فریز نقدینگی جامعه در بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری
به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، با توجه به نوسانات شاخص بورس در ماه‌های اخیر و اُفت سهام‌های بورسی موجب شد تا با کیوان شیخی رئیس مرکز آمار و اطلاعات شرکت بورس گفت‌و‌گوی مفصلی انجام دهیم که در ادامه می‌خوانید.
روند کلی بازار سرمایه را چگونه تلقی می‌کنید؟
بازار سرمایه محل تلاقی رویدادهای مختلف اقتصادی در صنایع پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است، در واقع نمای کلی از اقتصاد ملی را می‌توان در بازار سرمایه مشاهده کرد، با توجه به اینکه در دو سال اخیر در حالت رکود اقتصادی بودیم ومشکلات بانک‌ها و موسسات اعتباری گریبان دولت،اقتصاد و مردم شده و این امر موجب ایجاد یک نوع رقابت ناسالم را برای جذب قدینگی در جامعه شروع کردند که این رقات ناسالم منجر به جذب نقدینگی سرگردان جامعه به سمت و سویی شد که در این مسیر نه تنها به اشتغال و تولید ملی کمکی نمی‌کرد بلکه ضربه بسیار سنگینی را به سیتره اقتصاد وارد کرد.
این شرایط موجود در اقتصاد روند بازار سرمایه را چگونه تغییر داد؟
این روند در اقتصاد کشور باعث شد که بسیاری از مردم به جای سرمایه‌گذاری در بخش تولید، اشتغال و سایر بازارهای مالی بانک‌ها و موسسات اعتباری فکر کنند بیشتر نقدینگی خود را به سمت بانک‌ها و موسسات اعتباری سرازیر کردند که متاسفانه تعداد بسیاری از این‌ها با سود سپرده بالا که ناشی از تولید نبوده، برشکست شدند و هم این موسسات، دولت، سرمایه‌گذاران و اقتصاد ملی را با مشکل روبرو کردند.
اقتصاد ملی روی از چه عواملی تاثیر می‌پذیرد؟
اقتصاد ملی آینه تمام نمای، بازار سرمایه و بورس اوراق بهادر است و با توجه به اینکه این موسسات باعث اختلال در نظم مالی کشور شدند و سپرده و نقدینگی جامعه را به سمت خود با سود بالاتری از نرخ مصوب کشیده بودند باعث شدند تا نقدینگی جامعه در این موسسات فریز شود و این امر موجب شد مردم و تولید کنندگان به جای کارآفرینی و ایجاد اشتغال به دنبال دریافت سود بیشتری از سپرده‌های خود باشند.
افزایش نرخ سود بانکی چه عواملی را در اقتصاد به دنبال خواهد داشت؟
افزایش نرخ سود بانکی باعث می‌شود تا جامعه به سمت رکود و افزایش نقدینگی ناشی از عدم تولید خواهد رفت و سپرده‌های موجود در موسسات موجب افزایش کاذب نقدینگی در جامعه خواهد شد.
در چنین شرایطی بازار سرمایه چه روندی در پیش خواهد گرفت؟
بازار سرمایه تابعی از نوسانان تولید، ارز و قیمت‌های جهانی است و تمامی این موارد در تغییرات قیمت صنایع و شرکت‌های مختلف بورسی تاثیرگذار خواهد بود.
روند سال 95 و سه ماهه سال 96 چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در سال گذشته با توجه به بحث پیش‌بینی‌ها برای انتخابات ریاست جمهوری هرگونه افزایش قیمت با روند مثبتی روبرو شد این در حالی است که در سه ماهه نخست سال جاری پیش‌فرض‌های دولت جدید در سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه و تجزیه و تحلیل حاکی از روی کار آمدن دولت جدید حجم و ارزش معاملات با توجه به این رویداد جدید و مشخص شدن اثرات بعدی آن با کاهش 25 درصدی نسبت به سال گذشته روبرو شد .
برگزاری مجامعه چه تاثیری بر ارزش و حجم معاملات شاخص بورس دارد؟
اغلب سرمایه‌گذاران در برهه فعلی در انتظار نتایج حاصل از مجامع شرکت‌ها هستند و با توجه به اینکه 80 درصد شرکت‌ها سال مالی آنها منتهی به 29 اسفند است و نهایتا تا 31 تیر ماه باید مجامع خود را برگزار و نتایج آن را تعیین و سود مربوط به خود را تعیین کند که در حال حاضر به زمان مجامع شرکت‌های بورسی نزدیک می‌شویم و خوشبختانه با اخبار خوب و مثبتی در حال برگزاری است و تمامی سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی به دنبال کسب اطلاعات شرکت‌ها در اتمام فصل مجامع هستند تا نهایتا چشم انداز خود را برای سال آینده ثیبت کنند و براساس اهداف و پلن‌ها سرمایه‌گذاری اقدام به خرید، فروش و یا ییر در روش سرمایه‌گذاری نمایند.
علت نوسان معاملات بازار سرمایه در خرداد و تیر ماه چیست؟
نوسان معاملات بازار سرمایه در خرداد و تیر ماه با نزدیکی به فصل مجامه طبیعی است و که حجم و ارزش معاملات با کاهش روبرو شود و بعد از زمان می‌توان با چشم انداز مشخص اقدام به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی کرد.
کاهش نرخ سود بانکی چه تایر بر روند بازار سرمایه دارد؟
کاهش نرخ سود بانکی به طور واقعی در اقتصاد کشور انجام نشد و در حد حرف و بخش‌نامه باقی ماند با این اوصاف زمانی می‌توان انتظار اجرایی شدن آن را داشته باشیم که نرخ سود سپرده و تسهیلات را به گونه‌ای تعیین کنیم که یک تا دو درصد با نرخ تورم فاصله داشته باشد.
کلیه کشورهای مطرح روبه رشد تو سعه یافته اگر دارای تورم توسعه یافته باشند نهایت نرخ بهره عدد 5 تا 5.5 درصد خواهد بود و گاها پایین‌تر از نرخ تورم است؛ اما در ایران فاصله نرخ سود سپرده بانکی و اعطای وام به سپرده گذاران با تورم دو رقمی و بین 12 تا 13 درصد و باری پول‌های کلان 13 تا 14 درصد است در چینی حالتی بهترین بازده برای تولید کننده در شرایط بازار کسب سود14 تا 15 درصدی در بازار است ولی باید 25 تا 27 درصد سودتسهیلات پرداختی را که دریافت کرده پرداخت کند که با این وجود هیچ منطقی برای دریافت اینگونه تسهیلات وجود ندارد.
نرخ سود سپرده بانکی و نرخ بالای وام دهی به شرکت‌های تولیدی قبل از ایجاد معظل بزرگتر باید کنترل شود، که خوشبختانه این موضوع جز برنامه آتی دولت است و اعلام شده که کاهش نرخ سود بانکی در اولویت اصلی دولت در ماه‌های و سال‌های آتی خواهد بود باید درانتظار نتایج واقعی این اتفاق بر سرمایه‌گذاری باشیم.
سرمایه‌گذاران در انتظار اجرای واقعی کاهش نرخ سود بانکی برای برنامه‌ریزی در طرح‌های جدید هستند و تا زمانی که این امر اجرایی نشود باید انتظار اوج گیری معضلات را در اقتصاد کشور و تاثیر آن بر شرکت‌های تولیدی را داشته باشیم.
افزایش نقدینگی بیشتر به کدام قسمت از جامعه ضربه وارد می‌کند؟
افزایش نرخ سود بانکی‌ها و نرخ تهسیلات موجب افزایش بی رویه نقدینگی در اقتصاد خواهد شد و در نتیجه شاهد نابودی موسسات مالی خواهیم بود زیرا توانایی بازپردخات تسهیلات به شدت کاهش می‌یابد و این پول ناشی از تولید و اشتغال نیست و از خواب پول ایجاد شده که این از بدترین دیدگاه مالی است که کشور ما وجود دارد و در سایر کشورهای پیشرفته این معظل وجود ندارد.
بیشترین تاثیرپذیری شاخص از کدام سهم‌ها در بازار بوده است؟
هر سهمی در بازار به نوبه خودش به میزان ارزشی که در بازار دارد بر شاخص تاثیرگذار است و شرکت‌های بزرگ و کوچک به نسبت تاثیرات متفاوتی بر روند بازار دارند.
چشم انداز کدام صنعت در بازار سرمایه روشن‌تر است؟
بازار سرمایه به عنوان یک سوپر مارکت مالی است که هر شخصی با هر دیدگاهی که وارد می‌شود به دنبال بازده و سود بیشتری است و باید این سرمایه‌گذاران به روزترین تحلیل‌ها را برای کسب سود بیشتر داشته باشند.
شرایط شرکت‌های حمل و نقلی در بازار سرمایه چگونه است؟
شرکت‌های حمل و نقلی می‌توانند بازده بسیار خوبی داشته باشند و با توجه به اینکه دولت اهداف چشم‌انداز خود را برای برنامه ششم توسعه و همچنین سایر برنامه‌هایی که به دولت ابلاغ کرده یک سری خط و خطوطی تعیین شده که گروه حمل و نقل ریلی می‌تواند تاثیرپذیراز این موارد باشد؛ به علاوه گروه انفورمایتک و ساخت یارانه می‌توانند آینده روبرو رشدی داشته باشند و با توجه به اینکه سیاست‌های رو به رشدی در عملکرد گروه املاک و مستغلات در حال برنامه ریزی است این گروه نیز می‌تواند چشم انداز میثبتی داشته باشد.
در این میان گروه پترو پارس، پالایشی با توجه به اینکه بازگشت ذخایر و یکی سری تخفیفات از سوی دولت دریافت کرده‌اند می‌توانند از سهم‌های قابل توجه باز باشند.
خوشبختانه کلیه سهام و صنایع شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران چشم انداز بسیاری روشنی در آینده با توجه به شرایط اقتصادی روبه رشد خواهند داشت و این روند شامل همه صنایع و شرکت‌های بورسی خواهد شد؛ با توجه به دیدگاهی که سرمایه‌گذاران خواهند داشت یک سری شرکت‌ها می‌توانند با بازده بیشتر و مدت زمان بیشتری سود کسب کنند و سایر شرکت‌ها می‌توانند همان بازده را در زمان بیشتری محقق کنند.
با توجه به چشم‌انداز شرکت‌ها و میزان سرمایه گذاری در آنها و زمان بازدهی متفاوت خواهد بود، به طور کلی تمامی صنایع و شرکت‌های بورسی دارای بازده مثبتی در آینده خواهند بود زیرا اقتصاد وارد فاز روبه رشد شده و به علاوه ثبات ایجاد شده در اقتصاد می‌تواند چشم اندازهای بلند مدت را ترسیم کند که این امر مشروط به این خواهد بود که سود سپرده بانک همچنان براساس وعده مسئولین دولتی کاهش یابد.
راهکار رونق بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه تابعی از اقتصاد ملی است و دستوری کاهش و افزایش نخواهد یافت؛ اقتصاد ملی زمانی که بر روی ریل رونق قرار بگیرد و حرکت مستقیم و مستمری داشته باشد بازار سرمایه هم به همان اندازه رشد خواهد داشت بو به صورت تصنعی نباید انتظار رشد در معاملات بازار سرمایه را داشت مگر اینکه شرکت‌ها و صنایع بورسی جمیعا روبه رشد شوند واین به معنی رونق تولید، رشد سود و کاهش واقعی نرخ سود بانکی است.
با توجه به اینکه سیاست دولت، سیاست کاشه نرخ سود سپرده بانکی و به حرکت در آوردن لوکومتیو اقتصاد است، قطعا بازار سرمایه هم روبه رشد خواهد بود و هیچ راهکار ویژه ای برای تحقق این امر لازم نیست جز اینکه شرکت ها در شفافیت و ارائه اطلاعات به بازار سرمایه کمل سعی و تلاش خود را بکنندو بتوانند اطلاعات را به روز به سهامداران ارائه دهند و سایر پارامترهای اقتصادی تاثیرگذار بر بازار سرمایه نیز در این راستا در ثبات نسبی قرار خواهند گرفت.
ونق بازار سرمایه به چو عواملی بستگی دارد؟
عوامل تاثیرگذار بر بازار سرمایه شامل نرخ دلار،ارزر، سکه و مسکن است از ثبات کامل برخوردار است و می‌تواند بازار سرمایه از این ثبات به نحو احسنت بهره برده و این نقدینگی که به صورت کاذب در بانک‌ها و موسسات مالی جذب شده به سمت تولید سرازیر شود که نهایتا همین امر اگر رونق بگیر بورس رونقف خواهد گرفت؛ رنق بازار سرمایه یعنی مبارزه با تورم، بها دادن به اقتصاد ملی و رونق شرکت‌های تولیدی با استفاده از نرخ‌های پایین‌تر از تسهیلات محقق خواهد شد؛ راهکار اصلی رونق گرفتن بازار سرمایه، تامین مالی شرکت‌ها از طریق بازار سرمایه صورت خواهد گرفت.
سهم حقیقی‌ها در بازار سرمایه بیشتر است یا حقوقی‌ها؟
خوشبختانه حقیقی‌ها به عنوان بازوی اجرایی وبازویی که به عنوان افزایش سرمایه در گردش معاملات و حجم آن در 6 سال گذشته به میزان 50 درصد سهم در خرید و فروش کل بازار سرمایه را در اختیار داشته اند، اگر به صورت دوره‌ای یک نگاه اجمالی به معاملات و آمارارائه شده به بازار داشته باشیم در خواهیم یافت که اقتصاد حقیقی نه تنها کمتر از شرکت‌های حقوقی فعال در بازار سرمایه نیستند بلکه بیشتر از آن ها در این مقاطع زمانی فعال‌تر و با انگیزه بهتری وارد شدند و بازار سرمایه باید سهامداران حقیقی را به عنوان نصف بازار سرمایه برای خرید وفروش ارج ندهد و باید تمام ارکان بازار را برای بهترین خدمات به اشخاص حقیقی بسیج کنیم؛اشخاص حقیقی توانسته اند در 6 سال اخیر پنجاه درصد فعالیت بازار را به خود اختصاص دهند.
سهامداران برای ورود به بازار سرمایه باید چه نکاتی را در نظر بگیرند؟
سهامداران همیشه باید به خاطر داشته باشند که ورود به بازار سرمایه دارای خطرات، ریسک‌ها و معایب و مزایای مخصوص به خود است و ورود به بازار سرمایه باید کارشناسی انجام شود و هر سرمایه گذاری که وارد بازار سرمایه می‌شود باید احتمال کسب بازده مثبت و منفی را در معاملات در نظر بگیرد و کسانی که به دنبال کسب سود یک شبه از بازار هستند این امر غیر قابل باور خواهد بود و این امر در بازار سرمایه محقق نخواهد شد مگر اینکه با دانش، دید و اهداف بلندمدت بدون مقروضیت و فروش دارایی معامله‌گران اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه کنند و با دید باز اقدام به سرمایه گذاری کنند تا در بلند مدت متضرر نشوند و اگر تخصص و دانش کافی در این زمینه را ندارند به سبدهاو صندوق‌های سرمایه گذاری مراجعه و سرمایه خود را در اختیار افراد متخصص و وابسته به نهادها و موسسات بورسی اقدام به خرید و فروش سهام سرمایه گذاری شرکت های پذیرفته شده در بورس نمایند.
آیا قیمت حبابی و دستکاری شاخص بورس در بازار صورت می‌گیرد؟
تحلیل گرانی در بازار سرمایه هستند که با دانش علمی خود سهام شرکت‌های بورسی، میزان خرید و فروش و قیمت های جهانی را تحلیل می کنند که سود آوری شرکت ها را برای سال آینده تجزیه و تحلیل کنند.
بازار سرمایه بازاری است که در آن آِینده شرکت ها تعیین می‌شود و مقدار چشم انداز مثبت شرکت ها در بازار سرمایه می‌تواند برای سهامداران قابل اهمیت باشد و متاسفانه برخی از سهامداران غیر حرفه‌ایف روزنامه ها و سایت های خبری را دست گرفتند و هر اتفاق مثبتی در صنعتی رخ می دهد که می تواند آن ها را متحول کند را مبنی بر سفته بازی و حبابی کردن قیمت سهام تلقی می کنند که این امر دودی است که به چشم سرمایه گذار خواهد رفت.
توصیه شما به سرمایه گذاران بازار سرمایه؟
به سرمایه گذاران بازار سرمایه توصیه می شود در مورد معاملات بازار سرمایه منصفانه قضاوت کنند و با صبر و بردباری بیشتر درانتظار بازدهی بالاتری از سهام خود باشند که در این حین تحولات متفاوتی نیز در ارزش سهم ها نیز ایجاد می شود که نباید این امر به عنوان حبابی بودن شاخص و سفته بازی در بازار تلقی شود و مراقب افراد سودجو و سوداگران بازار سرمایه در خارج از بازار و در شبکه های اجتماعی به عنوان بلای خانمان سوز، باشند.
وکلام آخر؟
دیدگاه سرمایه گذاری باید بلند مدت باشد و دیدگاه کوتاه مدت نه تنها بر روح و روان افراد تاثیر خواهد گذاشت بلکه احتمال کسب بازده مورود انتظار هم با چالش مواجه خواهد کرد.