ضربه سنگین بهره‌وری به منابع آب/عزم جدی برای بهبود شرایط وجود ندارد
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ،بحران آب در کشور یکی از دغدغه های اصلی مسئولین این حوزه به حساب می‌آید و این مسئله تا اندازه ای برای شرایط کشور جدی است که جزو اولویت های نخست در برنامه ششم توسعه قرار گرفته است.
خشکسالی های متعدد، اضافه برداشت از آب های زیرزمینی، الگوی مصرف نادرست و عدم مدیریت، هدر رفت بالا آب به دلیل تجهیزات فرسوده و تعرفه پایین آب از نمونه دلایل روشن شدت گرفتن بحران آب در کشور است.
در میان دلایلی که برای بحران آب یاد شده پایین بودن بهره وری آب یکی از دلایلی است که در سال های اخیر بیشتر به گوش می رسد، نکته ای که ایران را در میان کشورهای منطقه در گروه کم بهره ورترین کشورها در استفاده از منابع آبی قرار داده است.
علیرضا دائمی قائم مقام وزیر نیرو در امور بین الملل با اشاره به سرانه مصرف در کشورهای اروپایی خاطرنشان کرد: سازمان ملل میزان ضرورت تامین آب را حدود ۸۰ لیتر می داند و این امر نشان می‌دهد که ما با دو برابر مصرف، جز مصرف کنندگان بالای جهان به حساب می‌آییم درحالی که در یک منطقه خشک زندگی می‌کنیم که آب با هزینه‌های بالا تامین می‌شود.
وی افزود: طبق استاندارد‌های جهانی باید از هر مترمکعب آب بتوانیم دو کیلوگرم مواد خشک مصرفی تولید کنیم و آمار‌ها نشان می‌دهد که در داخل کشور از هر مترمکعب آب حدود یک کیلوگرم مواد خشک تولید می‌شود که نصف استاندارد جهانی است.
قائم مقام وزیر نیرو در امور بین الملل با اشاره به سختی‌ها و هزینه بالا در تصفیه و انتقال آب اظهار کرد: هزینه تمام شده برای هر لیتر آب شرب بالغ بر هزار و ۵۰۰ تومان است که حدود ۴۵۰ تومان آن از مصرف کننده دریافت می‌شود و تعلق گرفتن یارانه به این بخش برای مصرف کننده این معنا را دارد که با مصرف بیشتر آب یارانه بیشتری دریافت خواهد کرد.
این مسئله را از رویا طباطبایی رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران پیگیری کردیم، وی در خصوص افزایش بهره وری آب به گفت: برای بهره‌وری آب در تکلیف برنامه جامع بهره‌وری کشور برنامه‌ای در خصوص ارتقای بهره‌وری آب در دولت دوازدهم تقدیم هیئت وزیران شده. مسائل کشور ما در خصوص بهره‌وری آب قابل مقایسه با کشورهای حاشیه خلیج فارس نیست زیرا از لحاظ جمعیت و منابع آبی در اختیار کشور قابل قیاس با این کشورها نیستیم.
وی افزود: آپارتمان‌نشینی و استفاده از کنتورهای مشترک در واحدهای بزرگ مسکونی یکی از نقاط ضعف ساختمان‌ها برای بهره‌ور کردن منابع آبی به حساب می‌ِآید. همچنین پایین بودن بهای آب شرب و بی‌توجهی مردم هنگام استفاده به دلیل بهای کم آن بر روی بهره‌وری پایین منابع آب شرب تأثیرگذار است.
رئیس سازمان ملی بهره‌وری ایران عنوان کرد: صداوسیما و سایر نهادها باید در خصوص قرار گرفتن شرایط کشور بر روی هشدار بیش از پیش فعالیت و آگاه سازی کنند. کشاورزان نیز باید روش‌های قدیمی آبیاری را کنار گذاشته و به روش‌های نوین آبیاری روی بیاورند.
طباطبائی عنوان کرد: سازمان بهره‌وری نقش حلقه واسطه را میان دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و وزارت نیرو بازی کند تا از این طریق و از تبیین قوانین جدید و برگزاری کامل کمیته بهره‌وری آب بتوانیم شاهد ارتقاء بهره‌وری در این زمینه باشد.
وی تصریح کرد: استفاده مشترکین از شیرآلات اهرمی و یا چشمی به ویژه در مراکز عمومی، بهبود سیستم تجهیزاتی برای کاهش هدر رفت آب و جریمه مشترکین پرمصرف از سوی وزارت نیرو به همراه فرهنگسازی برای پرهیز مشترکین از اسراف در این زمینه باید صورت گیرد.
توجه به اینکه حدود 90 درصد از مصرف آب کشور در حوزه کشاورزی است، بهره وری آّب در آن با جدی گرفتن طرح های نوین آبیاری و توجه به آب بربودن یا نبود آن می تواند تاثیر گذار باشد که متاسفانه تا به امروز برنامه‌های آن به دلایل مختلف اجرایی نشده است.
در این میان و با توجه به غفلت سازمان های مربوطه، خانواده‌ها بیشتر از تمام نهادهای اجرایی کشور می‌توانند بر روی افزایش بهره‌وری و آموزش تاثیرگذار باشند تا در دوران کودکی فرهنگ سازی صورت گیرد.