احتمال سقوط "دولت افغانستان" به دلیل اختلافات قومی-سیاسی بیش از خطر طالبان است
به گزارش سرویس بین الملل به نقل از سیفر بریف، پس از گذشت 6 ماه از آغاز دولت جدید واشنگتن، ترامپ و تیم امنیت ملی این کشور همچنان در ایجاد استراتژی جدید آمریکا در افغانستان ناکام هستند.
جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا ماه گذشته طرحی را به ترامپ ارائه داد که شامل افزایش 4000 نفری نظامیان آمریکایی مستقر در افغانستان است اما این طرح با مخالفت ترامپ روبرو و رئیس جمهور آمریکا از تیم خود خواستار طرح بهتری شد.
از سوی دیگر، نیز چند روزی است که گزارشهایی از تمایل ترامپ به جایگزینی نظامیان آمریکایی با سربازان اجیر در افغانستان به گوش میرسد، طرحی که مورد انتقاد شدید بسیاری قرار گرفته است.
حال این پرسش مطرح میشود که دلیل تاخیر اعلام استراتژی جدید آمریکا در افغانستان چیست؟
بارنت روبین پژوهشگر علوم سیاسی و یکی از کارشناسان ارشد در امور افغانستان و جنوب آسیا میگوید: براساس گزارش رسانهها، اختلاف نظر شدیدی میان رئیس جمهور آمریکا، حامیان ملیگرا و همچنین ژنرال «مکمستر» مشاور امنیت ملی آمریکا وجود دارد که تقریبا میتوان گفت: اجماع کارشناسان نظامی و امنیت ملی آمریکا نیز همینطور است.
مک مستر معتقد است که در جنگ علیه تروریسم، افغانستان در اولویت قرار دارد و به همین دلیل نیز حضور بلند مدت نظامیان آمریکایی را در افغانستان ضروری میداند.
وی همچنین خواستار افزایش 50 درصدی شمار نظامیان آمریکایی در افغانستان برای آموزش و مشاوره به نیروهای امنیتی افغان شده است.
این کارشناس ارشد امور افغانستان افزود: اگرچه پیروزی بر طالبان در میدان نبرد ممکن نیست اما حضور نظامیان آمریکایی و کمک سالانه 23 میلیارد دلاری میتواند حکومت افغانستان را به ادامه ایجاد اصلاحات و همچنین تقویت خود قادر کند و شاید موفق شود تا برخی طالبان را برای پیوستن به روند صلح نیز تحت فشار قرار دهد.
ترامپ، «استیو بنن» استراتژیست و مشاور ارشد و دیگر همکاران وی طرح پیشنهادی مک مستر را مشابه طرح «ملت سازی» میدانند که هزینههای زیادی را در برداشته و تعهد نامحدود و پرهزینهای است که راهبردی برای «پیروزی» در آن وجود ندارد.
ترامپ، بنن و برخی دیگر از مفامات کاخ سفید ضمن زیر سئوال بردن طرح مک مستر در حال بررسی استفاده از نظامیان قراردادی و خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان هستند.
با این حال به نظر میرسد که هیچکدام از طرحهای ارئه شده هنوز مورد موافقت ترامپ قرار نگرفته است.
روبین در رابطه با مسائلی که دولت ترامپ هنگام ایجاد استراتژی باید آن را در نظر بگیرد، گفت: دولت آمریکا مثل همیشه بر اهمیت نیروی نظامی تاکید بیش از اندازهای دارد. این در حالی است که احتمال سقوط دولت افغانستان به دلیل تفاوتهای قومی-سیاسی و یا عدم کمکهای مالی به این کشور بسیار بیشتر از سقوط آن توسط طالبان است.
پس از سال 2001 کشورهای همسایه افغانستان تغییر کردهاند و دیگر از حضور نظامی آمریکا در افغانستان حمایت نمیکنند؛ در واقع تمام کشورهای منطقه به جز هند، حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان را به عنوان تهدید میبینند.
تعریف تهدید نیز در این سالها تغییر کرده است.
در سالهای اخیر طالبان از طریق دیپلماسی فعال منطقهای کشورهای منطقه از جمله روسیه و چین را متقاعد کرده که این گروه تهدیدی را برای آنان ایجاد نمیکند و هدف آنها به داخل مرزهای افغانستان محدود میشود.
بنابراین این کشورها دیگر در جنگ علیه طالبان سرمایهگذاری نمیکنند و تلاشهای خود را برای مبارزه با آمریکا و داعش متمرکز کردهاند.
با این حال کشورهای نامبرده مخالف حکومت مرکزی افغانستان نیز نیستند، مگر در مواردی که مربوط به آمریکا باشد.
این کارشناس مسائل افغانستان در ادامه درباره حمایت روسیه از طالبان گفت: ممکن است که روسیه از طالبان حمایتهای تسلیحاتی محدودی داشته باشد تا این گروه نیز در پاسخ با روسیه علیه داعش و یا شاید آمریکا همکاری کند؛ با این حال روسیه تلاش ندارد تا برای سرنگونی حکومت افغانستان و یا حتی خروج نظامیان آمریکای و ناتو طالبان را تجهیز کند.
وی افزود که بهترین نتیجه در افغانستان خروج نظامیان آمریکایی پس از انجام مذاکراتی است که منجر به حفظ ثبات در افغانستان شود؛ این به این معنی است که مذاکرات باید شامل کشورهای همسایه، طالبان و حکومت افغانستان باشد.
با این حال ما نمیتوانیم درباره خروج خود به کسی در منطقه حق «وتو» دهیم؛ بنابراین دیر یا زود باید به روشی مانند طرح باراک اوباما که زمانی را برای خروج نظامیان تعیین کرد، متوسل شویم؛ حتی اگر زمان تعیین شده طولانیتر باشد و حتی اگر به عنوان تاکتیکی برای توافق نهایی صورت گیرد.
مشروط کردن خروج نیروها هیچگاه موفقیتآمیز نخواهد بود، زیرا بازیگران مختلف در دولت آمریکا با توجه به اولویتهای سیاسی خود ارزیابی متفاوتی از وضعیت حاکم در افغانستان خواهند داشت.