طرحی برای مقابله؛ خانه ملت پاسخ می‌دهد
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی ، پس از آنکه طرح تحریمی جدید سنای آمریکا موسوم به «قانون مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران- 2017» پنجشنبه 25 خرداد 1396 با 98 رأی موافق و تنها دو رأی مخالف تصویب شد. برای مقابله به مثل طرحی در داخل کشور تدوین شد که به طرح «مقابله با اقدامات ماجراجویانه آمریکا» معروف شده است و دیروز کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش های مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار میزان از نهایی شدن آن خبر داد.
جلسات سه فراکسیون برای طرح تقابلی
جلالی با اشاره به جلسات سه فراکسیون مجلس درباره تدوین طرح «مقابله با اقدامات ماجراجویانه آمریکا» تاکید کرد: طی این جلسات بررسی بر روی این طرح ادامه داشت و تا دقایقی پیش هم(ظهر یکشنبه) ما جلسه‌ای در این رابطه داشتیم.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح کرد: در جلسه ظهر یکشنبه بحث مربوط به طرح «مقابله با اقدامات ماجراجویانه آمریکا» نهایی شد و انشالله این طرح در مجلس مطرح می‌شود.
وی با بیان اینکه زمان ارائه طرح به صحن علنی مجلس فعلا مشخص نیست، گفت: در راستای تهیه طرح مذکور تقریبا از تمام نهاد‌هایی که می‌بایست از آنها نظر خواهی شود، نظرخواهی شد.
طرح مقتدرانه 20 ماده‌ای
اما پیش‌تر، علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، درباره تهیه طرح مجلس در مقابله با تحریم‌های اخیر مجلس سنای آمریکا به خبرنگار میزان گفته بود که این طرح دقیق و تقابلی با مصوبه کنگره آمریکاست و فکر می‌کنم یک طرح مقتدرانه‌ای خواهد بود در قبال اقدامی که کنگره آمریکا در جهت تحریم جمهوری اسلامی ایران انجام داده است.
وی با بیان اینکه طرح مقابله با اقدامات سنای آمریکا شامل 20 ماده است، تصریح کرد: تدوین راهبرد، حمایت آمریکا از تروریسم، نقض حقوق بشر توسط آمریکا و مجازات‌های در نظر گرفته شده از جمله بخش های این طرح است.
بروجردی با اشاره به سایر بخش‌های طرح مذکور اظهار داشت: بخش حمایت از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، بخش مقابله با تحریم‌های اقتصادی آمریکا، بخش حمایت از اتباع جمهوری اسلامی ایران و بخشی با عنوان هماهنگی نیز در طرح مقابله با اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا تدوین شده است.
این نماینده مجلس همچنین نام طرح مذکور را طرح «مقابله با اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا» دانست و گفت: این طرح پس از تعطیلات مجلس به در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه این طرح حداکثر شاید یک فوریت داشته باشد، گفت: این طرح نیازمند چکش‌کاری و تبادل نظر نمایندگان هم هست و فکر می کنم منطقی این است با فوریت اعلام وصول شود.
تجمیع مصوبات
البته قبل از آن، نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از تدوین پیش‌نویس طرح "مقابله متناسب با اقدامات سنای آمریکا" خبر داده بود. وی در همان روز تصویب طرح تحریمی سنا علیه ایران به خبرنگار میزان گفت: «این پیش نویس در اولین جلسه کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست خارجی مجلس پس از سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه بررسی و تصویب می‌شود؛ در این طرح تصمیم گرفته شده است با تجمیع تمامی مصوباتی که در مجلس شورای اسلامی علیه آمریکایی‌ها به تصویب رسیده است اقداماتی را در دستور کار مجلس قرار دهند تا اقدام و مقابله متناسبی را در برابر بدعهدی‌ها و نقض‌عهدهای آنها انجام دهیم».
نقوی حسینی روز چهارم تیرماه با اشاره به طرح دو فوریتی مجلس برای مقابله به مثل با اقدامات ایذایی و تحریمی سنای آمریکا، به خبرنگار میزان گفت: طرح دو فوریتی مقابله با مصوبه تحریمی سنای آمریکا با کمک مرکز پژوهش‌ها تهیه شده است. این طرح در نخستین جلسات بعد از تعطیلات مجلس در صحن علنی مطرح خواهد شد.
زمان ارائه
تعطیلات نمایندگان حدود دو هفته پیش پایان یافت و آنها 11 تیرماه به بهارستان بازگشتند اما فعلا طرح تقابلی مقابله با اقدامات تروریستی آمریکا - که به تصریح نمایندگان نیاز به چکش کاری داشت- بهدر صحن علنی مجلس ارائه نشدهاست تا اینکه روز گذشته جلالی رئیس مرکز پژوهش های مجلس به میزان گفت که این طرح نهایی شده است اما هنوز زمان طرح آن در صحن علنی مشخص نیست.
تحریم مادر؛ نقض توامان روح و جسم برجام
در اینکه مصوبه تحریمی اخیر سنای آمریکا، ناقض روح برجام و فضای حسن نیت حاکم بر این معاهده بین المللی است تردیدی وجود ندارد؛ البته آمریکایی ها در این 17 ماه که از عملیاتی شدن برجام می گذرد به کرات روح برجام را لکه‌دار کرده اند؛ اما به نظر می رسد تحریم اخیر موسوم به «تحریم مادر» علاوه بر روح، جسم و نص برجام را هم نقض کرده است. آمریکایی‌ها در برجام (مشخصا بندهای 26 و 29) متعهد شده بودند تا تحریم‌هایی را که تعلیق کرده‌اند، تحت عناوین دیگر بازنگردانند.
طرحی که به موجب مفاد برجام، نقض برجام است
در بند 26 برجام تصریح شده است که«ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این توافق و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص‌شده در پیوست دو به عمل خواهد آورد. دولت ایالات متحده، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم‌های مشخص‌شده در پیوست 2 که اعمال آنها را وفق این برجام متوقف کرده است، خودداری می‌نماید، فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش‌بینی شده در این برجام». همچنین در بند 29 برجام آمده است: «اتحادیه اروپایی و دولت های عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تأثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد».
بر خلاف روح و جسم برجام
این نقض برجام در کلام مسئولان ذیربط داخلی نیز نمود داشت؛ علی اکبر ولایتی عضو هیئت عالی نظارت بر برجام پس از مصوبه تحریمی اخیر سنا گفت: اقدام سنای آمریکا در وضع مجدد تحریم‌ها علیه کشورمان مسلما بر خلاف روح و جسم برجام است و قطعا هیئت نظارت بر برجام نیز این مسئله را بررسی و پاسخ مناسبی به اعمال تحریم‌های آمریکا خواهد داد.
هیئت عالی نظارت بر برجام، یگانه مرجع داخلی برای بررسی نقض عهدهای طرف‌های برجامی است؛ این هیئت به دستور مقام معظم رهبری تشکیل شده است و وظیفه بررسی اجرای برجام و تشخیص نقض برجام چه نقض کلی و چه نقض فاحش بر عهده این هیئت است.
نظر هیئت عالی نظارت
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی 28 خرداد 96 گفت: در جلسه اخیر هیئت نظارت بر اجرای برجام مصوبه مجلس سنای آمریکا به دقت مورد بررسی قرار گرفت و تصمیمات لازم در خصوص انجام اقدامات و فعالیت‌های متقابل اتخاذ شد.
وی با اشاره به اقداماتی که از سوی مجلس شورای اسلامی به منظور مقابله با مصوبه اخیر کنگره آمریکا دنبال خواهد شد، اظهار داشت: یکی از تاثیر گذارترین اقدامات برای بسیج مجموعه ظرفیت‌های کشور در مسیر برخورد با اقدامات ستیزه‌جویانه آمریکا، اتخاذ ساز و کارهای قانونی تکلیف آور است که در این راستا مجلس شورای اسلامی اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
باید منتظر ماند و دید این طرح که پاسخی به اقدامات ماجراجویانه آمریکایی‌هاست چه زمانی در صحن علنی خانه ملت مطرح می شود.