نقش روشن انبیاء برای مردم در رفع خرافه‌پرستی/ موضوعات خودساخته با گذشت زمان به خرافات تبدیل می‌شوند
در پرونده ویژه مذهبی این هفته خبرگزاری میزان به موضوع "خرافات"، نقش روشن انبیاء برای مردم در رفع خرافه‌پرستی و تبدیل موضوعات خودساخته به خرافات در طول زمان می‌پردازیم.
خبرگزاری میزان -
در ادامه می‌توانید بخش‌های اول تا سوم گفت و گو‌های صورت گرفته با موضوع "خرافات" را مطالعه کنید:
از شکل‌گیری خرافات تا حرکت در مسیر خرافی/ چگونه در مسیر خرافه‌زدایی گام موثر برداریم؟
رابطه عمق خرافات با سطح فرهنگ یک جامعه/ اصلی‌ترین دلیل شکل‌گیری خرافات چیست؟
ترویج خرافات و ارتباط آن با کسب درآمد/ تاثیر گسترده خرافه‌پرستی بر جوامع غیر قابل انکار است
حجت الاسلام و المسلمین حمید قربانپور معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگی گفت: ﺧﺪای ﻣﺘﻌﺎﻝ ﺭاه‌های ﭘﻴﺪا ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﺭﻭﺷﻨﺎیی در انسان ﺭا از دو راه امکان پذیر ساخته که یکی از آن‌ها ﻋﻘﻞ ﺩﺭﻭنی است ﻛﻪ ﻧﻮﺭی اﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺩﺵ را در انسان قرار داده است.
وی ادامه داد: انسان به وسیله ﻋﻘﻞ ﺩﺭﻭنی واقعیت‌ها را درک می‌کند و در این راستا می‌تواند امور غیر واقعی را هم تشخیص دهد و اگر انسانی به معنای واقعی از آگاهی و علم برخوردار باشد، غرق در موضوعات خلاف واقعی مانند خرافات و خرافه پرستی نمی‌شود.
این کارشناس مذهبی در ادامه صحبت‌های خود اظهار کرد: توانایی تشخیص امور واقعی در همه انسان‌ها یکسان است، اما در مورد موضوعی مانند خرافات تمامی افراد به صورت یکسان با این محور برخورد نمی‌کنند و ممکن است برخی اشخاص ناخودآگاه به طور دقیق با این موضوع درگیر شوند.
وی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که در طول تاریخ همواره بزرگان و صاحب نظرانی در حوزه‌های مختلف مانند پیامبران در حوزه دین وجود داشته‌اند تا به عنوان دومین نور در مسیر زندگی افراد با راهنمایی کردن انسان‌ها، آن‌ها را در عرصه‌های مختلف هدایت کنند، اما موضوعی که در این راستا وجود دارد این است که به موازات این راهنمایی ها، همواره سرپیچی‌هایی هم وجود داشته که صورت گرفته است.
حجت الاسلام و المسلمین قربانپور توضیح داد: ﻏﻴﺮ اﺯ اﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻮﺭ که ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ به وجود می‌آید، اﻋﺘﻘﺎﺩاتی نیز به واسطه تخیل به وجود می‌آید که ﺟﺰﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺧﺮاﻓﺎﺕ است. برخی از علوم ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ به دست می‌آید و ﻋﻘﻞ ﺩﺭ آن دخیل است البته در این راستا یک ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻢ ﻫﻢ وجود دارد که ﺟﺰﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺟﺎﺩﻭﮔﺮی است.
وی یادآور شد: در حقیقت موضوعات مرتبط با جادوگری ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ باز می‌گردد در کنار انواع مختلف علم، یک ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻢ هم به واسطه ﺭﻳﺎﺿﺖ ﻫﺎ به دست می‌آید.
معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران گفت: همچنین علمی وجود دارد ﻛﻪ اﺳﻼﻡ آن را ﺑﺮای ﺑﺸﺮﻳﺖ در نظر گرفته و کمال، رشد و سعادت انسان در دنیا و آخرت در گرو این علم است ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭحی به وسیله ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪه است.
وی افزود: در هر دوره زمانی دسته‌ای از موضوعات خودساخته وجود دارد که با گذشت زمان در رده ﺧﺮاﻓﺎﺕ قرار می‌گیرد به این معنا که اﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻥ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻥ بعضی اﺗﻔﺎﻗﺎﺕ و ﻗﺮاﺭ ﺩادﻥ ﻋﻠﺖﻫﺎی ﻛﺎﺫﺏ ﺑﺮای اﻳﻦ رویداد‌ها سعی می‌کند موضوعاتی غیرواقعی را واقعی جلوه دهد.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: بسیاری از این خرافه‌ها ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﻨﺖ ﭼﻨﺪ ﻫﺰاﺭ ﺳﺎﻟﻪ درآمده است و ریشه ﺧﺮاﻓﺎﺕ ﺭا ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ اﺟﺪاﺩ و ﭘﺪﺭاﻥ ﺭﻳﺸﻪ ﻳﺎبی ﻛﺮﺩ به عنوان نمونه اگر ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺗﻔﺎﻕ ﻧﺎﮔﻮاﺭی ﺩﺭ ﺭﻭﺯی مشخص ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭه‌ای ﺧﺎﺹ رخ می‌داد، اﻓﺮاﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻦ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ مسئله تنها از آنجایی ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ دلیلی برای آن پیدا می‌کردند، عدد آن روز را به عنوان علت این رویداد در نظر می‌گرفتند.
وی توضیح داد: از آن زمان به بعد با توجه به عددی که برای روز حادثه در نظر گرفته شده بود، افراد آن روز را نحس می‌نامیدند. از نمونه رویداد‌های چنین موضوعی در تاریخ را می‌توان به ﺯﻣﺎنی ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ علی (ع) ﺑﺮای ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺧﻮاﺭﺝ رهسپار می‌شدند و ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺷﻨﺎسی می‌گفت: آقا اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﻣﻮﻻ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ: " آیا می‌دانی ﺩﺭ ﺷﻜﻢ اﺳﺐ ﻣﻦ ﭼﻪ ﭼﻴﺰی اﺳﺖ؟ "
حجت الاسلام و المسلمین قربانپور افزود: در این هنگام آن ﻓﺮﺩ ﺩﺭﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪ و ﻣﻮلا علی (ع) ﺩﺭ اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ و از قضا ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯی ﺭا ﺩﺭ ﺟﻨﮓ به دست آوردند. در حقیقت از اقدام این امام معصوم متوجه می‌شویم که بسیاری از موضوعات دست ساخته بشر است و انسان نا آگاه همواره تلاش می‌کند که این موضوعات را هرچه بیشتر گسترش دهد.
وی اظهار کرد: ﻧﻘﺶ اﻧﺒﻴﺎء و اﻭﻟﻴﺎ ﺑﺮای ﻣﺮﺩﻡ در راستای ﺩﻓﻊ ﺧﺮاﻓﺎﺕ و خرافه‌پرستی و ﺭﻭﺷﻦ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮﻝ روشن تعریف شده بود و در این روند اﮔﺮ اﻧﺴﺎﻥ ﻋﻠﺖ ﻫﺎی ﻭاقعی را درک نکند، به ﺧﺮاﻓﺎﺕ دچار می‌شود به عنوان نمونه ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ اﻓﺮاﺩی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ می‌کنند یک ملک خبیثی ﺩﺭ ﺩﻭﺵ ﭼﭙﺸﺎﻥاست و می‌گویند اگر آب دهان به آن سمت پاشیده شود، او می‌رود. همچنین ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭی دیگر ﻋﺪﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﺭا ﻋﺪﺩ ﻣﺮﮒ می‌دانند و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ طبقهﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮنی شماره ﭼﻬﺎﺭ ﺧﺎلی اﺯﺳﻜﻨﻪ است ﭘﺲ ﺩﺭ ﻭاﻗﻊ ﺭاه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﺮاﻓﺎﺕ آگاهی بخشیدن به جامعه ﺑﺎ ﻋﻘﻞﮔﺮایی و وحی‌گرایی است.
معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران یادآور شد: یکی اﺯ وظایف علما و ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮاﻥ دینی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ با ﺟﻬﻞ و ﻧﺎﺩانی است چرا که اگر ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﻠمی اﻳﺮاﻥ و ﺟﻬﺎﻥ ﻛﺴﺎنی ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﺳﻴﻨﺎ و اﺩﻳﺴﻮﻥ می‌خواستند ﺭاه و ﭘﻴﺸﻪ ﺧﺮاﻓﻪﮔﺮایی ﺭا ﺑﻪ ﺟﺎی ﻋﻘﻞگرایی طی کنند، نمی‌توانستند ﺩاﻧﺶ ﺭا ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻫﺪﻳﻪ ﺩﻫﻨﺪ.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، خداوند در طول تاریخ همواره راه‌هایی را برای هدایت و راهنمایی انسان‌ها تعیین کرده است که در راستای آگاهی بخشی به انسان‌ها می‌توان از دو عنصر عقل درونی و سپس پیامبران نام برد.
با نگاهی به اتفاق‌های رخ داده در طول تاریخ متوجه می‌شویم که در بیشتر موارد، موضوعات خود ساخته توسط بشر باعث رقم خوردن رویداد‌هایی نظیر خرافات و خرافه‌پرستی می‌شود و این موارد با گذشت زمان ادامه پیدا می‌کند و نسل به نسل انتقال پیدا می‌کند.
با نگاهی به اتفاق‌های رخ داده در طول تاریخ متوجه می‌شویم که در بیشتر موارد، موضوعات خود ساخته توسط بشر باعث رقم خوردن رویداد‌هایی نظیر خرافات و خرافه‌پرستی می‌شود و این موارد با گذشت زمان ادامه پیدا می‌کند و نسل به نسل انتقال پیدا می‌کند.
در ادامه می‌توانید بخش‌های اول تا سوم گفت و گو‌های صورت گرفته با موضوع "خرافات" را مطالعه کنید:
از شکل‌گیری خرافات تا حرکت در مسیر خرافی/ چگونه در مسیر خرافه‌زدایی گام موثر برداریم؟
رابطه عمق خرافات با سطح فرهنگ یک جامعه/ اصلی‌ترین دلیل شکل‌گیری خرافات چیست؟
ترویج خرافات و ارتباط آن با کسب درآمد/ تاثیر گسترده خرافه‌پرستی بر جوامع غیر قابل انکار است
حجت الاسلام و المسلمین حمید قربانپور معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگی گفت: ﺧﺪای ﻣﺘﻌﺎﻝ ﺭاه‌های ﭘﻴﺪا ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻘﻴﻘﺖ و ﺭﻭﺷﻨﺎیی در انسان ﺭا از دو راه امکان پذیر ساخته که یکی از آن‌ها ﻋﻘﻞ ﺩﺭﻭنی است ﻛﻪ ﻧﻮﺭی اﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺩﺵ را در انسان قرار داده است.
وی ادامه داد: انسان به وسیله ﻋﻘﻞ ﺩﺭﻭنی واقعیت‌ها را درک می‌کند و در این راستا می‌تواند امور غیر واقعی را هم تشخیص دهد و اگر انسانی به معنای واقعی از آگاهی و علم برخوردار باشد، غرق در موضوعات خلاف واقعی مانند خرافات و خرافه پرستی نمی‌شود.
این کارشناس مذهبی در ادامه صحبت‌های خود اظهار کرد: توانایی تشخیص امور واقعی در همه انسان‌ها یکسان است، اما در مورد موضوعی مانند خرافات تمامی افراد به صورت یکسان با این محور برخورد نمی‌کنند و ممکن است برخی اشخاص ناخودآگاه به طور دقیق با این موضوع درگیر شوند.
وی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که در طول تاریخ همواره بزرگان و صاحب نظرانی در حوزه‌های مختلف مانند پیامبران در حوزه دین وجود داشته‌اند تا به عنوان دومین نور در مسیر زندگی افراد با راهنمایی کردن انسان‌ها، آن‌ها را در عرصه‌های مختلف هدایت کنند، اما موضوعی که در این راستا وجود دارد این است که به موازات این راهنمایی ها، همواره سرپیچی‌هایی هم وجود داشته که صورت گرفته است.
حجت الاسلام و المسلمین قربانپور توضیح داد: ﻏﻴﺮ اﺯ اﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻮﺭ که ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ به وجود می‌آید، اﻋﺘﻘﺎﺩاتی نیز به واسطه تخیل به وجود می‌آید که ﺟﺰﻭ ﺩﺳﺘﻪ ﺧﺮاﻓﺎﺕ است. برخی از علوم ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ به دست می‌آید و ﻋﻘﻞ ﺩﺭ آن دخیل است البته در این راستا یک ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻢ ﻫﻢ وجود دارد که ﺟﺰﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺟﺎﺩﻭﮔﺮی است.
وی یادآور شد: در حقیقت موضوعات مرتبط با جادوگری ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ باز می‌گردد در کنار انواع مختلف علم، یک ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻢ هم به واسطه ﺭﻳﺎﺿﺖ ﻫﺎ به دست می‌آید.
معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران گفت: همچنین علمی وجود دارد ﻛﻪ اﺳﻼﻡ آن را ﺑﺮای ﺑﺸﺮﻳﺖ در نظر گرفته و کمال، رشد و سعادت انسان در دنیا و آخرت در گرو این علم است ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭحی به وسیله ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪه است.
وی افزود: در هر دوره زمانی دسته‌ای از موضوعات خودساخته وجود دارد که با گذشت زمان در رده ﺧﺮاﻓﺎﺕ قرار می‌گیرد به این معنا که اﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻥ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻥ بعضی اﺗﻔﺎﻗﺎﺕ و ﻗﺮاﺭ ﺩادﻥ ﻋﻠﺖﻫﺎی ﻛﺎﺫﺏ ﺑﺮای اﻳﻦ رویداد‌ها سعی می‌کند موضوعاتی غیرواقعی را واقعی جلوه دهد.
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: بسیاری از این خرافه‌ها ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﻨﺖ ﭼﻨﺪ ﻫﺰاﺭ ﺳﺎﻟﻪ درآمده است و ریشه ﺧﺮاﻓﺎﺕ ﺭا ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ اﺟﺪاﺩ و ﭘﺪﺭاﻥ ﺭﻳﺸﻪ ﻳﺎبی ﻛﺮﺩ به عنوان نمونه اگر ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺗﻔﺎﻕ ﻧﺎﮔﻮاﺭی ﺩﺭ ﺭﻭﺯی مشخص ﺑﺎ ﺷﻤﺎﺭه‌ای ﺧﺎﺹ رخ می‌داد، اﻓﺮاﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻦ ﻋﻠﺖ اﻳﻦ مسئله تنها از آنجایی ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ دلیلی برای آن پیدا می‌کردند، عدد آن روز را به عنوان علت این رویداد در نظر می‌گرفتند.
وی توضیح داد: از آن زمان به بعد با توجه به عددی که برای روز حادثه در نظر گرفته شده بود، افراد آن روز را نحس می‌نامیدند. از نمونه رویداد‌های چنین موضوعی در تاریخ را می‌توان به ﺯﻣﺎنی ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ علی (ع) ﺑﺮای ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺧﻮاﺭﺝ رهسپار می‌شدند و ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺷﻨﺎسی می‌گفت: آقا اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﻣﻮﻻ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ: " آیا می‌دانی ﺩﺭ ﺷﻜﻢ اﺳﺐ ﻣﻦ ﭼﻪ ﭼﻴﺰی اﺳﺖ؟ "
حجت الاسلام و المسلمین قربانپور افزود: در این هنگام آن ﻓﺮﺩ ﺩﺭﻣﺎﻧﺪه ﺷﺪ و ﻣﻮلا علی (ع) ﺩﺭ اﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ و از قضا ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯی ﺭا ﺩﺭ ﺟﻨﮓ به دست آوردند. در حقیقت از اقدام این امام معصوم متوجه می‌شویم که بسیاری از موضوعات دست ساخته بشر است و انسان نا آگاه همواره تلاش می‌کند که این موضوعات را هرچه بیشتر گسترش دهد.
وی اظهار کرد: ﻧﻘﺶ اﻧﺒﻴﺎء و اﻭﻟﻴﺎ ﺑﺮای ﻣﺮﺩﻡ در راستای ﺩﻓﻊ ﺧﺮاﻓﺎﺕ و خرافه‌پرستی و ﺭﻭﺷﻦ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮﻝ روشن تعریف شده بود و در این روند اﮔﺮ اﻧﺴﺎﻥ ﻋﻠﺖ ﻫﺎی ﻭاقعی را درک نکند، به ﺧﺮاﻓﺎﺕ دچار می‌شود به عنوان نمونه ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ اﻓﺮاﺩی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ می‌کنند یک ملک خبیثی ﺩﺭ ﺩﻭﺵ ﭼﭙﺸﺎﻥاست و می‌گویند اگر آب دهان به آن سمت پاشیده شود، او می‌رود. همچنین ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭی دیگر ﻋﺪﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﺭا ﻋﺪﺩ ﻣﺮﮒ می‌دانند و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ طبقهﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮنی شماره ﭼﻬﺎﺭ ﺧﺎلی اﺯﺳﻜﻨﻪ است ﭘﺲ ﺩﺭ ﻭاﻗﻊ ﺭاه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﺮاﻓﺎﺕ آگاهی بخشیدن به جامعه ﺑﺎ ﻋﻘﻞﮔﺮایی و وحی‌گرایی است.
معاون آموزشی ستاد نماز جمعه غرب تهران یادآور شد: یکی اﺯ وظایف علما و ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮاﻥ دینی ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ با ﺟﻬﻞ و ﻧﺎﺩانی است چرا که اگر ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻋﻠمی اﻳﺮاﻥ و ﺟﻬﺎﻥ ﻛﺴﺎنی ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻦ ﺳﻴﻨﺎ و اﺩﻳﺴﻮﻥ می‌خواستند ﺭاه و ﭘﻴﺸﻪ ﺧﺮاﻓﻪﮔﺮایی ﺭا ﺑﻪ ﺟﺎی ﻋﻘﻞگرایی طی کنند، نمی‌توانستند ﺩاﻧﺶ ﺭا ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻫﺪﻳﻪ ﺩﻫﻨﺪ.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *