ایران یکی از نخستین زادگاه‌های انسان هوشمند در غرب آسیا
به گزارش گروه جامعه ،بهروز بازگیر سرپرست کاوش باستان‌شناختی غار کلدر در نشست گزارش به همکار که به همت پژهشکده باستان‌شناسی در محل پژوهشگاه برگزار شد، گفت: تا قبل از کاوش‌های غار کلدر، همه توجهات روی منطقه شامات متمرکز بود اما کاوش‌های غار کلدر با 54هزار و 400 سال قدمت، منجر به تاریخ‌نگاری لایه‌های پارینه‌سنگی تازه‌ای شد.
وی با ذکر پیشینه‌ای درباره تکامل بشر و مسیرهای مهاجرتی انسان‌های هوشمند، توضیح داد که گونه‌های انسان‌های هوشمند چگونه و از چه مسیرهایی به قاره اروپا رسیده‌اند.
بازگیر از تنگه جبل‌الطارق، سیسیلی، کریدور فلسطین و باب‌المندب به‌عنوان چهار مسیر احتمالی پراکنش و مهاجرت انسان‌های هوشمند (هموساپین‌ها) نام برد و به دو موج مهاجرتی انسان‌های هوشمند اشاره کرد.
وی افزود: نخستین موج و اولین داده‌های موجود درباره انسان‌های هوشمند، قدمت حضور این انسان‌ها در قاره آفریقا را مربوط به 195هزار سال پیش اعلام کرده است.
این باستان‌شناس در ادامه از کشف شواهد 60هزار ساله در استرالیا، پناهگاه صخره‌ای قفذه در منطقه شامات و غار فویان در چین با قدمت‌های 80 تا 120هزار سال خبر داد. نخستین شواهد به‌دست‌آمده از حضور انسان هوشمند در قاره اروپا مربوط به 40 تا 43هزار سال پیش است.
کشف محوطه 300هزار ساله در مراکش
وی درباره موج دوم، به کشف محوطه‌ای در مراکش با قدمت 300هزار سال و وجود سایت‌های متعدد از موج دوم مهاجرت انسان هوشمند در منطقه شامات و قاره آسیا اشاره کرد و گفت: سایت کسار اکیل در لبنان با قدمت 48هزار سال، منوت در فلسطین اشغالی با 49هزار سال و غار کلدر در خرم آباد از مهم‌ترین این سایت‌ها هستند.
بازگیر تصریح کرد: تا قبل از کاوش‌های غار کلدر، همه توجهات روی منطقه شامات متمرکز بود اما کاوش‌های غار کلدر با 54هزار و 400 سال قدمت، منجر به تاریخ‌نگاری لایه‌های پارینه‌سنگی تازه‌ای شد.
او با اشاره به انجام مطالعات منطقه‌ای قبل از شروع کاوش غار کلدر گفت:فصل دوم کاوش غار کلدر با هدف تاریخ‌نگاری و لایه‌نگاری دقیق انجام شد.
سرپرست کاوش باستان‌شناختی غار کلدر در ادامه به شناسایی توالی پارینه‌سنگی میانه و جدید در غار کلدر اشاره کرد و از کشف ابزارهای انسان‌های نئاندرتال و هموساپین در این غار خبر داد و گفت: «در لایه‌نگاری انجام شده، چهار تاریخ ترمونومینسانس و سه مورد کرین 14 به‌دست آمد.»
وی افزود: در لایه چهارم آثار و شواهد انسان‌های هوشمند (پارینه‌سنگی جدید) شناسایی شد که با توجه به آنالیزهای ترمونومینسانس، تاریخ‌های 23هزار و 100 سال، 25هزار و 500 سال، 26هزار سال و 29 هزار و 400 سال به‌دست آمد.
بازگیر در ادامه به نتایج آزمایش‌های کربن 14 اشاره کرد و گفت: این نتایج تاریخ‌های 38هزار و 650 سال، 44هزار و 200 سال و 54هزار و 400 سال را در قسمت پایینی لایه پارینه‌سنگی جدید نشان داد. این تاریخ نقطه‌عطفی در زمینه حضور انسان‌های هوشمند در ایران و غرب قاره آسیا بود.
کشف قدیمی‌ترین شواهد استفاده از قیر طبیعی در ایران و غرب قاره آسیا
وی از کشف قدیمی‌ترین شواهد استفاده از قیر طبیعی در ایران و غرب قاره آسیا خبر داد و گفت: «در قسمت جاگذاری سرپیکان‌ها بر روی چوب از مواد چسبنده طبیعی استفاده می‌کردند.»
این باستان‌شناس با اشاره به قدمت 54هزار ساله لایه پارینه‌سنگی جدید غار کلدر، گفت: «در نزدیکی محوطه یک منبع مواد خام پیدا شد که به‌نوعی منبع قیرطبیعی است.»
وی از مقایسه همه محوطه‌های مهم پارینه‌سنگی زاگرس را از لحاظ کورونولوژی بعد از اکتشافات غار کلدر خبر داد و گفت: غار شنیدار در اربیل کردستان عراق، غار کوبه در استان کرمانشاه، غار یافته و کلدر در لرستان، غار بوف در نقش رستم شیراز مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. در حال حاضر غار کلدر با 5هزار و 400سال قدمت بیشتر، قدیمی‌ترین غار در زاگرس محسوب می‌شود.
بازگیر از چاپ کرنولوژی غار کلدر به‌صورت رسمی در یکی از معتبرترین مجلات دنیا خبر داد و در ادامه به چاپ مقالات منتشر شده از نتایج کاوش غار کلدر در مجلات معتبر داخلی و بین‌المللی اشاره کرد و گفت: در نشریه معتبر نشنال جئوگرافی، ایران به‌عنوان نخستین انسان‌های هوشمند در غرب قاره اسیا معرفی شد.
وی با اشاره به این که به‌رغم پتانسیل موجود متأسفانه ایران تا پیش از این در مطالعات پارینه‌سنگی جهان جایگاهی نداشته است، گفت:ما تاریخ شروع پارینه‌سنگی قدیم را به‌درستی نمی‌دانستیم و پارینه‌سنگی میانه را در ایران بین 200 تا 40هزار سال برآورد شده بود اما هیچ مستنداتی در این زمینه وجود نداشت و پایان این دوره را هم نمی‌دانستیم. برای پارینه‌سنگی جدید هم تاریخی بیشتر از 40هزار سال نداشتیم. با تاریخ‌نگاری انجام شده نه‌تنها موفق شدیم پایان پارینه‌سنگی میانه را به‌دست آوریم بلکه آغاز پارینه‌سنگی جدید نیز مشخص شد.
سرپرست کاوش باستان‌شناختی غار کلدر با اشاره به این که هنوز جایگاه ایران از نظر کرونولوژی پارینه‌سنگی قدیم مشخص نیست، یافتن محوطه‌های پارینه‌سنگی قدیم در محوطه را یکی از برنامه‌ها آتی اعلام کرد.
پیشنهاد راه‌اندازی اکوکمپ گردشگری
وی در ادامه پیشنهاد راه‌اندازی سایت موزه و اکوکمپ گردشگری را مطرح کرد و گفت: برنامه مقدماتی آماده و طرح اولیه به استاندار استان لرستان ارائه شده است و امیدواریم با آماده‌سازی زیرساخت‌ها و کمک سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اقدامات لازم برای ثبت جهانی محوطه را انجام دهیم.
به گفته بازگیر، با راه‌اندازی موزه و مرکز پژوهشی، سایت موزه و اکوکمپ گردشگری در این محوطه حدود 1080 شغل درشهرستان خرم‌آباد ایجاد خواهد شد.
انتهای پیام/