاده از کریسپر Cas9 در جدا کردن رشته‌های DNA برای برداشتن ژن‌ها یا قرار دادن ژن‌های جدید، "ایچساین کای لیائو" (Hsin-Kai Liao)، محقق این پژوهش و همکارانش، از کریسپر به عنوان سوئیچی برای فعال کردن و فعال نکردن ژن‌ها استفاده کردند.
این محققان توضیح دادند که عملکرد راهنمای سیستم کریسپر هنوز وجود دارد اما بدون قیچی است. این فرآیند جدید از سوئیچ‌های مولکولی برای فعال و غیرفعال کردن ژن‌های خاص استفاده می‌کند.
پژوهشگران ترکیبات اپی‌ژنوم شیمیایی که نوع کار را برای ژن تعیین می‌کند، اصلاح کردند؛ بنابراین کنترل رفتار ژن‌ها بدون اصلاح مستقیم DNA ممکن است. پژوهشگران قادر خواهند بود که این کار را با استفاده از شکل مرده پروتئین Cas9 انجام دهند. آنزیم Cas9، برش را انجام می‌دهد اما نوع مرده آن قادر به انجام این کار نیست.
پژوهش‌های پیشین نشان داده است که کریسپر می‌تواند حالت ژن‌ها را در سلول تغییر دهد اما این پژوهش جدید نشان می‌دهد که برای اولین بار، به‌کارگیری این روش در حیوانات موفقیت‌آمیز بوده است. محققان گفتند که نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که آنها به درمان انسان، یک قدم نزدیکتر شده‌اند.
محققان در مقاله خود اعلام کردند: نتایج نشان می‌دهد که فعال‌سازی ژن با روش کریسپر Cas9 در ارگانیسم‌های زنده قابل دسترسی است و به فنوتیپ‌های قابل اندازه‌گیری و بهبودی نشانه‌های بیماری منجر می‌شود. این پژوهش، راه‌های جدیدی برای توسعه "درمان‌های وراژنیک" هدفمند برای بیماری‌های انسانی ایجاد می‌کند.
نتایج این پژوهش، در مجله علمی "Cell" به چاپ رسید
منبع:ایسنا