مداحی میتواند شغل باشد، اما بیزینس نیست
محسن طاهری از مداحان اهل بیت (ع) به موضوعات قابل توجهی مثل نهضت علمی امام صادق (ع)، هنر مداحی و توجه به نظرات جوانان میپردازد.
به گزارش گروه فضای مجازی ، محسن طاهری از مداحان با سابقه اهل بیت (ع) است. وی از محضر اساتید این امر بهره برده و در محضر علما کسب فیض کرده است. همچنین محسن طاهری از شاگردان مرحوم شیخ احمد کافی بوده است. به مناسبت شهادت امام صادق (ع) در زمینههای مختلف مداحی و البته نهضت علمی امام ششم شیعیان با وی به گفتگو نشسته ایم.
در ابتدا در مورد پیروزی اخیر برادران اهل شیعه و سنی در موصل نظری دارید؟
بله به شکر خدا مردم عراق همچون کشورهایی که در صدر این مجاهدت قرار داشتند، بعد از تلاش بسیار به پیروزی بزرگی در موصل دست یافتند و امروز با تلاش بیشتر در صدد نابودی استکبار که در لباس داعش است قدم برمی دارند. امیدواریم این مجاهدت ادامه داشته باشد تا باقیمانده ریشههای دشمن خشکانده شود و زمینه ظهور حضرت حجت ابن الحسن (عج) فراهم شود.
جهان در انتظار عدالت و عدالت در انتظار مهدی (عج) است
این مجاهدتها و تلاشها تا کجا باید ادامه پیدا کند تا چشمان ما به جمال امام زمان (عج) روشن شود؟
استاد بنده مرحوم احمد کافی میگفتند که جهان در انتظار عدالت و عدالت در انتظار مهدی (عج) است. غیر از این هم نیست. هرجا آزادی خواهی و عدالت طلبی هست، ذهن انسان به سمت عادل و مصلح حقیقی میرود که برای دیدن ایشان چشم انتظاری میکنیم. باید هر کدام از ما در حد توان خود، جهان را مهیا و آماده ظهور امام زمان (عج) کنیم و آن وقت میتوانیم توقع این را داشته باشیم که ایشان ظهور کنند.
آنچه امروز ما از معارف مذهب جعفری داریم مرهون مجاهدت امام صادق (ع) است
موضوع اصلی گفتگوی ما در مورد امام صادق (ع) و نهضت علمی ایشان است. شما از محضر علما استفاده کرده اید و با این بحث آشنا هستید. در مورد مجاهدت امام صادق (ع) در عصر خود چند جملهای را بیان کنید.
باید در ابتدا بگویم که آنچه امروز ما از معارف مذهب حقه جعفری داریم و احادیث ایشان در اختیار ماست، همه مرهون و مدیون مجاهدت امام صادق (ع) است. شاعر میگوید:
در ابتدا در مورد پیروزی اخیر برادران اهل شیعه و سنی در موصل نظری دارید؟
بله به شکر خدا مردم عراق همچون کشورهایی که در صدر این مجاهدت قرار داشتند، بعد از تلاش بسیار به پیروزی بزرگی در موصل دست یافتند و امروز با تلاش بیشتر در صدد نابودی استکبار که در لباس داعش است قدم برمی دارند. امیدواریم این مجاهدت ادامه داشته باشد تا باقیمانده ریشههای دشمن خشکانده شود و زمینه ظهور حضرت حجت ابن الحسن (عج) فراهم شود.
جهان در انتظار عدالت و عدالت در انتظار مهدی (عج) است
این مجاهدتها و تلاشها تا کجا باید ادامه پیدا کند تا چشمان ما به جمال امام زمان (عج) روشن شود؟
استاد بنده مرحوم احمد کافی میگفتند که جهان در انتظار عدالت و عدالت در انتظار مهدی (عج) است. غیر از این هم نیست. هرجا آزادی خواهی و عدالت طلبی هست، ذهن انسان به سمت عادل و مصلح حقیقی میرود که برای دیدن ایشان چشم انتظاری میکنیم. باید هر کدام از ما در حد توان خود، جهان را مهیا و آماده ظهور امام زمان (عج) کنیم و آن وقت میتوانیم توقع این را داشته باشیم که ایشان ظهور کنند.
آنچه امروز ما از معارف مذهب جعفری داریم مرهون مجاهدت امام صادق (ع) است
موضوع اصلی گفتگوی ما در مورد امام صادق (ع) و نهضت علمی ایشان است. شما از محضر علما استفاده کرده اید و با این بحث آشنا هستید. در مورد مجاهدت امام صادق (ع) در عصر خود چند جملهای را بیان کنید.
باید در ابتدا بگویم که آنچه امروز ما از معارف مذهب حقه جعفری داریم و احادیث ایشان در اختیار ماست، همه مرهون و مدیون مجاهدت امام صادق (ع) است. شاعر میگوید:
نهضت علمی که آن امام کرد کاری، چون خون سیدالشهدا کرد . از سر اسلام دست فتنه جدا کرد آنچه رسالت برعهده داشت ادا کرد.
امام صادق (ع) در زمان خود یک نهضت بپا کرد، همچنان که سیدالشهدا با خون خود این کار را انجام داد. در زمان ایشان خیلیها میخواستند مسیر اسلام را به بیراهه بکشانند، اما امام با روشنگری از این کج روی جلوگیری کردند و میدان نبرد ایشان با دشمنان اسلام، جلسات درس و بحث بود. این موضوع را با قاطعیت باید گفت که امام صادق (ع) نه تنها مذهب شیعه را احیا کرد، بلکه حق بزرگی بر گردن بشریت دارد.
رابطه ایشان با اقشار مختلف مردم چگونه بود؟
قطعا این موضوع در اخبار و روایات موجود است که ایشان از اقشار مختلف مردم شاگرد داشتند و برای افراد منعی وجود نداشت که به جلسات امام صادق (ع) راه یابند. آن هم در زمان خفقات آن روزهای مدینه که مردم به سختی میتوانستند به امام خود دسترسی داشته باشند. ایشان شاگردان متفاوتی از نقاط مختلف داشتند و این موضوع نشان میدهد که امام صادق (ع) در دل جامعه زندگی میکردند و درد مردم درد ایشان بود. ایشان به جوانان بها میدادنند و با آنها در درسها به بحث میپرداختند.
رابطه خود شما با جوانان چطور است؟
این مطلب را به صراحت میگویم که بنده خودم را نوکر جوانان میدانم. یعنی آغوش ما روی جوانان باز است تا بتوانیم آنها را جذب دین و دستگاه اهل بیت (ع) کنیم. تلاش کردم که با آنها دوست و رفیق باشم و در رابطه ام با جوانان نگاه بالا به پایین نداشته ام. بالاخره ما هم روزی جوان بوده ایم و شرایط آنها را درک میکنیم. این جوانان آینده سازان کشور هستند.
جنگ ازمیدان حقیقی به فضای مجازی کشیده شده است
امروز چقدر جوانان کشور با دین ارتباط دارند؟
در نظر داشته باشید با توجه به سخن بزرگان کشور، شرایط جامعه ما در تقابل با دشمنان، کمتر از روزهای دفاع مقدس نیست. آن روز جنگ در میدان فکه و شلمچه بود، امروز نبرد در میدانهای مجازی و حقیقی دیگر است. اگر در آن ایام، ما جوانان رشید و با شهامتی داشتیم که در برابر دشمن سینه سپر کردند، امروز نیز جوانان بی شماری در کشور هستند که با اخلاص دل به دریای نبرد زده اند و از جبهه حق و حقیقت دفاع میکنند. آنچه امروز در کشور مطرح است، حضور سبز و چشمگیر و فعال جوانان در عرصههای مختلف است. نمونه اش مراسم احیا شبهای قدر، مناجات خوانی شبهای ماه رمضان و حضور در هییت عزاداری است. امروز نوبت جوانان است که وارد میدان شوند و کشور را بسازند.
تا به حال این اتفاق رخ داده است که از اشتباه جوانی در هییتها چشم پوشی کنید تا او از دستگاه اهل بیت دور نشود؟
بله اتفاق افتاده است و ما به خاطر آن هدف والا باید چشم پوشی کنیم. آیا ما خود اشتباه نداریم؟ آیا ما در ایام جوانی معصوم بوده ایم که حالا توقع معصومیت از جوانان داریم. من امروز در خانه ام یک دختر ۲۱ ساله و یک پسر ۱۷ ساله دارم و باید با آنها تعامل داشته باشم. این موضوع مسلم است که برخی خواستههای جوانان با نگاه ما متفاوت است، اما میشود با ادبیات درست و مناسب، به تفاهم رسید. ما باید به فکر تعامل با جوانان باشیم نه تقابل. برخی از آقایان که پا به سن گذاشته اند در برخی موارد با جوانان برخورد میکنند که این رفتار شایسته و پسندیده نیست. البته جوانان هم نباید فضا را به سمت بی احترامی به بزرگترها ببرند و باید از تجربه آنها استفاده کنند.
یک مداح چقدر باید در مشکلات در کنار مردم باشد و درد جامعه درد مداح باشد؟
مداح اگر مردمی نباشد خودش ضرر میکند. به نظر بنده مداحانی که از جامعه دوراند و خود را تافته جدا بافته میدانند ضرر میکنند. آنچه به نفع ماست، اخلاق خوب است. کسانی که مدح اهل بیت (ع) میکنند، باید سیره این بزرگواران را در زندگی خود جاری کنند. مداح باید بداند که اگر مردم به ما حتی سلام میدهند به خاطر دستگاه اهل بیت (ع) است و مداح با آحاد جامعه تفاوتی ندارد.
به نظر شما آیا مداحی شغل است؟
مداحی میتواند شغل باشد. البته میتواند شغل هم نباشد. یعنی اگر کسی مبتنی بر اصول از این طریق کسب روزی کند اشکالی ندارد. اما نیت کار بسیار مهم است.
آیا برخی افراد از این موضوع سو استفاده نکرده اند؟
متاسفانه باید به این موضوع اشاره کرد که برخیها با سو استفاده از مداحی به این مقوله ضربه زده اند. مداح میتواند بایک بی توجهی نقش تخریبگر را در امور دینی داشته باشد. یعنی مداح هم میتواند ستایشگر اهل بیت (ع) باشد و هم با بی توجهی به این دستگاه ضربه بزند. باید به این امر توجه فراوانی داشته باشیم.
مداحان هدف مقدسی را دنبال میکنند و باید تمام جوانب کار سنجیده شود. میشود از این راه کسب درآمد کرد، هرچند شاید فردای قیامت به واسطه اینکه همه چیز را دنیایی حساب کرده ایم، چیزی دستمان را نگیرد. از این منظر هم باید به قضیه نگاه کرد. مداح باید طوری با خدا معامله کند که دستش خالی نباشد. مداح گاهی اوقات برخی انسانها را به نقطه اوج معنوی رساند، اما خودش آخر خط است. اگر کسی بخواهد از راه خواندن برای اهل بیت (ع) کسب در آمد کند و جیب خود را پرکند، در اشتباه است، چون مداحی بیزینس نیست. مداحی چاشنی معرفت معنویت و اخلاص نیاز دارد. مشکل بزرگ هییتها، فاصله گرفتن از سخنرانی ومنبر است.
به یکی از معضلات هییتهای مذهبی اشاره کردید. آیا مشکل دیگری در این خصوص در ذهن دارید؟
به نظر من یکی از مشکلات بزرگ هییتها در این سالها، فاصله گرفتن از سخنرانی ومنبرها است. خیلی از افراد، وقتی مداح شروع به خواندن میکند وارد مجلس میشوند و به موضوع سخنرانی بی توجه اند. بدانیم که اول باید زیر بنای معرفتی انسان ساخته شود و بعد وارد مقوله مداحی شویم. مثل اینکه ابتدا ما باید نمازهای واجب را بخوانیم و بعد به امور مستحبی مثل هییت رفتن اهتمام ببخشیم. نباید در هییتها به دنبال هیجان باشیم و اصل برگزاری جلسه را فراموش کنیم.
به نظر شما علت اصلی این فاصله چیست؟
دلایل مختلفی دارد شاید. برخی منبرها موضوع قابل عرضهای ندارد یا شاید مستمعین مسائل سیاسی را با موضوع منبرها قاطی میکنند. اما اگر نفس یک سخنران حق باشد مردم را به سمت خود جذب میکند.
آیا هییتها میتوانند مامنی برای انجام کارهای سیاسی باشند؟
رهبر معظم انقلاب در این زمینه فرمود: ه اند:ما هییت سکولار نمیخواهیم و مداح باید نظر خود را بگوید و به روشنگری در میان مردم بپردازد. اما محل بحث اینجاست که در اوج معنویت یک جلسه نباید برخی مسایل سیاسی را بیان کرد و حال خوب مردم در آن دقایق را از آنان گرفت. اما مداح میتواند به شیوهای درست مروج یک خط سیاسی باشد و نباید در مسایلی که در حد یک مداح نیست وارد شود.
چقدر مداحی را یک هنر میدانید؟
حتما مداحی یک هنر است و این هنر ملزوماتی دارد که مداح باید آن را فرا بگیرد. مداح باید با ادبیات فارسی و عربی آشنایی داشته باشد و بتواند قالبهای مختلف شعری را بشناسد. مداح باید مضمون و محتوای یک شعر را بشناسد و بداند که چه شعری در چه مجلسی بخواند. مداحان جایگاه ویژهای در میان مردم دارند و باید بتوانند با حرکات و سکنات خود جامعه را به سمت خدا و معنویت سوق دهند.
سوال آخر ما این است که به نظر شما در مجالس مذهبی چقدر تلاش شده است برای زمینه سازی ظهور امام زمان؟
ما در عرصه آخرالزمان و امام عصر (عج) بسیار کم کاری کرده ایم. به ما دستور داده اند که بیشتر کارها و دعاهای ما برای زمینه سازی ظهور باشد، اما آیا ما این کار را انجام داده ایم؟ مجالس اهل بیت (ع) در این زمینه بسیار کوتاهی کرده اند. ما باید در مسیر اهداف نورانی امام عصر (عج) حرکت و دلهای های مردم را برای فرج آماده کنیم.
به امید توفیق روزافزون شما و همکارانتان
امام صادق (ع) در زمان خود یک نهضت بپا کرد، همچنان که سیدالشهدا با خون خود این کار را انجام داد. در زمان ایشان خیلیها میخواستند مسیر اسلام را به بیراهه بکشانند، اما امام با روشنگری از این کج روی جلوگیری کردند و میدان نبرد ایشان با دشمنان اسلام، جلسات درس و بحث بود. این موضوع را با قاطعیت باید گفت که امام صادق (ع) نه تنها مذهب شیعه را احیا کرد، بلکه حق بزرگی بر گردن بشریت دارد.
رابطه ایشان با اقشار مختلف مردم چگونه بود؟
قطعا این موضوع در اخبار و روایات موجود است که ایشان از اقشار مختلف مردم شاگرد داشتند و برای افراد منعی وجود نداشت که به جلسات امام صادق (ع) راه یابند. آن هم در زمان خفقات آن روزهای مدینه که مردم به سختی میتوانستند به امام خود دسترسی داشته باشند. ایشان شاگردان متفاوتی از نقاط مختلف داشتند و این موضوع نشان میدهد که امام صادق (ع) در دل جامعه زندگی میکردند و درد مردم درد ایشان بود. ایشان به جوانان بها میدادنند و با آنها در درسها به بحث میپرداختند.
رابطه خود شما با جوانان چطور است؟
این مطلب را به صراحت میگویم که بنده خودم را نوکر جوانان میدانم. یعنی آغوش ما روی جوانان باز است تا بتوانیم آنها را جذب دین و دستگاه اهل بیت (ع) کنیم. تلاش کردم که با آنها دوست و رفیق باشم و در رابطه ام با جوانان نگاه بالا به پایین نداشته ام. بالاخره ما هم روزی جوان بوده ایم و شرایط آنها را درک میکنیم. این جوانان آینده سازان کشور هستند.
جنگ ازمیدان حقیقی به فضای مجازی کشیده شده است
امروز چقدر جوانان کشور با دین ارتباط دارند؟
در نظر داشته باشید با توجه به سخن بزرگان کشور، شرایط جامعه ما در تقابل با دشمنان، کمتر از روزهای دفاع مقدس نیست. آن روز جنگ در میدان فکه و شلمچه بود، امروز نبرد در میدانهای مجازی و حقیقی دیگر است. اگر در آن ایام، ما جوانان رشید و با شهامتی داشتیم که در برابر دشمن سینه سپر کردند، امروز نیز جوانان بی شماری در کشور هستند که با اخلاص دل به دریای نبرد زده اند و از جبهه حق و حقیقت دفاع میکنند. آنچه امروز در کشور مطرح است، حضور سبز و چشمگیر و فعال جوانان در عرصههای مختلف است. نمونه اش مراسم احیا شبهای قدر، مناجات خوانی شبهای ماه رمضان و حضور در هییت عزاداری است. امروز نوبت جوانان است که وارد میدان شوند و کشور را بسازند.
تا به حال این اتفاق رخ داده است که از اشتباه جوانی در هییتها چشم پوشی کنید تا او از دستگاه اهل بیت دور نشود؟
بله اتفاق افتاده است و ما به خاطر آن هدف والا باید چشم پوشی کنیم. آیا ما خود اشتباه نداریم؟ آیا ما در ایام جوانی معصوم بوده ایم که حالا توقع معصومیت از جوانان داریم. من امروز در خانه ام یک دختر ۲۱ ساله و یک پسر ۱۷ ساله دارم و باید با آنها تعامل داشته باشم. این موضوع مسلم است که برخی خواستههای جوانان با نگاه ما متفاوت است، اما میشود با ادبیات درست و مناسب، به تفاهم رسید. ما باید به فکر تعامل با جوانان باشیم نه تقابل. برخی از آقایان که پا به سن گذاشته اند در برخی موارد با جوانان برخورد میکنند که این رفتار شایسته و پسندیده نیست. البته جوانان هم نباید فضا را به سمت بی احترامی به بزرگترها ببرند و باید از تجربه آنها استفاده کنند.
یک مداح چقدر باید در مشکلات در کنار مردم باشد و درد جامعه درد مداح باشد؟
مداح اگر مردمی نباشد خودش ضرر میکند. به نظر بنده مداحانی که از جامعه دوراند و خود را تافته جدا بافته میدانند ضرر میکنند. آنچه به نفع ماست، اخلاق خوب است. کسانی که مدح اهل بیت (ع) میکنند، باید سیره این بزرگواران را در زندگی خود جاری کنند. مداح باید بداند که اگر مردم به ما حتی سلام میدهند به خاطر دستگاه اهل بیت (ع) است و مداح با آحاد جامعه تفاوتی ندارد.
به نظر شما آیا مداحی شغل است؟
مداحی میتواند شغل باشد. البته میتواند شغل هم نباشد. یعنی اگر کسی مبتنی بر اصول از این طریق کسب روزی کند اشکالی ندارد. اما نیت کار بسیار مهم است.
آیا برخی افراد از این موضوع سو استفاده نکرده اند؟
متاسفانه باید به این موضوع اشاره کرد که برخیها با سو استفاده از مداحی به این مقوله ضربه زده اند. مداح میتواند بایک بی توجهی نقش تخریبگر را در امور دینی داشته باشد. یعنی مداح هم میتواند ستایشگر اهل بیت (ع) باشد و هم با بی توجهی به این دستگاه ضربه بزند. باید به این امر توجه فراوانی داشته باشیم.
مداحان هدف مقدسی را دنبال میکنند و باید تمام جوانب کار سنجیده شود. میشود از این راه کسب درآمد کرد، هرچند شاید فردای قیامت به واسطه اینکه همه چیز را دنیایی حساب کرده ایم، چیزی دستمان را نگیرد. از این منظر هم باید به قضیه نگاه کرد. مداح باید طوری با خدا معامله کند که دستش خالی نباشد. مداح گاهی اوقات برخی انسانها را به نقطه اوج معنوی رساند، اما خودش آخر خط است. اگر کسی بخواهد از راه خواندن برای اهل بیت (ع) کسب در آمد کند و جیب خود را پرکند، در اشتباه است، چون مداحی بیزینس نیست. مداحی چاشنی معرفت معنویت و اخلاص نیاز دارد. مشکل بزرگ هییتها، فاصله گرفتن از سخنرانی ومنبر است.
به یکی از معضلات هییتهای مذهبی اشاره کردید. آیا مشکل دیگری در این خصوص در ذهن دارید؟
به نظر من یکی از مشکلات بزرگ هییتها در این سالها، فاصله گرفتن از سخنرانی ومنبرها است. خیلی از افراد، وقتی مداح شروع به خواندن میکند وارد مجلس میشوند و به موضوع سخنرانی بی توجه اند. بدانیم که اول باید زیر بنای معرفتی انسان ساخته شود و بعد وارد مقوله مداحی شویم. مثل اینکه ابتدا ما باید نمازهای واجب را بخوانیم و بعد به امور مستحبی مثل هییت رفتن اهتمام ببخشیم. نباید در هییتها به دنبال هیجان باشیم و اصل برگزاری جلسه را فراموش کنیم.
به نظر شما علت اصلی این فاصله چیست؟
دلایل مختلفی دارد شاید. برخی منبرها موضوع قابل عرضهای ندارد یا شاید مستمعین مسائل سیاسی را با موضوع منبرها قاطی میکنند. اما اگر نفس یک سخنران حق باشد مردم را به سمت خود جذب میکند.
آیا هییتها میتوانند مامنی برای انجام کارهای سیاسی باشند؟
رهبر معظم انقلاب در این زمینه فرمود: ه اند:ما هییت سکولار نمیخواهیم و مداح باید نظر خود را بگوید و به روشنگری در میان مردم بپردازد. اما محل بحث اینجاست که در اوج معنویت یک جلسه نباید برخی مسایل سیاسی را بیان کرد و حال خوب مردم در آن دقایق را از آنان گرفت. اما مداح میتواند به شیوهای درست مروج یک خط سیاسی باشد و نباید در مسایلی که در حد یک مداح نیست وارد شود.
چقدر مداحی را یک هنر میدانید؟
حتما مداحی یک هنر است و این هنر ملزوماتی دارد که مداح باید آن را فرا بگیرد. مداح باید با ادبیات فارسی و عربی آشنایی داشته باشد و بتواند قالبهای مختلف شعری را بشناسد. مداح باید مضمون و محتوای یک شعر را بشناسد و بداند که چه شعری در چه مجلسی بخواند. مداحان جایگاه ویژهای در میان مردم دارند و باید بتوانند با حرکات و سکنات خود جامعه را به سمت خدا و معنویت سوق دهند.
سوال آخر ما این است که به نظر شما در مجالس مذهبی چقدر تلاش شده است برای زمینه سازی ظهور امام زمان؟
ما در عرصه آخرالزمان و امام عصر (عج) بسیار کم کاری کرده ایم. به ما دستور داده اند که بیشتر کارها و دعاهای ما برای زمینه سازی ظهور باشد، اما آیا ما این کار را انجام داده ایم؟ مجالس اهل بیت (ع) در این زمینه بسیار کوتاهی کرده اند. ما باید در مسیر اهداف نورانی امام عصر (عج) حرکت و دلهای های مردم را برای فرج آماده کنیم.
به امید توفیق روزافزون شما و همکارانتان
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *