5 نقص عمده استراتژی ترامپ در "افغانستان"

به گزارش سرویس بین الملل علی هروی فر کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه در یادداشتی به بررسی نقایص عمده استراتژی ترامپ در افغانستان پرداخت.

در این یادداشت آمده است: رئیس‌جمهور آمریکا، استراتژی جدید این کشور در قبال افغانستان را پس از مدت‌ها بحث و رایزنی، دوشنبه‌شب 30 اسد، اعلام کرد.

ادامه حضور سربازان آمریکایی در افغانستان، حمایت از دولت و نیروهای امنیتی افغانستان، هشدار به پاکستان و دعوت از هند در آینده افغانستان از موضوعات مهم این استراتژی به شمار می‌روند.

ترامپ در سخنرانی تلویزیونی خود در پایگاهی در نزدیکی قبرستان نظامی آرلینگتون اعلام کرد برخلاف خواسته اولیه‌اش، با خروج نظامیان آمریکایی در افغانستان مخالف است چراکه نمی‌خواهد خروج نیروهای آمریکایی، به قدرت گرفتن گروه‌های پیکارجو منجر شود.

وی اظهار داشت که خروج عجولانه از افغانستان، سبب قدرت گیری گروه‌های تروریستی داعش و القاعده در افغانستان خواهد شد.

حضور ایالات‌متحده آمریکا در افغانستان بر اساس طرح از پیش تعیین‌شده و با توجه به اهداف بلندمدت این کشور صورت پذیرفته است.

بنا بر اعتراف رئیس دفتر «کالین پاول» وزیر خارجه پیشین ایالات‌متحده آمریکا، احتمال حضور 50 ساله این کشور در افغانستان به دلیل موقعیت استراتژیک و حساس این کشور وجود دارد.

با وجوداین مطلب، بعید به نظر می‌رسید که ترامپ، علی‌رغم اظهارات دوران کاندیداتوری خود، چیزی جز ادامه حضور نظامی ایالات‌متحده در افغانستان را دنبال نماید.

در همین راستا، وب‌سایت گلوبال ریسرچ در مطلبی با عنوان «پنج نقص عمده در مورد استراتژی ترامپ در مورد افغانستان» به بررسی ابعاد مختلف استراتژی جدید ایالات‌متحده آمریکا در قبال افغانستان پرداخته است.

این مقاله اولین مشکل و نقص استراتژی جدید ترامپ را ادامه حضور نظامی این کشور در افغانستان دانسته و آن را در تضاد با موضع‌گیری‌ها و سخنان ترامپ در دوران کاندیداتوری و حتی قبل از آن می‌داند. ترامپ در صحبت‌ها و همچنان توییت‏های خود به‌کرات از جنگ افغانستان به‌عنوان جنگ «مزخرف» و «یک فاجعه» نام‌برده است.

در زیر به بخشی از توییت‏های ترامپ اشاره می‌نماییم:

بیایید از افغانستان خارج شویم، نیروهای نظامی ما توسط افغان‌هایی که به آنان آموزش نظامی می‌دهند کشته می‌شوند، میلیاردها دلار ما در افغانستان هدر می‌رود. (ژانویه 2013)

ما باید بلافاصله افغانستان را ترک نماییم. زندگی‌های بیشتری را هدر ندهید. ابتدا ایالات‌متحده را بسازید (مارس 2013)

افغانستان یک فاجعه است. ما نمی‌دانیم در آنجا چه‌کاری را انجام دهیم (مارس 2012)

اوباما حداقل یک سال دیگر سربازان ما را در افغانستان نگه می‌دارد او به‌طور هم‌زمان دو جنگ (عراق و افغانستان) را ازدست‌داده است (دسامبر 2014)

مشکل دومی که در استراتژی ترامپ مشهود هست، فرستادن چهار هزار سرباز اضافی دیگر به افغانستان هست. اگرچه در استراتژی جدید ایالات‌متحده در خصوص تعداد نیروهای نظامی اضافی به افغانستان، رقمی ارائه نگردیده است، اما با توجه به درخواست ژنرال نیکلسون فرمانده کل نیروهای بین‌المللی در افغانستان مبنی بر فرستادن 4 هزار نیروی دیگر به افغانستان، بسیاری فرستادن چهار هزار سرباز دیگر را به این کشور امری محتمل می‌دانند.

اما به عقیده نویسنده این مقاله، این تعداد سرباز چیزی را در افغانستان عوض نخواهد کرد. مایکل آدامز، یکی از افسران سابق ارتش امریکا که تجربه حضور در افغانستان را داشته است در گفت‌وگو با نشریه Grit Post اظهار می‌دارد که افزایش نیروهای نظامی به‌اندازه کافی برای تغییرات ملموس در جنگ افغانستان کارساز نخواهد بود.

وی در این زمینه بیان می‌دارد:

«اگر فرستادن 4000 سرباز در افغانستان واقعیت داشته باشد، حتی اگر اکثریت آنان نیروهای عملیات ویژه باشند، سبب تغییر نخواهد شد. همه این‌ها قبلاً انجام‌شده است و ما می‌دانیم که نتیجه آن هزاران نفر کشته خواهد بود»

سومین مسئله، علاقه ترامپ به ثروت منابع معدنی افغانستان است. نویسنده مقاله در این زمینه می‌نویسد:

«قوه مجریه آمریکا، علاقه خود را نسبت به منابع معدنی در افغانستان پنهان نکرده است. ثروتی که در حدود یک تریلیون دلار تخمین زده می‌شود. مواد معدنی افغانستان بسیار غنی هستند و گزارش اخیر رویترز بیان می‌کند که این کشور توانایی تبدیل‌شدن به "عربستان لیتیوم" را برای آمریکا دارد.»

همچنین بر اساس بررسی‌های صورت گرفته توسط دولت افغانستان، تخمین زده می‌شود که ثروت معدنی این کشور حتی بیشتر از یک تریلیون دلار ‌باشد. وزارت معادن و پترولیم افغانستان ادعا می‌کند که ثروت معدنی این کشور در حدود 3 تریلیون دلار تخمین زده می‌شود.

از سویی دیگر بر اساس گزارش نیویورک‏‌تایمز، استفن فاینبرگ، میلیاردر آمریکایی و صاحب پیمانکار نظامی DynCorp International، بیان داشته است که ممکن است این شرکت در حفاظت از عملیات استخراج معادن افغانستان توسط آمریکا نقش داشته باشد.

چهارمین مشکل این استراتژی، نادیده گرفتن پاکستان است. ایالات‌متحده آمریکا، تنها در سال 2016، 550 میلیون دلار کمک نظامی به پاکستان کرده است.

از سویی دیگر، اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، با اشاره به گفته‌های مقامات امنیتی نیروهای افغان در دسامبر 2016 اظهار داشت که اگر طالبان در پاکستان پناهگاهی نداشته باشند، بیش از یک ماه دوام نخواهند آورد.

اگرچه ترامپ در استراتژی خود به پاکستان حمله می‌کند، اما بعید است که نیروهای آمریکایی بدون حمایت پاکستان بتوانند طالبان را شکست دهد.

دولت ترامپ درصدد است تا پرداخت پول نقد سالانه را به ارتش پاکستان متوقف کند؛ اما این مسئله درگذشته نیز مورد آزمایش قرارگرفته است و پاکستان با مسدود نمودن مسیر خود بر روی ناتو و ایالات‌متحده و جلوگیری از عبور کامیون‌ها و تجهیزات نظامی آنان به افغانستان به این مسئله واکنش نشان داده است.

البته مسیر دیگر برای ترانزیت تدارکات و ادوات نظامی ناتو و ایالات‌متحده به افغانستان، کشور روسیه می‌باشد؛ اما در حال حاضر به دلیل خصومت موجود میان این دو کشور، احتمال همکاری از سوی روسیه در این زمینه بسیار اندک است.

به‌هرحال، هرگونه تلاش در مورد صلح در افغانستان نیاز به تعامل گسترده با چین، روسیه، ایران و پاکستان دارد و بدون همراهی و همکاری این کشورها، خصوصاً پاکستان، احتمال صلح در افغانستان بسیار بعید خواهد بود.

آخرین نقص و ایراد این استراتژی حضور شرکت‌های امنیتی خصوصی در آینده جنگ در افغانستان خواهد بود. چندی قبل، اریک پرینس، بنیان‌گذار شرکت خصوصی امنیتی بلک واتر طرح خود در خصوص افغانستان را مطرح نمود.

بر اساس این طرح، حدود 5500 پیمانکار نظامی جایگزین سربازان آمریکایی و نیروهای ویژه شده و آموزش سربازان افغان و مبارزه با طالبان را بر عهده خواهند گرفت. از این نیروها حدود 90 جنگنده پشتیبانی می‌کند و هزینه سالانه آن چیزی حدود 10 میلیارد دلار خواهد بود.

موضوعی که در صورت تحقق به‌شدت با واکنش مردم افغانستان روبه‌رو خواهد گردید و عملاً به معنای شکست ایالات‌متحده در افغانستان خواهد بود.

/