خروج آمریکا از برجام دست ایران را برای هر انتخابی باز میکند/ در شرایط فعلی دیدار با رییس جمهور آمریکا و گفتگو واقع بینانه نیست/ ترامپ قبل از هر اقدامی به خاطر توهین باید از ملت ایران عذرخواهی کند
به گزارش گروه سیاسی به نقل از پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری،حسن روحانی روز چهارشنبه در پایان سفر به نیویورک برای شرکت در هفتاد و دومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در نشستی خبری با رسانههای بین المللی گفت: ملت ایران در یک انتخابات بسیار پرشور و رقابتی در ایران در انتخابات ریاست جمهوری راه جدید ۴ ساله خودشان را انتخاب کردند و در این راه خواهان روابط گسترده با جهان، توسعه و پیشرفت در داخل کشور و ثبات، امنیت و آرامش در کل منطقه هستند.
رییس جمهور افزود: دولت دوازدهم موظف است این اهداف را دنبال کند و سفر بنده به نیویورک و شرکت در اجلاس عمومی سازمان ملل متحد، برای این بود که همین اهدافی را که ملت در انتخابات اعلام کردند، دنبال کنیم.
روحانی اظهار داشت: در گفتگوهایی که با سران کشورهای مختلف اروپایی، آسیایی، آمریکای لاتین و دیگر نقاط داشتیم، اولین مسأله توسعه روابط اقتصادی ایران با کشورهای دوست بود. بعد از برجام فضای بسیار مناسبی برای گسترش روابط ایران با کشورهای دیگر بویژه در زمینه اقتصادی، فراهم شده است.
رییس جمهور با بیان اینکه دنبال آن هستیم از این فضا با سیاست برد – برد به نفع دو طرف، روابطمان را با کشورهای دوست پیش ببریم، تصریح کرد: خوشحالیم بعد از برجام میلیاردها دلار در ایران از طریق شرکتهای خارجی سرمایه گذاری شده و دهها میلیارد دلار اعتبار از طرف بانکهای بزرگ خارجی تأمین شده است و فضای اقتصادی خود ایران هم فضایی است که به ما نشان میدهد مردم به آینده امیدوارند.
روحانی خاطرنشان کرد: بر اساس بررسیهای بانک مرکزی ایران، این واقعیت گویاست که مردم به ۴ سال آینده بسیار امیدوارتر از سالهای گذشته هستند. مرکز آمار ایران نیز در بررسیهای خود اعلام کرده که در سه ماهه اول امسال، نسبت به سه ماهه مشابه سال گذشته ۷ درصد رشد اقتصادی داشتیم و این رشد در تمام بخشهای مختلف بوده است.
رییس جمهور گفت: سالهای گذشته به خاطر رکود در بخش مسکن نگران بودیم و خوشحالیم که این بخش هم از رکود خارج شده است. همه بخشهای اقتصادی در ایران بحمدالله در مسیر توسعه و رشد قرار دارند و ما میخواهیم از فضای بینالمللی برای رشد و توسعه استفاده کنیم.
روحانی تاکید کرد: البته کاملا متوجه این مسأله هستیم که رشد و توسعه ایران بدون ثبات و امنیت در منطقه و بدون مبارزه با تروریسم امکانپذیر نیست. اینجاست که میگوییم توسعه با امنیت و آرامش، همبستگی و پیوستگی دارد؛ لذا در دولت گذشته و این دولت همه تلاشهای ما برای کمک به کشورهای منطقه و مردم کشورهای منطقه برای مبارزه با تروریسم بوده است.
رییس جمهور افزود: جمهوری اسلامی ایران در مقام عمل نشان داده که برای مبارزه با تروریسم بسیار جدی است و از همه توان خودش استفاده میکند. این مورد اذعان دولتهای همسایه ما است. عراق، سوریه، لبنان و همه آنهایی که یاری شان کردیم تا بتوانند به امنیت و ثبات مطلوب خودشان برسند.
وی اظهار داشت: بسیار خوشحالیم که شهرهای بزرگ عراق و سوریه از دست داعش خارج شده و یک امنیت نسبی برقرار شده است. همچنین با کمک ایران، ترکیه و روسیه و با کمک دولت سوریه آتش بسی برقرار شده و تلاش خواهیم کرد این آتش بس را ادامه دهیم و در مراحل بعدی ایجاد یک حکومت در سوریه با انتخابات آزاد خود مردم را دنبال خواهیم کرد؛ بنابراین این دو هدف برای ما حائز اهمیت است.
روحانی خاطرنشان کرد: در همه گفتگوها با سران کشورها، هم روابط دو جانبه و توسعه روابط اقتصادی، علمی و فرهنگی مطرح بوده و هم بحث منطقه و در این راستا همه تلاش خودمان را انجام خواهیم داد.
رییس جمهور با اشاره به اوضاع میانمار اظهارداشت: در هفتههای گذشته منطقه آسیا با یک فاجعه جدید در میانمار مواجه شده و ۴۰۰ هزار نفر از مردم روهینگیا از خانه و زندگی خودشان آواره شدند و خانههای آنها به آتش کشیده شده و ناچار شدند به بنگلادش مهاجرت کنند.
روحانی اضافه کرد: دیروز نخستوزیر بنگلادش در جلسهای که در سازمان ملل نسبت به موضوع میانمار از طرف کشورهای اسلامی تشکیل شده بود، اعلام کرد که غیر از ۴۰۰ هزار نفر هفتههای اخیر، در ماههای اخیر هم ۴۰۰ هزار نفر دیگر به بنگلادش مهاجرت کردند که مجموع این جمعیت ۸۰۰ هزار نفر است.
رییس جمهور گفت: برای ما از لحاظ انسانی بسیار مهم است که مردم فقیر میانمار آواره شدند و باید به آنها کمک کرد. فشار بر دولت میانمار یکی دیگر از اهدافی بود که در این سفر دنبال شد و خوشحالیم که سازمان همکاریهای اسلامی موفق شد جلسهای در این زمینه در محل سازمان ملل برگزار کند و اقدامات بعدی را هم دنبال خواهیم کرد.
روحانی در ادامه در پاسخ به سوال آسوشیتدپرس درباره نوع پاسخ ایران نسبت به نقض برجام و تهمتهای آمریکا درخصوص حمایت ایران از تروریسم گفت: برجام یک توافق دسته جمعی بین ۷ کشور است که مورد تأیید و حمایت کشورهای دیگر بوده است. یعنی غیر از سه کشور اروپایی، نماینده کشورهای اروپایی در این مذاکرات شرکت کرده و هم کل اتحادیه اروپا حامی این توافق بودند؛ بنابراین سی و چند کشور در این توافق مشارکت داشتند.
رییس جمهور اضافه کرد: برجام توافقی بوده که بخاطر اهمیت مذاکراتش و بخاطر دقت برای تدوین بندهای مربوط به این توافق، حصول آن ماهها به طول انجامیده است و همه کشورها به اتفاق آراء به این توافق دست یافتند و به دنباله آن شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه ۲۲۳۱ از این توافق حمایت کرد؛ بنابراین توافق برجام یک توافق دو جانبه نیست، بلکه توافقی است که توسط شورای امنیت سازمان ملل تأیید شده است.
روحانی تصریح کرد: برجام نقش بسیار زیادی در امنیت جهانی و در امنیت منطقه ما دارد. به نظر ما هر کشوری که آغازکننده نقض این توافق باشد، هم در کنار اینکه تعهد اخلاقی و حقوقی خود را زیر پا گذاشته، بیتردید راه انزوا را برای خود انتخاب کرده است. هیچ کشوری در دنیا نیست که با آن مخالف باشد. در نطقهای مجمع عمومی سازمان ملل هم دیدید که فقط دو نفر بودند که نسبت به این توافق خوشحال نبودند و یا میگفتند مایه شرمساری آنها است. از این دو نفر که بگذرید بیش از ۱۹۰ کشور دنیا هر کس در اینجا صحبت میکند، خواهد گفت: این بهترین توافق است.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: عقل و مصلحت جهانی این را خواهد گفت. موضوع عدم اشاعه و پشتیبانی از انپیتی، همین را خواهد گفت. زمینهسازی برای توسعه روابط در منطقه و جهان، همین را میخواهد. من نمیدانم هر کشوری از این توافق خارج شود چه سودی برای او دارد؟ جز رسوایی، هیچ چیز دیگری برای او نخواهد بود.
رییس جمهور تاکید کرد: اگر دولت آمریکا از این توافق خارج شود، بیتردید توسط ملت آمریکا، اتحادیه اروپا و توسط کل کشورهای جهان محکوم خواهد شد و حتی متحدین آمریکا جرأت نخواهند کرد که در این زمینه از آمریکا حمایت کنند، چرا که زیر پا گذاشتن این تعهد چیزی نیست که از آن حمایت کنند.
روحانی با بیان اینکه این اقدام جز خوشحال کردن یک رژیم منفور در منطقه هیچ کس دیگری را خوشحال نمیکند که دولت جدید آمریکا بخواهد در این زمینه قدمی بردارد، گفت: از منظر منطق، عقل، مصلحت و سیاست فکر نمیکنم که آمریکا به این کار دست بزند، ولو اینکه در این زمینه شعار داده و شعار میدهد و خواهد داد. ولی اگر تحت هر شرایطی آمریکا از این تعهد خارج شود معنایش این است که دست ایران برای هرگونه انتخاب باز گذاشته شده است.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: اگر کسی از این تعهد خارج شود و این تعهدات را نقض کند به معنای آنست که دست ما به طور کامل برای هر اقدامی که به مصلحت کشورمان بدانیم باز و موانع پیش روی ما برداشته شده و در داخل کشور راجع به آن تصمیم خواهیم گرفت.
روحانی اظهار داشت: اگر مقامات جدید آمریکا فکر میکنند نقض برجام به فشار بر ایران منتهی خواهد شد، کاملاً در محاسبات سیاسی خودشان اشتباه کردند. خروج آمریکا از برجام هیچگونه فشاری را به ایران وارد نخواهد کرد بلکه جایگاه ایران در سطح جهان بهتر از گذشته خواهد شد و دولت آمریکا تحت فشار افکار عمومی جهان در این زمینه قرار خواهد گرفت. ما در این زمینه قبلاً در تهران، گفتگو کرده و در آینده هم گفتگو میکنیم. کما اینکه برای شرایط مختلف پیشبینیهای لازم را انجام دادیم و دست ما برای انتخاب کاملاً باز است.
رییس جمهور با اشاره به موضوع تهمت به ایران در موضوع تروریسم، افزود: البته این اتهام، اتهام جدیدی نیست، در گذشته هم برخی این اتهامات را علیه ایران مطرح کرده اند. اما سوال اینست که چه دولتهایی القاعده را بوجود آوردند؟ چه کسانی طالبان را درست کردند؟ چه کسانی از داعش حمایت کردند؟ چه کشورهایی نفت غصب شده که مربوط به مردم سوریه بوده از داعش خریداری کردند؟ چه کسانی بودند موزههای غارت شده عراق و اشیاء نفیسش را خریداری کردند؟ و چه کسانی بودند که از روز اول در برابر القاعده، طالبان و داعش ایستادند، جنگیدند و مقابله کردند و بغداد، دمشق و موصل و دهها شهر دیگر را از دست داعش نجات دادند.
روحانی تصریح کرد: پاسخ به این سوال روشن میکند، آنچه رییس جمهور آمریکا دیروز در نطق خود گفته با واقعیتها تا چه حد منطبق است و چه مقدار از این حرفها واهی، بیدلیل و بیاساس است.
رییس جمهور با بیان اینکه امروز کشورهای منطقه با معضلات بسیار زیادی، مواجهند، گفت: آمریکا به افکار عمومی ملتهای جهان بگوید که برای منطقه چه کار کرده است؟ بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر تا امروز که آمریکا مدعی بوده با تروریسم مبارزه کرده، جز اینکه تروریسم را توسعه داده، چه اقدام دیگری کرده است؟ آیا افغانستان، عراق و دیگر کشورهای منطقه امنتر شده است؟ یا شرایط بدتری را برای مردم منطقه به ارمغان آوردند؟
روحانی اظهار داشت: ملت آمریکا باید از دولت آمریکا بپرسد چه مقدار از مالیات مردم این کشور، برای جنگ طلبی آمریکا در منطقه خرج شده است؛ بنابراین کسی که به منطقه ما لشکرکشی کرده و جنگ راه انداخته و گروههای تروریستی را پرورش داده و بوجود میآورد در جایگاهی نیست که نسبت به ایران چنین اتهاماتی را بزند.
رییس جمهور ادامه داد: دولتمردان آمریکا باید نسبت به اتهامات واقعی که به خود این دولت وارد است، پاسخگو باشند.
روحانی با اشاره به اینکه ملت ایران قربانی تروریسم بوده و ۱۷ هزار نفر از مردم بیگناه ما قربانی تروریسم شده اند، افزود: ما ملتی هستیم که از روز اول با تقاضای مردم و دولت عراق و سوریه به کمک آنها شتافتیم و همواره در خط مقدم مبارزه با تروریسم بوده و خواهیم بود.
رییس جمهور در پاسخ به سوال شبکه سی بی اس مبنی بر اینکه آیا دولت شما حاضر است با دولت ترامپ در چارچوب دیپلماتیک جدید و کاملاً جدا از چارچوب فعلی برجام دیدار کند و آیا این واقعبینانه است یا نه؟ اظهار داشت: به نظرم واقعبینانه نیست به دلیل اینکه، سالها درباره یک توافق صحبت کردیم و در سالهای اخیر مذاکرات بسیار پیچیده و گستردهای را با کشورهای ۱+۵ و از جمله آمریکا داشتیم و بعد از اینکه سالها مذاکره کردیم به یک توافق رسیدیم، حالا امروز آمریکاییها بهانهجویی میکنند برای اینکه از این توافق فاصله بگیرند.
رییس جمهور اضافه کرد: چه دلیلی دارد تا درباره موضوع دیگری با اینها صحبت کنیم. نه ما حاضر نیستیم در موضوع دیگر صحبت کنیم. به نظر من اگر آمریکا این تعهد را زیر پا بگذارد، هیچ کس و هیچ ملت مستقلی در سراسر دنیا حاضر نیست با آمریکا حرف بزند.
روحانی تصریح کرد: وقتی کشوری تعهد حقوقی و اخلاقی خودش را به صراحت زیر پا میگذارد، حرف زدن و صحبت کردن و مذاکره کردن به معنای اتلاف وقت خواهد بود، به اضافه آنکه دیروز آقای ترامپ به ملت ایران اهانت کرده و قبل از هر چیز منتظر هستیم از مردم ایران عذرخواهی کند.
رییس جمهور در ادامه در پاسخ به سوال شبکه پرس تی وی مبنی بر اینکه رهبران اروپایی گفتهاند خیلی مهم است که داخل چارچوب برجام بمانند، در نظر جنابعالی وقتی با رییس جمهور فرانسه دیدار داشتید و دیگر رهبران، آنها چه میزان نفوذی دارند که بتوانند دولت آمریکا را قانع کنند که بر عهدش بماند، اظهارداشت: در مذاکراتی که با رهبران اروپایی داشتیم از جمله دو کشوری که در مذاکرات ۱+۵ حضور داشتند، یعنی آقای مکرون و خانم میو همچنین با دیگر رهبران اروپایی از قبیل: بلژیک، نروژ و سوئد، تأکید همه آنها بر این بوده که برجام بهترین توافق ممکن بوده که انجام گرفته است.
روحانی تصریح کرد: باید این توافق حفظ شود و ما همه تلاشمان را انجام خواهیم داد تا این توافق باقی بماند. هیچ راهحل دیگری غیر از برجام وجود نداشته برای اینکه این مسأله پیچیده و مهم حل و فصل شود؛ بنابراین اروپاییها به صراحت از برجام حمایت میکنند و در مذاکراتشان با من گفتند که به آمریکا هم نظراتشان را به صراحت اعلام کردند و خواستند که آمریکا به این توافق پایبند باقی بماند.
رییس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار گاردین درخصوص اینکه اگر ایالات متحده از توافق برجام خارج شود، آیا بقیه امضاء کنندگان بدون ایالات متحده میتوانند داخل این چارچوب بمانند و آیا این واقعبینانه خواهد بود؟ اظهارداشت: فکر میکنم الان زود است درباره این گونه سوالات بحث کنیم. تقدم همه ۱+۵ و خود ایران بر این است که این توافق مهم حفظ شود، چون به نفع همه است. اما اینکه اگر حفظ نشود چه خواهد شد، موضوعی است که به طور طبیعی هم ما داریم بررسی میکنیم، هم اتحادیه اروپا و دیگر شرکای ما در این زمینه بحث دارند. در آن شرایط خود به خود تصمیم مقتضی در این زمینه اتخاذ میشود.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره اهمیت جاده ابریشم و چگونگی تامین منافع اقتصادی گفت: درباره موضوع جاده ابریشم و طرحهای جدیدی که چین در این زمینه دارد، چند بار با آقای رییس جمهور چین و سایر مقامات چینی گفتگو کردیم. ایران علاقمند است در این طرح سهم و مشارکت خود را داشته باشد. جاده ابریشم جدید میتواند برای منافع اقتصادی همه کشورهایی که در گذشته جزئی از این مسیر بودند و یا امروز، باعث یک تحول اقتصادی بسیار مثبتی باشد. ما از این طرح استقبال میکنیم و در این زمینه با مقامات چینی صحبت کردیم و طرحهایی داریم و ادامه خواهیم داد.
خبرنگار رادیو ملی آمریکا از رییس جمهور پرسید: شما فرمودید اگر ایالات متحده از برجام خارج شود گزینههای مختلفی دارید که در ایران بررسی کنید؛ به طور دقیق به ما بگویید آن گزینهها در صورت وقوع چنین اتفاقی چیست؟
رییس جمهور در پاسخ به این سوال با بیان اینکه اگر ایران در برابر این موضوع قرار بگیرد، گزینههای مختلفی دارد، گفت: عکسالعمل اتحادیه اروپا در برابر این مسأله بسیار حائز اهمیت است. ما در گذشته با آمریکا در این زمینهها در دهه نود مسأله داشتیم.
روحانی با بیان اینکه آمریکاییها در آن مقطع در دوره آقای کلینتون دنبال این بودند که یک قانون فرامرزی را نسبت به ایران اجرا کنند، افزود: اتحادیه اروپا در برابر این قانون فرامرزی ایستادگی کرد و به سرمایهگذاران و بانکها اعلام کرد که ریسک آن را به عهده میگیرد و بنابراین آمریکاییها شکست خوردند و سرمایهگذاران اروپایی و شرکتهای اروپایی آمدند در نفت و گاز ایران سرمایهگذاری کردند و آمریکا آن زمان سرخورده شد از این تصمیمی که اتخاذ کرده بود.
رییس جمهور ادامه داد: شیوهای که اروپاییها بدان عمل خواهند کرد در شرایط آینده و در تصمیماتی که ما باید اتخاذ کنیم بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
خبرنگار تلویزیون المیادین در این نشست خبری سوال خود از رییس جمهور را اینگونه مطرح کرد: در طول کل مجمع عمومی صداهایی به جز صدای جنابعالی و انگشتشماری از دیگر رهبران، درباره فاجعهای که یمنیها دارند و مریضیهای مختلف، گرسنگی و کمبود غذا و داروی آنها شنیده نشد؛ ایران چه کار کرده که راهحلی در رابطه نه تنها با یمن بلکه برای بحرین و فلسطین هم پیدا شود که قابل اجرا باشد. بخصوص در وضعیت فعلی که آنها تحت کنترل کامل و حملات مدام هستند.
روحانی با بیان اینکه معمولاً در سازمان ملل، کشورهای مختلف در موضوعات انسانی، مشابه با یکدیگر در حوادث دنیا تصمیمگیری نمیکنند و اظهار نظرشان متأسفانه متفاوت است، گفت: اگر یک بمبی در آسیا منفجر شود و عدهای کشته شوند یک جور عکسالعمل دارد و اگر یک بمب در خاورمیانه منفجر شود، جور دیگر و اگر این بمب در اروپا و آمریکا منفجر شود به گونهای دیگر موضع میگیرند و متأسفانه دچار این چنین استانداردهای چندگانه در موضوعات مربوط به مسایل انسانی هستیم.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: اگر فاجعهای که در میانمار رخ داده در یک کشور اروپایی رخ میداد، به گونه دیگری مطرح میشد. متأسفانه این مشکل وجود دارد؛ انسانهای بیگناه و مظلوم در سراسر جهان عین هم هستند و فرق نمیکند، مسلمان، مسیحی، یهودی، آسیایی، اروپایی، آمریکایی یا از هر کجای دیگر و از هر قبیلهای باشند؛ انسان، انسان است و تفاوتی در این زمینه وجود ندارد.
روحانی موضوع یمن را بسیار تأسفبار دانست و گفت: ما درباره موضوع یمن با بسیاری از رهبران و سران کشورها در حاشیه مجمع عمومی بحث و صحبت کردیم. یمن دچار چند مصیبت و مشکل شده، اولاً گروههای تروریستی مثل القاعده در بخشهایی از یمن فعال هستند و این معضل و مشکل اول در یمن است.
رییس جمهور با اشاره اینکه مشکل دوم این است که بین خود یمنیها اختلاف وجود دارد و همه نظر واحد و راه واحد ندارند، اظهار داشت: مسأله سوم اینکه یمن مورد هجوم بیرحمانه هواپیماهای عربستان سعودی و امارات قرار دارد و مردم بیگناه هر روز زیر این بمبها کشته میشوند و متأسفانه صدایی هم از سازمان ملل متحد، از شورای امنیت و از جای دیگر در این زمینه بلند نمیشود و مسأله اخیر اینکه در ماههای اخیر بیماریهای خطرناک و مسری در یمن آغاز شده و مردم بسیار زیادی در این بیماریها از بین رفتند و دارند از بین میروند.
روحانی با بیان اینکه به اعتقاد ما اولین قدم راجع به یمن مسأله آتشبس و توقف بمبارانها و جنگ است، گفت: دومین مسأله این است که با القاعده و سایر گروههای تروریستی در یمن مبارزه شود و مذاکرات یمنی – یمنی از نو آغاز و حمایت شود و در نهایت با نظر مردم حکومت یمن تشکیل شود.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: بنابراین این قدمهایی است که باید برداشته شود، البته در بقیه کشورها هم مانند فلسطین یا جاهای دیگر هم هر کدام معضلات و مشکلاتی وجود دارد که باید دنبال شود و راهکارهای آن توسط شورای امنیت سازمان ملل، توسط مجامع دیگر بینالمللی دنبال شود. به سهم خودمان در همه این زمینهها فعالیت سیاسی و نوعدوستانه را انجام دادیم و انجام خواهیم داد.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره اینکه ایران به دفعات متعدد اعلام کرده سلاح هستهای نمیخواهد، با در نظر گرفتن این اعلام، آیا ایران حاضر است که بعضی ضربالعجل و اتمام مدتهایی که در برجام هستند، این تاریخها عوض شوند؟ گفت: موضوع برجام پایان یافته است و هیچ گونه بازگشت و برگشتی به سمت این توافق نخواهد بود. یک توافقی است که بیش از دو سال بر سر هر کلمه و جمله آن بحث شده و اتفاقا بیشترین وقت را همین زمان گرفته است.
روحانی تصریح کرد: این توافق چیزی نیست که کسی به آن دست بزند. این ساختمانی است که اگر یک آجرش کشیده شود تمام ساختمان فرو خواهد ریخت؛ بنابراین کاملاً این موضوع را مقامات آمریکایی باید از گوش و ذهن خودشان برای همیشه پاک کنند. برجام یا میماند، با همه ویژگیهایی که دارد، یا از بین میرود. برجام قابل مذاکره نیست، برجام قابل اصلاح نیست، تکملهای به این برجام زده نخواهد شد و اصلاحیهای در کنار این برجام انجام نخواهد گرفت.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه امروز بعد از ظهر کمیسیون مشترک برجام در سطح وزرای خارجه برگزار میشود، انتظار شما از خروجی این نشست چیست و آیا ایران مطالبات و گلایههایی را هم دارد که آنجا مطرح شود؟ اظهار داشت: معمولاً هر چند وقت یک بار جلسه به تقاضای برخی از کشورها یا چند کشور در سطح وزرا تشکیل میشود و امروز هم جلسه ۱+۵ در سطح وزرا تشکیل خواهد شد. گله ما زیاد است. ما هم گله داریم از برخی از دوستانمان در اروپا که هنوز بعضی از موارد اقتصادی و بانکی به آن سهولتی که مورد نظر ما بوده اجرایی و عملیاتی نشده و اعتراض اصلی ما به دولت آمریکا است که دولت آمریکا هر روز به یک صورتی دنبال نقض برجام است.
رییس جمهور یکی از موارد نقض برجام را نطق دیروز رییس جمهور آمریکا عنوان و تصریح کرد: نطق دیروز رییس جمهور آمریکا کاملا در تباین با بند ۲۹ برجام است و مقامات کشورهای ۱+۵ حق ندارند بگونهای موضعگیری کنند که فضایی که بعد از برجام بوجود آمده آن فضا را از بین ببرند.
روحانی ادامه داد: ما نظرات خودمان را در ۱+۵ و مواردی که احساس میکنیم آن موارد برخلاف متن برجام است، مطرح خواهیم کرد و قاعدتاً افراد دیگری هم که حضور دارند، نظراتشان را بیان میکنند. انتظار ما این است که همه اعضای ۱+۵ مثل ایران، به تعهدات خودشان ۱۰۰ درصد پایبند باشند. چون ایران ۹۹ درصد به این توافق پایبند نبوده بلکه ایران ۱۰۰ درصد پایبند بوده است.
روحانی افزود: خواست ما این است که طرفهای مقابل ما هم به طور ۱۰۰ در صد به تعهدشان در برجام پایبند باشند و اجرا بکنند و اگر در مواردی نقصی وجود دارد، لازم است آن را اصلاح و جبران بکنند برای اینکه تعهدات اخلاقی و قانونی که نسبت به این برجام دارند، اجرایی کنند.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره وضعیت میانمار گفت: به نظر ما در میانمار پاکسازی قومی در جریان است. دولت میانمار هم از اقدامات ارتش حمایت و در برابر افراطیون سکوت میکند. یک گروهی قرنها است که در میانمار ساکن هستند و زندگی میکنند. اینها را دارند به طور کامل از میانمار اخراج میکنند و میکشند.
روحانی اضافه کرد: دیروز خانم نخستوزیر بنگلادش میگفت که ارتش میانمار آمده در مسیرهایی که احساس میکند مردم آواره ممکن است برگردند به خانههایشان، مینگذاری کرده و مردمی که دارند برمیگردند، روی مین میروند و قطعه قطعه میشوند. این چه جور شرایط غیرانسانی است که در این منطقه بوجود آمده است. دیروز در جلسه او آی سی همه این جنایت را محکوم میکردند و اعلام میکردند که آماده اند به آوارهها کمک کنند و باید سازمان ملل متحد و شورای امنیت در این زمینه تصمیمات فوری اتخاذ کنند، چون این جنایات ادامه دارد.
رییس جمهور اظهارداشت: به نظر من از لحاظ انسانی برای همه ما مهم است که جلوی این جنایت را بگیریم. مخصوصاً آنهایی که ظاهراً جایزهای هم بردند برای صلح و امروز متأسفانه در برابر این جنایت نظارهگر هستند و تماشا میکنند و یا دارند به افراطیون کمک میکنند.
خبرنگار نیویورک تایمز پرسید: گفتید که اگر ایالات متحده از برجام خارج شود ایران دستش باز خواهد بود که هر مسیری که تمایل دارد طی کند، آیا یکی از گزینهها دوباره به راه انداختن سانتریفیوژها و حرکت به سمت سلاح هستهای خواهد بود و آیا این نفرتی را که آقای ترامپ نسبت به ایران دارد درک میکنید و و فکر میکنید ایشان میداند در برجام چه آورده شده است؟
رییس جمهور پاسخ داد: نسبت به آقای ترامپ قاعدتاً شما شناخت بیشتری دارید و در اینجا بیشتر با او سر و کار دارید. ما همین چند روزه سر و کار داریم. شما در طول سال با او سر و کار دارید.
روحانی با تاکید بر اینکه گزینههایی که میگوییم پیش روی ما است و ممکن است یکی را برگزینیم و انتخاب کنیم رفتن به سمت سلاح هستهای نیست، افزود: هیچ گزینهای روی میز ما نیست که به سمت سلاح هستهای برویم و به صراحت گفتیم که سلاح هستهای را خلاف اخلاق و بر خلاف مقررات دینی خود میدانیم.
رییس جمهور اظهار داشت: شما میدانید که رهبر انقلاب به صراحت تحریم این سلاح را اعلام کرده و فتوا داده است؛ بنابراین مقصود این نیست که ما به سمت سلاح هستهای میرویم. سخنان دیروز آقای ترامپ کاملاً یک تهمت بود. ایران هیچ وقت دنبال سلاح هستهای نبوده، نخواهد بود و الان هم نیست.
روحانی با بیان اینکه موضوع ما غنیسازی و نه ساختن بمب اتم است، گفت: الان در ژاپن هم غنیسازی میکنند و با این غنیسازی رآکتورهای نیروگاهی خود را با اورانیوم غنی شده اداره میکنند. ما در حال حاضر یک رآکتور هستهای در بوشهر داریم که سالانه سوخت این رآکتور را از روسیه خریداری میکنیم که زمان این قرارداد هم رو به اتمام است.
رییس جمهور با اشاره به اینکه اگر ما خودمان در ایران بتوانیم سوخت تولید کنیم، میتوانیم نیاز این رآکتور را آماده کنیم، افزود: ایران هرگز بدنبال انحراف ساخت سلاح هستهای نیست و نخواهد بود. اما یکی از گزینهها ممکن است این باشد که دوباره غنیسازی را شروع کند. شما میدانید دو نوع غنیسازی نیاز داریم، یکی ۲۰ درصد برای رآکتور تهران یکی غنیسازی ۳.۵ تا ۳.۶ درصد برای رآکتور بوشهر؛ بنابراین بحث سر غنیسازی است و نه رفتن به سمت سلاح هستهای.
خبرنگاری از دکتر روحانی سوال خود را اینگونه مطرح کرد: به نظر شما آیا ایران ظرفیتهای لازم را برای دریافت سرمایه اقتصادی اروپا دارد؟
رییس جمهور در پاسخ به این سوال گفت: بعد از برجام روابط بانکی بین ایران و بسیاری از کشورها و از جمله اتحادیه اروپا شروع و امروز روابط بانکی با همه این کشورها داریم. یعنی پول نفت ما در این بانکها ذخیره و حوالهجات بانکی برای این بانکها صادر میشود.
روحانی با بیان اینکه بین بانکهای ایران و کشورهای اروپایی رابطه وجود دارد و موضوع فقط در دادن اعتبارات بزرگ و مشارکت سرمایهگذاران آنها در طرحهای بزرگ است، خاطرنشان کرد: در مجموع شرایط ما امروز به گونهای است که از برخی کشورهای آسیایی در همین دو سه هفته اخیر بیش از ۲۵ میلیارد دلار اعتبار گرفتیم؛ از یک کشور ۱۰ میلیارد، از یک کشور ۱۵ میلیارد و به زودی از کشور دیگر ۱۵ میلیارد اعتبار خواهیم گرفت و از کشورهای اروپایی هم در هفتههای آینده در چند مورد اعتبار بانکی خواهیم گرفت.
رییس جمهور با اشاره به اینکه بعضی از شرکتهای اروپایی سرمایهگذاریهای بزرگی را در ایران شروع کردند که نمونه آن، توتال بود که در مسأله گاز و نفت یک سرمایهگذاری ۵ میلیارد دلاری را آغاز کرده است، اظهار داشت: روابط ما با اتحادیه اروپا در حال توسعه است و آنها به برجام عمل میکنند. فقط بحث در زمینه بانکها است که بانکها هنوز ۱۰۰ درصد به همه تعهدی که در این زمینه دارند عمل نکردند که البته پیگیریها ادامه دارد.
روحانی در پاسخ به این سوال که ایران مدافع حقوق اقلیتهای شیعه در کشورهایی مانند، یمن و بحرین است و در عین حال تهمتهایی بر علیه ایران زده میشود بر این مبنا که ایران حقوق سنیهای ایرانی و دیگر اقلیتهای ایرانی را زیر پا میگذارد؟ گفت: تفکر فرقهگرایی که این گروه شیعه است، این گروه سنی، با منطق اسلام سازگار نیست. از دید اسلام، همه مذاهب اسلامی را مسلمان میدانیم و تفاوتی نباید بین شیعه و سنی قایل شویم.
رییس جمهور با بیان اینکه اگر در غزه از مردم فلسطین حمایت میکنیم به خاطر این نیست که مردم غزه سنی هستند، چرا که سنی یا شیعه باشند ما حمایت خواهیم کرد، افزود: از گروههایی که در نوار غزه یا در کرانه باختری تحت ستم هستند از آنها حمایت میکنیم. آنها شیعه نیستند، ولی حمایت میکنیم. از مردم مسلمان پاکستان چه شیعه و چه سنی حمایت میکنیم و برای ما تفاوتی وجود ندارد. با مردم عراق، هم با شیعیانشان هم با سنیها و هم با کردها رابطه بسیار خوبی داریم. کردها از نظر تقسیمبندی شیعه - سنی در واقع سنی هستند.
روحانی ادامه داد:همزمان وقتی داعش خواست به بغداد حمله کند در عراق از مردم این کشور دفاع کردیم و در کنار ارتش عراق قرار گرفتیم و در اربیل هم همین کار و کمک را کردیم چراکه برای ما فرق نمیکند؛ یک شهر اگر مورد حمله تروریستها قرار بگیرد، در برابر آنها ایستادگی و مقاومت میکنیم.
رییس جمهور با بیان اینکه این تفاوت اساساً درست نیست که ما بگوییم ایران فقط به شیعه یا به سنی کمک میکند، گفت: اگر داعش در یک کشور مسیحی به مردم حمله کند و آن کشور از ما کمک بخواهد و بتوانیم کمک کنیم حتماً انجام خواهیم داد به دلیل اینکه این وظیفه انسانی ما است و فرق نمیکند که آن کشور مسلمان یا مسیحی یا شیعه یا سنی باشد.
روحانی با تاکید بر اینکه اهل تسنن در ایران در انتخابات ریاست جمهوری، تقریباً بهترین مشارکت را در کشور داشتند و البته به بنده هم بالاترین رأی را در شهرهای مختلف دادند، اظهار داشت: امروز در ایران اهل سنت در مجلس شورای اسلامی و به عنوان معاون وزیر، فرماندار، مدیر کل و سفیر و در مناصب مهم و مختلف حضور دارند.
رییس جمهور افزود: تأکیدم در انتخابات و از روز اول دولت این بود که به اقوام مختلف، جوانها و خانمها میدان فعالیت بیشتری بدهیم و مدیریتهای بیشتری به آنها دهیم و اخیراً در بخشنامهای به همه وزارتخانهها اعلام شد که وزرا دو نفر از معاونین و مشاورین را از جوانها و خانمها قرار دهند و همچنین به هیأت دولت اعلام کردم که از اقوام مختلف استفاده کنند.
روحانی گفت: سنیها در کشور ما آزاد هستند و فعالند. در انتخابات و مراسمهای مختلف حضور دارند. مراسمهایشان آزادانه برگزار میشود. ما هم در حقوق شهروندی تفاوتی بین شیعه و سنی قایل نیستیم و یکی از تأکیدات من اجرای حقوق شهروندی بوده که بر آن تأکید دارم و در آنجا هم شیعه و سنی و اقوام مختلف برابر هستند.
روحانی در پاسخ به اینکه اگر اروپاییها ترامپ را قانع کنند که ما با تو همکاری خواهیم کرد که یک پیمان و یا قرارداد دیگری را با ایران به دست بیاوریم آیا چنین چیزی واقعبینانه است و ایران شرکتکننده در چنین گفتگویی خواهد بود، یا نه؟ اظهارداشت: در قسمت اول که شما گفتید اتحادیه اروپا ممکن است تلاش بکند و آمریکا را قانع کند که البته همینطور است اروپاییها به صراحت این را اعلام کردند. برجام هیچ قید و بند و شرط دیگری ندارد، برجام، برجام است و باید عین این اجرا و پیاده شود. اینکه راجع به یک موضوعی بخواهیم با اروپاییها صحبت کنیم یا با دیگران، مسأله دیگری است و ربطی به برجام ندارد. رییس جمهور گفت: اینکه اروپا به آمریکا بگوید در برجام بمان، به شرط اینکه ما ایران را راضی کنیم که راجع به موضوع دیگری گفتگو کنیم این را ما ۱۰۰ درصد رد میکنیم. برجام هیچ ارتباطی با هیچ مسأله دیگری ندارد. اما اینکه برجام دارد اجرا میشود دوستان ما در اتحادیه اروپا بخواهند راجع به موضوعی صحبت کنند، همیشه با دوستانمان در اتحادیه اروپا صحبت میکنیم. هیچ ابایی از گفتگو نداریم، اما برجام نباید مشروط به هیچ شرطی در هیچ زمینهای شود.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی درباره وضعیت و احتمال تبادل برخی زندانیان ایرانی و آمریکایی گفت: افرادی در ایران زندانی هستند و افراد ایرانی هم در آمریکا زندانی هستند. البته آنهایی که شما نام میبرید از نظر ما ایرانی هستند، چون قانون ایران دو تابعیتی را نمیپذیرند. آنها هم ایرانی هستند. مواردی که هست در اختیار قوه قضائیه است و قوه قضائیه یک قوه مستقلی است. اما در عین حال ما از لحاظ انسانی و از لحاظ اجرای قانون اساسی که اجرای قانون اساسی به عهده رییس جمهور است و رییس جمهور اگر ببیند در جایی قانون اساسی اجرا نمیشود و نقض میشود، باید آن را دنبال کند و تذکر دهد. مواردی بوده که با قوه قضائیه راجع به افراد مختلف مکاتبه کردیم و امیدواریم در چارچوب مختلف قانونی، موارد عمل و اجرا شود.
روحانی افزود: همیشه این تأسف را میخورم که سوال میکنند و میگویند که فلان فرد در ایران زندانی است، چه کار بکنیم؟ هیچ وقت نمیگویند که در آمریکا هم ۲۰ نفر ایرانی بیگناه زندانی است برای آنها هم تلاش کنیم.
رییس جمهور اظهار داشت: در مسایل انسانی متأسفانه استانداردهای مختلف اجرا میشود و این خوب نیست. باید به فکر همه زندانیها باشیم. به فکر این باشیم که از لحاظ انسانی اگر کسی مریض است مورد رسیدگی واقع شود، اگر کسی مستحق آزادی است، آزاد شود. همه جا باید این حساسیت را از خودمان نشان دهیم. اگر اینگونه مسایل سیاسی شود کار بدتر میشود. یعنی اگر یک فردی در ایران زندانی است بعد یک عدهای بخواهند کار سیاسی کنند، آن را بیاورند در تبلیغات و فکر کنند که اگر کار سیاسی کنند او زودتر آزاد میشود، این اشتباه است.
روحانی تاکید کرد: باید به طور کلی برای مسایل حقوق انسانی، تلاش کنیم و هر اقدامی میتوانیم به نفع افرادی که واقعاً استحقاق آن کمک را دارند، باید انجام دهیم.