ممانعت از رقابت منفی با عرضه پسته در بورس کالا/ لزوم ساماندهی بازار پسته داخلی
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، گسترش دسترسی به بورس کالای ایران از طریق انبارهای کالایی، یکی از اهداف توسعه ای مهم این بورس محسوب می شود؛ در حوزه کشاورزی نیز این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که نگهداری از محصولات کشاورزی، رعایت استانداردها و فراهم بودن شرایط محیطی و بهداشتی خاصی را می طلبد.
به طوری که یکی از مهم ترین ملزومات عرضه پسته در بورس کالا، معرفی انبارهای مناسب و دارای استانداردهای حداقلی برای پذیرش در بورس است تا این محصول استراتژیک ایران، در شرایطی مطلوب نگهداری شود. در این صورت است که می توان انتظار داشت تا ضمن ساماندهی بازار داخلی محصول پسته، انسجام لازم نیز در بازارهای صادراتی برقرار شود.
در همین راستا ایرج گرامی یک تولیدکننده پسته در گفت‌و گو با ، در خصوص لزوم توجه به شرایط نگهداری پسته در انبارهای استاندارد، اظهار کرد: در انبارهای استاندارد، محصول با کیفیت در شرایط مساعد نگهداری و ضایعات آن در مرحله فرآوری حذف می شود تا محصول با کیفیت و یک دستی حاصل شود. از این رو، توسعه نظام انبارداری در بورس برمبنای استانداردهای تعیین شده می تواند در افزایش کیفیت محصول به ویژه در بازارهای صادراتی نقش موثری داشته باشد.
وی در ادامه افزود: متاسفانه بسیار مشاهده شده که برخی تجار پسته ضایعات پسته و محصول با کیفیت پایین را با پسته مرغوب مخلوط می کنند که این امر موجب تخریب برند پسته ایرانی در بازارهای جهانی می شود.
این تولید کننده تاکید کرد: با توجه به آغاز معاملات پسته در بورس کالا و پذیرش تعدادی انبار دارای استاندارد در آن برای ذخیره محصول، می توان از این مشکلات جلوگیری به عمل آورده و محصول با کیفیت بالا را صادر کرد. هر چند ممکن است قدری زمان لازم باشد تا جایگاه بورس در میان باغداران و تولیدکنندگان این محصول ارزآور به درستی شناخته شود.
این فعال بازار پسته با بیان اینکه عرضه در بورس کالا موجب شفافیت قیمتی می شود، گفت: بنده به عنوان یک فعال این بازار موافق عرضه در بورس هستم؛ زیرا عرضه پسته در این مکان ضمن کشف قیمت شفاف، مانع از افت کاذب قیمت ها در زمان برداشت محصول و افزایش عرضه در بازار شده و می تواند به مشکلات نقدینگی باغداران و کشاورزان پسته پایان دهد.
گرامی با اشاره به اینکه عمده افت قیمت ها در زمان برداشت از سوی خرده مالکان رقم می خورد، اظهار کرد: خرده مالکان به دلیل مواجه به کمبود نقدینگی و مشکلات مالی، محصول خود را در کمترین زمان ممکن بعد از برداشت وارد بازار می کنند. زیرا باغدار برای پوشش هزینه زمین و ملزومات کاشت نیاز به نقدینگی دارند و دلالان و واسطه ها نیز از این شرایط سوءاستفاده می کنند و قیمت ها را پایین می آورند.
وی ادامه داد: بعد از پایان دوره برداشت محصول، طی یک بازه زمانی قیمت ها کاهش می یابد که این امر نشان دهنده فزونی عرضه بر تقاضا بوده و بیان گر این موضوع است که دلالان حداکثر سوءاستفاده را از این شرایط می کنند.
این تولیدکننده پسته قیمت گذاری پسته در بورس را یکی راهکار مطلوب برای جلوگیری از کاهش کاذب قیمت ها در بازار داشت و یادآور شد: صادرات پسته از بستر بورس و به صورت مستقیم از انبارهای پذیرش شده در این بازار باعث می شود که هیچ دخل و تصرفی در کیفیت محصول رخ ندهد. این در حالی است که برخی تجار در صادرات محصول، پسته را برای افزایش وزن در معرض رطوبت قرار می دهند که این امر خود مشکل ساز شده و برند پسته ایرانی را در بازارهای جهانی خراب می کند.
وی به اعمال نفوذ برخی افراد و گروه های خاص در امر قیمت گذاری پسته در بازار سنتی این محصول پرداخت و تصریح کرد: سال ها برخی گروه های خاص در امر صادرات و قیمت گذاری این محصول اعمال نفوذ کرده و در قیمت با دیگر تجار و تولیدکنندگان داخلی رقابت منفی داشته اند. این گروه ها عمدتا واردکننده کالا به کشور نیز بوده و سود خود را از واردات کسب می کردند؛ بطوریکه قیمت پسته برای آنها اهمیتی نداشته و این امر به صادرات پسته ایرانی لطمه می زد.
گرامی از امکان تامین مالی باغداران پسته از بستر بورس به کمک ابزارهای مالی موجود همچون گواهی سپرده کالا و صندوق های کالایی سخن گفت و اظهار کرد: باغداران می توانند با استفاده از سازوکار معاملاتی حاکم بر بورس، پول خود را در کوتاه ترین زمان ممکن دریافت کنند. ضمن اینکه باغدار با استفاده از ابزار گواهی سپرده کالایی می تواند محصول خود را در این بازار معامله کند و از گواهی سپرده کالایی به عنوان وثیقه جهت تضمین وام های موردنیاز خود بهره بگیرند.
وی به وضعیت رقیب اصلی پسته ایرانی نیز اشاره کرد و گفت: کشور آمریکا با افزایش تولید خود به دنبال به دست گرفتن بازار جهانی پسته است و با همین روند این احتمال وجود دارد که طی دو سال آتی این کشور حجم تولید خود را به صورت فزاینده ای افزایش دهد. البته برگ برنده پسته ایرانی در بازارهای جهانی این نکته است که کیفیت محصول ایرانی از نظر طعم و مزه و رنگ، زبانزد بوده و بی نظیر است. از این رو لازم به نظر می رسد تا در حوزه تبلیغات نیز فعالیت گسترده ای صورت گیرد تا پسته ایرانی به جهانیان معرفی شود.
گرامی در انتها خاطر نشان کرد: با توجه به آغاز معاملات پسته در بورس کالای ایران می توان این تبلیغات جهانی را به صورت منسجم از این طریق انجام داد تا همانند تبلیغاتی که برای محصول خاویار ایرانی صورت گرفت، این بار برای محصول پسته به عنوان طلای سبز اجرایی شود.